Οι Illegals έγιναν γνωστοί στην Ελλάδα μετά τις πρόσφατες εξελίξεις και τo… ξεσκέπασμα της «Μαρίας Τσάλλα», αλλιώς Ιρίνα Αλεξάντρα Σμίροβα, Ρωσίδας πρακτόρισσας που παρίστανε την έμπορο ειδών πλεκτικής, σε μαγαζί που διατηρούσε στο Παγκράτι. Η δράση της γυναίκας αποκαλύφθηκε μετά από εκτενή έρευνα της ΕΥΠ, η οποία επιβεβαίωσε την Μαρία Τσάλλα ως μέλος του σοβιετικού κατασκοπευτικού προγράμματος που αναβίωσε σε όλο του το μεγαλείο ο Πούτιν.

Σε άρθρο της τον Ιούνιο του 2022, η βρετανική εφημερίδα «The Guardian», επικαλούμενη αναλυτές, έκανε λόγο για 10 έως 30 «Illegals» που βρίσκονται εν ενεργεία ανά πάσα στιγμή σε όλο τον πλανήτη. Όπως εξηγούσε το άρθρο, οι κατάσκοποι τις περισσότερες φορές δεν καταλαμβάνουν θέσεις επιρροής στις χώρες που τους…υποδέχονται, πετυχαίνοντας έτσι να διατηρήσουν την κάλυψή τους για αρκετά μεγάλο διάστημα.

Σύμφωνα με την ΕΥΠ, στην ανακοίνωση για την αποκάλυψη της ταυτότητας της «Μαρίας Τσάλλα», «οι “illegals” στρατολογούνται και εκπαιδεύονται από τις Υπηρεσίες συγκεκριμένης ξένης χώρας, με σκοπό να τοποθετηθούν σε χώρες – στόχους, αναλαμβάνοντας στη συνέχεια κατασκοπευτική δράση υπέρ της χώρας της.

Για την προστασία της πραγματικής τους ταυτότητας, χρησιμοποιούν “βαθύ κάλυμμα”, το οποίο δημιουργείται με παραποίηση ατομικών εγγράφων και χρήση πιστοποιητικών που προέρχονται από στοιχεία θνησιγενών βρεφών ή ατόμων που έχουν αποβιώσει. Από τη στιγμή τοποθέτησής τους στο εξωτερικό, οι “illegals” ζούνε και συμπεριφέρονται με βάση την κατασκευασμένη ιστορία που έχει δημιουργηθεί για αυτούς, ώστε να προστατεύσουν την αποστολή τους».

Σύμφωνα με τον Βίκτορ Μαδέιρα, συνεργάτη του «Institute for Statecraft» που μίλησε το 2018 στο «Business Insider», οι illegals εκπαιδεύονται και ελέγχονται από δύο ξεχωριστές και συχνά ανταγωνιστικές ρωσικές υπηρεσίες: τη μυστηριώδη Directorate S, που βρίσκεται στους κόλπους της Υπηρεσίας Ξένων Πληροφοριών (SVR) και της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (GRU), που θεωρείται η διάδοχος της σοβιετικής KGB.

Το ασυνήθιστο με το πρόγραμμα αυτό, εξηγούσε ο Μαδέιρα, είναι πως οι κατάσκοποί του, όταν ενεργοποιούνται, δεν μετατρέπονται αμέσως σε «χαρακτήρες από μυθιστορήματα του Τζον Λε Καρέ» και δεν διεισδύουν στον στρατό, τις μυστικές υπηρεσίες ή άλλες κρατικές αρχές για να μεταδώσουν πληροφορίες στη Μόσχα, αλλά αντίθετα πρόκειται για κανονικούς πολίτες με απλές ζωές. Άλλωστε, «ο ρόλος ενός illegal είναι να παραμείνει αχαρτογράφητος για τις υπηρεσίες της χώρας που ζει, ενώ την ίδια ώρα ο ίδιος στρατολογεί ανθρώπους και πηγές που έχουν πρόσβαση σε πολύτιμες πληροφορίες ή εκτιμάται ότι έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν» πρόσθετε ο ίδιος.

Τα «αστέρια» των Illegals – Το ζευγάρι της Σουηδίας και η περίπτωση της Άννα Τσάπμαν

Μία από τις πλέον πολύκροτες υποθέσεις εντοπισμού και σύλληψης μελών του διεθνούς δικτύου των Illegals αφορά ένα ζευγάρι Ρώσων κατασκόπων που δρούσε στην Σουηδία για χρόνια, έως ότου ειδικές δυνάμεις κατέβηκαν από ελικόπτερα, κυριολεκτικά μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, για να βάλουν τέλος στο «παραμύθι».

Εκ πρώτης όψεως, ο Σεργκέι Σκβόρτσοφ και η Ελένα Κούλκοβα δε διέφεραν σε τίποτα από τους υπόλοιπους κατοίκους του πλούσιο προαστίου Νάκα της Στοκχόλμης, όπου περνούσαν μία ήρεμη ζωή στη βίλα τους. Όπως θα μάθαιναν αργότερα οι σοκαρισμένοι τους γείτονες, που ξύπνησαν την νύχτα της 22ας Νοεμβρίου του 2022 από το βουητό των ελικοπτέρων πάνω από την συνοικία τους, οι δύο καλοβαλμένοι μεσήλικες ήταν, στην πραγματικότητα, κατάσκοποι της Ρωσίας.

Τρεις ημέρες αργότερα, ο εισαγγελέας Χένρικ Όλιν, αποκάλυπτε ότι οι σουηδικές μυστικές υπηρεσίες είχαν λάβει πληροφορίες από το FBI για δράση του ζευγαριού των Ρώσων κατά της Σουηδίας από την 1η Ιουλίου 2014 – και κατά των ΗΠΑ από την 1η Ιανουαρίου 2013. Σύμφωνα με τον Σουηδό εισαγγελέα το ζευγάρι συγκέντρωνε πληροφορίες τις οποίες στη συνέχεια έδινε στη GRU.

Ο Σκβόρτσοφ και η Κούλκοβα είχαν γεννηθεί στη Ρωσία, το έτος 1963 και 1964, αντιστοίχως. Το ζευγάρι μετακόμισε στη Σουηδία στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Το 2010 η Κούλκοβα έγινε Σουηδή υπήκοος και ακολούθησε δύο χρόνια αργότερα ο Σκβόρτσοφ. Μάλιστα, σύμφωνα με την Le Monde, το ζεύγος είχε αγοράσει διαμέρισμα δίπλα σε αυτό του Ντένι Σεργκέεφ, γνωστού και ως Σεργκέι Φεντότοβ, του ενός εκ των τριών υπόπτων για τη δηλητηρίαση του Ρώσου πρώην κατασκόπου Σεργκέι Σκρίπαλ στην Αγγλία το 2018.

Η «femme fatale» που πιάστηκε στα δίχτυα του FBI

Το μεγαλύτερο πλήγμα που κατάφεραν ποτέ οι αμερικανικές υπηρεσίες σε βάρος των «Illegals» καταγράφηκε το 2010, όταν το FBI ξεσκέπασε 10 Ρώσους κατασκόπους. Πρωταγωνίστρια της υπόθεσης βρέθηκε να είναι η Άννα Τσάπμαν, η οποία είχε χαρακτηριστεί…κορίτσι του Τζέιμς Μποντ και «femme fatale», χάρη στο παρουσιαστικό της.

Σε σχετικό της άρθρο, New York Post έκανε τότε λόγο για ένα «αγγελάκι της Victoria’s Secret», που κατέληξε να κατηγορείται ότι έδινε, κάθε Τετάρτη, απόρρητες πληροφορίες σε Ρώσους αξιωματούχους. Η Τσάπμαν, 28 ετών την εποχή της σύλληψής της, δήλωνε διαζευγμένη, κάτοχος πτυχίων στα οικονομικά και ιδιοκτήτρια μιας διαδικτυακής εταιρείας διαχείρισης ακινήτων.

Στο υλικό από κάμερες ασφαλείας που πρόδωσε την Τσάπμαν, η ίδια εικονιζόταν να βγάζει το λάπτοπ της σε ένα βιβλιοπωλείο του Μπρούκλιν για να στείλει πληροφορίες στον σύνδεσμό της, που βρισκόταν ακριβώς απ’ έξω από το κατάστημα.

Στην ανακοίνωση που είχε εκδώσει τότε, το FBI εξηγούσε ότι οι συλληφθέντες Ρώσοι κατάσκοποι ανήκαν σε μια μυστική ομάδα που λειτουργούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα υιοθετώντας τις ταυτότητες Αμερικανών, με στόχο να συγκεντρώσει πληροφορίες για διάφορους τομείς, από τα πυρηνικά όπλα ως την αγορά χρυσού και τις αλλαγές προσωπικού στη CIA.

Το παράρτημα αυτό των Illegals διαχειριζόταν η SRV. «Σταλθήκατε στις ΗΠΑ για ένα μακροχρόνιο υπηρεσιακό ταξίδι. Η εκπαίδευσή σας, οι τραπεζικοί λογαριασμοί σας, τα σπίτια σας κτλ,. όλα αυτά εξυπηρετούν έναν σκοπό: να ολοκληρώσετε την αποστολή σας, δηλαδή να ερευνήσετε και να αναπτύξετε δεσμούς με κύκλους ανθρώπων που λαμβάνουν αποφάσεις στις ΗΠΑ και να στείλετε πληροφοριακό υλικό στο κέντρο» αναφερόταν σε ένα από τα υποκλαπέντα μηνύματα που έλαβαν οι Ρώσοι κατάσκοποι από τη Μόσχα.

Οι συλλήψεις των 10 κατασκόπων είχαν γίνει σε πολλές τοποθεσίες: Από το Άρλινγκτον της Βιρτζίνια, την Νέα Υόρκη, το Σιάτλ και τη Βοστώνη, ως το αμερικανικό Πεντάγωνο και το αρχηγείο της CIA.

Μετά την ανταλλαγή κρατουμένων που ακολούθησε, η Άννα Τσάπμαν επέστρεψε στη Ρωσία. Το προφίλ που κράτησε στην πατρίδα  της ήταν κάθε άλλο παρά «χαμηλό»: Οι συμπατριώτες της την υποδέχθηκαν πανηγυρικά, ο Πούτιν τραγούδησε μαζί της τον εθνικό ύμνο και η νεαρή κατάσκοπος βρήκε μία καλή δουλειά ως σύμβουλος του διευθύνοντος συμβούλου ρωσικής τράπεζας, φθάνοντας, στο σήμερα, να κάνει ως και δηλώσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία…

Ειδήσεις σήμερα