Ομως στις κρίσεις του 21ου αιώνα, από τη Μεγάλη Υφεση του 2008 ως την πανδημία της Covid-19 και τους πολέμους σε Ουκρανία – Μέση Ανατολή, η ισορροπία διαταράχθηκε.

Οι «υπερ-έχοντες» (αν επιτρέπεται ο νεολογισμός) πλούτισαν ακόμη περισσότερο, χωρίς η συνεισφορά τους να φαίνεται πουθενά.

Το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις τούς αφήνουν στο απυρόβλητο, δεν σημαίνει ότι η παραβίαση ενός κοινωνικού συμβολαίου εκατονταετιών θα περάσει αβρόχοις ποσί. Αυτό είναι το συμπέρασμα του Γκουίντο Αλφάνι, καθηγητή Οικονομικής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο Μποκόνι του Μιλάνου, όπως το διατυπώνει στις 440 σελίδες του τελευταίου του βιβλίου με τον αγγλικό τίτλο: «Αs Gods Among Men – A History of the Rich in the West» («Ως θεοί μεταξύ των ανθρώπων – Η ιστορία των πλουσίων στη Δύση»- Princeton University Press).

To βιβλίο θα κυκλοφορήσει στην Ευρώπη στις 30 Ιανουαρίου -ανήμερα των Τριών Ιεραρχών- προσπαθώντας να φωτίσει ένα φαινόμενο εν εξελίξει, με μάλλον δυσάρεστη πρόγνωση. «Eάν τα πράγματα συνεχίσουν έτσι», δήλωσε ο Ιταλός πανεπιστημιακός στην «Il fatto quotidiano», «πιστεύω ότι τα σημάδια αναβρασμού από κοινωνικής και πολιτικής απόψεως δεν μπορούν παρά να ενταθούν. Εύχομαι να μην οδηγηθούμε σε υπερβολικά βίαιες καταστάσεις, αλλά αυτή τη στιγμή επείγει να κατανοήσουμε πως πρέπει κάτι να γίνει».

O Αλφάνι επικαλείται τον Κόζιμο των Μεδίκων στη μεσαιωνική Φλωρεντία, ως παράδειγμα «εθελοντικής στράτευσης του κεφαλαίου» σε καιρούς κρίσης, προκειμένου να μη σωθεί μόνο η πόλη αλλά και οι τράπεζές του. Κάτι ανάλογο έκανε η JP Morgan το 1907, κινητοποιώντας τη νεοϋορκέζικη ελίτ. Τα υπόλοιπα στις σελίδες του εξαιρετικά ενδιαφέροντος βιβλίου, όταν με το καλό έρθει στην Ελλάδα.