Οι περισσότεροι δεν θα ξέρουν ή θυμούνται ότι μέχρι τη δεκαετία του ‘80 οι Αθηναίοι άφηναν τα σκουπίδια τους στις γωνίες. Θεωρητικά το πρωί, αλλά με τα σκουπιδιάρικα να περνάνε τα χαράματα από το προηγούμενο βράδυ, με αποτέλεσμα να σκίζουν οι γάτες τις σακούλες και η πόλη να έχει μια βρομερή εικόνα.

Από το 1960 έως το 1990 είναι η εποχή που οι οδηγοί νόμιζαν ότι είναι φυσικό να αδειάζουν τα τασάκια με τα αποτσίγαρα στους δρόμους, οι άνδρες συνέχιζαν να φτύνουν έστω περισσότερο διακριτικά στον δρόμο και αν κάποιος πέταγε τα σκουπίδια αφού το κράτος έφταιγε που δεν είχε ένα κάδο αχρήστων ανά δέκα μέτρα. Είναι οι τρεις δεκαετίες ανάμεσα στην Αθήνα της μονοκατοικίας και της γειτονιάς που την υπεράσπιση της καθαριότητας στη γειτονιά είχε αναλάβει αυτή που έβγαινε στο παράθυρο για να πει «Πετάς τα βρομόνερα στον δρόμο» και στα περίπλοκα συστήματα του σήμερα. Μέθοδοι και πρακτικές που βελτίωσαν την καθαριότητα στις μεγάλες πόλεις. Εκτός από έναν τομέα. Τα γκράφιτι. Τα οποία συνεχίζουν να μολύνουν αισθητικά την πόλη και χρειάστηκε να καθαριστεί η πρόσοψη του κτιρίου του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου για να φανεί πώς θα ήταν χωρίς αυτή την κατάρα.

Ο λόγος της ανοχής των κυβερνήσεων στα συνθήματα και τα γκράφιτι έχει να κάνει με τη δικτατορία του 1967. Μετά το τέλος της πέρασε η εντύπωση ότι η αντιδικτατορική αντίσταση βασίστηκε στα συνθήματα στους τοίχους. Η πραγματικότητα είναι ότι εκτός από την περίοδο του δημοψηφίσματος του ‘68, μεμονωμένες περιπτώσεις και κάποια συνθήματα στους τοίχους, την περίοδο της «συμβουλευτικής» και στο Πολυτεχνείο, τα πολιτικά συνθήματα στους τοίχους ήταν σπάνια.

Την καταπίεση όμως της επταετίας και την ανάγκη δημιουργίας αντιδικτατορικών προφίλ πλήρωσαν οι τοίχοι. Με το γράψιμο των πιο κοινών ή πιο απίθανων συνθημάτων φτάνοντας στο ευρηματικό «Εμπρός στον έτσι που χάραξε ο τέτοιος».

Η επέτειος του Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου θα δείξει αν οι τοίχοι ενός ταλαιπωρημένου από τα γκράφιτι εμβληματικού κτιρίου μπορούν να μείνουν καθαροί. Αν για πρώτη φορά μείνουν, θα είναι μια πραγματική δημοκρατική κατάκτηση.

Το πάρτι έφτασε στο τέλος του

Το τέλος του ΣΥΡΙΖΑ δεν έρχεται σε ένα Αρμαγεδδώνα. Σαν το τέλος της επανάστασης που τρώει τα παιδιά της. Ερχεται σαν το τέλος ενός βαρετού σουαρέ, που βαριεστημένοι προσκεκλημένοι σηκώνονται ένας ένας για να χαιρετήσουν σε μια γιορτή που έχει προ πολλού τελειώσει. Αλλοι, όπως ο Φίλης, θορυβωδώς. Αλλοι, όπως ο Σταθάκης, διακριτικά, δίνοντας εξηγήσεις ότι η συγκέντρωση έπαψε να είναι γιορτή. Αλλος (ο Γιουκλίντ Τσακαλώτος δεν μπορεί να είναι ποτέ άλλοι) προσπαθώντας να διατηρήσει τις φαντασιώσεις του ότι δίνει εξηγήσεις σε ένα αριστερό κόμμα.

Το πάρτι όμως έφτασε στο τέλος του. Αυτοί που το παρακολουθούν απ’ έξω προσπαθούν να θυμούνται ποιος διαγράφηκε, ποιος παραιτήθηκε, ποιον θα διαγράψουν, αν ο Γιώργος Βασιλειάδης πρέπει να μιλάει για το καταστατικό και αν μια αριστερή αγωνίστρια μπορεί να στηρίζει έναν δεξιό δήμαρχο στην περιοχή της. Ακόμα και εάν η αγωνίστρια είναι η Ελενα Ακρίτα και η περιοχή το άπαρτο Ψυχικό.

Το τέλος του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να μην είναι ούτε πάρτι ούτε γιορτή ούτε σουαρέ. Ενα κουκλοθέατρο με πολλούς κουκλοπαίκτες, τον Πολάκη, την Τζάκρη, τον Παππά και τους Τσίπρες και μία κούκλα, τον Στέφανο Κασσελάκη. Με όλους να τραβάνε τις κλωστές και την ταλαίπωρη κούκλα να προσπαθεί να κάνει κάτι για το οποίο δεν είναι φτιαγμένη.

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΞΕΧΩΡΙΣΤΟΣ Ο ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Στην Αμερική υπήρχε η έκφραση «Ο Τζορτζ Ουάσιγκτον κοιμήθηκε εδώ». Αναφερόταν στα εκατοντάδες σπίτια στην ανατολική ακτή που κρεμούσαν μια μικρή ταμπέλα που έγραφε «George Washington slept here» στην προσπάθεια να δώσουν ιστορική βαρύτητα στον χώρο. Μόνο οι χώρες που έχουν πρόσφατη και περιορισμένη ιστορία μπορούν να καταλάβουν πόσο πολύτιμη είναι. Στις οποίες δεν περιλαμβάνεται η Ελλάδα που έχει παντού ιστορία.

Ο κλασικός μαραθώνιος για τα ελληνικά μέτρα δεν έχει μεγάλη ιστορική διαδρομή. Ξεκίνησε σαν οργάνωση ανά δύο έτη το 1955, έγινε ετήσιος το 1967, ανοιχτός σε μη συστηματικούς άνδρες αθλητές το 1972 και στις γυναίκες το 1974 και μετά από διάφορες περιπέτειες με «μη εμπορικούς μαραθωνίους», την πρώτη τετραετία του ΠΑΣΟΚ, κατέληξε στη σημερινή μορφή που τον κάνει το σημαντικότερο αθλητικό γεγονός που διοργανώνεται στην Ελλάδα. Αντίθετα με τη μονοτονία του ταρτάν σε σύγκριση με τους αγώνες δρόμου πόλης, τον θαυμασμό που προκαλούν αθλητές που τρέχουν 42.195 μ. ο μαραθώνιος των Αθηνών έχει τη μοναδικότητα της ιστορίας. Ξεκινάει από τον Μαραθώνα που είναι ένα ιερό όνομα για τη δυτική κουλτούρα. Το σημείο που οι Αθηναίοι υπερασπίστηκαν την πόλη τους, τον τρόπο ζωής τους και τη δημοκρατία.