Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, ο οποίος εκ της θέσης του υπέγραψε χθες τη σχετική αίτηση, τόνισε χθες σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ ότι πλέον και η Ελλάδα θα εκμεταλλευτεί τη συμφωνία η οποία κυρώθηκε στις 3 Μαρτίου από το Συμβούλιο, ώστε να δημιουργήσει επιπλέον δημοσιονομικό χώρο, για να εξυπηρετήσει τις κοινωνικές και αναπτυξιακές προτεραιότητες της κυβέρνησης.
Οπως είπε ο υπουργός, η Ελλάδα και η Πολωνία αποτελούν εξαιρέσεις σε σχέση με την υπόλοιπη Ε.Ε., έχοντας υψηλά ποσοστά αμυντικών δαπανών όλα τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν θα μπορέσουν να έχουν δημοσιονομικό κέρδος -όπως και οι υπόλοιπες χώρες- από τη ρήτρα διαφυγής που θα έχει όλη η υπόλοιπη Ευρώπη, ώστε να εξυπηρετήσουμε θετικές παρεμβάσεις.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, οι αμυντικές δαπάνες στην Ελλάδα σε δημοσιονομικούς όρους (ορισμός COFOG-Eurostat) υπολογίζεται να αυξηθούν από 2,2% του ΑΕΠ το 2024, σε 2,3% το 2025, και 2,5% το 2026, ως αποτέλεσμα της εφαρμογής του νέου Μακροπρόθεσμου Προγράμματος Αμυντικού Εξοπλισμού που εγκρίθηκε πρόσφατα από την κυβέρνηση.
Αυτό καλύπτει την περίοδο 2025-2036, ενώ αναμένεται να οδηγήσει σε υψηλά επίπεδα αμυντικών δαπανών μετά το 2026. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα έχει πολλά περισσότερα να κερδίσει μετά τον επόμενο χρόνο, αφού από εκεί και πέρα θα καταγράφονται μεγαλύτερα ποσά τα οποία θα εξαιρούνται από τον υπολογισμό του ελλείμματος.
Η ρήτρα διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες θέτει κάποια όρια με πρώτο το ταβάνι αύξησης των αμυντικών δαπανών που δεν θα ξεπερνά το 1,5% του ΑΕΠ. Επίσης σύμφωνα με τις πρόνοιες ενεργοποίησης της εθνικής ρήτρας διαφυγής οι δημοσιονομικοί κανόνες θα συνεχίσουν να λειτουργούν κανονικά. Οι αποκλίσεις από τα εγκεκριμένα όρια καθαρών πρωτογενών δαπανών, για λοιπές δαπάνες εκτός των αμυντικών, θα καταγράφονται στον λογαριασμό ελέγχου του άρθρου 22 του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/1263.
Αυτό σημαίνει ότι η τυχόν απόκλιση από τον κανόνα του ελλείμματος του 3% του ΑΕΠ θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι οφείλεται σε αμυντικές δαπάνες. Διαφορετικά θα πρέπει το κράτος-μέλος να προχωρά σε περικοπές, ώστε το έλλειμμα να επανέλθει κάτω από το 3% του ΑΕΠ.