Πιστεύεις στ’ αλήθεια πως τα μουσεία είναι influencers;

Σύμφωνα με τον ορισμό του Ινστιτούτου Ψηφιακού Μάρκετινγκ, «influencer στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να χαρακτηριστεί εκείνος που έχει εδραιώσει την αξιοπιστία του σε έναν συγκεκριμένο κλάδο, έχει πρόσβαση σε ένα τεράστιο κοινό και μπορεί να πείσει άλλους ανθρώπους να ενεργήσουν με βάση τις συστάσεις του». Εμπειρικά, θεωρείς πως οι επονομαζόμενοι influencers στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης -άνθρωποι με χιλιάδες followers, που συχνά περιορίζονται στην επ’ αμοιβή προώθηση εμπορικών ειδών- υπερασπίζονται καλύτερα τον όρο από έναν κραταιό μουσειακό φορέα;

Πώς, δηλαδή, η Mona Lisa μπορεί να αντιμετωπιστεί ως μια σύγχρονη influencer;

Ας σκεφτούμε κάτι. Το συγκεκριμένο έργο έγινε τραγούδι, που ερμήνευσε ο Nat King Cole, κινηματογραφική ταινία και πηγή έμπνευσης αρκετών βιβλίων. Ψηφιακή εκδοχή της έφθασε στο φεγγάρι με τη βοήθεια της NASA. Η μορφή της αποτυπώθηκε σε μπλουζάκια, κούπες, ημερολόγια, σε πλήθος τουριστικών αντικειμένων, ακόμα και σε σοκολατάκια. Ηδη, από την Αναγέννηση, η Mona Lisa άσκησε επιρροή σε σύγχρονους καλλιτέχνες, που μιμήθηκαν το ρουχισμό της, ενώ η επίδραση του πίνακα στο πρώιμο έργο του Raphael «Μανταλένα Ντόνι» είναι ξεκάθαρη από την πρώτη ματιά. Δεν είναι όμως μόνο η Mona Lisa. Ως εκθέματα influencers θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε όλα εκείνα τα έργα τέχνης τα οποία δημιούργησαν ισχυρές τάσεις διαμορφώνοντας την αισθητική των ανθρώπων σε μεγάλη έκταση και σε βάθος χρόνου. Οσο βασανιστική και αν μοιάζει η αισθητική τυραννία της ελληνικής αρχαιότητας, ποιος στα αλήθεια μπορεί να αρνηθεί πως η έννοια του κάλλους, όπως ακόμη μέχρι σήμερα γίνεται αντιληπτή στον δυτικό κόσμο, επιβλήθηκε στη συνείδηση του κοινού μέσω της τέχνης;

Τα μουσεία έχουν αντιληφθεί αυτή τους την υπόσταση;

Ξεκάθαρα. Και αυτό ακριβώς πραγματεύεται το νέο μου βιβλίο. Διαβάζοντάς το, μπορείς εύκολα να αντιληφθείς τον κοινωνικό αντίκτυπο των μουσείων σε μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα. Θα εκπλαγεί ο αναγνώστης όταν διαπιστώσει -μέσα από παραδείγματα- πόσες πρωτοβουλίες έχουν αναλάβει τα τελευταία χρόνια εμβληματικοί μουσειακοί φορείς για να καταπολεμήσουν το ρατσισμό, να εκριζώσουν το σεξισμό και να βελτιώσουν τη θέση της γυναίκας, αλλά και για να γίνουν ουσιαστικά συμπεριληπτικά ενσωματώνοντας ΑμεΑ, ΛΟΑΤΚΙ+, πρόσφυγες, αστέγους, φυλακισμένους κ.λπ. 

Γίνονται, δηλαδή, πιο «δημοκρατικά» τα μουσεία;

Πιο «δημοκρατικά» και πιο «γειωμένα» στις σύγχρονες απαιτήσεις και ανάγκες. Τα μουσεία γίνονται influencers σε ζητήματα που αφορούν στην υγεία του κοινού, ευαισθητοποιούν τον επισκέπτη σε θέματα όπως η κλιματική κρίση, εμπλέκονται ενεργότερα στο πεδίο της εκπαίδευσης, αναδιαμορφώνουν ακόμη και ολόκληρο τον τουριστικό χάρτη.

Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ BLOOMBERG

Το κοινό αντιλαμβάνεται ότι τα μουσεία έχουν τη δύναμη να το επηρεάσουν;

Απόλυτα. Είναι γνωστή η περίπτωση του πολυεκατομμυριούχου, επί τρεις θητείες δημάρχου της Νέας Υόρκης, Michael Bloomberg, ο οποίος δωρίζοντας, το 2016, το αστρονομικό ποσό των 50 εκατομμυρίων δολαρίων στο Μουσείο Επιστημών της Βοστόνης, είχε αιτιολογήσει την απόφασή του λέγοντας πως, μετά τους γονείς του, οι συχνές επισκέψεις στο συγκεκριμένο μουσείο, κατά τη διάρκεια των παιδικών του χρόνων, ήταν εκείνες που τον επηρέασαν περισσότερο και τον διαμόρφωσαν ως άνθρωπο. Στο βιβλίο φιλοξενώ μία μεγάλη έρευνα κοινού, η οποία διενεργήθηκε με την πολύτιμη βοήθεια της πολιτικής αναλύτριας Μαρίας Καρακλιούμη, η οποία δείχνει πως περισσότεροι από 6 στους 10 Ελληνες θεωρούν τα μουσεία… influencers.

Ειδήσεις σήμερα