Το αρνητικό σοκ που νιώθει η κοινωνία μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με ένα άλλο θετικό σοκ. Η παραίτηση του Κ. Καραμανλή είναι προφανές ότι δεν απορρόφησε την οργή. Οι παραιτήσεις των επικεφαλής του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ γίνονται σε slow motion. Οι χθεσινές εξαγγελίες του Γ. Γεραπετρίτη, ο οποίος κλήθηκε να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά, όση σημασία κι αν έχουν, δεν είναι επαρκείς, για να πείσουν πως γίνεται κάτι μεγάλο. Η κυβέρνηση δείχνει να βρίσκεται κι αυτή σε κάποιου είδους σοκ, παρά τις πυρετώδεις προσπάθειες που γίνονται στο παρασκήνιο. Η μόνη θετική εγγραφή που υπάρχει από εκείνο το μοιραίο βράδυ είναι η άμεση και αποτελεσματική αντίδραση του κρατικού μηχανισμού. Η Πυροσβεστική, η ΕΛΑΣ, η ΕΜΑΚ, το ΕΚΑΒ, τα νοσοκομεία της Θεσσαλίας αντέδρασαν πολύ ικανοποιητικά. Ομως το μεγάλο κακό είχε γίνει. Σκέπασε εκείνο το κράτος που λειτουργεί και είναι αποτελεσματικό. Και έφερε σε πρώτο πλάνο το παλιό, το ανίκανο, το ράθυμο, το αποκρουστικό κράτος, που οδήγησε τον ΟΣΕ στο απόλυτο κατάντημα.
Ο Κ. Μητσοτάκης μέσα σε 3,5 χρόνια αντιμετώπισε κατά σειρά τις εξής κρίσεις: τον υβριδικό πόλεμο στο Εβρο, την πανδημία, την ένταση στη Μεσόγειο που έφτασε κοντά σε θερμό επεισόδιο, τις μεγάλες πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2021, τη «Μήδεια» του 2022, τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος γρήγορα έγινε και ενεργειακή κρίση και κρίση πληθωρισμού και ακρίβειας. Από την αντιμετώπιση αυτών των αλλεπάλληλων κρίσεων, ο Κ. Μητσοτάκης βγήκε κερδισμένος. Ετσι έχτισε το χάος που τον χώριζε από τον Α. Τσίπρα στην καταλληλότητα και την εμπιστοσύνη. Και πώς το έχτισε; Σκεπτόμενος και δρώντας «έξω από το κουτί».
Στον Εβρο, οι κατευθυνόμενες από τον Ερντογάν στρατιές μεταναστών βρήκαν μπροστά τους μια κυβέρνηση αποφασισμένη να υπερασπιστεί τα σύνορά της. Στην πανδημία, πήρε αμέσως, από τους πρώτους στην Ευρώπη, την απόφαση για το lockdown, οργανώνοντας ένα υποδειγματικό σύστημα εμβολιασμών. Ενώ ο «νεοφιλελεύθερος Μητσοτάκης» έχτισε το πιο ισχυρό κοινωνικό κράτος των τελευταίων δεκαετιών. Στήριξε γενναία και καθόλου νεοφιλελεύθερα εργαζομένους και επιχειρήσεις ώστε να μείνουν όρθιοι. Στη Μεσόγειο το «Ορούτς Ρέις» αποχώρησε «τραυματισμένο». Το ίδιο συνέβη με την ενεργειακή κρίση. Οι λογαριασμοί-φωτιά έσβησαν από τη γενναία κρατική παρέμβαση. Στις μεγάλες πυρκαγιές δεν υπήρξε ούτε ένας νεκρός. Και στο χιονιά έβαλε την Αττική Οδό να αποζημιώσει τους εγκλωβισμένους οδηγούς.
Με απλά λόγια, σε όλες αυτές τις κρίσεις ο Κ. Μητσοτάκης κέρδισε γιατί έκανε τα άμεσα και δραστικά, τα αντίθετα απ’ αυτά που πολλοί περίμεναν να κάνει. Εδρασε άμεσα και σκέφτηκε «έξω από το κουτί». Αντισυμβατικά και καθόλου προβλέψιμα.
Η κρίση που προκάλεσε η τραγωδία των Τεμπών δικαιολογημένα έχει φέρει πολύ πόνο και οργή. Και σίγουρα είναι η πιο δύσκολα διαχειρίσιμη κρίση που έχει αντιμετωπίσει ως τώρα. Αν η διαχείρισή της δεν είναι εξίσου δραστική και αντισυμβατική, όπως οι προηγούμενες, τότε η κυβέρνηση κινδυνεύει να πάει στις εκλογές περίπου σαν να μην έχει κάνει «τίποτα». Ή, για τη μεγαλύτερη ακρίβεια, θα πάει στις εκλογές με «ξεχασμένα» και θολωμένα τα όσα σημαντικά έχει κάνει. Τόσο ώστε το δίλημμα «Μητσοτάκης ή Τσίπρας» να μην είναι τόσο ισχυρό όσο ήταν πριν από τις 28 Φεβρουαρίου.
Το παιχνίδι παραμένει στα χέρια του πρωθυπουργού: ή θα πάρει κεφάλια με την απόδοση ευθυνών όπου πρέπει -ανεξάρτητα από την έρευνα της Δικαιοσύνης- και θα πείσει ότι έχει σχέδιο για την εξυγίανση των σιδηροδρόμων ή θα πάει στις εκλογές σε κλίμα αυξημένης αβεβαιότητας, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την αυτοδυναμία. Η σημερινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου ίσως είναι η ευκαιρία.
ΑΙΧΜΗ
ΟΙ ΠΛΑΤΕΙΕΣ ΗΤΑΝ ΓΕΜΑΤΕΣ…
Οι χθεσινές συγκεντρώσεις που έγιναν σε πολλές πόλεις της χώρας ήταν οι μεγαλύτερες που έχουν γίνει μετά τις συγκεντρώσεις για τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ο κόσμος που πήγε ήταν πολύς: πάνω από 50.000 στην Αθήνα, περίπου 30.000 στη Θεσσαλονίκη, 15.000 στην Πάτρα κ.λπ. Και δεν ήταν στη μεγάλη πλειοψηφία τους ούτε καθοδηγούμενες ούτε οι συνήθεις διαδηλωτές. Γι’ αυτό και το μήνυμά τους ήταν ηχηρό. Η βουβή οργή έγινε συνθήματα και κραυγές. Κι αυτή έδωσε τον τόνο.
Δρόμος χωρίς γυρισμό…
Υπήρχαν όμως και οι οργανωμένες κομματικές ομάδες ή οι «συλλογικότητες», που ήταν «αλλού». Τι σχέση με τα Τέμπη είχαν πανό και συνθήματα όπως π.χ. «Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη» ή «Ανοίξτε τα σύνορα-άσυλο, στέγη, χαρτιά τώρα!» ή «Παγκόσμια Ημέρα Γυναικών – Παλεύουμε, διεκδικούμε, απεργούμε»; Τη σχέση που έχει ο φάντης με το ρετσινόλαδο.
Εκεί ήταν και οι μπαχαλάκηδες, οι οποίοι πρόλαβαν να σπάσουν το μνημείο των νεκρών της Marfin, να πετάξουν μολότοφ και να κάψουν. Μέσα στις 50.000 των ειρηνικών διαδηλωτών ήταν και 300-400 άτομα τα οποία διεκδίκησαν να δώσουν τον τόνο καίγοντας και σπάζοντας. Δεν τους πέρασε όμως. Οπως δεν πέρασαν και οι αφελείς ερμηνείες του ΣΥΡΙΖΑ ότι «η αλήθεια και η δικαιοσύνη θα νικήσουν την καταστολή».
Δημοσκοπική θολούρα
Είναι πολύ νωπά τα τραγικά γεγονότα, για να μπορούν αν εξαχθούν στέρεα συμπεράσματα. Οι πρώτοι που το γνωρίζουν αυτό είναι οι ίδιοι οι δημοσκόποι. Ωστόσο, γίνονται οι πρώτες μετρήσεις, οι οποίες αναμένεται να δουν το φως της δημοσιότητας τις επόμενες μέρες. Και είναι στην κυριολεξία «φωτογραφία της στιγμής».
Οπως μαθαίνω, τα πρώτα δείγματα δείχνουν θολούρα. Το πιο ασφαλές συμπέρασμα είναι ότι οι δεξαμενές των αναποφάσιστων που είχαν αρχίσει να αδειάζουν τώρα γεμίζουν ξανά. Από το περίπου 10% που ήταν, φαίνεται να διπλασιάζονται φτάνοντας το 20%. Κι ένα δεύτερο σχετικά καθαρό συμπέρασμα είναι πως είναι ενισχυμένη η αντισυστημική ψήφος. Τα τρία συστημικά κόμματα δεν επηρεάζονται με τον ίδιο τρόπο. Η Ν.Δ. εμφανίζει φθορά, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κερδίζει και το ΠΑΣΟΚ δείχνει να δοκιμάζεται από το παρελθόν του. Το κοντέρ δεν έχει μηδενιστεί, αλλά οι ενδείξεις του έχουν αλλάξει.
ΑΠΟΡΙΕΣ -1
Αληθεύει ότι ο Α. Σκέρτσος αρνήθηκε να αναλάβει χρέη κυβερνητικού εκπροσώπου, αν οι εκλογές γίνουν στις 9 Απριλίου;
ΑΠΟΡΙΕΣ -2
Παραπέμφθηκε στις καλένδες η συνεδρίαση της Επιτροπής Δεοντολογίας για την ποινή στον Π. Πολάκη; Και υπάρχουν κάποιοι που λένε να είναι ακόμα και υποψήφιος στις εκλογές;
ΑΠΟΡΙΕΣ -3
Η απάντηση του Θ. Ρουσόπουλου «εγώ δεν ήμουν υποψήφιος το 2009» είναι έμμεσο αλλά σαφές μήνυμα προς τον παραιτηθέντα Κ. Καραμανλή, εν όψει των εκλογών;