Το Συμβούλιο Μουσείων γνωμοδότησε ομόφωνα θετικά ως προς τη μουσειολογική μελέτη και μουσειογραφική προμελέτη, οι οποίες έχουν στόχο να αφηγηθούν και να συνδέσουν την ιστορία του Ανακτόρου με το υπόλοιπο κτήμα ως «Πρότυπο Αγρόκτημα» του 20ού αιώνα. Η μουσειολογική μελέτη και η μουσειογραφική προμελέτη που αφορούν στη μετατροπή της βασιλικής έπαυλης σε μουσείο αποτελούν ένα ακόμα κρίσιμο και ουσιαστικό βήμα από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού που μας φέρνει πιο κοντά στο εμβληματικό αυτό έργο της αξιοποίησης του π. βασιλικού κτήματος, σύμφωνα με τις πρώτες προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης και τον ίδιο τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη.

Πρόγραμμα

Σύμφωνα με τις παραπάνω μελέτες -προϊόντα μακροχρόνιας εργασίας των συνεργατών της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς- η μετατροπή της πρώην βασιλικής έπαυλης σε μουσείο εντάσσεται στο υπό εξέλιξη πρόγραμμα μουσειακής ανάδειξης επιλεγμένων ιστορικών κτιρίων του π. βασιλικού κτήματος Τατοΐου με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης το 2025 και της έκθεσης περισσοτέρων των 100.000 αντικειμένων που έχουν εντοπιστεί και διασωθεί στους χώρους του. Εντός της βασιλικής έπαυλης εντοπίστηκαν περισσότερα από 5.500 αντικείμενα, εκ των οποίων ορισμένα εξαιρετικά έργα τέχνης.

«Αποστολή του νέου μουσείου είναι η ανάδειξη της βασιλικής έπαυλης, καθώς και των αντικειμένων που βρέθηκαν σε αυτή ή σχετίζονται με αυτή ως σύνολο με ιδιαίτερη ιστορική, κοινωνική, τεχνική, καλλιτεχνική και επιστημονική σημασία. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη σύνδεση της βασιλικής έπαυλης με το υπόλοιπο κτήμα και στο χαρακτήρα του ως “Πρότυπο Αγρόκτημα”», σημειώνεται στη σχετική εγκριθείσα μελέτη.

Τρεις στόχοι

Οι στόχοι της μόνιμης έκθεσης είναι τρεις: α) Να αφηγηθεί την εθνική, τοπική και περιφερειακή ιστορία του χώρου από τον 19ο και 20ό αιώνα μέχρι και σήμερα, β) να παρουσιάσει ζητήματα δημόσιας ιστορίας, ακόμη και κάποια που εξακολουθούν να θεωρούνται ακανθώδη και γ) να αποτυπώσει αισθητικές επιλογές της πρώην βασιλικής οικογένειας, εποχές και τάσεις στην τέχνη, τη μόδα και τη διακόσμηση μέσα από την έκθεση των αντικειμένων – κινητών ευρημάτων, όπως έπιπλα, οικοσκευή, διακοσμητικά και αντικείμενα βιομηχανικού σχεδιασμού, πίνακες ζωγραφικής, χαρακτικά, φωτογραφικό και αρχειακό υλικό, οικόσημα, ενδύματα και άλλα που έχουν κηρυχθεί ως κινητά μνημεία και βρίσκονται στο στάδιο της καταλογογράφησης, ψηφιοποίησης και συντήρησης από τις συναρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ.

Η θερινή κατοικία

Σύμφωνα με τις βασικές αρχές της μουσειολογικής μελέτης, η μόνιμη έκθεση στο Ανάκτορο θα αναπτύσσει την ιδιότυπη σχέση του χώρου με το παρελθόν και το παρόν. «Η έκθεση στη βασιλική έπαυλη συνιστά μια άσκηση δημόσιας ιστορίας αναφορικά με έναν μείζονα πολιτειακό θεσμό της σύγχρονης Ελλάδας, τη βασιλεία, όπως ασκήθηκε στην Ελλάδα από τον Γεώργιο Α’ και τους επιγόνους του», σημειώνεται στη σχετική μουσειολογική μελέτη και επισημαίνεται ότι «θα αποκαλύπτεται παράλληλα ο αρχικός προορισμός του Ανακτόρου ως βασιλική θερινή κατοικία, ο χαρακτήρας του ως ιδιωτικός χώρος, που όμως φιλοξένησε πρόσωπα και σημαντικά πολιτικά γεγονότα, αλλά και τις αλλαγές στη χρήση και επίπλωση/διακόσμηση πολλών χώρων του».

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Το… σενάριο της έκθεσης

Σύμφωνα με τα στοιχεία, η μουσειογραφική προμελέτη βασίζεται σε τρεις άξονες, οι οποίοι διατρέχουν κάθετα το σενάριο της έκθεσης, σε συνδυασμό με τέσσερις ευρείες θεματικές ενότητες που αναπτύσσονται οριζόντια. Στο πλέγμα που δημιουργείται -μέχρι στιγμής δεν έχουν αποσαφηνιστεί τα αντικείμενα που θα συνοδεύουν την εικαστική αφήγηση- ο πρώτος άξονας αφορά στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια ιστορία που θέτει στο επίκεντρο τις σχέσεις της πρώην βασιλικής οικογένειας με τους υπόλοιπους βασιλικούς οίκους της Ευρώπης, καθώς και γεγονότα διεθνούς εμβέλειας. Ο δεύτερος άξονας εστιάζει στην εθνική ιστορία μέσα από τη διαδοχή των βασιλέων και την απομάκρυνσή τους, με κεντρικό θέμα την πορεία προς την εθνική ολοκλήρωση της Ελλάδας. Ο τρίτος άξονας αφορά στην τοπική ιστορία και φέρνει στο επίκεντρο το Τατόι, παρουσιάζοντας τους σταθμούς της ιστορίας του και των ενοίκων του. Οι τέσσερις μεγάλες θεματικές ενότητες που εμπλουτίζουν την αφηγηματική ροή στους χώρους του Ανακτόρου είναι η «Βασιλική Επαυλη ως Κατοικία», η «Βασιλική Επαυλη ως αρχιτεκτόνημα», η «Βασιλική Επαυλη ως ιστορία/ιστορίες» και η «Βασιλική Επαυλη ως πολιτειακό σύμβολο».

Σύμφωνα με πηγές του «Ε.Τ.», ακριβώς δίπλα από τη βασιλική έπαυλη βρίσκεται το κτίριο των μαγειρείων του Ανακτόρου, όπου οι εργασίες αποκατάστασης έχουν ολοκληρωθεί και θα λειτουργήσει το εκδοτήριο εισιτηρίων του Ανακτόρου, πωλητήριο και αναψυκτήριο. Από εκεί ο επισκέπτης θα ξεκινά ουσιαστικά την επίσκεψή του στο μουσείο.

Νοηματικός συμβολισμός

Στο ισόγειο, στον όροφο, στη σοφίτα, καθώς και στο υπόγειο της βασιλικής έπαυλης, αναπτύσσεται ο νοηματικός σχεδιασμός.

Στη συνέχεια το σενάριο της έκθεσης -σύμφωνα με τη σχετική μελέτη- σχεδιάστηκε ώστε να αντανακλά πολλαπλές νοηματοδοτήσεις και διαφορετικά θεματικά πεδία, με σεβασμό στη δημόσια ιστορία και στο κτίριο. Ιδιαίτερη μέριμνα έχει ληφθεί για τις διαφορετικές ομάδες κοινού σε ένα ανοιχτό και πλήρως προσβάσιμο μουσείο χωρίς περιορισμούς, που θα προσφέρει μια ολοκληρωμένη εμπειρία εκπαιδευτικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα στον επισκέπτη. Η μουσειολογική εμπειρία σύμφωνα με τη μελέτη θα εμπλουτίζεται με ψηφιακά μέσα τελευταίας τεχνολογίας.

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΥΠΠΟΑ, μέχρι το 2025 θα παραδοθούν τα μουσειακά κτίρια, ωστόσο το Ανάκτορο συνιστά το σημαντικότερο έργο και σημείο αναφοράς για την ανάδειξη όλων των επιμέρους μουσείων και εκθεσιακών χώρων.

Περιήγηση σε τέσσερις σταθμούς

1. ΙΣΟΓΕΙΟ: Πρόκειται για την κύρια είσοδο της βασιλικής έπαυλης, στο ισόγειο της βόρειας όψης. Ο επισκέπτης μετά από μια σύντομη παραμονή στο χώρο οδηγείται προς το γραφείο και τα διαμερίσματα του κτιρίου και ενημερώνεται για την προσωπικότητα του Γεωργίου Α’. Ακολουθούν οι χώροι του σαλονιού και της τραπεζαρίας, στους οποίους παρουσιάζεται στον επισκέπτη η βασιλική οικογένεια διαχρονικά, μέσα από τεκμήρια του κτιρίου και της χρήσης του. Συνεχίζοντας την πορεία, ο επισκέπτης θα συναντάει τα διαμερίσματα της βασίλισσας, μέσα από τα οποία προβάλλεται η Ολγα.
2. ΟΡΟΦΟΣ: Η κεντρική σκάλα οδηγεί στον όροφο, στην ανατολική πτέρυγα του οποίου παρουσιάζεται ο Κωνσταντίνος Α’ και οι γιοι του, Αλέξανδρος και Γεώργιος Β’, καθώς και η πολυτάραχη εποχή τους. Προχωρώντας, θα υπάρχει αίθουσα αφιερωμένη στο ζεύγος Παύλου και Φρειδερίκης. Η περιήγηση συνεχίζει προς το βασιλικό υπνοδωμάτιο του Κωνσταντίνου Β’ και της Αννας-Μαρίας. Ακολουθεί η ενότητα που παρουσιάζει το τέλος της βασιλείας στην Ελλάδα. Επίσης, στον όροφο θα υπάρχουν θεματικές που θα περιλαμβάνουν τους διακεκριμένους επισκέπτες του Τατοΐου, τη μόδα της εποχής κ.ά.
3. ΣΟΦΙΤΑ: Σε αυτό το σημείο αποκαλύπτονται οι θεματικές των αθλημάτων, του κυνηγιού και της ανατροφής των βασιλοπαίδων μέσα από τα νεανικά δωμάτια του Κωνσταντίνου Β’. Επίσης σε αυτόν τον ευρύ χώρο θα παρουσιάζονται οι θεματικές του προσωπικού των Ανακτόρων.
4. ΥΠΟΓΕΙΟ: Τελευταία στάση στο υπόγειο του Ανακτόρου. Η διαδρομή θα περνάει μέσα από τα μαγειρεία σε ενότητες σχετικές με το προσωπικό και τις εγκαταστάσεις των μαγειρείων, τις ιστορικές φάσεις του κτήματος και της έπαυλης του Τατοΐου, καθώς και την παραγωγή οίνου σε αυτό. Η εκθεσιακή περιήγηση κλείνει με την παρουσίαση του πραξικοπήματος του 1967 στην αίθουσα κινηματογράφου. Στο υπόγειο χωροθετούνται και οι αίθουσες εκπαιδευτικών προγραμμάτων και περιοδικών εκθέσεων.

Ειδήσεις σήμερα

Ειδικό δικαστήριο: Δύο χρόνια φυλακή στον Παππά – Πρόστιμο στον Καλογρίτσα

Ζελένσκι: «Θα νικήσουμε τους πάντες!» – Το μήνυμα για την πρώτη επέτειο από τη ρωσική εισβολή[Βίντεο]

Εκλογές 2023: Ο Μητσοτάκης δεν είπε, αλλά έδειξε την ημερομηνία