Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Το συμπέρασμά του κ. Τζάλλα σαφές: Οι διαπραγματεύσεις της Ελλάδας και της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση πέρασαν από τους ίδιους σταθμούς, με την ίδια σειρά και συχνά με τις ίδιες λέξεις. Πανομοιότυπες και αποτυχημένες. Ο Αλέξης Τσίπρας υποσχέθηκε ότι θα καταργούσε το Μνημόνιο «με ένα νόμο και ένα άρθρο». Αντίστοιχος χρόνος θα χρειαζόταν και για τον υπουργό Εμπορίου της Βρετανίας Λίαμ Φοξ, που είχε περιγράψει την εμπορική συμφωνία με την Ε.Ε. ως «την ευκολότερη συμφωνία στην ανθρώπινη ιστορία».

Ενώ η απαλλαγή από τους ευρωπαϊκούς κανόνες περιεγράφη ως γρήγορη και ανέξοδη, η συμμόρφωση με αυτούς παρουσιαζόταν με τους δραματικούς όρους μιας μη αναστρέψιμης καταστροφής. Οπως αναφέρει ο συγγραφέας, «τα Μνημόνια πριν από την εποχή ΣΥΡΙΖΑ κρατούσαν την Ελλάδα αιωνίως δέσμια των δανειστών», αντίστοιχα σύμφωνα με τους πολιτικούς καθοδηγητές του Brexit η Βρετανία ήταν «παγιδευμένη για πάντα μέσα στην Ε.Ε.».
Οι δυνάμεις του λαϊκισμού προεξοφλούσαν τη συνθηκολόγηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης με συνοπτικές διαδικασίες. Είχαν επινοήσει ακόμη και κατά φαντασίαν συμμάχους που θα επιστρατεύονταν ως εφεδρείες στην απίθανη περίπτωση που οι Βρυξέλλες θα προέβαλλαν αντιρρήσεις.

«Η πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα θα προκαλέσει ντόμινο στην Ευρώπη ξεκινώντας από τον Νότο», προέβλεπε το 2014 ο Τσίπρας. «Θα προκαλέσουμε ντόμινο στην Ευρώπη. Μετά από εμάς θα φύγουν και άλλες βόρειες χώρες, με πρώτη τη Δανία», έλεγε ο ακραίος υποστηρικτής του Brexit, Νάιτζελ Φάρατζ, αμέσως μετά το δημοψήφισμα.
Οταν τελικά ξεκίνησαν οι πραγματικές διαπραγματεύσεις Βρετανοί και Ελληνες κατέφυγαν στην αοριστολογία. «Η δημιουργική ασάφεια είναι απαραίτητη στις συζητήσεις με τους εταίρους», έλεγε ο Βαρουφάκης το 2015. «Στις διαπραγματεύσεις υπάρχει δημιουργική ασάφεια, για να δανειστώ μία ωραία φράση», δήλωνε τον Αύγουστο του 2017 ο τότε αρμόδιος για το Brexit υπουργός, Ντέιβιντ Ντέιβις.

Και ύστερα ήρθε η πραγματικότητα. «Τη νύχτα του δημοψηφίσματος στην Αθήνα μπήκα στο γραφείο του Τσίπρα και ήταν εντελώς αποθαρρυμένος, ήταν σε κατάθλιψη», δήλωνε ο Βαρουφάκης. «Ο Μπόρις Τζόνσον δεν ήθελε να κερδίσει το δημοψήφισμα. Θα προτιμούσε να το έχει χάσει οριστικά», είπε ο σερ Αλαν Ντάνκαν το 2016.
Η μοναδική δομική διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας ήταν ότι ο Τσίπρας, λίγες μόλις ώρες μετά το δημοψήφισμα και τους χορούς στο Σύνταγμα, μετέτρεψε το «Οχι» σε «Ναι» και ζήτησε από τους δανειστές να του φέρουν ένα Μνημόνιο για να το υπογράψει.

Οι Βρετανοί είναι ακόμη «ξεροκέφαλοι», επιμένουν στο Brexit, αν και ήδη μετρούν τις ζημιές. Αλλωστε παροιμιώδης ήταν η παρατήρηση του Αλέξη Τσίπρα σε Σύνοδο Κορυφής μετά το δημοψήφισμα των Βρετανών τον Ιούνιο του 2016 ότι «αυτές οι ψηφοφορίες είναι δύσκολες και πρέπει να είσαι προετοιμασμένος για κάθε ενδεχόμενο», προκαλώντας το γέλιο των Ευρωπαίων πολιτικών για τα «σοφά λόγια» του ηγέτη της «κωλοτούμπας».

Η Ελλάδα πλήρωσε ακριβά το λαϊκισμό και τις απειλές του ΣΥΡΙΖΑ για το Grexit. Βαριά μνημονιακά μέτρα, εκχώρηση της κρατικής περιουσίας σε Υπερταμείο υπό τον έλεγχο των δανειστών, αναζωπύρωση της ύφεσης. Οι Βρετανοί, σύμφωνα με το δημοσίευμα των Times, απειλούνται με ελλείψεις σε βασικά είδη και συνθήκες πολιτικού και κοινωνικού χάους, στην περίπτωση που φτάσουμε στο άτακτο Brexit, χωρίς συμφωνία. Και ας έχουν δικό τους νόμισμα, και ας είναι η οικονομία τους μία από τις 7 ισχυρότερες παγκοσμίως.

Και εμείς απειλούσαμε το 2015 με το Grexit, βάζοντας το περίστροφο στον κρόταφο της χώρας και κάνοντας το Βερολίνο να τρίβει τα χέρια του για το εύρος των υποχωρήσεων που θα δεχόταν ο Τσίπρας για να αποφύγει το μοιραίο, που ο ίδιος είχε προκαλέσει.

Από την έντυπη έκδοση

Ο Πάνος Αμυράς είναι ο διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου