Ο εμβολιασμός θα πρέπει να οργανωθεί εξατομικευμένα και πάντα σε επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό του ογκολογικού ασθενή, ώστε να προγραμματιστεί η θεραπεία σε σχέση με την ημερομηνία του εμβολιασμού. Μάλιστα, συστήνεται οι ασθενείς που θα λάβουν πρώτη φορά χημειοθεραπεία, να γίνει προσπάθεια να γίνει ο εμβολιασμός πριν την έναρξη της αντινεοπλασματικής αγωγής.

Ποια είναι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου στους ασθενείς με καρκίνο

Παρά την έλλειψη επαρκών δεδομένων για τον εμβολιασμό ασθενών που λαμβάνουν ενεργό αντικαρκινική θεραπεία, είναι λογικό να υποθέσουμε με βάση τον παρόμοιο μηχανισμό δράσης των εμβολίων ότι και το εμβόλιο έναντι του COVID-19 θα παρέχει κάποιο βαθμό ανοσίας. Βέβαια περισσότερα δεδομένα, σε ό,τι αφορά παράγοντες όπως το είδος του νεοπλάσματος, το είδος της χημειοθεραπείας και την κλινική κατάσταση του ασθενούς είναι απαραίτητα, και αναμένεται να διερευνηθούν περαιτέρω στη μελέτη “SOAP” που βρίσκεται σε εξέλιξη και περιλαμβάνει εμβολιασμό ογκολογικών ασθενών με διάφορους τύπους καρκίνου.

Πάντως, κάποια πρώιμα στατιστικά δεδομένα δείχνουν ότι η ορμονοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία δεν επηρεάζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Πρέπει να γίνουν αλλαγές στη χημειοθεραπεία και τις άλλες αντικαρκινικές αγωγές;

• Δεν υπάρχουν σαφή δεδομένα για την ακριβή ημέρα εμβολιασμού σε σχέση με τη χημειοθεραπεία, ωστόσο συστήνεται, αν είναι εφικτό, να γίνεται 10 μέρες πριν την χημειοθεραπεία, πάντα σε συνεννόηση με το θεράποντα ογκολόγο, ώστε να μην υπάρχει χαμηλός αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων όταν θα γίνεται το εμβόλιο.
• Επίσης ισχυρές ενδείξεις υποστηρίζουν  τη διακοπή των κορτικοστεροειδών για το χρονικό διάστημα από τον πρώτο εμβολιασμό έως το δεύτερο και για τουλάχιστον  7 ημέρες μετά τον εμβολιασμό, γεγονός που θα καθιστά απαραίτητη και την ανάλογη προσαρμογή των κύκλων χημειοθεραπειών που θα λάβει ο ασθενής.
• Ιδιαίτερης προσοχής χρήζουν οι ασθενείς που θα υποβληθούν σε αυτόλογη μεταμόσχευση και θα πρέπει ιδανικά να εμβολιαστούν 3 μήνες πριν την κινητοποίηση των αιμοποιητικών κυττάρων και 3 μήνες μετά την αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων.

Υπάρχει κίνδυνος αλληλεπιδράσεων μεταξύ του εμβολίου και της αντινεοπλασματικής θεραπείας;

Τα εμβόλια που περιέχουν ζωντανούς εξασθενημένους ιούς κατά κανόνα αντενδείκνυνται σε ασθενείς που λαμβάνουν ενεργό ανοσοκατασταλτική θεραπεία, ενώ μελέτες με εμβόλια που βασίζονται σε mRNA δείχνουν ότι είναι ασφαλή για ογκολογικούς ασθενείς.

Tι πρέπει να κάνω εάν έχω ιστορικό καρκίνου στο παρελθόν;

Για τους ασθενείς σε χρόνια φάση θεραπείας ή για αυτούς με παλαιό ιστορικό καρκίνου υπάρχει ισχυρή σύσταση για χορήγηση του εμβολίου, αφού συγκαταλέγονται στις ευπαθείς ομάδες, με ιδιαίτερη προσοχή όταν συνυπάρχουν η μεγάλη ηλικία ή άλλες συν-νοσηρότητες (παχυσαρκία, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, χρόνια λήψη ανοσοκατασταλτικών, ηπατική ή νεφρική ανεπάρκεια κλπ.).

Γράφουν οι:

• Φλώρα Σταυρίδη
  Παθολόγος-Ογκολόγος, Διευθύντρια Δ’ Παθολογικής – Ογκολογικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ
• Ευσταθία Λιάτσου
  Μετεκπαιδευόμενη Ιατρός