Οι ρινικοί πολύποδες είναι – στην πλειοψηφία τους – καλοήθεις σχηματισμοί που δημιουργούν μεν λειτουργικά ζητήματα αλλά, σήμερα, θεραπεύονται πλέον αναίμακτα και με μόλις μιας μέρας νοσηλεία.

Με τι μοιάζουν οι ρινικοί πολύποδες και πως… φωλιάζουν στη μύτη μας

Οι ρινικοί πολύποδες είναι ανώδυνοι, μισχωτοί σχηματισμοί του ρινικού βλεννογόνου. Έχουν χρώμα γκρίζο ή λευκό και κρέμονται σαν τσαμπιά σταφυλιού λόγω της βαρύτητας, εντός της μύτης και των παραρρίνιων κόλπων. Μπορεί να είναι μονόπλευροι, αλλά είναι συνηθέστερο να είναι αμφίπλευροι.

Προσοχή! Δεν θα πρέπει να συγχέονται με άλλους πολύποδες στο ανθρώπινο σώμα που αρκετά συχνά αποτελούν προκαρκινικές ενδείξεις. Άλλωστε οι ρινικοί πολύποδες αποτελούν συνήθως καλοήθεις φλεγμονώδεις αλλοιώσεις.

Οι ρινικοί πολύποδες μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία, κυρίως όμως εμφανίζονται σε νέους και ενήλικες, με διπλάσια συχνότητα στους άνδρες συγκριτικά με τις γυναίκες.

Οι λόγοι για τους οποίους εμφανίζονται οι ρινικοί πολύποδες είναι άγνωστοι. Θεωρείται ότι η εμφάνισή τους οφείλεται σε αντιδράσεις σε βακτήρια, σε ιούς ή σε αλλεργίες, ακόμα και σε περιπτώσεις διέγερσης του ανοσοποιητικού συστήματος από μύκητες ή φλεγμονής από μυκόπλασμα. Μεγάλο ποσοστό τους μπορεί να συνδεθεί και με μη-αλλεργικό άσθμα.

Προδιαθεσικοί παράγοντες και συμπτώματα

Μερικές ομάδες ασθενών έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν ρινικούς πολύποδες.

• Ένας στους τρείς ασθενείς με άσθμα παρουσιάζει και ρινικούς πολύποδες.
• Άτομα με δυσανεξία στην ασπιρίνη έχουν σχεδόν τις διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν πολύποδες, σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό.
• Ακόμα, πάσχοντες από αλλεργική μυκητιασική κολπίτιδα, χρόνια αγγειοκινητική ρινίτιδα, άτομα με έλλειψη βιταμίνης D3, άτομα με κυστική ίνωση κ.α. έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες ανάπτυξης πολυπόδων.
• Σημαντικό ρόλο παίζουν και το οικογενειακό ιστορικό και γενετικοί παράγοντες.

Τι συμπτώματα εμφανίζονται

Οι ρινικοί πολύποδες όταν έχουν μικρό μέγεθος συνήθως είναι ασυμπτωματικοί. Ωστόσο, αν το μέγεθός τους ή ο αριθμός τους παρουσιάσει αύξηση, πιθανώς να δημιουργήσουν τα παρακάτω συμπτώματα:

• Δυσχέρεια ρινικής αναπνοής εξαιτίας της παρεμπόδισης της ελεύθερης ροής του αέρα στις ρινικές θαλάμες,
• Φλεγμονές εξαιτίας της απόφραξης των παραρρίνιων κόλπων (πχ. ιγμορίτιδα)
• Ρινόρροια
• Επίμονη ρινική απόφραξη
• Οπισθορρινικές εκκρίσεις
• Ανοσμία ή υποσμία
• Απώλεια της αίσθησης της γεύσης
• Κεφαλαλγίες ή αίσθηση πίεσης πάνω από το μέτωπο και το πρόσωπο
• Άλγος στα δόντια της άνω γνάθου
• Αίσθημα κνησμού γύρω από τα μάτια
• Ροχαλητό
• Άπνοιες
• Αλλαγή στη χροιά της φωνής
• Ρινορραγίες
• Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να εκδηλωθεί διπλωπία

Πώς γίνεται η διάγνωσή τους

Η διάγνωση γίνεται με:

• Πρόσθια ρινοσκόπηση
• Ενδοσκόπηση ρινός με άκαμπτα και εύκαμπτα ενδοσκόπια
• Αξονική τομογραφία (CT) υψηλής ευκρίνειας, σε τρία επίπεδα
• Μαγνητική τομογραφία (MRI), σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, για αλλοιώσεις που ξεπερνούν την έκταση του σπλαχνικού κρανίου και εκτείνονται στο πεδίο των οφθαλμών, στον εγκέφαλο ή πέραν των ιγμορείων.

Είναι πάντοτε καλοήθεις;

Συνήθως οι ρινικοί πολύποδες αποτελούν καλοήθεις σχηματισμούς. Σε συγκεκριμένες και σπάνιες περιπτώσεις είναι δυνατόν να κρύβεται κακοήθεια. Υπάρχουν κακοήθεις όγκοι των οποίων η εξωτερική υφή μοιάζει με εκείνη των απλών πολυπόδων ή όγκοι οι οποίοι έχουν υποστεί πολυποειδή εκφύλιση στα όριά τους. Οι μονόπλευροι πολύποδες πρέπει πάντα να θέτουν την υποψία για κακοήθεια και να εξετάζονται ιστολογικά.

Πώς θεραπεύονται οι ρινικοί πολύποδες

Η θεραπεία των ρινικών πολυπόδων μπορεί να είναι είτε φαρμακευτική είτε χειρουργική. Αποτελεσματικότερος όμως κρίνεται ο συνδυασμός και των δύο μεθόδων. Συγκεκριμένα, η φαρμακευτική μέθοδος επικεντρώνεται στη χορήγηση κορτικοστεροειδών σε μορφή ρινικού spray, χαπιού, ενέσιμου υγρού ή ενδομυϊκού βραδείας αποδεσμεύσεως.

Η ενδοσκοπική χειρουργική είναι η πλέον χρησιμοποιούμενη παγκόσμια και η πλέον σύγχρονη εγχειρητική επιλογή για τις περισσότερες παθήσεις ρινός και παραρρίνιων κόλπων. Πραγματοποιείται μέσα από τα ρουθούνια, χωρίς την ύπαρξη εξωτερικών τομών, με τη βοήθεια λεπτών άκαμπτων ενδοσκοπίων και κάμερας υψηλής ανάλυσης. Με αυτά τα εργαλεία δύνανται να αντιμετωπιστούν φλεγμονώδεις και νεοπλασματικές παθήσεις, με ελάχιστη ταλαιπωρία για τον ασθενή και νοσηλεία για μία μόλις ημέρα.

Πιο ειδικά, στους ρινικούς πολύποδες η ενδοσκοπική χειρουργική συντελεί σημαντικά στον έλεγχο της νόσου καθώς:

• Αφαιρεί τον παθολογικό ιστό σε βάθος, εντός της ρινικής κοιλότητας, αλλά και μέσα στις κοιλότητες των κόλπων του προσώπου
• Αποκαθιστά τον αερισμό και την αποχέτευση των κόλπων
• Καθιστά τους κόλπους προσβάσιμους στην τοπική θεραπεία μετά την επέμβαση.