Οι επικουρικές μπήκαν στο τραπέζι των περικοπών από την τρόικα γιατί δεν τους βγαίνει ο λογαριασμός από τις μειώσεις στις κύριες συντάξεις.

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες που αποκαλύπτει ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, στα στοιχεία που παρουσίασε η ελληνική πλευρά, οι μειώσεις στις κύριες συντάξεις δεν υπερβαίνουν το 0,8% του ΑΕΠ, δηλαδή είναι ένα ποσό της τάξης του 1,35 δισ. ευρώ. Στο πακέτο μέτρων όμως που ενεργοποιείται με τη λήξη του προγράμματος, από τον Αύγουστο του 2018 και μετά, η κυβέρνηση θα πρέπει να νομοθετήσει από τώρα σταθερές περικοπές συντάξεων 1,8 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου το 1% του ΑΕΠ.

Οι δανειστές δεν δέχτηκαν το 0,8% και πρότειναν στους υπουργούς «να κόψετε και από τις επικουρικές», όπως αποκάλυψε πηγή που έχει γνώση των διαπραγματεύσεων σε συνομιλία με τον «Ε.Τ.» της Κυριακής.

Η τρύπα που δημιουργείται από τη διαφορά του 0,8% έως το 1% του ΑΕΠ είναι της τάξης των 450 εκατ. ευρώ τουλάχιστον.

Το ποσό αυτό σημαίνει μια πρόσθετη μείωση της τάξης του 10% στις επικουρικές συντάξεις, δεδομένου ότι η ετήσια δαπάνη κινείται στα 4 δισ. ευρώ.

Στις συνομιλίες και στους πίνακες που αντάλλασσαν και ανταλλάσσουν τα επιτελεία των αρμόδιων υπουργών με τους συνεργάτες της τρόικας, αποκαλύπτεται και άλλη μία πτυχή που φέρνει στο φως ο «Ε.Τ.» της Κυριακής σήμερα: Οτι ακόμη κι αν δεν προστατευθούν οι κύριες συντάξεις των 500 ή των 600 ευρώ και επανυπολογιστούν και αυτές για να βγουν οι προσωπικές διαφορές με το νέο σύστημα, το συνολικό ύψος των περικοπών δεν μεταβάλλεται. Δηλαδή, ακόμη κι αν οι μειώσεις που θα γίνουν μετά το 2018 πιάσουν και τις μικρές συντάξεις, αυτό δεν θα φέρει τα 1,8 δισ. που συμφώνησε να βρει η κυβέρνηση από περικοπές συντάξεων!

Ο λόγος είναι διότι από το μέχρι τώρα επανυπολογισμό και κυρίως από το 15% των συντάξεων γήρατος του ΙΚΑ που επανυπολογίστηκαν διαπιστώνεται ότι οι περισσότερες είναι στα κατώτατα όρια, δηλαδή στα 450 με 490 ευρώ, και η νέα σύνταξη με τον επανυπολογισμό βγαίνει με θετική (υπέρ των συνταξιούχων δηλαδή) προσωπική διαφορά που είναι κατά μέσο όρο στα 20 με 35 ευρώ.

Από το δείγμα του 15% των συντάξεων ΙΚΑ που επανυπολογίστηκαν, στοιχεία του οποίου αποκαλύπτει σήμερα ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, ένα 65% με 75% είναι συντάξεις των κατώτατων ορίων που θα αυξηθούν κατά 30 ευρώ. Το υπόλοιπο 35% είναι συντάξεις που θα έχουν μειώσεις 5% έως 25%, καθώς με το νέο σύστημα υπολογισμού η σύνταξη βγαίνει μικρότερη από αυτή που παίρνουν.

Αν τα ποσοστά του δείγματος γενικευθούν σε όλες τις συντάξεις του ΙΚΑ, τότε οι μειώσεις θα πιάσουν το πολύ 500.000 συνταξιούχους, σε σύνολο περίπου 1 εκατ. δικαιούχων του Ιδρύματος.

Αυτό και μόνο το γεγονός δείχνει ότι για να φτάσει ο λογαριασμός στα 1,8 δισ. ευρώ είναι σχεδόν απίθανο, παρά μόνον αν το «ψαλίδι» περάσει και στις επικουρικές.

Και εδώ όμως προκύπτουν ζητήματα, καθώς, αν μειωθούν κατά 10% όλες οι επικουρικές, θα ξαναμπεί «ψαλίδι» και σε αυτές που είχαν μειώσεις, εφόσον το άθροισμά τους με τις κύριες ήταν πάνω από τα 1.300 ευρώ. Αν εξαιρεθούν οι επικουρικές που μειώθηκαν από πέρυσι τον Αύγουστο και μετά, τότε το «ψαλίδι» θα πιάσει περίπου 800.000 δικαιούχους με επικουρικές των 120 έως 250 ευρώ το μήνα, που δεν είχαν μειώσεις γιατί μαζί με την κύρια σύνταξη δεν φτάνουν στα 1.300 ευρώ.

Το «κούρεμα» στις επικουρικές δεν αποφεύγεται, πάντως, καθώς η υπουργική απόφαση για τον επανυπολογισμό των επικουρικών συντάξεων που βγήκε μετά το νόμο Κατρούγκαλου προβλέπει ότι θα υπολογιστούν ξανά όλες οι επικουρικές και θα μειωθούν εκείνες που έχουν άθροισμα πάνω από 1.300 ευρώ μαζί με τις κύριες. Ο επανυπολογσμός για τις υπόλοιπες επικουρικές είναι δεδομένος, όπως είναι δεδομένες και οι περικοπές των προσωπικών διαφορών που θα προκύψουν από αυτόν τον επανυπολογισμό. Στην περίπτωση της οριζόντιας μείωσης με 10%, θα έχουν όλοι μειώσεις, ενώ με τον επανυπολογισμό, που έτσι κι αλλιώς προβλέπεται από την υπουργική απόφαση, θα εξαιρεθούν περίπου 270.000 που είχαν ήδη περικοπές, αλλά θα την πληρώσουν 800.000 που έμειναν εκτός μειώσεων, με «κούρεμα» που θα είναι πολύ πάνω από 10%.

Η αναθεωρημένη πρόβλεψη για μικρότερο ΑΕΠ, μάλιστα, αλλάζει τα δεδομένα, καθώς ανεβάζει το ποσοστό της συνταξιοδοτικής δαπάνης πάνω από το 14%, ενώ οι δανειστές απαιτούν δραστική μείωση κάτω από 10%.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Εργασίας, η μηνιαία συνταξιοδοτική δαπάνη έχει πέσει στα 2,1 δισ. ευρώ και, αν το ποσό αυτό διατηρηθεί όλο το 2017, θα βγει μια εξοικονόμηση της τάξης των 300 εκατ. ευρώ. Παρά ταύτα, στο σύνολό της η δαπάνη συντάξεων για το 2017 υπερβαίνει τα 25 δισ. ευρώ και με τα περίπου 4 δισ. ευρώ των επικουρικών φτάνει στα 29 δισ. ευρώ, δηλαδή ξεπερνά το 16,5% του ΑΕΠ. Η κρατική χρηματοδότηση είναι πάνω από 13 δισ. ευρώ και με το σενάριο της προς τα κάτω αναθεώρησης του ΑΕΠ η τρόικα απαιτεί να μειωθεί δραστικά η χρηματοδότηση του κράτους στο σύνολο της δαπάνης συντάξεων και να αντιπροσωπεύει σχεδόν τα μισά. Ζητά δηλαδή «ξεφούσκωμα» κρατικών συνταξιοδοτικών δαπανών της τάξης των 5 με 6 δισ. ευρώ για τα επόμενα χρόνια.

Κώστας Κάτικος

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου