Γράφει ο Αντώνης Πανούτσος

Την προηγούμενη φορά η σύγκρουση είχε σαφή χαρακτηριστικά. Από τη μία πλευρά, ανεξαρτήτως συστήματος αφού υπήρχαν δημοκρατίες αλλά και δικτατορίες, ήταν οι καπιταλιστικές χώρες. Από την άλλη και πάλι με διαφορετικά χαρακτηριστικά, αφού η Αλβανία δεν είχε σχέση με τη Γιουγκοσλαβία, οι κομουνιστικές. Σήμερα η σύγκρουση δεν γίνεται ανάμεσα σε συστήματα αλλά σε πολιτικές συμπεριφορές. Το 1960, για παράδειγμα, ανεξάρτητα από το αν στις ΗΠΑ έβγαινε πρόεδρος ο Νίξον ή ο Κένεντι, η αντιμετώπιση της Σοβιετικής Ενωσης θα ήταν περίπου η ίδια. Με τον Τραμπ και αντί του Μπάιντεν η αντιμετώπιση της Ρωσίας του Πούτιν θα ήταν διαφορετική.

Το πρώτο πράγμα που τους ενώνει είναι ένας αυταρχικός τρόπος διακυβέρνησης και συμπεριφοράς απέναντι στους συνεργάτες τους. Είμαι βέβαιος ότι κάθε φορά που ο Τραμπ βλέπει τις φωτογραφίες του Πούτιν να κάθεται 10 μέτρα από τους συνεργάτες του θα σκέφτεται «Γιατί δεν μπόρεσα να το σκεφτώ και εγώ;». Για να υπάρχει όμως σύγκρουση που μπορεί να προκαλέσει έναν Ψυχρό Πόλεμο οι συμπεριφορές δεν είναι αρκετές. Σε δημοκρατίες ιδιαίτερα χρειάζεται η πολιτική στήριξη. Οι αρχηγοί να αντιπροσωπεύουν μια πολιτική τάση στη χώρα τους. Στην περίπτωση του Πούτιν ή του Τραμπ η βάση τους είναι σαφής. Ενα εθνικιστικό, συντηρητικό κομμάτι του εκλογικού σώματος που νιώθει ότι ο τρόπος ζωής του απειλείται από κάποιους προοδευτικούς που ελέγχουν τα Μέσα.

Το ερώτημα λοιπόν που προκύπτει είναι αν στην Ελλάδα ψάχνουμε να βρούμε τον νέο Ψυχρό Πόλεμο σαν μια σύγκρουση Δεξιάς και Αριστεράς ενώ για τον υπόλοιπο κόσμο οι δύο παρατάξεις έχουν πάψει να υπάρχουν εδώ και χρόνια. Οτι οι ταχείες των κομμάτων έχουν αλλάξει προορισμούς και αντί για «Κομμουνισμός και Αριστερά» η ταμπέλα γράφει «Δικαιωματισμός και Διανόηση» αλλά το τρένο δεν έχει κάνει ακόμα στάση για να κατέβουν οι Πολάκηδες και να συνεχίσουν οι Τσακαλώτοι.

Ο κόσμος προσπαθεί να καταλάβει αν ο Μακρόν είναι δεξιός ή αριστερός όταν ο ίδιος κατάλαβε, και για αυτό έχει ρεύμα, ότι τέτοιες θέσεις είναι τόσο επίκαιρες όσο ο ντεγκωλισμός και ο αντιντεγκωλισμός. Ο επόμενος Ψυχρός Πόλεμος έχει ήδη ξεκινήσει. Απομένει να φανεί ποιοι εναντίον ποιων.

«Παράδεισος» για ισαποστάκηδες

Υπάρχει κανένας μπούμερ που να θυμάται να λένε «τα γεγονότα»; Χωρίς να ακολουθείται από τίποτα άλλο… Και δεν χρειαζόταν να εξηγήσει κάτι για να καταλάβουμε ότι όταν έλεγε «τα γεγονότα», αναφερόταν στα Δεκεμβριανά. Θεωρητικά δεν υπήρχε κάποιος λόγος να φοβάται να τα πει Δεκεμβριανά. Εκείνη την εποχή όμως ακόμα και άνθρωποι που ήταν δεξιοί κρατούσαν μια πισινή.

Η ανασφάλεια της δεκαετίας του ’50, το «πού ξέρεις πώς γυρνάν τα πράγματα…», σήμερα λέγεται ισαποστακισμός. Η εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία ήταν ο παράδεισος των ισαποστάκηδων. Των ανθρώπων που επειδή θέλουν να φαίνονται αντικειμενικοί, ακόμα και αν η μία πλευρά έχει εμφανώς το δίκιο, θέλουν να φανεί ότι κρατάνε ίσες αποστάσεις. Ετσι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έγινε «η σύγκρουση στην Ουκρανία». Η απαίτηση των χωρών της Δύσης από τον Πούτιν να σταματήσει τον πόλεμο έγινε «Σταματήστε τον πόλεμο». Και οι βομβαρδισμοί της Ρωσίας στην Ουκρανία έπρεπε να ισοσκελιστούν με κάθε επέμβαση της Δύσης, από την απόβαση στον Κόλπο των Χοίρων μέχρι το Ιράκ. Στην κόλαση του Δάντη στο πιο καυτό σημείο βρίσκονται αυτοί που έμειναν ουδέτεροι σε εποχές ηθικής κρίσης.

Ενδημικός αντιδυτικισμός

Αυτή τη φορά δεν υπήρξαν κονβόι για την Ελευθερία της Ουκρανίας, όπως οι στόλοι της Ελευθερίας για την Παλαιστίνη. Ούτε συναυλίες για τους Ουκρανούς πρόσφυγες, όπως η συναυλία για τους διακινητές μεταναστών στη Μυτιλήνη. Δεν υπήρχαν ευαίσθητες ψυχές της Αριστεράς να ανεβάζουν παιδάκια που να περνάνε τα σύνορα της Ουκρανίας προς την Πολωνία. Ούτε βομβαρδισμένα σχολεία στο Κίεβο. Ούτε αφίσες από τα Εξάρχεια που να γράφουν «Ρώσοι φονιάδες των λαών». Ο λόγος είναι ότι ο Ελληνας αριστερός μεγάλωσε μισώντας τη Δύση.

Είναι γελοίο να μισείς μια κουλτούρα που σε αφήνει να εκφραστείς για να στηρίζεις συστήματα που, αν διαφωνείς, βρίσκεσαι στη φυλακή και αν είσαι ομοφυλόφιλος, σε κρεμάνε. Το ίδιο γελοίο με το να χάβεις την προπαγάνδα ότι η Ρωσία κατέστρεψε εργαστήρια βιολογικών όπλων στην Ουκρανία. Ο αντιδυτικισμός όμως τυφλώνει και όπως και άλλες σοβαρές ασθένειες είναι ενδημικός.

Από τη δεκαετία του ’50 η ελληνική Αριστερά μισεί τη Δύση. Ξέρει ότι, αντίθετα με την Ουκρανία, σήμερα τοποθετήθηκε στη λάθος πλευρά της Ιστορίας. Ο Αλμπέρ Καμύ είχε γράψει «Μια από τις χειρότερες αιτίες εχθρότητας είναι η λύσσα και η ποταπή επιθυμία να δεις να υποκύπτει αυτός που τολμάει να αντιστέκεται σ’ αυτό που σε συνθλίβει». Σήμερα το παρακολουθούμε στην πράξη.