Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Η κατάσταση είναι εκρηκτική καθώς οι κυβερνήσεις του Νότου έχουν να διαχειριστούν εθνικές τραγωδίες με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς χωρίς να λαμβάνουν χείρα βοηθείας από τα πλεονασματικά μέλη της Ενωσης.

Σύμφωνα με τελευταίες δημοσκοπήσεις, η πλειονότητα των Ιταλών θεωρεί ότι η Ευρώπη δεν στέκεται στο πλευρό της χώρας τους σε αυτή τη δραματική συγκυρία ενώ πάνω από το 50% τάσσεται υπέρ της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Το κλίμα κατά των Ευρωπαίων είναι βαρύ και στην Ισπανία, που επίσης πληρώνει βαρύ τίμημα σε ανθρώπινες απώλειες από τον κορονοϊό.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός έχει προτείνει εν όψει της Συνόδου Κορυφής τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης με 1,5 τρισ. ευρώ, ποσό το οποίο θα διανεμηθεί στις χώρες-μέλη για την επανεκκίνηση των οικονομικών χωρίς νέους όρους.

Η βασική θέση του Βερολίνου είναι ότι η χρηματοδότηση πρέπει να συνδεθεί με μέτρα ενώ για τα κεφάλαια του Ταμείου προτείνουν μία «μόχλευση» των κονδυλίων του κοινοτικού προϋπολογισμού, ώστε το τελικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα να μην επιβαρύνει τις χώρες με θετική συνεισφορά, όπως είναι η Γερμανία. Πρόκειται για μια μίζερη αντιμετώπιση, όταν μάλιστα έχει φύγει από τις τάξεις της Ε.Ε. η Βρετανία, που είχε το ρόλο του «τσιγκούνη» στις Συνόδους Κορυφής.

Ο Ελληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει συνταχθεί με 8 ακόμη πολιτικούς ηγέτες υπέρ της έκδοσης «κορονομολόγων», τα οποία απορρίπτει άνευ συζήτησης η Μέρκελ. Η μάχη αναμένεται αμφίρροπη και θα δοθεί στο πεδίο των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Από τη στιγμή που όλοι αναγνωρίζουν ότι η πανδημία έχει συμμετρικές επιπτώσεις σε όλες τις χώρες-μέλη της Ενωσης, η προσπάθεια ανάκαμψης και κυρίως το κόστος του όλου εγχειρήματος θα πρέπει να μοιρασθεί συμμετρικά.

Η Σύνοδος των υπουργών Οικονομικών είχε καταλήξει σε ένα φτωχό αποτέλεσμα με ένα «πακέτο» ύψους 540 δισεκατομμυρίων ευρώ, ένα μέρος του οποίου έχει συνδεθεί με μέτρα, με αποτέλεσμα να μην προβλέπεται η χρήση του από τα μέλη της Ενωσης. Τώρα το ζητούμενο είναι ο τριπλασιασμός των κονδυλίων και η διάθεσή τους με όρους που δεν θα παραπέμπουν σε Μνημόνια. Οπως είπε άλλωστε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης καμία χώρα δεν θα δεχθεί Μνημόνιο για τη χρηματοδότησή της, «είναι γελασμένοι όποιοι το πιστεύουν».

Το διακύβευμα είναι μεγάλο. Εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική συμφωνία το ρήγμα στην Ε.Ε. μπορεί να αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά. Αλλωστε οι φίλοι, και οι εταίροι, στα δύσκολα φαίνονται. Και ο κορονοϊός μπορεί να χτυπήσει τον πυρήνα της Ευρώπης, που είναι η συνεργασία και η αλληλεγγύη.

ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΘΕΤΙΚΑ ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΤΟΥ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ

Για μία οικονομία όπως η ελληνική, η οποία έχει ελλειμματικό ισοζύγιο καυσίμων, δηλαδή εισάγει περισσότερα από όσα εξάγει, η κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου έχει και θετικές πλευρές. Το κόστος παραγωγής μειώνεται, όπως και η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος που συνδέεται άμεσα με τα σκαμπανεβάσματα στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων ενώ και το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αυξάνεται λόγω του φθηνότερου πετρελαίου.

Στα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη, η πτώση των τιμών των καυσίμων φρενάρει την ύφεση ενώ βοηθά ελαφρώς τον προϋπολογισμό που έχει καταρτιστεί με προβλέψεις για το πετρέλαιο στα 55 με 60 δολάρια, αντί των 20 που βρίσκεται σήμερα.

Ωστόσο, συνολικά οι επιπτώσεις για την παγκόσμια οικονομία από την κατάρρευση του «μαύρου χρυσού» δεν αφήνουν κανέναν ανεπηρέαστο. Η πανδημία έχει σαρώσει τις αγορές, τα επενδυτικά κεφάλαια αποσύρονται από χρηματιστήρια και επισφαλείς τοποθετήσεις ενώ το διεθνές εμπόριο έχει παραλύσει.

Η ελληνική οικονομία μπορεί να αξιοποιήσει τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου ως βατήρα για την παραγωγική ανασυγκρότηση ενώ οι χαμηλότερες τιμές σε καύσιμα και μεταφορές δίνουν ανάσες στην αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.

*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου 

Από την έντυπη έκδοση