Γράφει ο Γιάννης Τσαπρούνης*

Σύμφωνα με την έκθεση της ανεξάρτητης αρχής διασφάλισης της ποιότητας στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση -δημοσιεύθηκε στην «Καθημερινή»- οι μισοί μαθητές είναι λειτουργικά αναλφάβητοι. Τι ακριβώς σημαίνει αυτός ο όρος; Η Ευρωπαϊκή Ενωση ορίζει ως λειτουργικά αναλφάβητο «το άτομο που δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ικανοποιητικά ανάγνωση, γραφή και αριθμητική για να ενταχθεί στην κοινωνία απολαμβάνοντας πλήρως τα δικαιώματά του».

ΤΑ συμπεράσματα της έρευνας είναι απογοητευτικά. Οι μαθητές της Β’ Λυκείου βαθμολογούνται κάτω από τη βάση με ποσοστό 7,1% στη Γλώσσα, 48,4% στη Φυσική και πάνω από 40% στα Μαθηματικά. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται κυρίως στο Δημοτικό, αλλά και στο Γυμνάσιο.

ΓΙΑ μια ακόμη φορά θα επαναλάβω πως οι ευθύνες για τις «πληγές» του εκπαιδευτικού συστήματος βαραίνουν διαχρονικά όλες τις κυβερνήσεις και συνολικά το πολιτικό σύστημα. Η κομματική αντιπαράθεση αφορά διαρκώς τον τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Ο κάθε υπουργός κάνει το δικό του μερεμέτι στις πανελλαδικές εξετάσεις. Η εκάστοτε αντιπολίτευση γκρινιάζει. Οι συνδικαλιστές πάντοτε διαμαρτύρονται για τα… πάντα. Κάπου εκεί τελειώνει και ο «μεταρρυθμιστικός» οίστρος όλων των εμπλεκομένων.

ΑΛΛΟ ένα πεδίο στείρας πολιτικής αντιπαράθεσης αποτελεί ο χαρακτήρας μαθημάτων όπως τα Θρησκευτικά και η Ιστορία, καθώς πίσω από αυτά τα μαθήματα κρύβονται αλλά και αναπαράγονται οι κομματικές ιδεοληψίες όλου του πολιτικού συστήματος.

ΚΑΝΕΙΣ έως τώρα δεν έχει ασχοληθεί με την ουσία του προβλήματος. Το εκπαιδευτικό σύστημα έχει λάθος φιλοσοφία από την πρώτη ημέρα που τα παιδιά πάνε στο σχολείο. Βιβλία βγαλμένα από τα βάθη της δεκαετίας του ’80. Παντελής έλλειψη τεχνολογικών και διαδραστικών εφαρμογών, σε μια εποχή που όλοι οι μαθητές ανήκουν στην πιο εξελιγμένη «ψηφιακή» γενιά. Μπαίνουμε στο 2020 και ακόμα επιβραβεύεται η αποστήθιση, ενώ η κριτική σκέψη και οι εργασίες αποτελούν την εξαίρεση. Οσοι εκπαιδευτικοί είναι άξιοι και ικανοί «θάβονται» από τους αυστηρούς κανόνες διδασκαλίας του υπουργείου Παιδείας, από τη δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία και από κάποιους συναδέλφους τους που δεν θα έπρεπε να έμπαιναν σε τάξη.

ΚΑΙ εδώ έρχεται η παραπαιδεία για να «λύσει» επιφανειακά τα προβλήματα της Παιδείας. Το φροντιστήριο ξεκινάει πλέον από το Δημοτικό. Και όλοι είναι και πάλι επιφανειακά ευχαριστημένοι. Οι μαθητές γιατί τα έχουν όλα «έτοιμα» και οι δάσκαλοι γιατί τα παιδιά είναι «διαβασμένα». Οι γονείς πληρώνουν και θα συνεχίσουν να πληρώνουν έναν διαρκώς αυξανόμενο λογαριασμό, που έχει ως στόχο -τι άλλο;- τις πανελλαδικές εξετάσεις.

ΤΟ εκπαιδευτικό σύστημα δεν χρειάζεται άλλα μερεμέτια. Πρέπει επιτέλους όλα τα κόμματα να συνεννοηθούν και να επενδύσουν στο πιο σημαντικό κομμάτι της χώρας. Στα παιδιά. Στην Παιδεία. Στο μέλλον. Το εκπαιδευτικό σύστημα χρειάζεται ξήλωμα. Πρέπει να χτιστεί από το μηδέν. Με διαφορετική φιλοσοφία. Το καμπανάκι έχει χτυπήσει. Είναι απαράδεκτο και τραγικό για την κοινωνία το ένα στα δύο παιδιά που τελειώνουν το σχολείο να είναι λειτουργικά αναλφάβητο. Ας ξυπνήσουμε -επιτέλους- όλοι μας, αν θέλουμε ένα καλύτερο αύριο για τη χώρα.

Από την έντυπη έκδοση

*Ο Γιάννης Τσαπρούνης είναι διευθυντής σύνταξης του Ελεύθερου Τύπου