Γράφει ο Γιάννης Τσαπρούνης*
Υστερα από έναν απίστευτα εθνολαϊκιστικό προεκλογικό αγώνα, οι πολίτες είχαν ψηφίσει υπέρ του Brexit. Στην ουσία, οι προπαγανδιστές της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ενωση υπόσχονταν ότι θα «υπάρξουν λεφτά» και ακόμη περισσότερη ανεξαρτησία στις αποφάσεις για τη χώρα μόλις εγκαταλείψουν τις Βρυξέλλες.
Η πράξη, ως συνήθως, όμως απέχει πολύ από τις προεκλογικές θεωρίες. Παρά το γεγονός ότι η Βρετανία είναι μία από τις παγκόσμιες υπερδυνάμεις, πως στην πραγματικότητα είχε μια «ιδιαίτερη» σχέση πάντοτε με την Ε.Ε., όλα δείχνουν πως η ζημιά του Brexit θα είναι μεγάλη. Οι συνέπειες για τη Βρετανία θα είναι δύσκολα διαχειρίσιμες τόσο σε επίπεδο οικονομίας όσο και στο εμπόριο, ενώ είναι άγνωστο πώς θα διαμορφωθεί η επόμενη ημέρα για εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες της Ε.Ε. που διαμένουν εκεί.
ΜΠΡΟΣΤΑ σε όλους αυτούς τους κινδύνους είναι απολύτως λογικό να γίνονται μαλλιά-κουβάρια οι πολιτικοί της Βρετανίας. Πρωθυπουργοί παραιτούνται, κυβερνήσεις αλλάζουν, κάλπες πιθανότατα θα ξαναστηθούν. Οι αποφάσεις είναι εξαιρετικά δύσκολες και κρίσιμες καθώς αφορούν στο μέλλον της χώρας και των πολιτών.
ΤΟ μάθημα της Βρετανίας αποδεικνύει για μία ακόμη φορά πόσο καταστροφικό θα ήταν το πάθημα για την Ελλάδα αν ακολουθούσε το ίδιο μονοπάτι.
ΤΟ καλοκαίρι του 2015 η χώρα μας βρέθηκε με το μισό πόδι εκτός ευρωζώνης. Και μάλιστα με εντελώς διαφορετικές προϋποθέσεις. Ως χώρα χρεοκοπημένη θα βρισκόμασταν εντελώς αποκομμένοι όχι μόνο από την Ευρώπη, αλλά από όλο τον πλανήτη.
Η οικονομία θα κατέρρεε, το κράτος δεν θα μπορούσε να πληρώσει ούτε απλές καθημερινές υποχρεώσεις όπως μισθούς – συντάξεις, αλλά και βασικές δαπάνες σε Παιδεία – Υγεία. Την ίδια ώρα δεν θα υπήρχε τραπεζικό σύστημα και η πλειονότητα των επιχειρήσεων θα έβαζαν λουκέτο. Αναγκαστικά θα υπήρχε επιβολή δελτίου σε τρόφιμα και καύσιμα. Απολύτως αναμενόμενο επακόλουθο της οργής των πολιτών θα ήταν να συμβούν απρόβλεπτου μεγέθους αναταραχές σε όλη τη χώρα.
ΟΛΑ αυτά θα συνέβαιναν αν εφαρμοζόταν το «όχι» που ψήφισε το 62% των πολιτών. Ο εθνολαϊκισμός είχε πετύχει έναν ανεπανάληπτο θρίαμβο. Ο ΣΥΡΙΖΑ, οι ΑΝ.ΕΛ., η Χρυσή Αυγή και κάποια ακόμα «αντισυστημικά» κόμματα φλέρταραν με την ιδέα της εξόδου από την ευρωζώνη. Υπόσχονταν -άμεσα ή έμμεσα- πως πια δεν θα χρωστάμε ως χώρα ούτε ένα ευρώ. Πως αφού θα ήμασταν μόνοι μας θα μπορούσαμε να κάνουμε ό,τι γουστάρουμε. Πως θα μας έσωζε ο Πούτιν ή η αναπτυξιακή τράπεζα των BRICS – τι αστείο και αυτό. Πως θα απελευθερωνόμασταν από τη συντηρητική νομενκλατούρα της Ευρώπης και τους ιμπεριαλιστές εταίρους.
ΠΟΤΕ άλλοτε δεν υπήρξε ανάλογος εθνικός διχασμός με φόντο μια τόσο τεράστια (αυτ)απάτη. Αυτό που έσωσε τη χώρα την τελευταία στιγμή ήταν ο φόβος του Αλέξη Τσίπρα για πολιτική κατάρρευση από όσα καταστροφικά θα επακολουθούσαν. Αλλά η ευθύνη ανήκει εξ ολοκλήρου στον ίδιο τον πρώην πρωθυπουργό. Εκείνος έβαλε τη χώρα σε τροχιά εξόδου. Εκείνος εκβίασε τις Βρυξέλλες με το Grexit. Εκείνος δηλητηρίασε το πολιτικό σκηνικό διχάζοντας με εθνολαϊκιστικές κορόνες τους πολίτες.
ΚΑΙ τώρα, που γλιτώσαμε την καταστροφή, μπορούμε να παρακολουθούμε από απόσταση το βρετανικό δράμα. Και να αισθανόμαστε ασφάλεια. Τουλάχιστον, το παρ’ ολίγον πάθημα ας μας γίνει μάθημα για το μέλλον.
Από την έντυπη έκδοση
*Ο Γιάννης Τσαπρούνης είναι διευθυντής σύνταξης του Ελεύθερου Τύπου