Γράφει ο Μιχάλης Μαρδάς

Η κοινωνία όμως είναι άμοιρη των ευθυνών της; Αυτά τα κορίτσια πως μπόρεσαν να κάνουν σε αυτή την αποτρόπαια πράξη; Πώς  έφτασαν στο σημείο να τιμωρήσουν το σώμα τους με μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και πώς θα είναι η ζωή τους από εδώ και πέρα;

Σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα του ET Magazine του EleftherosTypos.gr θα προσπαθήσει να βρει απαντήσεις ρωτώντας την ψυχολόγο-παιδοψυχολόγο Αλεξάνδρα Καππάτου που είναι από τις λίγες στην Ελλάδα που έχει ασχοληθεί τόσο στενά με την ψυχολογία παιδιών και εφήβων και μπορεί να μας διαφωτίσει σχετικά με τα σκοτεινά μονοπάτια των παιδικών και εφηβικών ψυχών.

Αναφερόμενη στις παιδοκτονίες σε Νέα Σμύρνη και Πετρούπολη  φυσικά και αυτή μίλησε για ένα αναμφισβήτητο έγκλημα δικαιολογώντας τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης: «Το έγκλημα είναι έγκλημα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία και είναι κάτι το οποίο ακούγεται τρομακτικό σε όλους μας. Η μητρότητα είναι κάτι ιερό. Υπάρχουν οικογένειες που πραγματικά επιθυμούν και επιδιώκουν να αποκτήσουν ένα παιδί και βλέπουν ότι ένα παιδί πετάγεται στα σκουπίδια. Αυτό δεν είναι εύκολο να το συλλάβει ένας άνθρωπος».

Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και συγγραφέας Αλεξάνδρα Καππάτου

Ψάχνοντας για τα κίνητρα που οδήγησαν τις δύο κοπέλες να προβούν στον αποτρόπαια πράξη είπε:

«Τα κίνητρα ενός ατόμου είναι πολλά. Και στις δύο περιπτώσεις είναι άτομα πολύ νεαρής ηλικίας (το ένα μετεφηβικής). Ασφαλώς έχουν πλήρη συναίσθηση των πράξεών που έχουν τελέσει και θεωρώ ότι και οι δύο περιπτώσεις ανήκουν στην κατηγορία του… ανεπιθύμητου παιδιού. Είχαμε δηλαδή μια κύηση την οποία δεν την έλαβαν σοβαρά υπόψη. Δεν συνειδητοποίησαν ότι υπάρχει αυτό το γεγονός να το αντιμετωπίσουν, να το μοιραστούν προκειμένου να δουν πως θα το διαχειριστούν. Ανεξάρτητα ποια θα ήταν η διαχείριση. Απλώς ήρθαν αντιμέτωπες με το γεγονός όταν αυτό συνέβη, δηλαδή με τον τοκετό και εκείνη την ώρα επέλεξαν αυτή τη λύση.

Είναι γεγονός ότι σε αυτές τις ηλικίες όταν υπάρξει μια εγκυμοσύνη είναι εξαιρετικά δύσκολο να το διαχειριστεί ένα άτομο, δεδομένου του νεαρού της ηλικίας και βέβαια επειδή δεν έχει τη δυνατότητα και τη διάθεση να επωμιστεί αυτού του είδους τις ευθύνες οι οποίες του προκαλούν μεγάλο στρες. Επίσης το γεγονός της εγκυμοσύνης και του τοκετού προκαλεί ενοχή, άγχος, έντονη ψυχική πίεση και ντροπή. Τα παιδιά ντρέπονται γι’ αυτό που τους έχει συμβεί.

Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι κάθε άτομο που του συμβαίνει μια εγκυμοσύνη οδηγείται στο να δολοφονήσει το παιδί. Σε καμία περίπτωση, όμως, είναι ξεκάθαρο και στις δύο περιπτώσεις ότι έχει να κάνει με μια ανεπιθύμητη κύηση».

Συνεχίζοντας μας μίλησε και για άλλους αρνητικούς παράγοντες που συνέβαλλαν στο να φτάσουμε στην δολοφονία των δυο βρεφών:

«Υπάρχουν και διάφοροι άλλοι λόγοι για να φτάσουμε σε αυτή την αποτρόπαια πράξη. Λόγοι που έχουν να κάνουν με την κοινωνία. Δεν ξέρουμε τι συνέβαινε μέσα στις οικογένειες. Όταν δεν υπάρχει σωστή επικοινωνία μεταξύ γονιών και παιδιών και υπάρχει ο φόβος το παιδί να εκμυστηρευτεί στο γονιό αυτό που του συνέβη υπάρχει μεγάλο πρόβλημα.  Το βάρος είναι τεράστιο για ένα άτομο αυτής της ηλικίας το οποίο καλείται μόνο του να διαχειριστεί αυτό το συμβάν για το οποίο δεν είναι σε θέση καν να αντιληφθεί με σοβαρότητα τις επιπτώσεις. Απλώς είναι μια δυσάρεστη ιστορία που δεν ξέρω πως την αντιμετωπίζουν: σαν μια παιδική αρρώστια; Μας συνέβη μεν και θα το ξεπεράσουμε δε και ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυτό όταν φτάσει η ώρα του τοκετού; Πραγματικά είναι πολύ δύσκολο να δει κανείς ποια είναι τα κίνητρα».

Και φτάνουμε στην ευθύνη των γονιών που πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις είναι πολύ μεγάλη:

«Είναι πολύ σημαντική η ευθύνη των γονέων και η σχέση που έχουν αναπτύξει με τα παιδιά. Στην πρώτη περίπτωση η μητέρα δεν είχε αντιληφθεί την εγκυμοσύνη της κόρης της ενώ έμεναν στο ίδιο σπίτι. Δηλαδή, οι οικογενειακές συνθήκες και η επικοινωνία με τους γονείς είναι ένα βασικό κομμάτι. Και ένα άλλο αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι και οι δύο εγκυμοσύνες είναι από ευκαιριακές σχέσεις και δεν υπήρχε πιθανόν ενημέρωση για τα μέτρα αντισύλληψης, αλλά και άγνοια του πόσο πρέπει να σεβόμαστε το σώμα μας.

Το να μιλήσουμε στα παιδιά από την εφηβεία για τις αλλαγές στο σώμα γενικότερα, να τα ενημερώσουμε για τη σεξουαλικότητά τους, τα ενημερώνουμε με σκοπό να τα βοηθήσουμε και να είναι η οποιαδήποτε επιλογή και στάση τους προς την ερωτική ζωή, αποτέλεσμα δικής τους επιλογής κι όχι κάτι το οποίο προέρχεται από φίλους κλπ. ή ως αποτέλεσμα πίεσης. Αυτό είναι το νούμερο ένα κομμάτι και μαζί με αυτό πάει η μέθοδος αντισύλληψης».

Η κ. Καπάτου μας μίλησε και για το πως θα είναι η ζωή των δύο κοριτσιών από εδώ και πέρα εξηγώντας μας πως ανεξαρτήτως της ετυμηγορίας από την δικαιοσύνη η ζωή τους είναι ποτέ δεν θα είναι η ίδια:

«Αυτά τα κορίτσια και τα δύο νομίζω έχουν υποθηκεύσει τη ζωή τους. Δυστυχώς και τα δύο είναι μεγάλα θύματα των εαυτών τους γιατί έχουν τελέσει εγκληματικές πράξεις. Ανεξαρτήτως των ελαφρυντικών που υπάρχουν, αυτό που έκαναν είναι πολύ σοβαρό για την κοινή γνώμη. Θεωρώ ότι ήδη τιμωρούνται αυτά τα άτομα από τη συνείδησή τους, από τον εαυτό τους, μέσα από τον σάλο που έχει δημιουργηθεί, πριν η δικαιοσύνη αποφανθεί.

Δηλαδή υπάρχει η συναισθηματική τιμωρία η οποία νομίζω ότι θα τις ακολουθεί στη ζωή τους γιατί είναι εξαιρετικά δύσκολο να διαχειριστούν και να αντιμετωπίσουν όλο αυτό το στρες, την απογοήτευση, τις ενοχές και τον θυμό ίσως για τον εαυτό τους. Και οι γονείς και τα παιδιά έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν τι σημαίνει αυτό, διότι υπάρχει μια άμεση επίπτωση: απόσχιση από τους συγγενείς, απομάκρυνση από το κοινωνικό περιβάλλον, απομόνωση κλπ. Ακόμα και η αντιμετώπιση από φίλους και γνωστούς. Ολα αυτά είναι στοιχεία τιμωρητικά».

Από εκεί κι πέρα η τιμωρητική στάση της κοινωνίας απέναντι σε αυτές τις κοπέλες είναι δεδομένη αλλά όπως τονίζει η κα. Καππάτου αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να σταματήσουμε τους αφορισμούς και να παραμερίσουμε τον θυμό και την οργή μας ώστε να διαπιστώσουμε τα βαθύτερα μηνύματα από κάποιες τέτοιες τραγικές υποθέσεις: 

«Πρέπει να πούμε ότι δεν αξίζει τον κόπο να λειτουργούμε ως τιμωροί. Πρέπει να βλέπουμε ότι σε κάθε περίπτωση, ακόμα και αυτός που θεωρούμε ότι είναι εγκληματίας έχει κάποια ελαφρυντικά. Όλοι έχουμε ελαφρυντικά. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα να αφαιρέσει μια ανθρώπινη ζωή από ένα βρέφος το οποίο δεν ρωτήθηκε για να έρθει στη ζωή. Πολύ δε περισσότερο μητέρα του.

Αυτές οι ιστορίες δεν πρέπει να μας κάνουν να είμαστε τόσο πολύ αφοριστικοί και απόλυτοι στον τρόπο διαχείρισης δύο ατόμων τόσο νεαρών ηλικιών. Ίσως να πρέπει να δούμε την ιστορία του καθενός γιατί πίσω από κάθε τραγική ιστορία και αποτέλεσμα υπάρχουν και βαθύτερα αίτια τα οποία εμείς δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε γιατί δεν τα γνωρίζουμε. Γι’ αυτό θα αποφανθούν οι ειδικοί και η δικαιοσύνη η οποία θα τα αξιολογήσει.

Παρά τη δικαιολογημένη οργή που υπάρχει σε όλους μας, τον θυμό, τη στενοχώρια, τη θλίψη, είναι σημαντικό να μπορούμε να βλέπουμε λίγο πιο ουσιαστικά τα μηνύματα τα οποία εκπέμπονται από καθεμία ιστορία.

Και τελικό μήνυμα για μένα είναι η σχέση που αναπτύσσουμε με τα παιδιά μας. Πόσο στενή μπορεί να είναι, πόσο τους περνάμε το μήνυμα ότι είμαστε εκεί δίπλα τους, διαθέσιμοι να ακούσουμε οτιδήποτε τα απασχολεί, ακόμα και αυτά που δεν μας αρέσουν. Να είμαστε πρόθυμοι να βρούμε μαζί τη λύση σε όλα τα ζητήματα, σε όποια ηλικία και αν είναι τα παιδιά μας».

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]