Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Η κρίση του κορονοϊού βρήκε τη χώρα σε μία φάση κατά την οποία η καταναλωτική εμπιστοσύνη βρισκόταν στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 15 ετών και το οικονομικό κλίμα σηματοδοτούσε έκρηξη επενδύσεων. Δυστυχώς χάσαμε τις αναπτυξιακές ευκαιρίες της περιόδου 2015-2017 όταν η υπόλοιπη Ευρώπη κάλπαζε και εμείς πληρώναμε τα σπασμένα της «περήφανης διαπραγμάτευσης».

Η ανοδική τάση του 2019 ανεκόπη λόγω της πανδημίας, όμως οι αντοχές της παραγωγικής βάσης παραμένουν αξιοπρόσεκτες. Η ύφεση στο πρώτο τρίμηνο του 2020 διαμορφώθηκε στο 0,9% σε ετήσια βάση όταν στην ευρωζώνη ήταν 3,2% και στις μεγαλύτερες οικονομίες της Ενωσης τα στοιχεία ακόμη δυσμενέστερα (Ιταλία στο -4,8%, Γαλλία στο -5,1%, Ισπανία -4,1% και Γερμανία -2,3%). Αν και η χώρα μας ήταν από τις πρώτες που έλαβαν αυστηρά περιοριστικά μέτρα οι επιπτώσεις της πανδημίας ήταν μικρότερες από τις αρχικές προβλέψεις κυρίως λόγω της αύξησης των εξαγωγών κατά 4,7% σε ό,τι αφορά τα αγαθά αλλά και της διατήρησης της ιδιωτικής κατανάλωσης στα περυσινά επίπεδα.

Οι δυνάμεις της ύφεσης αναμένεται να είναι ισχυρότερες στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο λόγω της παράλυσης του τουρισμού, το ίδιο ωστόσο ισχύει και για τις μεγάλες δυνάμεις της ευρωζώνης που σε μεγάλο βαθμό βασίζονται στον εισερχόμενο τουρισμό και στις διεθνείς επιχειρηματικές σχέσεις. Η άνοδος των εξαγωγών οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στην έκρηξη ζήτησης που σημειώθηκε για την ελληνική αγροτική παραγωγή από τις αγορές του εξωτερικού.

Ο πρωτογενής τομέας μπορεί να αποτελέσει το κρυφό χαρτί της ελληνικής οικονομίας, ορθώς ο πρωθυπουργός εντάσσει τα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα στις προτεραιότητες της αναπτυξιακής του πολιτικής.

Η ανθεκτικότητα της οικονομίας σε συνδυασμό με την αποτελεσματική αντιμετώπιση του υγειονομικού σκέλους της πανδημίας δημιουργεί ελπίδες ότι οι δυσκολίες θα είναι παροδικές και το 2021 θα αποτελέσει χρονιά σταθμό και για τους αναπτυξιακούς ρυθμούς της χώρας. Αρκεί να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, όταν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης καταφέρουν να έλθουν σε συμφωνία, και να πριμοδοτηθούν οι παραγωγικές επενδύσεις από τα συνήθη μπαλώματα.

Το 2020 θα είναι χρονιά ύφεσης, όχι όμως στα υπέρογκα επίπεδα που εκτιμούσαν οι διεθνείς οργανισμοί και οι χρηματοοικονομικοί οίκοι. Η κυβέρνηση οφείλει να προετοιμάσει από τώρα το έδαφος για δυναμική ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

«ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΧΑΡΒΑΡΝΤ»

Δεν αντέχει συγκρίσεις ο Τσίπρας και από τη Ρόδο έριξε άλλη μία προειδοποιητική βολή κατά της αριστείας: «Δεν χρειάζεται να είσαι οικονομολόγος του Χάρβαρντ για να καταλάβεις ότι τώρα πρέπει να στηριχθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις για να μπορέσουν να επιβιώσουν», είπε, ενώ εξέφρασε τους φόβους του ότι «υπάρχει κίνδυνος να περιέλθει η οικονομία σε φαύλο κύκλο σαν κι αυτόν που ζήσαμε στα μνημονιακά χρόνια».

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ  μνημόνια ονειρεύεται για να αναβιώσει η αντιμνημονιακή του εποχή, μόνο που η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Αργησε όμως κάτι χρόνια ο κ. Τσίπρας να επικαλεστεί την κοινή λογική γιατί δεν χρειαζόταν να είναι από το Χάρβαρντ για να καταλάβει ότι όταν υποσχόταν διαγραφές του χρέους πωλούσε φύκια για μεταξωτές κορδέλες και όταν δεσμευόταν ότι θα έσκιζε τα μνημόνια με ένα νόμο και ένα άρθρο προετοίμαζε το έδαφος για σκληρότερη λιτότητα ιδίως για τους φτωχότερους.

Απλή λογική χρειαζόταν τότε και λιγότερος κομματικός φανατισμός, όμως το κυνήγι της εξουσίας είχε καλύψει τα πάντα. Για αυτό άλλωστε και ερευνητές του Χάρβαρντ είχαν ανακηρύξει τον Τσίπρα ως τον χειρότερο διαπραγματευτή παγκοσμίως για το 2015, αλλά μεταξύ μας δεν χρειαζόταν να είμαστε από το Χάρβαρντ για να φτάσουμε στο ίδιο συμπέρασμα.

*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου 

Από την έντυπη έκδοση