Οι κύριες αιτίες εδώ δεν είναι τα λάθη ενός μεμονωμένου ατόμου, αλλά τα δομικά προβλήματα και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι VKS εδώ και χρόνια. Ο Ρώσος στρατηγός Σεργκέι Σουροβίκιν, ο πρόσφατα διορισμένος διοικητής των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία και ο αρχιστράτηγος των VKS ανακοίνωσαν ότι, κατά τη διάρκεια των 240 ημερών του πολέμου, από τις 24 Φεβρουαρίου έως τις 17 Οκτωβρίου, οι VKS διεξήγαγαν περισσότερες από 34.000 πτήσεις και χρησιμοποίησαν περισσότερα από 7.000 κατευθυνόμενα πυρομαχικά.

Σε σύγκριση με τη συριακή επιχείρηση, η Ρωσία μπόρεσε να αυξήσει την ένταση της αεροπορικής της δύναμης για να ανταποκριθεί στην πολύ πιο έντονη φύση του τρέχοντος πολέμου: στη Συρία, σε 447 ημέρες, από τις 30 Σεπτεμβρίου 2015 έως τις 19 Δεκεμβρίου 2016, οι VKS πραγματοποίησαν περισσότερες από 30.000 πτήσεις μάχης. Επομένως, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των πολεμικών πτήσεων διέφερε από μέρα σε μέρα, ο μέσος ημερήσιος αριθμός πολεμικών πτήσεων αυξήθηκε από 67 το 2015–2016 σε 144 το 2022. Ωστόσο, η Ρωσία δεν μπόρεσε να επιτύχει την ένταση και την αποτελεσματικότητα της αεροπορικής δύναμης που έχουν επιδείξει στο παρελθόν οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο (ΝΑΤΟ), που ήταν ο στόχος της Μόσχας για δεκαετίες.

Για παράδειγμα, ο διεθνής δυτικός συνασπισμός, κατά τη διάρκεια της επιχείρησης στον δεύτερο πόλεμο στο Ιράκ, πραγματοποίησε 20.733 πτήσεις μάχης και χρησιμοποίησε 19.948 κατευθυνόμενα πυρομαχικά στη σύντομη περίοδο μεταξύ 19 Μαρτίου και 18 Απριλίου 2003. Εν συντομία, οι μέσοι ημερήσιοι δείκτες της δραστηριότητας των VKS στην Ουκρανία σε σύγκριση με εκείνους των ΗΠΑ και των Συμμάχων τους στο Ιράκ πριν από δύο δεκαετίες είναι πέντε φορές λιγότεροι όσον αφορά στις πτήσεις μάχης και 21 φορές λιγότεροι όσον αφορά στα κατευθυνόμενα πυρομαχικά. Δίνοντας έτσι μια εικόνα για το λόγο που η αεροπορική δύναμη της Ρωσίας δεν ήταν αρκετή για να επιβληθεί στην Ουκρανία στην αρχή της πιο πρόσφατης επιθετικότητάς της.

Για αρκετές δεκαετίες που ακολούθησαν τη σοβιετική περίοδο, η αεροπορική δύναμη της Ρωσίας αναπτύχθηκε σε δύο κύριες κατευθύνσεις. Από τη μια πλευρά, η θεωρητική της ανάπτυξη προϋπέθετε μόνιμες προετοιμασίες για μια συμβατική σύγκρουση με τις ανώτερες αεροπορικές δυνάμεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, ή τουλάχιστον με τις τακτικές και τις καλά εκπαιδευμένες Ενοπλες Δυνάμεις. Από την άλλη πλευρά, η αεροπορική ισχύς στην πράξη σχετιζόταν κυρίως με επιχειρήσεις μάχης εναντίον μη τακτικών δυνάμεων που δεν είχαν ούτε επίσημες αεροπορικές δυνάμεις ούτε προηγμένες δυνατότητες αεράμυνας. Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων, οι κύριες αρμοδιότητες των VKS ήταν η κάλυψη των επίγειων δυνάμεων και η παροχή πυροσβεστικής υποστήριξης. Η μόνη εξαίρεση ήταν στη Γεωργία τον Αύγουστο του 2008, όταν η Ρωσία κέρδισε τον πόλεμο σε πέντε ημέρες και έχασε έξι αεροσκάφη, τρία από τα οποία καταρρίφθηκαν από φίλια πυρά. Παρά το γεγονός ότι οι δυνατότητες αεράμυνας της γεωργιανής Πολεμικής Αεροπορίας ήταν αρκετά μικρές, ουσιαστικά αμφισβήτησαν τότε την αεροπορική δύναμη της Ρωσίας για πρώτη φορά. Ωστόσο, το πρόγραμμα επανεξοπλισμού και η συριακή εκστρατεία επανέφεραν την αυτοπεποίθηση της Μόσχας σε αυτή την αρένα.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2009-2021, οι VKS παρέλαβαν 587 νέα μαχητικά αεροσκάφη διαφορετικών τύπων, συμπεριλαμβανομένων 134 βομβαρδιστικών Su-34, 140 Su-30M2 και Su-30SM, 103 Su-35S και περίπου 300 μαχητικών Ka-52, Mi-28 και ελικοπτέρων Mi-35. Ωστόσο, οι ανανεωμένοι αριθμοί της Πολεμικής Αεροπορίας δεν παρείχαν μια πραγματικά βελτιωμένη ποιότητα στην ικανότητα διεξαγωγής πολέμου. Αρχικά, το βασικό μορφωτικό επίπεδο των Ρώσων στρατιωτικών-φοιτητών, συμπεριλαμβανομένων των μελλοντικών πιλότων, είναι σημαντικά χαμηλότερο σε σύγκριση με των φοιτητών από τα πολιτικά πανεπιστήμια.

Επιπλέον, χρειάζονται τουλάχιστον πέντε χρόνια μετά την αποφοίτησή του για να λάβει ένας στρατιωτικός πιλότος το ελάχιστο επαρκές επίπεδο προσόντων που απαιτείται για να πετάξει αεροσκάφος των VKS. Αυτό σημαίνει ότι οι στρατιωτικοί πιλότοι δεν είναι έτοιμοι για μάχη μέχρι την ηλικία των 27 ή 28 ετών. Ωστόσο, από την ηλικία των 32 έως 35 ετών, σχεδόν το 80 τοις εκατό των Ρώσων πιλότων μαχητικών αποσύρεται λόγω προβλημάτων υγείας. Κατά συνέπεια, οι περισσότεροι υποσμηναγοί και κυβερνήτες αεροσκαφών μεταξύ των πιλότων VKS δεν είναι σε θέση να εκτελέσουν αποτελεσματικές αποστολές μάχης και το έλλειμμα καταρτισμένων και καλά εκπαιδευμένων πιλότων μεταξύ των μεσαίων και ανώτερων αξιωματικών παραμένει. Επιπλέον, οι πιλότοι των VKS έχουν γράψει μόνο 80-100 ώρες πτήσης ετησίως τα τελευταία αρκετά χρόνια.