Κάθε Πέμπτη και Παρασκευή μοιράζονται τη σκηνή και απογειώνουν τις βραδιές μας. Τι οδήγησε σε αυτή την επανένωση; Ο Γιώργος Νταλάρας μιλά σήμερα αποκλειστικά στον Ελεύθερο Τύπο γι αυτή τη νέα συνύπαρξη και όχι μόνο.
«Τα τραγούδια είναι αυτά που μας οδηγούν, μας λέει ο Γιώργος Νταλάρας. Η συνάντηση αυτή δεν είναι πρόσφατη επιθυμία κι ανάγκη. Με το που τελειώσαμε από το Αττικόν και το Ράδιο Σίτυ, δώσαμε υπόσχεση να παίξουμε ξανά μαζί. Τα χρόνια πέρασαν κι ούτε που το καταλάβαμε. Ίσως επειδή πάντα βρισκόμασταν μαζί σε συναυλίες – αφιερώματα σε συνθέτες, σε συναυλίες διαμαρτυρίας, σε συναυλίες για κάποιο σκοπό. Υπήρχε η επαφή όλα αυτά τα χρόνια και μια σχέση δυνατή. Μέχρι που πριν δυο χρόνια συναντηθήκαμε στην Κύπρο, όπου θα συμμετείχαμε σε μια συναυλία. Τότε το αποφασίσαμε και τώρα το κάνουμε πράξη. Είμαστε και οι δυο πολύ χαρούμενοι και για έναν άλλο πολύ σημαντικό λόγο. Θα είναι μαζί μας κι ο Οδυσσέας Ιωάννου. Με τα κείμενά του θα συνδέσει τα τραγούδια. Τραγούδια και ιστορίες ανθρώπων γιατί το τραγούδι είναι απόλυτα συνδεδεμένο με τους ανθρώπους και τη ζωή τους.
Είστε και οι δύο διαχρονικές αξίες του ελληνικού τραγουδιού. Πιστεύετε ότι το κοινό έχει ανάγκη να ανατροφοδοτείται από αξίες που δεν παραδίδονται ή αντιστέκονται στη φθορά του χρόνου;
Διαλέξαμε τραγούδια που έχουν αξία κι αιτία, μουσικά και στιχουργικά. Το τραγούδι δεν πρόδωσε ποτέ τον κόσμο, δεν τον απογοήτευσε. Ήταν στήριγμα για τον κόσμο το τραγούδι, τα λόγια και οι ερμηνευτές. Οι άνθρωποι συνέδεσαν τη ζωή τους με τις ερμηνείες και τα λόγια των τραγουδιών. Και αυτό δεν τελειώνει, πάει από γενιά σε γενιά. Αυτή είναι η ιστορία του τραγουδιού.
Τι θυμάστε από την πρώτη σας συνεργασία στο Αττικόν;
Με τον Βασίλη είχαμε περάσει πραγματικά πολύ ωραία! Από την εποχή της Διαγωνίου στην Πλάκα. Θυμάμαι που ερχότανε μαζί με την Άλκηστη, την Τάνια και τον Λουκιανό και φυσούσαν τον καπνό του τσιγάρου τους μέσα από την κλειδαρότρυπα για να μπει στο καμαρίνι μου… Ήταν από τις συνεργασίες που η παρέα δεν περιοριζόταν μόνο στη σκηνή αλλά και στη ζωή. Εγώ ταιριάζω με τους ανθρώπους που αγαπώ κι εκτιμώ. Με τον Βασίλη έχουμε βαθιά σχέση πολλά χρόνια. Επιπλέον τον εκτιμώ πολύ σαν φίλο. Είναι ένα χρυσό παιδί, ένας σπάνιος άνθρωπος. Από το Αττικόν δεν θα ξεχάσω τον ενθουσιασμό, τη χαρά και τη εμπιστοσύνη που μας εδειξε ο κόσμος τότε. Γι’ αυτό και οι συνεχείς παρατάσεις στις ημερομηνίες. Κάτι που συμβαίνει και τώρα. Ξεκινήσαμε για να παίξουμε ως το τέλος του Δεκέμβρη αλλά, κατ’ απαίτηση κοινού που λέμε, θα παίξουμε ως τα τέλη Φλεβάρη.
Τι θα παρουσιάσετε αυτή τη φορά;
Ωραία τραγούδια παιγμένα από μια ομάδα σπουδαίων μουσικών. Τραγούδια που συνδέονται με τα κείμενα του Οδυσσέα Ιωάννου, σε σκηνοθεσία του Άγγελου Τριανταφύλλου, σκηνογραφία του Μανώλη Παντελιδάκη και εικαστικά του ξεχωριστού σκιτσογράφου Σπύρου Δερβενιώτη. Το καινούργιο αυτού του προγράμματος είναι ότι αυτή τη φορά την περισσότερη ώρα μοιραζόμαστε τη σκηνή και τραγουδάμε μαζί.
Ηρώδειο: Νέοι αρχαίοι θησαυροί ανακαλύφθηκαν στα έργα του φυσικού αερίου [εικόνες]
Τραγούδια του Βασίλη που έχετε ίσως ζηλέψει με την καλή έννοια;
Πάντα ζηλεύω τα καλά τραγούδια και ιδιαίτερα τα τραγούδια με τον καλό στίχο. Ο Βασίλης έχει πει ωραίες μπαλάντες, αυτά τα τραγούδια του μου αρέσουν περισσότερο γιατί τα ερμηνεύει και με ένα τρυφερό, ιδιαίτερο τροπο που συγκινεί πολύ τους ακροατές του. Έχει σημασία αυτό, το να διαλέγει ένας καλλιτέχνης τραγούδια που του ταιριάζουν και τα κάνει δικά του.
Ποια είναι τα κοινά σας στοιχεία και οι διαφορές σας;
Σίγουρα έχουμε ερμηνεύσει διαφορετικά τραγούδια, διαφορετικά ρεπερτόρια. Ένα μεγάλο μέρος της δικής μου δουλειάς είναι το λαϊκό τραγούδι, όχι μόνο το ελληνικό αλλά και άλλων χωρών. Αυτό που μας συνδέει είναι όσα ανέφερα παραπάνω. Αλλά και ο σεβασμός στο καλό τραγούδι, στους συνθέτες που μας τίμησαν με τα τραγούδια τους, όπως ο Μάνος Λοίζος, ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Κώστας Τριπολίτης και τα τελευταία χρόνια και ο Οδυσσέας Ιωάννου.
Κάποτε είχατε αποχωρήσει από τα μαγαζιά της Ιεράς Οδού. Τώρα επιστρέφετε. Τι έχει αλλάξει;
Όχι, έχω αποχωρήσει από τα κέντρα γενικότερα από πολύ μικρός, από το 1974. Κι ενδιάμεσα πήγα στην Πλάκα, στις μουσικές σκηνές και μετά στα θέατρα, όπου ακόμη είναι ο βασικός χώρος των συναυλιών μου. Να σταθώ και σε κάποιες μουσικές σκηνές όμως, όπως ήταν η Ιερά Οδός – σωστά λέτε- όπου έμεινα τρία χρόνια με ξεχωριστές συνεργασίες. Πυξ Λαξ, Χρήστος Θηβαίος και Συνήθεις Ύποπτοι, Μάριος Φραγκούλης, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Γιώργος Ανδρέου, Goran Bregovic, Υπόγεια Ρεύματα, Μανώλης Φάμελλος και Ποδηλάτες. Αυτό που ετοιμάζουμε τώρα με τον Βασίλη νομίζω πως θα ταιριάξει καλά στη μουσική σκηνή του VOX.
Νοιώθετε την ανάγκη σήμερα, σε μια εποχή που η δισκογραφία δεν είναι στην καλύτερή της ώρα, να επικοινωνείτε με το κοινό μέσα από τις ζωντανές σας εμφανίσεις είτε με συναυλίες είτε σε μουσικούς χώρους;
Προφανώς είναι τελείως διαφορετική υπόθεση η ζωντανή επαφή με τον κόσμο. Το καταλάβαμε όλοι την εποχή της πανδημίας. Παρά τα πολλά χρόνια όμως στη δισκογραφία ακόμη με ενθουσιάζει η δουλειά στο στούντιο.Τι να κάνουμε, είναι η προτεραιότητά μου. Είναι από τα πιο δημιουργικά κομμάτια της ζωής ενός μουσικού. Όλα αυτά τα χρόνια έζησα και τις καλές και τις κακές στιγμές της δισκογραφίας. Η δισκογραφία όντως περνά μεγάλη κρίση αλλά εμείς δεν παύουμε να προσπαθούμε γιατί πιστεύω πως μερικοί δίσκοι αξίζει να υπάρχουν ως φυσικό προϊόν. Μία τέτοια έκδοση είναι ο δίσκος ”Κύπρος Νυν και Αεί”. Για μένα αυτός ο δίσκος ήταν προτεραιότητα. Κι ευχαριστώ πολύ όλους τους φίλους, μουσικούς κι ερμηνευτές, που έγιναν συμμέτοχοι ή και συνένοχοι σε αυτή την έκδοση.
Έχει αλλάξει κάτι στο κοινό, στη ζωή μας, μετά τον κορωνοϊό;
Πολλά έχουν αλλάξει. Η κοινωνία μας έχει υποφέρει πολύ όχι μόνο από τον κορωνοϊό και τα συμπτώματά του. Ήταν πρωτόγνωρος ο εγκλεισμός, όπως και η οικονομική κρίση. Ήταν σαρωτικά χτυπήματα αυτά. Και δεν αφορούσαν μόνο την ελληνική κοινωνία. Μετά από τόσο καιρό οι συνέπειες είναι τόσο ορατές που τυφλώνουν. Τυφλώνουν την κρίση των ανθρώπων, στρεβλώνουν τις έννοιες και τις αξίες, κρύβουν τις αρετές των ανθρώπων. Η ανέχεια διογκώθηκε, η ανάγκη επιβίωσης δημιούργησε αδιέξοδα. Η μόνη ελπίδα απέναντι στην απόγνωση των ανθρώπων είναι το ενδιαφέρον, το νοιάξιμο, η αλληλεγγύη.
Ποια είναι η σχέση του Γιώργου Νταλάρα, με τα πενήντα πέντε χρόνια πορείας στο τραγούδι και τη δισκογραφία με τους σημερινούς νέους;
Τους νέους προσπαθώ να τους καταλάβω. Ειναι αλήθεια ότι υπάρχει ένα μεγάλο χάσμα, ειδικά στα πολύ νέα παιδιά που βίωσαν τη μεγάλη κρίση και την απομόνωση του κορωνοϊού. Όσο για τους νέους μουσικούς, εκτιμώ την προσπάθεια να σταθούν και να επιβιώσουν σε ένα περιβάλλον αρνητικό, σχεδόν εχθρικό. Στο τραγούδι υπάρχουν πολλά νέα παιδιά με ταλέντο κι έμπνευση που προσπαθούν σε πολύ δύσκολες συνθήκες να βγάλουν προς τα έξω τη δουλειά τους. Πολλοί σταματούν απογοητευμένοι. Δεν πρέπει να τους αφήσουμε. Στα πλαίσια αυτής της σκέψης έγινε και η προσπάθεια του οργανισμού ΕΡΑΤΩ -έστω και συμβολικά- να στηριχτούν με μικρές χορηγίες οι δουλειές νέων ανθρώπων. Είναι απαραίτητο για τα παιδιά να ξέρουν πως κάποιοι ομότεχνοί τους τους στηρίζουν και τους βοηθούν.
Για την λεγόμενη τραπ και τη διείσδυση της στους νέους τι λέτε;
Είναι αλήθεια πως άλλαξε ο τρόπος που ακούμε μουσική. Η τραπ δεν μου αρέσει μου αρέσει όμως η ραπ. Η ραπ έχει πολύ καλούς στίχους. Μου αρέσει πολύ ο Λεξ και ο Bloody Hawk που γράφουν πραγματικά καταπληκτικά λόγια. Όπως μου άρεσαν και μου αρέσουν πολύ και οι Active Member, ο Μιχάλης Μυτακίδης. Τα ψάχνω τα τραγούδια τους και με εκπλήσσουν. Πρόσφατα τραγούδησα και το τραγούδι ”Σαν το κερί” παρέα με δύο ταλαντούχα αδελφάκια, τους ”Δραπέτες”.
Εσείς πως διατηρείτε ζωντανή τη σχέση σας με την νεανικότητα και την παιδικότητα σας; Τι βοηθάει σε αυτό;
Δεν διατηρώ τίποτα ζωντανό, κάνω ό,τι αντέχω. Ευτυχώς τα πόδια μου με κρατάνε μια χαρά και, πέρα από τη μουσική, συνεχίζει να με γοητεύει η θάλασσα, τα ταξίδια, το νησί.
Τι σας προβληματίζει και σας στενοχωρεί σήμερα περισσότερο;
Η ανισότητα και η αδικία, η διαστροφή, ο φθόνος ο διχασμός. Ακραία συμπτώματα που είναι απότοκα της απάθειας που έφερε ο κοινωνικός αυτοματισμός με καταστροφικές συνέπειες για τις κοινωνίες. Ο κόσμος αντί να κάνει μεγάλα βήματα μπροστά διαλέγει την οπισθοδρόμηση. Πρέπει να αλλάξει αυτό με ψυχραιμία, αλληλεγγύη και συμπαράσταση, ειδικά στους νέους.
Και τι σας ευχαριστεί περισσότερο να κάνετε μέσα στην ημέρα σας;
Έχω μεγαλώσει και πρέπει να λέμε μόνο αλήθεια. Και η πικρή γλυκιά αλήθεια είναι ότι τίποτα δεν με ευχαριστεί όσο η μουσική. Να ακούω, να παίζω, να ασχολούμαι με την κιθάρα και τα μπουζούκια ώρες ατέλειωτες στο στούντιο στο σπίτι. Ξεχνάω να φάω τις πιο πολλές φορές…
Είναι γνωστό ότι είστε τελειομανής στη δουλειά σας. Στο πλαίσιο αυτό τι δεν θα συγχωρούσατε σε έναν συνεργάτη σας;
Όλα τα συγχωρώ πια μετά από σκέψη, όχι όμως τη στιγμή που γίνονται, εκεί αντιδράω αυθόρμητα. Κι όχι, δεν είμαι τελειομανής! Μετά από κάθε παράσταση, κάθε συναυλία όλο λάθη βρίσκω και κυρίως δικά μου λάθη. Αλλά αυτό ίσως είναι η κινητήρια δύναμη για να πάω στο επόμενο βήμα. Και μπορεί να είμαι διαλλακτικός αλλά το ψέμα, την ασυνέπεια, την τεμπελιά, την προχειρότητα, όχι δεν τα συγχωρώ!
Ο ρόλος του παππού πόσο σας έχει κάνει ίσως να δείτε τη ζωή με άλλα μάτια;
Δεν υπάρχει μεγαλύτερο δώρο από αυτό που μου έκανε η κόρη μου, αυτό το καταπληκτικό κορίτσι και μάλιστα σε νεαρή ηλικία. Έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία να ασχολούμαι πολύ μαζί τους. Με αυτά τα δύο αγοράκια ξαναγεννιέσαι! Οι ερωτήσεις τους σε αποσβολώνουν και νιώθεις πως είσαι αδύναμος να δώσεις απαντήσεις. Είναι τρομερό γιατί, στα παιδιά μας, είμαστε πιο νέοι και με την αγωνία της καθημερινότητας και δεν δίνουμε τον χρόνο που δίνουμε στα εγγόνια μας. Μαθαίνω από αυτά τα παιδάκια μπαίνοντας στον κόσμο τους. Είναι πραγματική ευλογία. Όσο για την Άννα, εκεί να δεις! Έχει ξαναγίνει 20 χρονών.
Η Άννα πάντα στο πλευρό σας όλα αυτά τα χρόνια, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Θα ήταν πιστεύετε διαφορετική η πορεία σας χωρίς εκείνη;
Οφείλω πολλά στην Άννα, την αγαπώ και είναι ο άνθρωπος που με βοήθησε όχι μόνο στη δουλειά αλλά και σε προσωπικό επίπεδο. Πρόκειται για μια σπάνια σχέση, δυνατή, ανθεκτική κι έντονη. Κατηγορηματικά λέω ξανά πως αν δεν ήταν η Άννα δεν θα έκανα ούτε τα μισά σε αυτή τη διαδρομή.
Πότε πιστεύετε τελειώνει το τραγούδι για έναν ερμηνευτή; Αυτό το ενδεχόμενο το σκέφτεστε; Μπορείτε να φανταστείτε τη ζωή σας χωρίς τραγούδι;
Προφανώς και τελειώνει. Κι εγώ έχω δεσμευθεί, επειδή όπως λέτε είμαι τελειομανής, να σταματήσω όταν διαπιστώσω ότι δεν τραγουδάω όπως θέλω και όπως ξέρω. Αυτό θα γίνει πριν το καταλάβουν οι άλλοι. Μην ξεχνάτε πως είμαι κυρίως μουσικός κι ακούω. Αλλά ποτέ δεν θα σταματήσω την ενασχόλησή μου με τη μουσική και το τραγούδι. Η μουσική για μένα είναι η ζωή.
Δηλώσατε ότι σας ενδιαφέρει σήμερα περισσότερο ο Γιώργος παρά ο Νταλάρας. Τα προηγούμενα χρόνια είχατε δώσει προτεραιότητα στον Νταλάρα και ποιο ήταν το τίμημα;
Πάντα ήταν πιο σημαντικός ο Γιώργος.Τον Γιώργο τον διαφύλαξα. Τον Νταλάρα τον παραμέλησα. Δεν προστάτευσα την λεγόμενη επωνυμία μου, στην αρχή γιατί δεν κατάλαβα και στη συνέχεια γιατί δεν την πίστεψα. Συνέχισα να μιλάω και να παρεμβαίνω σαν Γιώργος. Νομίζω ότι από αυτό το κενό μεταξύ επωνυμίας και Γιώργου βρήκαν χαραμάδα στη συκοφαντία κάποιοι που θεωρούν την επωνυμία υπέρτατη αξία. Όμως δεν έχω παράπονο. Ο περισσότερος κόσμος εκτίμησε αυτή μου την προτεραιότητα και μου έδειξε αγάπη κι εμπιστοσύνη.
Έχετε κατακτήσει αμέτρητες κορυφές. Εξακολουθείτε σήμερα να κάνετε όνειρα;
Είμαι από τους τυχερούς ανθρώπους. Ονειρεύτηκα αρκετά πράγματα, συνεργασίες με κορυφαίους μουσικούς κι ερμηνευτές εντός κι εκτός Ελλάδας. Συνεργάστηκα με τους περισσότερους ανθρώπους που θαύμαζα κι εκείνοι μου έδειξαν εμπιστοσύνη κι αγάπη. Όσο όμως είμαι καλά δεν θα πάψω να ονειρεύομαι. Τα όνειρα κοστίζουν ακριβά αλλά ποτέ δεν παύουν να σου δίνουν δύναμη.
Info: Αν σωθούν τα τραγούδια! Γιώργος Νταλάρας-Βασίλης Παπακωνσταντίνου. Μαζί τους ο Οδυσσέας Ιωάννου VOX, Ιερά Οδός 16, τηλ. 210.3475900, Πέμπτη-Παρασκευή, ώρα έναρξης: 21:00.
Ειδήσεις σήμερα
Η ισχυροποίηση του brand της Ελλάδας
Κρήτη: Αναγκαστική προσγείωση αεροσκάφους στο αεροδρόμιο Χανίων με 141 επιβάτες
Ροή Ειδήσεων 
