Ζήτησε συγγνώμη μόνο «από τους ανθρώπους τους οποίους πληγώσαμε (…) τους εκατοντάδες χιλιάδες φίλους, μαχητές, αγωνιστές και ψηφοφόρους». Οχι από την κοινωνία, στην οποία οφείλει τη μεγάλη συγγνώμη, γιατί επί 12 χρόνια την έχει δηλητηριάσει και την έχει εμποτίσει με μίσος, τοξικότητα, διχασμό, ψέματα και κοροϊδία. Ωστόσο, σαν να ήταν μεγαλόθυμος, εξέφρασε το φόβο ότι το αποτέλεσμα «είναι οδυνηρό (…) φοβάμαι ότι και για την κοινωνία είναι οδυνηρό. Ακόμα και για όσους ψήφισαν τη Ν.Δ.».

Η αποθέωση της πολιτικής μικρότητας του Α. Τσίπρα όμως ήρθε όταν με σχεδόν αγέρωχο ύφος είπε: «Βεβαίως αναλαμβάνω ακέραια την ευθύνη γι’ αυτό το αποτέλεσμα». Αν σταματούσε εκεί, θα έλεγε κανείς ότι έστω και καθυστερημένα κατάλαβε τη μεγαλειώδη προχθεσινή γκάφα του, όταν είπε ότι του έφταιγαν πάλι κάποιοι άλλοι και όχι ο ίδιος. Εκανε όμως τη μοιραία… μετάφραση στη… γλώσσα του, προσθέτοντας αμέσως μετά: «Στο δικό μου ηθικό λεξιλόγιο σημαίνει (σ.σ.: η ανάληψη της ευθύνης) στέκομαι και δίνω τη μάχη. Και αυτό θα κάνω». Πάλι έχασε την επαφή με την πραγματικότητα, τη στιγμή μάλιστα που έδινε την εντύπωση πως επιτέλους, έστω και οδυνηρά, γειώθηκε. Στο λεξιλόγιο του μέσου κανονικού ανθρώπου, είτε είναι δεξιός είτε αριστερός είτε κεντρώος, το «αναλαμβάνω την ευθύνη» δεν σημαίνει «μένω», αλλά «φεύγω». Με το κεφάλι ψηλά και με αξιοπρέπεια.

Ακόμα και τώρα, που έχουν ξεκαθαρίσει πλήρως και η εικόνα και το μήνυμα του συντριπτικού εκλογικού αποτελέσματος, ο Α. Τσίπρας και μαζί του η πλειοψηφία του ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφεραν να κρύψουν το δομικό πρόβλημα που έχει η συγκρότηση και η συμπεριφορά του: η υποτίμηση της νοημοσύνης του πολίτη και η υποκρισία.

Κι αυτό δεν είναι κυρίως θέμα παιδείας. Αγγίζει το φιλότιμο και την αξιοπρέπεια του πολίτη. Γι’ αυτό και του είναι αδύνατον να καταλάβει π.χ. γιατί πάτωσε στις φτωχογειτονιές (Δραπετσώνα, Κερατσίνι, Αγ. Ανάργυροι, Καματερό, Αγ. Βαρβάρα, Περιστέρι, Πετρούπολη, Χαϊδάρι, Μαγούλα, Νίκαια, Πέραμα κ.λπ.). Γιατί έχασε τους νέους, που τους θεωρούσε δεδομένους. Γιατί τιμωρήθηκε σκληρά από τους ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και από τους αγρότες. Αλλά και γιατί πρώτευσε -με σταλινικά ποσοστά- στις φυλακές Κορυδαλλού, παίρνοντας πάνω από 80%.

Φτάνει κάποια στιγμή που όλα εξηγούνται. Μπορεί να αργεί κάποιες φορές να έρθει αυτή η στιγμή, αλλά έρχεται. Οπως ήρθε και τώρα. Ο Α. Τσίπρας ποτέ δεν ήταν ηγέτης, πόσω μάλλον «χαρισματικός». Ενας έξυπνος ή μάλλον πονηρός άνθρωπος ήταν, που είχε επικοινωνιακό χάρισμα, χωρίς περιεχόμενο, συγκρότηση και ηθικούς φραγμούς. Και ο ΣΥΡΙΖΑ ποτέ δεν υπήρξε αριστερό λαϊκό κόμμα. Ενα κίνημα αμοραλισμού και ένα «καραβάνι» που ήθελε να κάνει ντου στον κρατικό κορβανά ήταν.

Ενα συνονθύλευμα το οποίο δεν θα υπηρετούσε ποτέ ένας Η. Ηλιού, ένας Λ. Κύρκος, ένας Μπ. Δρακόπουλος, ένας Μ. Αναγνωστάκης, ένας Λ. Παπαγιαννάκης. Ή, όπως λέει ο σοφός λαός, «ανεμομαζώματα, διαβολοσκορπίσματα». Ενα πρώην μεγάλο κόμμα που έγινε μεσαίο και τώρα δίνει μάχη, όχι για την πρωτιά, αλλά για να έρθει δεύτερο. Και έπεται και συνέχεια…

ΑΙΧΜΗ

ΤΟ «ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΚΕΡΑΜΕΩΣ»

Τα ενδιαφέροντα συμπεράσματα που μπορούν να βγουν από τα αποτελέσματα των εκλογών είναι πάρα πολλά και πολύ χρήσιμα για ανάγνωση της κοινωνίας που αλλάζει. Θα σταθώ στο παράδειγμα της Ν. Κεραμέως: υπ. Παιδείας, γυναίκα, με άποψη κι αποφασιστικότητα, με έργο που προκάλεσε συγκρούσεις και χτυπήθηκε ανελέητα και από τον ΣΥΡΙΖΑ, από το δημοσιοϋπαλληλίκι της ΔΟΕ, της ΟΛΜΕ και μεγάλου μέρους βολεμένων πανεπιστημιακών.

Η Ν. Κεραμέως δεν ήταν από τα πιο δημοφιλή πρόσωπα της κυβέρνησης. Και συνήθως οι υπ. Παιδείας δεν επανεκλέγονται. Η Ν. Κεραμέως μετά από 4 χρόνια στην ηλεκτρική καρέκλα του υπ. Παιδείας όχι μόνο επανεξελέγη, αλλά βγήκε πρώτη στις 71 γυναίκες που εξελέγησαν και με πάνω από 58.000 ψήφους βγήκε τέταρτη μεταξύ των βουλευτών όλων των κομμάτων. Σημαντικό επίτευγμα, αλλά το πιο σημαντικό ίσως δεν είναι αυτό. Η Ν. Κεραμέως πέρασε διά πυρός και σιδήρου: Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, τηλεκπαίδευση εν μέσω πανδημίας, κατάργηση του στρεβλώς νοούμενου ασύλου, αξιολόγηση εκπαιδευτικών, αλλαγή της διοίκησης των ΑΕΙ, τράπεζα θεμάτων, εσωτερικά Εράσμους κ.λπ.).

Στοχοποιήθηκε, χτυπήθηκε, υπονομεύτηκε, αλλά δεν δείλιασε. Και ο τρόπος επανεκλογής της, αλλά και η ψήφος των νέων 17-24 (31,5% Ν.Δ. – 28,8% ΣΥΡΙΖΑ), που για πρώτη φορά μετά από χρόνια ήταν υπέρ της Ν.Δ. (το 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ είχε πάρει 38% και η Ν.Δ. 30%), δείχνουν πως η κοινωνία αλλάζει: ακόμα και οι νέοι απορρίπτουν τη «λευκή κόλλα» και την είσοδο χωρίς έξοδο στα ΑΕΙ. Η κοινωνία διψά για ουσιαστικές και ποιοτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες δίνουν ευκαιρίες και προοπτική.

Και αποστρέφεται τις κάλπικες υποσχέσεις, που δεν έχουν αντίκρισμα. Που υποτιμούν τη νοημοσύνη και την υπερπροσπάθεια των παιδιών και των οικογενειών τους.

Η Ν. Κεραμέως είναι ένα από τα -ευτυχώς αρκετά- case study υπουργών, οι οποίοι αντιλαμβάνονται τις ανάγκες της εποχής, τις κάνουν πολιτική και η κοινωνία τους το ανταποδίδει.