Γράφει η Δέσποινα Κονταράκη*

Η είσοδος του ρατσιστικού AfD στην Μπούντεστανγκ, και μάλιστα με διψήφιο ποσοστό, τρομάζει τη Γερμανία, την Ευρώπη και όλα τα δημοκρατικά πολιτεύματα ανά τον κόσμο.

Εχουμε πολύ καιρό μπροστά μας για να ασχοληθούμε με τα βαθύτερα αίτια της ανόδου των φασιστικών φωνών στα περισσότερα ευρωπαϊκά κοινοβούλια, όπως και στο δικό μας. Ωστόσο, έχει ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει μερίδα αναλυτών την περίπτωση της Γερμανίας. Ενώ δηλαδή μέχρι σήμερα οι περισσότεροι ερμήνευαν τη μετακίνηση των ψηφοφόρων προς τα ακραία μορφώματα ως αποτέλεσμα των πολιτικών λιτότητας και της παγκοσμιοποίησης, τώρα βλέπουν πως στη χώρα της κυρίας Μέρκελ η απάντηση της οικονομικής κρίσης δεν αρκεί ως εξήγηση. Διότι η οικονομία της Γερμανίας είναι ισχυρή και η ανεργία έχει μειωθεί, έστω και αν και αυτό επιτεύχθηκε με μισθούς και συντάξεις πείνας και με ελαστικές μορφές εργασίας (ό,τι συμβαίνει δηλαδή τώρα και στην Ελλάδα).

Οπότε πάμε στη δεύτερη εξήγηση που μοιάζει να ταιριάζει περισσότερο στη Γερμανία: Οι κοινωνικές ανισότητες και η αποξένωση των παραδοσιακών κομμάτων από την κοινωνία. Οι Ανατολικογερμανοί, λένε οι ειδικοί, ένιωθαν πάντα ριγμένοι στην ενιαία Γερμανία. Ενιωθαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, που δεν κατάφεραν να συμβαδίσουν με τους συμπατριώτες τους. Στην Ανατολική Γερμανία λοιπόν το AfD βγήκε δεύτερο κόμμα, ενώ το αριστερό Die Linke υπέστη αιμορραγία, χάνοντας 400.000 ψηφοφόρους προς την άκρα Δεξιά.

Στις αιτίες που πέφτουν στο τραπέζι είναι φυσικά και το μεταναστευτικό, αφού βολεύει τις ακραίες φωνές να συνδέουν άμεσα τα τρομοκρατικά χτυπήματα στην καρδιά της Ευρώπης με τις αυξημένες ροές προσφύγων και μεταναστών. Αλλοι πάλι αρνούνται να μπουν στην αναζήτηση ερμηνειών και εξηγήσεων, υιοθετώντας την άποψη πως κανείς πολίτης πλέον δεν μπορεί να μη γνωρίζει τι σημαίνει φασισμός, άρα ψηφίζουν με απόλυτη γνώση και συνείδηση. Ανεξαρτήτως αν ισχύει κάποια από αυτές τις εξηγήσεις ή όλες μαζί, το αποτέλεσμα των ψήφων οργής και φόβου παραμένει βαθιά προβληματικό.

*Η Δέσποινα Κονταράκη είναι αρχισυντάκτρια του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου