Σύμφωνα με το ΥΠΠΟΑ, κεντρική ιδέα της μελέτης, επί της οποίας γνωμοδότησε ομοφώνως θετικά το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ), είναι η αποκατάσταση των Κήπων με βάση τις αρχικές χαράξεις τους, αλλά και τις σύγχρονες αρχές πυροπροστασίας και βιωσιμότητας.

Τατόι: Το Κτήμα αγοράστηκε από τον Γεώργιο Ά το 1872

Το 1886 ολοκληρώθηκε το Ανάκτορο και το 1890 οι Κήποι Η διαμόρφωση των Κήπων γύρω από το Ανάκτορο, καθώς και οι εργασίες ανάπλασης όλου του κτήματος είναι έργο του Λουδοβίκου Μύντερ Δανού δασολόγου και φιλέλληνα, διευθυντή του Κτήματος (1873-1892).

To 1916 ξέσπασε η Μεγάλη Πυρκαγιά από την οποία διασώθηκαν το Νέο Ανάκτορο και οι Κήποι. Το διάστημα 1924-1926 εφαρμόστηκε δεκαετές πρόγραμμα της Ανωτέρας Δασολογικής και Ανωτέρας Γεωπονικής Σχολής για τη διαχείριση των Κήπων. Τη δεκαετία του 1950 έγινε η προσθήκη της πισίνας στο επίπεδο του Grotto. Η μεγάλη πυρκαγιά του 2021 κατέστρεψε το μεγαλύτερο τμήμα των φυτεύσεων, το οποίο με το πέρας του έργου θα έχει αποκατασταθεί.

Η ιστορία των κήπων στο Τατόι

Η θέση των κήπων βρίσκεται νότια του κτιριακού συνόλου του Ανακτόρου και των Μαγειρείων και σε άμεση γειτνίαση με την λεγόμενη Πύλη της Λεύκας. Πρόκειται για έργο, που άρχισε να δημιουργείται στη δύση του 19ου αιώνα –εποχή του Εκλεκτικισμού _ , ύστερα από παραγγελία του Γεωργίου Α΄ στον δανό δασολόγο και φιλέλληνα Λουδοβίκο Μίντερ, τον οποίο ακολούθησε στη διεύθυνση του κτήματος ο Ότο Βάισμαν.

Για την ακρίβεια το μεν Ανάκτορο ολοκληρώθηκε το 1886 ενώ οι κήποι το 1890. Όταν ξέσπασε εξάλλου η μεγάλη πυρκαγιά του 1916 διασώθηκαν, όπως και το Νέο Ανάκτορο.

Στο διάστημα 1924-1926 εφαρμόστηκε πρόγραμμα της Ανωτέρας Δασολογικής και Ανωτέρας Γεωπονικής Σχολής για την Πρακτική Εξάσκηση των φοιτητών που περιελάμβανε και την διαχείριση των κήπων ενώ το 1925 διευθυντής του κτήματος ορίστηκε ο δασολόγος Δρούβας, ο οποίος παρέμεινε στη θέση ως το 1961.

Στο μεταξύ με την επάνοδο της βασιλείας το 1936 έγινε η ανακαίνιση του Ανακτόρου (1937) και τέλος στη δεκαετία του ΄50 κατασκευάστηκε η πισίνα.

Μετά την αναχώρηση του βασιλιά Κωνσταντίνου από την Ελλάδα το 1967 και εν συνεχεία την κατάργηση της βασιλείας, η βασιλική περιουσία απαλλοτριώθηκε και από το 2003 το κτήμα του Τατοΐου περιήλθε στο ελληνικό δημόσιο και χαρακτηρίσθηκε ως ιστορικός τόπος.

Από το 1973 όμως, ο κήπος είχε εγκαταλειφθεί και δασωθεί, αν και διατηρούσε κάποια από τα αρχικά χαρακτηριστικά του, τα οποία ωστόσο έμελλε να εξαφανίσει η πρόσφατη πυρκαγιά, που κατέστρεψε το μεγαλύτερο τμήμα του, τις διαμορφώσεις των δαπεδοστρώσεων και το φυτικό υλικό του και κατά συνέπεια όλη την ατμόσφαιρά του.

Τατόι: Στόχος η αξιοποίηση του μνημειακού συνόλου

«Η αποκατάσταση και ανάδειξη των Κήπων του Ανακτόρου εντάσσονται στον συνολικό σχεδιασμό του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για την αποκατάσταση και ανάδειξη του ιστορικού πυρήνα του Τατοΐου, στο πλαίσιο της στρατηγικής αξιοποίησής του, ως μνημειακού συνόλου. Η ιστορική τεκμηρίωση, το θεσμικό πλαίσιο για τη διατήρηση και αποκατάσταση των ιστορικών Κήπων, τα τοπογραφικά χαρακτηριστικά, η χρήση κατάλληλου φυτικού υλικού, προσαρμοσμένου στο μικροκλίμα και ανθεκτικού στη φωτιά, αλλά και η χρήση υλικών με βάση τις αρχές της αναστρεψιμότητας και της βιωσιμότητας, αποτελούν βασικές παραμέτρους του σχεδιασμού της μελέτης αποκατάστασης. Οι Κήποι αναβιώνουν, ως σημαντικό μέρος της χωροταξικής σύνθεσης και της ζωής στο π. βασιλικό ενδιαίτημα, αλλά και της εμπειρίας του σημερινού επισκέπτη», δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη.

H θέση των Κήπων βρίσκεται νότια του κτιριακού συνόλου του Ανακτόρου και των Μαγειρείων και σε άμεση γειτνίαση με την Πύλη της Λεύκας. Το βορειότερο επίπεδο των Κήπων βρίσκεται στην υψηλότερη στάθμη περιλαμβάνοντας τις διαμορφώσεις που συνδέονται άμεσα με το Ανάκτορο, στο Τατόι. Από τη στάθμη αυτή ξεκινά η διπλή πλατιά μαρμάρινη σκάλα, σε συμμετρική διάταξη, για την πρόσβαση στην κατώτερη στάθμη των Κήπων. Το αμέσως χαμηλότερο επίπεδο που περιλαμβάνει την ελλειψοειδή κρήνη και την κολυμβητική δεξαμενή κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1950. Από τη στάθμη αυτή και κάτω, διαμορφώνεται η κεντρική Αλέα των Κήπων, η οποία έχει σημαντικό ρόλο στη χωρική οργάνωση των Κήπων, ενώ εκατέρωθεν, διαμορφώνονται μονοπάτια διατεταγμένα σε ομόκεντρους κύκλους. Στις θέσεις, όπου διασταυρώνονται οι εγκάρσιες πορείες με την κυκλική διάταξη, προκύπτουν επιμέρους κυκλικοί κόμβοι. Εντοπίζεται κι ένας επιπλέον κόμβος στο κέντρο της σπείρας, ως απόληξη της διαδρομής στον Λαβύρινθο. Κεντρικά και ανατολικά της Αλέας, ο σχεδιασμός υποστηρίζει την λογική του περιπάτου. Στον τομέα, στα δυτικά της Aλέας, χωροθετούνται χρηστικές λειτουργίες όπως το θερμοκήπιο και το γήπεδο τένις.

Τατόι: Θα αναπλασθούν 34 στρέμματα

Όπως ενημερώνει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, η περιοχή επέμβασης της μελέτης περιλαμβάνει έκταση 34 στρεμμάτων και περιμέτρου 762 μέτρων. Ο ρόλος των δένδρων είναι πολύ σημαντικός στη σύνθεση του φυτικού υλικού. Φυτεύονται περίπου 450 δένδρα. Τα μονοπάτια ακολουθούν τις αρχικές χαράξεις, όπως αυτές υφίστανται και εντοπίζονται από τα ίχνη της οριοθέτησής τους. Η δημιουργία υδατοπερατών επιφανειών συμβάλλει στην ανάπτυξη της βιοποικιλότητας διασφαλίζοντας φυσικές συνθήκες στο περιβάλλον, ευνοώντας συγχρόνως την ανάπτυξη τοπικής χλωρίδας και πανίδας.

Τατόι: Η μελέτη αποκατάστασης και η ανάπλαση είναι πλήρως χρηματοδοτούμενη

Η μελέτη αποκατάστασης των Κήπων του Ανακτόρου στο Τατόι εκπονείται από την Έλλη Παγκάλου και αποτελεί χορηγία της ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ προς το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Η υλοποίηση του έργου χρηματοδοτείται με 3.000.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Ειδήσεις σήμερα