Γράφει ο Πάνος Αμυράς*
Η αναβάθμιση-έκπληξη της χώρας από τη Moody’s προκάλεσε χθες νέα μείωση των επιτοκίων, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι τίτλοι του Δημοσίου να επιβραβεύονται με ιστορικά χαμηλές αποδόσεις. Το δεκαετές ομόλογο αγγίζει το 0,75%, ενώ το πενταετές βρέθηκε στο πεδίο των αρνητικών επιτοκίων, όπου ήδη έχουν «εγκατασταθεί» οι τριετείς και διετείς τίτλοι.
Σε αυτή τη δύσκολη περίοδο είναι σημαντικό ότι η χώρα έχει φθηνή πρόσβαση στις αγορές μηδενίζοντας το κόστος δανεισμού. Οι επενδυτές εκτιμούν τις μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, όπως επισημαίνεται στην έκθεση της Moody’s, ενώ τα ελληνικά ομόλογα έχουν ενταχθεί στα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για ποσοτική χαλάρωση, ώστε να προστατεύονται από επιθετικές κινήσεις funds.
Η χρηματοδότηση του Δημοσίου είναι καθοριστικό στοιχείο προκειμένου να συνεχιστούν χωρίς αναταράξεις τα μέτρα στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Η Ελλάδα δανείζεται φθηνά για να μπορεί να καλύπτει τις δημοσιονομικές τρύπες που δημιουργούνται από την υστέρηση των εσόδων και να διαθέτει κεφάλαια προκειμένου να κρατήσει ζωντανή την οικονομία.
Είναι βέβαιο πως και το νέο πακέτο ενισχύσεων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για τον δεύτερο γύρο καραντίνας δεν μπορεί να καλύψει το σύνολο των απωλειών που έχουν στα εισοδήματά τους νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Είναι αυξημένα τα ποσά σε σχέση με τον Μάιο και ως προς την επιστρεπτέα προκαταβολή και ως προς το ύψος των επιδομάτων για την αναστολή συμβάσεων, αλλά το πρόβλημα παραμένει σημαντικό.
1.000 μέρες βαρβαρότητας
Λύση δεν είναι τα «λεφτόδεντρα» που μοιράζει ο ΣΥΡΙΖΑ. Αν είχε ακούσει ο Μητσοτάκης τον Τσίπρα τον περασμένο Απρίλιο για το περιβόητο «εμπροσθοβαρές πρόγραμμα» και διέθετε τα ταμειακά αποθέματα στην αγορά για να «μειωθεί η ύφεση», τότε σήμερα το Δημόσιο θα ήταν «ταπί και ψύχραιμο», ενώ οι αγορές θα τιμωρούσαν με άνοδο των επιτοκίων αυτή την απρονοησία.
Είναι σαφές ότι ο Χρήστος Σταϊκούρας παρέχει κεφάλαια στην οικονομία λαμβάνοντας πάντα υπόψη και το δυσμενές σενάριο, δηλαδή η πανδημία να διαρκέσει αρκετούς μήνες και τα χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ενωση να καθυστερήσουν περαιτέρω.
Μέχρι σήμερα η κυβέρνηση διέθεσε πάνω από 17 δισεκατομμύρια ευρώ από το απόθεμα των Ελλήνων φορολογουμένων, ενώ δεν έχει έρθει ούτε ένα ευρώ από τα κοινοτικά προγράμματα που έχουν συμφωνηθεί. Σύμφωνα μάλιστα και με τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις, οι εκταμιεύσεις των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης δεν θα ξεκινήσουν πριν από τον Ιούνιο του 2021.
Ταυτόχρονα, τα νέα από το επιδημιολογικό μέτωπο αναφέρουν πως για το εμβόλιο, που αποτελεί την αποτελεσματικότερη λύση στην πανδημία, θα απαιτηθούν πολλοί μήνες μέχρι να διατεθεί στο ευρύ κοινό, ακόμη κι αν η χρήση του ξεκινήσει από τον προσεχή Ιανουάριο. Επομένως, το οικονομικό επιτελείο έχει μπροστά του μια δύσκολη χρονική περίοδο 6-9 μηνών, κατά την οποία θα πρέπει να διαχειριστεί τα διαθέσιμα του Δημοσίου με τέτοιον τρόπο ώστε και οι αγορές να επιβραβεύουν τη χώρα μειώνοντας τα επιτόκια, αλλά και η πραγματική οικονομία να παραμείνει ζωντανή.
Η ισορροπία είναι δύσκολη όταν κάθε απόφαση αφορά οικογένειες και επαγγελματίες που αντιμετωπίζουν πιεστικά οικονομικά προβλήματα, όμως η κυβέρνηση πρέπει να βρει τη χρυσή τομή και, κυρίως, να έχει σαφές πρόγραμμα για την επόμενη φάση, όταν θα πρέπει η οικονομία να τρέξει με υψηλές ταχύτητες για να καλύψει το χαμένο έδαφος.
*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση