Αεικίνητος, απόλυτα δημιουργικός, με εντελώς γεμάτο πρόγραμμα και με διττή ιδιότητα, εκείνη του επιτυχημένου επιχειρηματία και του καταξιωμένου ζωγράφου, ο Βασίλης Θεοχαράκης είναι ένας άνθρωπος που σε κερδίζει με κάθε του κίνηση. Ανθρώπινος, δοτικός, με μεγάλο πλατύ χαμόγελο και γέλιο γάργαρο, σπάει όλα τα ρεκόρ καθώς στα 93 του χρόνια -92 λέει εκείνος, καθώς δεν τα έχει ακόμα κλείσει, παρόλο που θέλει λιγότερο από ένα μήνα έως τα γενέθλιά του- ο Βασίλης Θεοχαράκης όχι μόνο πηγαίνει καθημερινά στο γραφείο το πρωί και το απόγευμα στο ατελιέ, αλλά στον ελεύθερο χρόνο του τραγουδάει, κολυμπάει, απαγγέλλει ποίηση. Ζει κάθε λεπτό, με όλους τους τρόπους.
Στο πλευρό του η εξίσου αεικίνητη σύζυγός του Μαρίνα Θεοχαράκη και μια δεμένη οικογένεια που αποτελείται από τις δύο κόρες του, την Αννίτα και την Ντένη, τα έξι εγγόνια του και τη μία και μοναδική δισέγγονή του. Οι κόρες του και μερικά εγγόνια του εργάζονται ήδη στις επιχειρήσεις του, τη Reneault, τη Nissan, τις ασφάλειες Minetta, τη ναυτιλιακή εταιρία του, για να αναφέρουμε μόνο μερικές. Παράλληλα το 2007 ίδρυσε το Κοινωφελές Ιδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Βασίλη & Μαρίνας Θεοχαράκη, το οποίο στεγάζεται στο πολυώροφο κτίριο-κόσμημα της οδού Βασιλίσσης Σοφίας 9, στην Αθήνα, όπου έχουν φιλοξενηθεί ως σήμερα ξεχωριστές εκθέσεις.
Το προηγούμενο Σάββατο ο Βασίλης Θεοχαράκης βρέθηκε στην Υδρα για τα εγκαίνια της έκθεσής του «Γλαυκή Θάλασσα», με χαρακτηριστικές υδατογραφίες του, στο Ιστορικό Αρχείο, Μουσείο Υδρας. Μία ημέρα μετά είχαμε τη χαρά και την τιμή να μας φιλοξενήσει στο σκάφος του που είχε δέσει στο λιμάνι της Υδρας, το καλοτάξιδο Bilmar, και να έχουμε μαζί του μια πολύ φιλική και ανθρώπινη συζήτηση. Ο ίδιος ήταν εξαιρετικά ευδιάθετος και χαμογελαστός.
Βρισκόμαστε στην Υδρα. Πώς συνδέεστε με αυτόν τον τόπο;
Η Υδρα είναι ιστορικό νησί. Είναι ένας θεατρικός χώρος. Ηρθα για πρώτη φορά εδώ λίγο πριν φύγω για φαντάρος, γύρω στα 21, 22 μου χρόνια. Είναι μια ζωγραφιά η Υδρα. Από τότε την επισκέπτομαι συχνά
Τι επιλέξατε να δείξετε στην έκθεσή σας που έχει τίτλο «Γλαυκή Θάλασσα» στο Ιστορικό Αρχείο Μουσείο Υδρας;
Τον τίτλο τον εμπνεύσθηκε ο Τάκης Μαυρωτάς, ο επιμελητής της έκθεσης. Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα που έχουν σχέση με τη θάλασσα κατά κύριο λόγο. Τριάντα και πλέον αντιπροσωπευτικές ελαιογραφίες και υδατογραφίες των τελευταίων χρόνων δουλειάς μου. Επίσης τα θέματά μου έχουν να κάνουν με τοπία, δάση, δέντρα.
Η θάλασσα είναι αγαπημένο σας θέμα;
Αγαπώ τη φύση γενικά. Δεν με νοιάζει αν είναι θάλασσα ή βουνό ή οτιδήποτε άλλο. Μέσα στη φύση μπορεί να βάλω και κάποια γυναικεία μορφή και να τη ζωγραφίσω. Η φύση είναι κοντά στο θείον. Αν με ρωτήσετε αν πηγαίνω στην εκκλησία, όχι δεν πηγαίνω πια, όμως ως ψάλτης έχω τραγουδήσει σε πολλές εκκλησίες.
ΤΙ ΔΙΑΒΑΣΑ
Ησαστε και για τριάντα χρόνια στη χορωδία της Λυρικής Σκηνής. Το τραγούδι εξακολουθείτε να το έχετε στη ζωή σας;
Τραγουδάω πολύ συχνά, καθημερινά, ακόμα και όταν κολυμπάω. Κολυμπάω μανιωδώς.
Γεννηθήκατε στις 18 Οκτωβρίου 1930. 93 ετών… Ποιο είναι το μυστικό σας;
Είμαι 92 ακόμα. Δεν έχω κλείσει τα 93 (χαμογελάει…). Δεν ερευνώ ποιο είναι το μυστικό της αναμέτρησης με τον χρόνο. Ισως ότι εξακολουθώ να δουλεύω σαν σκυλί, ενώ παράλληλα ζωγραφίζω καθημερινά. Δεν μπορώ να μείνω άπραγος. Δεν μπορώ να καθίσω, ακόμα και τώρα που έχω φτάσει σε αυτή την ηλικία. Πηγαίνω κάθε μέρα στη δουλειά μου, στις επιχειρήσεις. Και κάθε μέρα επίσης ζωγραφίζω. Νιώθω κενό αν δεν ζωγραφίσω.
Περιγράψτε μου το πρόγραμμα μιας συνηθισμένης ημέρας;
Το πρωί και μέχρι το μεσημέρι είμαι επιχειρηματίας. Αφού φάω και κοιμηθώ λιγάκι, αρχίζω τη ζωγραφική μου. Ζωγραφίζω τέσσερις -πέντε ώρες. Το βράδυ δεν μένω στο σπίτι. Βγαίνουμε μαζί με τη Μαρίνα για να φάμε σε κάποιο ταβερνάκι. Σε μπουζούκια δεν πηγαίνω. Μόνο όταν είχα Γιαπωνέζους επισκέπτες, τους πήγαινα στα μπουζούκια για να ευχαριστηθούν εκείνοι. Εμένα δεν μου αρέσουν. Μου αρέσει η μουσική και ακούω και κλασική και Ελληνες συνθέτες.
Ο δικός σας αγαπημένος συνθέτης;
Ο Μπετόβεν. Τον ξεχωρίζω… Είναι απορίας άξιο πώς κατάφερε να γράφει τόσο εξαίσια μουσική, ενώ ήταν κουφός. Απόδειξη ότι αν έχεις θέληση, μπορείς να καταφέρεις τα πάντα. Οι Συμφωνίες του είναι όλες καταπληκτικές.
Αγαπάτε επίσης και την ποίηση…
Αγαπώ πολύ τον Καβάφη. Ποτέ δεν μου άρεσε η ποίηση, αλλά όταν κάποια στιγμή μου έδωσαν τα ποιήματα του Καβάφη, μου άρεσαν τόσο πολύ, που τα έμαθα σχεδόν απ’ έξω. Κάποτε τα ήξερα όλα πολύ καλά. Σήμερα, μπορεί να κάνω κάποιο λάθος, αλλά απαγγέλλω πολλά ποιήματά του, την Ιθάκη, το Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον κ.ά. Ο,τι κάνω, το κάνω από καρδιάς. Οχι γιατί είμαι υποχρεωμένος, αλλά γιατί με ευχαριστεί.
Δεν καταπιεστήκατε ποτέ στη ζωή σας; Πάντα κάνατε αυτό που θέλατε και από μικρός; Ακόμα και όταν ο πατέρας σας ζητούσε κάτι;
Ο πατέρας μου δεν ήθελε να ζωγραφίζω. Φοβόταν μη χάσει τον επιχειρηματία. Ηθελε να συνεχίσω τη δική του δουλειά. Τη συνέχισα και την ανέπτυξα πολύ, αλλά έκανα και το δικό μου, έγινα ζωγράφος.
Πώς ζυγίζονται αυτές οι δύο ιδιότητες μέσα σας, του επιχειρηματία και του ζωγράφου;
Είμαι πρώτα ζωγράφος. Ενας επιχειρηματίας δεν μπορεί να μείνει στον χρόνο. Πεθαίνει και τελειώνει… Ποιος θυμάται τους μεγάλους επιχειρηματίες; Κανένας. Εναν μεγάλο, κορυφαίο ζωγράφο, όπως τον Ντεγκά για παράδειγμα, ή όποιον άλλον σπουδαίο ζωγράφο από τη Γαλλία ή αλλού, τον θυμόμαστε πάντα.
Πότε καταλάβατε ότι θα ασχοληθείτε με τη ζωγραφική, πότε έγινε το πρώτο σκίρτημα;
Είχα μια μικρότερη αδελφή. Ηταν άρρωστη και της είχε δώσει να ζωγραφίσει, μήπως και ασχοληθεί με τη ζωγραφική. Εκανε κάποια ζωγραφιά, ένα σπιτάκι και ένα δρομάκι, που δεν ήταν τίποτα σπουδαίο. Τη ρώτησα τότε βλέποντάς την, να την τελειώσω εγώ μια και εσύ την παράτησες; Βέβαια, να το τελειώσεις, είπε η αδελφή μου και πράγματι έτσι έγινε. Τότε έγινε το πρώτο σκίρτημα μέσα μου, καθώς κατάλαβα ότι μου άρεσε η ζωγραφική και θα ήθελα να ασχοληθώ. Ετσι ξεκίνησα.
Πήγατε όμως και στη Νομική. Αυτό ήταν κάτι που θέλατε εσείς;
Πήγα και την τελείωσα. Το ήθελε και η μητέρα μου να σπουδάσω Νομικά. Ηθελε να μορφωθώ. Πράγματι μπορεί να μην έγινα δικηγόρος, αλλά με βοήθησε πολύ αυτή η σπουδή στην επιχειρηματική μου ζωή και γενικότερα. Δεν έχω ποτέ χρησιμοποιήσει δικηγόρο για να μου λύσει τα προβλήματά μου. Τα λύνω μόνος μου.
Ποια θα λέγατε ότι είναι τα κύρια χαρακτηριστικά σας;
Αγαπώ πολύ τον κόσμο. Επίσης δεν λέω ποτέ στη ζωή μου ψέματα. Μου αρέσει να βοηθάω τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Ως χαρακτήρας είμαι απολύτως ανεξάρτητος, δίκαιος, αλλά και νευρικός. Αν εκραγώ, εκρήγνυμαι πράγματι.
Οι κόρες σας, Αννίτα και Ντένη, έχουν μπει στις επιχειρήσεις σας και συνεχίζουν το έργο σας μαζί σας. Αν δεν ήθελαν να ασχοληθούν;
Εδώ και χρόνια είναι στο πλάι μου. Ομως δεν τις πίεσα. Δεν τις έβαλα εγώ. Εκείνες θέλησαν να μπουν σε αυτόν τον χώρο. Δεν μου αρέσει να πιέζω τους ανθρώπους.
Η κόρη σας, η Ντένη Θεοχαράκη, είναι όπως και εσείς και ζωγράφος. Πώς σας φαίνεται αυτό το γεγονός;
Η ίδια το αποφάσισε. Η ζωγραφική χρειάζεται ωριμότητα. Εγώ έχω περάσει 60-70 χρόνια ζωγραφίζοντας. Είμαι ευτυχής για την οικογένειά μου. Με αγαπούν πολύ τα παιδιά και τα εγγόνια μου, όπως τους αγαπώ κι εγώ πολύ όλους. Εχω μια δισέγγονη από την εγγονή μου, την Αμαλία, που όταν ήταν ενός έτους και έβλεπε έναν πίνακα δικό μου από αυτούς που έχω στο σπίτι μου, έβαζε το δαχτυλάκι της απάνω και έλεγε «παππούς, παππούς!». Το αναγνώριζε ότι το έργο ήταν δικό μου. Είναι συγκινητικό.
Πώς μεγαλώσατε τις δύο κόρες σας;
Ελεύθερα, αλλά με πειθαρχία. Ζητούσα αυτά που ζητούν όλοι οι γονείς, αλλά δεν ήμουν ποτέ πιεστικός.
Δεν σας πείραξε που δεν κάνατε αγόρι;
Με πείραξε! Ηθελα να έχω και έναν γιο. Εχω όμως εγγόνια, που είναι πολύ καλά και όμορφα παιδιά. Ο Δημήτρης είναι πολύ γλυκό παιδί, θα έλεγα πλησιάζει στον χαρακτήρα μου.
Περάσαμε και τρία χρόνια σχεδόν με τον κορονοΐό. Εσείς νοσήσατε πολύ νωρίς, από τους πρώτους. Φοβηθήκατε σε αυτό το διάστημα;
Δεν φοβήθηκα ποτέ και τίποτα. Ημουν πράγματι από τους πρώτους που νόσησαν. Με πήγαν στο νοσοκομείο Σωτηρία. Δεν είχα ούτε πυρετό ούτε κάποια συμπτώματα. Ημουν πρόεδρος νοσοκομείου και μου ζητούσαν να βάλω τη μάσκα μου. Το έκανα, την έβαζα, ήμουν υπάκουος, παρόλο που στη συνέχεια έκανα πέντε εμβόλια.
Τον θάνατο τον φοβάστε;
Οχι, όλοι θα πεθάνουμε κάποια στιγμή… Γι’ αυτό ζω και ευχαριστιέμαι, όπως ζούσα πάντα.
Αν κάνατε έναν απολογισμό ζωής, τι θα λέγατε, τα καταφέρατε; Κάνατε αυτά που είχατε στο μυαλό σας;
Δεν κατάφερα τίποτα, γιατί δεν είχα τίποτα στο μυαλό μου. Ποτέ δεν σχεδίαζα ούτε σχεδιάζω. Βαδίζω σύμφωνα με αυτά που πιστεύω. Αφήνω τη ζωή να με πάει.
«Εχω πάντα στο πορτοφόλι μου τη φωτογραφία της γυναίκας μου»
Με τη σύζυγο του Μαρίνα είναι μαζί εξήντα χρόνια. Εκείνη στέκει πάντα στο πλευρό του και μοιράζονται τα πάντα. Η κ. Μαρίνα Θεοχαράκη πηγαίνει καθημερινά στο Ιδρυμα Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη, όπου μένει έως το μεσημέρι. Οταν τον ρωτώ αν θυμάται την πρώτη φορά που την είδε, εκείνος είναι πολύ αποκαλυπτικός:
«Οχι μόνο τη θυμάμαι, αλλά έχω και τη φωτογραφία της από τότε πάντα μαζί μου, μέσα στο πορτοφολάκι μου». Βγάζει τη φωτογραφία και μου τη δείχνει. Η κ. Μαρίνα, κούκλα, στα νεανικά της χρόνια στέκει δίπλα από το αυτοκίνητο, που είχε τότε ο κ. Βασίλης Θεοχαράκης, λίγο μετά τη γνωριμία τους, έναν σκαραβαίο της Volkswagen. Εκείνος την κοιτάζει συγκινημένος. «Παίρνω αγάπη κοιτάζοντας τη φωτογραφία. Δεν είναι εξαιρετικά όμορφη;» με ρωτάει. «Και βέβαια, και τώρα είναι», του απαντώ κι εκείνος συμφωνεί.
Ποιο είναι το μυστικό της σχέσης σας;
Δεν ξέρω… Αν με ρωτήσετε την ημερομηνία του γάμου μας, δεν τη θυμάμαι. Ομως η Μαρίνα είναι πάντα δίπλα μου. Είναι εξαιρετικά καλή, έξυπνη, ικανή γυναίκα… Και όμορφη, μην το ξεχνάμε.
Είστε συναισθηματικός άνθρωπος, κ. Θεοχαράκη;
Ναι, και βέβαια είμαι. Ζωγραφίζοντας πολλές φορές αυτό που θέλω είναι να ευχαριστήσω το θείον για τις δυνάμεις που μου έδωσε. Το επικαλούμαι συχνά το θείον.
Φίλους έχετε;
Πολλούς. Με αγαπούν και τους αγαπώ. Δεν νομίζω ότι υπάρχει στο περιβάλλον μου άνθρωπος που να με επιβουλεύεται. Τους προσέχω τους ανθρώπους. Αν έχουν ανάγκη από χρήματα, θα μου το πουν και θα τους βοηθήσω. Ολους τους βοηθάω, αν χρειαστεί και έχουν πραγματικά προβλήματα. Ακόμα και έναν ζητιάνο θα βοηθήσω.
Τι ζητάτε από τους ανθρώπους για να τους έχετε δίπλα σας;
Να κάνουν το καθήκον τους, όπως κάνω κι εγώ. Εχω αποκτήσει την ικανότητα από μακριά μόλις δω κάποιον να καταλαβαίνω αν είναι καλός ή όχι. Αν μπει κάποιος στο γραφείο μου και τον κοιτάξω, θα καταλάβω αμέσως. Αν δεν μου κάνει, θα του πω να φύγει. Εχω ένστικτο. Το ανέπτυξα με τα χρόνια.
Τι σας ευχαριστεί σήμερα;
Η ζωγραφική, το κολύμπι, το τραγούδι, η ζωή η ίδια…
Την επόμενη έκθεση τη γνωρίζουμε;
Εχουμε μια σοβαρή πρόταση για παρουσίαση της δουλειάς μου στο Τόκιο, αλλά είμαστε ακόμα στην επεξεργασία της. Θα δούμε…
Info
«ΓΛΑΥΚΗ ΘΑΛΑΣΣΑ»
Εκθεση ζωγραφικής του Βασίλη Θεοχαράκη
ΠΟΥ: Ιστορικό Αρχείο Μουσείο Υδρας
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: Εως τις 16 Νοεμβρίου
Ειδήσεις σήμερα
Τουρκικά παιχνίδια με το μειονοτικό σχολείο στη Ξάνθη