Γράφει ο Πάνος Αμυράς*
Το 2014 η κυβέρνηση των «Σαμαροβενιζέλων» πέτυχε ανάπτυξη 0,8% με την τιμή του πετρελαίου στα 90 δολάρια. Μάλιστα, στο τελευταίο τρίμηνο του 2014 ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ ήταν ο υψηλότερος στην ευρωζώνη. Αναλαμβάνοντας ο Τσίπρας την εξουσία το 2015 διέλυσε τα πάντα με την «περήφανη διαπραγμάτευση» και το «ηρωικό όχι στο δημοψήφισμα».
Ο ΣΥΡΙΖΑ έκλεισε τις τράπεζες, επιβλήθηκαν τα capital controls (που θα καταργούνταν την Τρίτη μετά το δημοψήφισμα αλλά ισχύουν ακόμη και σήμερα), ενώ η κυβέρνηση υπέγραψε το τρίτο Μνημόνιο με υφεσιακά μέτρα και τις τράπεζες να ξεπουλιούνται σε funds με εξευτελιστικές τιμές. Το 2015 χάθηκε και έκλεισε με ύφεση 0,7% όταν η υπόλοιπη ευρωζώνη είχε ανακάμψει και σημείωνε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης αξιοποιώντας πλήρως την αποκλιμάκωση στις τιμές πετρελαίου.
Υποθέσαμε ότι το 2016 θα ήταν για την Ελλάδα η χρονιά της ανάκαμψης. Φευ! Η πρώτη αξιολόγηση μετατράπηκε σε σίριαλ και ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2016 με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να δέχεται νέα δέσμη υφεσιακών μέτρων όπως η πρώτη μείωση του αφορολόγητου ορίου, η κατάργηση των φοροαπαλλαγών στα νησιά και οι νέες μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις. Η δεύτερη αξιολόγηση, που θα έκλεινε τον Οκτώβριο και σύμφωνα με τον πρωθυπουργό ήταν πιο εύκολη από την πρώτη, βρίσκεται ακόμη σε εκκρεμότητα και αναμένεται να ολοκληρωθεί τις επόμενες εβδομάδες μετά την ψήφιση του τέταρτου Μνημονίου.
Ολο το 2016 κύλησε μέσα στην αβεβαιότητα, την υπερφορολόγηση και την απροθυμία των υπουργών να προωθήσουν μεγάλες επενδύσεις, με χαρακτηριστικότερη την περίπτωση του Ελληνικού. Αποτέλεσμα της κυβερνητικής αβελτηρίας ήταν η περασμένη χρονιά να κλείσει με οριακή ύφεση 0,05% όταν όλες οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (και όχι μόνο της ευρωζώνης) έτρεξαν με αύξηση του ΑΕΠ άνω του 1,8%. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο τελευταίο τρίμηνο του 2016 η ύφεση στην Ελλάδα ήταν 1,1% όταν δύο χρόνια νωρίτερα η χώρα μας σημείωνε ρεκόρ ανάπτυξης στην ευρωζώνη. Η οικονομία μας έχασε τη θετική συγκυρία της διετίας 2015-2016 όταν οι τιμές του πετρελαίου ήταν κοντά στα 40 με 45 δολάρια και ανταγωνιστικοί τουριστικοί προορισμοί, όπως η Τουρκία και η Βόρεια Αφρική, αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα.
Κλιμάκωση χωρίς κέρδος
Δυστυχώς η ίδια εικόνα αποτυπώνεται και στο πρώτο τρίμηνο του 2017, με την ύφεση να εκτιμάται σε 0,5% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2016 και ενώ ο Προϋπολογισμός προβλέπει ετήσιο στόχο ανάπτυξης 2,7%. Η ύφεση αποκτά διαρθρωτικά χαρακτηριστικά στην Ελλάδα και οφείλεται στη μείωση της κατανάλωσης, λόγω χαμηλών εισοδημάτων και υπερφορολόγησης, αλλά και στην αδυναμία της οικονομίας να δημιουργήσει θέσεις εργασίας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα φύγει και η χώρα δεν θα έχει προλάβει να δει ούτε μία χρονιά ανάπτυξης γιατί κύριο μέλημα της κυβέρνησης είναι να ενισχύσει το κομματικό κράτος σε βάρος της παραγωγικής Ελλάδας. Σε κάθε περίπτωση ο Ευκλείδης Τσακαλώτος θα μπορέσει όταν επιστρέψει στα ακαδημαϊκά του καθήκοντα να εξηγήσει στους φοιτητές του πώς έριξε την οικονομία στην ύφεση με το πετρέλαιο σε χαμηλά επίπεδα και τον τουρισμό σε άνοδο. Είναι σίγουρο ότι θα γεμίζει τα αμφιθέατρα.
ΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΡΑ ΤΟΥ ΤΟΜΣΕΝ
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος δήλωσε ότι κατατρόπωσε την τρόικα ανακοινώνοντας και το σκορ: «Πανελευσινιακός-Μπαρτσελόνα 7-5», υπολογίζοντας ότι τα αντίμετρα είναι 7 δισ. και τα μέτρα μόνο 5 δισ. Το αστείο δεν στέκει ούτε στα καφενεία. Τα μέτρα είναι ρητώς εφαρμοστέα τη διετία 2019-2020 και θα πλήξουν τα εισοδήματα μισθωτών και συνταξιούχων. Τα αντίμετρα, είτε 7 δισ. είτε 70 δια., τελούν υπό την αίρεση της τρόικας. Στο άρθρο 15 του πολυνομοσχεδίου ορίζεται ότι τα αντίμετρα θα εφαρμόζονται μόνο εάν η τρόικα εκτιμήσει ότι δεν επηρεάζονται οι δημοσιονομικοί στόχοι της επόμενης χρονιάς. Δηλαδή ο Τόμσεν από τα τέλη του 2018 θα ανοιγοκλείνει την κάνουλα των μέτρων ενώ θα έχει βασικό ρόλο στο εάν η μείωση του αφορολόγητου ορίου στα 5.600 ευρώ θα ισχύσει από το 2020 ή ένα χρόνο νωρίτερα.
*O Πάνος Αμυράς είναι ο διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου