Κατά το 2ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Ιταλίας, που συνεδρίασε σήμερα στη Ρώμη, οριστικοποιήθηκαν συμφωνίες στα πεδία της ενέργειας και των επενδύσεων στις σιδηροδρομικές μεταφορές.

1. Υπογράφηκε Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και του διαχειριστή δικτύου της Ιταλίας TERNA για την αναβάθμιση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των δύο χωρών, ώστε να τριπλασιαστεί η υφιστάμενη δυνατότητα, από 500 MW σε 1.500 MW.

Καθώς η Ελλάδα αυξάνει την εγκατεστημένη ηλεκτροπαραγωγική ισχύ, ειδικά μέσω επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές, αναβαθμίζει τη θέση της ως ενεργειακός κόμβος και πάροχος ενεργειακής ασφάλειας στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Πέρυσι η Ελλάδα ήταν καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας για πρώτη φορά μετά το 2000. Η Ιταλία, από την πλευρά της, εισάγει μεγάλες ποσότητες ενέργειας, άρα πρόκειται για μία αμοιβαία επωφελή συνεργασία.

Το έργο ευθυγραμμίζεται επίσης με τη σημασία που αποδίδει η ελληνική κυβέρνηση στην κατασκευή διακρατικών ηλεκτρικών διασυνδέσεων, ώστε να αντιμετωπιστούν χρόνιες τιμολογιακές στρεβλώσεις στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, αλλά και προκειμένου να διασφαλιστεί ο καλύτερος εφοδιασμός, μειώνοντας τον κίνδυνο μπλακ-άουτ, σαν αυτό που συνέβη πριν λίγες εβδομάδες στην Ισπανία.

2. Υπογράφηκε Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του ελληνικού Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και του ιταλικού κρατικού ομίλου Ferrovie dello Stato, στον οποίο ανήκει η Hellenic Train, για την αναβάθμιση των επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα.

Με δεδομένη τη σειρά επενδύσεων του ελληνικού κράτους για την υλικοτεχνική αναβάθμιση των σιδηροδρόμων, ο ιταλικός όμιλος δεσμεύτηκε να προβεί σε επενδύσεις ύψους 360 εκατομμυρίων ευρώ για:

Την αγορά συνολικά 23 τρένων, οκτώ υπεραστικών ταχείας κυκλοφορίας και 15 προαστιακού τύπου

Τη διαμόρφωση σύγχρονων αμαξοστασίων ώστε να εξασφαλιστεί η μακροχρόνια συντήρηση των αμαξοστοιχιών

Οι δεσμεύσεις του ομίλου Ferrovie dello Stato θα αποτυπωθούν ξεκάθαρα στη νέα αναθεωρημένη σύμβαση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με την Hellenic Train, με ρήτρες για τα χρονοδιαγράμματα.

Τα δύο παραπάνω Μνημόνια περιλαμβάνονται στις συνολικά 12+2 συμφωνίες και MoUs’ τα οποία υπεγράφησαν στο πλαίσιο του 2ου ΑΣΣ Ελλάδας – Ιταλίας και που περιγράφονται αναλυτικά στην Κοινή Διακήρυξη των δύο ηγετών.

Για το μεταναστευτικό υπήρξε συμφωνία στην ανάγκη προστασίας των συνόρων και αντιμετώπισης των διακινητών. «Σημαντική» χαρακτήρισε τη συνάντησή της με τον Ελληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, καθώς και τις εργασίες της Ολομέλειας του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας -Ιταλίας, η Ιταλίδα πρωθυπουργός, Τζόρτζια Μελόνι.

«Πέρασαν 8 χρόνια από την τελευταία φορά που οι κυβερνήσεις μας συναντήθηκαν σε αυτή τη φόρμα και δεσμευτήκαμε να μην περάσαν άλλα οκτώ χρόνια. Οι σημερινές συμφωνίες ήταν σημαντικές για να κατατοπιστούμε. Υιοθετήσαμε και κοινή δήλωση για να συνεχίσουμε σε κοινούς στόχους και να υψώσουμε περισσότερο το επίπεδο συνεργασίας», είπε αρχικά η Τζόρτζια Μελόνι. «Με τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη είμαστε σε ίδιο μήκος κύματος σε πολλά θέματα. Όπως το θέμα της παράνομης μετανάστευσης. Στην πλάτη μας πέφτει το βάρος. Με τον Κυριάκο έχουμε εργαστεί για να υπάρξει αλλαγή αντιμετώπισης στην καταπολέμηση ροών. Όλη η συζήτηση ήταν για την ανακατανομή των μεταναστών. Το θέμα είναι πολυσύνθετο άρα χρειαζόμαστε καινοτόμες λύσεις», συνέχισε η Πρωθυπουργός της Ιταλίας.

«Υιοθετήσαμε μια κοινή δήλωση που αντικατοπτρίζει τη δουλειά που κάνουμε όλοι μαζί. Οι σχέσεις Ελλάδας – Ιταλίας είναι άριστες, όπως είναι φυσικό», ανέφερε, επικαλούμενοι τόσο την ιστορία των δύο χωρών, όσο και τη θέση τους στην Ευρώπη.  Παράλληλα, ανέφερε ότι οι δύο χώρες πρωταγωνιστούν στις συνομιλίες που δείχνουν πώς η Ευρώπη αλλάζει.  «Είμαστε χώρες εκτεθειμένες στις ροές των παράνομων μεταναστών. Στην πλάτη μας πέφτει και το βάρος γιατί είμαστε χώρες υποδοχής μεταναστών. Με τον Κυριάκο έχουμε εργαστεί έντονα για να υπάρξει αλλαγή αντιμετώπισης στις ροές των δύο χωρών. Πριν μερικά χρόνια η συζήτηση αφορούσε την ανακατανομή των μεταναστών. Εμείς μεταφέραμε το κέντρο βάρος στο ζήτημα των συνόρων», σημείωσε. «Με τον Κυριάκο έχουμε συμμεριστεί τη δέσμευση που είναι προς όφελος της ειρήνης. Αυτό ισχύει για την Ουκρανία. Είμαστε στο πλευρό της μέχρι τέλους, συμμεριζόμαστε τις προσπάθειες για μια ασφαλή ειρήνη. Περιμένουμε μια σαφή απάντηση της Ρωσίας στο αίτημα άμεσης κατάπαυσης του πυρός που δέχθηκε αμέσως η Ουκρανία, που ξεκαθάρισε ποια πλευρά είναι υπέρ της ειρήνης και ποια του πολέμου. Περιμένουμε την απάντηση της Ρωσίας», είπε, προσθέτοντας ότι το ίδιο ισχύει και στη Μέση Ανατολή.  Η Τζόρτζια Μελόνι ανέφερε ότι Ιταλία και Ελλάδα υποστηρίζουν την προσέγγιση των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ, κάτι που θα φανεί και στη Σύνοδο Κορυφής. «Σήμερα οι χώρες μας ενισχύουν τις θέσεις μεταξύ τους», είπε, λέγοντας ότι «δεσμευόμαστε να προωθήσουμε νέα υποθαλάσσια καλώδια. Αναφέρομαι στη συμφωνία των 2 δισ. ευρώ, για την ηλεκτρική διασύνδεση ανάμεσα στις δύο χώρες μας», είπε. «Με τους Έλληνες έχουμε το ίδιο μεράκι», είπε σημειώνοντας ότι αυτή η λέξη δεν υπάρχει στα ιταλικά, αλλά αντικατοπτρίζει τις κοινές προσπάθειες.

Από την πλευρά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης ευχαρίστησε την Τζόρτζια Μελόνι για τη θερμή υποδοχή. «Είχαμε ευκαιρία να συντονίσουμε το βηματισμό μας και να ανταλλάξουμε απόψεις για όλα τα ζητήματα που μας απασχολούν. Εκπροσωπούμε δύο ιστορικά έθνη», ανέφερε από την πλευρά του ο Ελληνας Πρωθυπουργός μιλώντας για κοινές προκλήσεις και ευκαιρίες. «Με την ηλεκτρική διασύνδεση, συμφωνία μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και της Τέρνα , θέλουμε να τριπλασιάσουμε τις δυνατότητες διασύνδεσης», είπε επίσης ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Το πλήθος των συμφωνιών που υπογράψαμε υποδηλώνει την ανάγκη να συνεδριάζει πολύ πιο τακτικά. Αντανακλούν τη βούληση να διευρύνουμε τη συνεργασία μας» σε κάθε επίπεδο. Η Ιταλία άλλωστε θα ακολουθήσει την Ελλάδα στην κυλιόμενη προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρξει ήδη προετοιμασία.  Για την κοινή δήλωση που υπεγράφη, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών. Θέλουμε να τριπλασιάσουμε τη διασύνδεση, κάτι που έχει εξαιρετική σημασία. Η Ελλάδα είναι εξαγωγική χώρα ηλεκτρικής ενέργειας. «Η κατεύθυνση που δίνουμε στην ΤΕΡΝΑ και στον ΑΔΜΗΕ είναι να προχωρήσουν το συντομότερο δυνατόν στην υλοποίηση του έργου. Επίσης, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στη συνεργασία μεταξύ της κρατικής εταιρείας κρατικών σιδηροδρόμων της Ιταλίας με το υπουργείο Μεταφορών. «Οικοδομούμε νέα σχέση», είπε. «Η Ελλάδα θα επενδύσει στις υποδομές και η Ιταλία θα επενδύσει 360 εκατομμύρια ευρώ για να αποκτήσουμε νέα τρένα και αμαξοστάσιο για να φτάσουν οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι στο επίπεδο που βρίσκονται οι ιταλικοί» τόνισε χαρακτηριστικά.  «Το διμερές εμπόριο αγγίζει τα 12 δισ. ευρώ, ένα ποσό που και οι δύο πλευρές θέλουν να διευρυνθεί» τόνισε επίσης ο κ. Μητσοτάκης.

«Μιλήσαμε για τα θέματα της ευρύτερης περιοχής, για τη Συρία, την Ανατολική Μεσόγειο, την ανάγκη να υπάρξει μετάβαση χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις, εκφράσαμε και οι δύο τον αποτροπιασμό μας για τις πρόσφατες σφαγές χριστιανικών πληθυσμών», είπε. Αναφορά έκανε και στο μεταναστευτικό, με έμφαση στην ανάγκη προστασία των συνόρων και πάταξης των κυκλωμάτων των διακινητών και υιοθέτησης αποτελεσματικής πολιτικής επιστροφών.  Για την Ουκρανία, ο Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην ανάγκη εκεχειρίας 30 ημερών, κάτι που ζητά η ευρωπαϊκή πλευρά. Παράλληλα, υπήρξε συμφωνία για να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή άμυνα και η αμυντική συνεργασία με την Ιταλία. «Είμαστε υπέρμαχοι της άποψης ότι το να έχουμε απλά διευκολύνσεις δεν μπορεί να δώσει μόνο του τη λύση. Κάποια στιγμή θα πρέπει να στηριχθεί ένα ευρωπαϊκό εργαλείο που να μην επιβαρύνουν μόνο τον εθνικό προϋπολογισμό. Θα πρέπει να συζητήσουμε αν μπορούν να χρηματοδοτηθούν από κάποιο ευρωπαϊκό εργαλείο», είπε ακόμη ο κ. Μητσοτάκης.

Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην ανάγκη επίτευξης αμοιβαίας επωφελούς συμφωνίας με τις ΗΠΑ. «Οι στρατηγικές σχέσεις με τις ΗΠΑ είναι βαθιές», είπε, υπενθυμίζοντας τη στρατιωτική συμφωνία Αθήνας-  Ουάσινγκτον.

Μεταναστευτικό, αμυντική συνεργασία και σιδηρόδρομος στην ατζέντα

Συνάντηση με την Ιταλίδα πρωθυπουργό, Τζόρτζια Μελόνι, είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη Ρώμη, με στόχο την ενίσχυση των σχέσεων Ελλάδας και Ιταλίας. Η συνάντηση Μητσοτάκη και Μελόνι πραγματοποιήθηκε στο Παλάτζο Κίτζι με ιδιαίτερα βαριά και γεμάτη ατζέντα, στα πλαίσια του δεύτερου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών. Το πρώτο είχε οργανωθεί το 2017 στην Κέρκυρα, με τους τότε πρωθυπουργούς Πάολο Τζεντιλόνι και Αλέξη Τσίπρα. Η υποδοχή του Κυριάκου Μητσοτάκη έγινε υπό τους ήχους του εθνικού ύμνου. Αμέσως μετά, ο πρωθυπουργός με την Ιταλίδα ομόλογό του κατευθύνθηκαν στο εσωτερικό του Παλάτζο Κίτζι.

Στις εργασίες στη Βίλα Παμφίλι της Αιώνιας Πόλης μετείχαν εννέα υπουργοί της ελληνικής κυβέρνησης και άλλοι τόσοι της ιταλικής. Ο κ. Μητσοτάκης συνοδεύεται στο ταξίδι του στη Ρώμη από τους υπουργούς Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη, Άμυνας, Νίκο Δένδια, Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκο, Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστα Τσιάρα, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννη Κεφαλογιάννη, καθώς και τον αναπληρωτή υπουργό Μεταφορών, Κωνσταντίνο Κυρανάκη, και τον υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκο Τσάφο. Κύρια θέση στην ατζέντα των συνομιλιών έχουν οι διμερείς σχέσεις και η περαιτέρω αύξηση των εμπορικών συναλλαγών. Παράλληλα συζητήθηκε  η κατάσταση στη ΝΑ Μεσόγειο, όπως και οι εξελίξεις στο Ουκρανικό και στη Μέση Ανατολή.

Οι συμφωνίες που υπεγράφησαν αφορούν

-την αεροπορική αστυνόμευση

-την αντιμετώπιση των ναρκωτικών

-κοινές περιπολίες τουριστικών περιοχών

-την καταπολέμηση των πυρκαγιών

-την συνεργασία βιομηχανικής πολιτικής και μικρομεσαίων επιχειρήσεων

-την συνεργασία στους τομείς ψηφιοποίησης του διαστήματος και τεχνολογιών πληροφορίας

-την έρευνα και συνεργασία στον γεωργικό τομέα

-τον τομέα της μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης

-την συνεργασία σε επίπεδο αθλητισμού

-την ασφάλεια πληροφοριών

-την συνεργασία στον τομέα Πολιτικής Προστασίας

-το νέο πρότζεκτ ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας και Ιταλίας

Βασική θέση στη σημερινή ατζέντα είχε και το θέμα της Hellenic Train, κύριος μέτοχος της οποίας, ως γνωστόν, είναι οι ιταλικές Ferrovie dello Stato. H ελληνική πλευρά ζητά σύγχρονα τρένα, εκπαίδευση του προσωπικού και αναβάθμιση του συνόλου των υπηρεσιών. Την περασμένη Πέμπτη, για να αντιμετωπισθούν τα θέματα αυτά και να γίνει μια πρώτη εκτίμηση και ανταλλαγή απόψεων, συναντήθηκαν στη Ρώμη ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ο Ιταλός υπουργός Μεταφορών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ματέο Σαλβίνι, και οι ιθύνοντες της Hellenic Train και της Ferrovie dello Stato. Σημειώνεται ότι στο παρελθόν η ιταλική πλευρά είχε σταθεί ιδιαίτερα στον μη αποδοτικό χαρακτήρα της επένδυσης αυτής.

Κύρια θέση στη συζήτηση των δύο πρωθυπουργών είχε επίσης το μεταναστευτικό και η φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζητήματα στα οποία οι πολιτικές της Αθήνας και της Ρώμης κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός άλλωστε, ενώ μετέχει στην Ευρωομάδα των Συντηρητικών, διατηρεί διάλογο με σειρά μελών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Πρόσφατα, για παράδειγμα, δήλωσε ότι κρίνει θετικά πολλές από τις θέσεις του νέου Γερμανού καγκελάριου, Φρίντριχ Μερτς.

Τέλος, θεωρείται πιθανό να αποφασιστεί και η ενίσχυση της ιταλο-ελληνικής αμυντικής συνεργασίας. Ένα θέμα ιδιαίτερα κρίσιμο, λαμβάνοντας υπόψη την πρόσφατη επίσκεψη στη Ρώμη του Τούρκου προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν, όπως και την υπογραφή συνεργασίας του ιταλικού ομίλου Leonardo με την τουρκική εταιρεία Baykar για παραγωγή υπερσύγχρονων αμυντικών ντρόουν. Η Ελλάδα, στο θέμα αυτό, θεωρεί ότι η συνεργασία κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τρίτες χώρες στην ασφάλεια και την άμυνα πρέπει να έχει ως κύριο γνώμονα ένα σαφές, κοινό πλαίσιο αξιών.