Συγκεκριμένα, την Αλεξάνδρα Γκράβας προσκάλεσαν ο δήμαρχος Σμύρνης, Tunc Soyer, και το Ιδρυμα Σύνδεσμος Ειρήνης και Επικοινωνίας Αιγαίου – EGE BARIS. Στη συναυλία τη συνόδευσε η διακεκριμένη τουρκική χορωδία Ruhi Su, σε μία μοναδική καλλιτεχνική συνύπαρξη που έστειλε μήνυμα ειρήνης μέσα από τα τραγούδια που ενώνουν τους δύο λαούς.
Όνειρο ζωής
«Από την ημέρα που έμαθα πως οι ρίζες της οικογένειάς μου ήταν από τη Μικρά Ασία, ένιωθα μια τεράστια επιθυμία και νοσταλγία να βρεθώ στα μέρη των προπάππων μου», λέει η Αλεξάνδρα Γκράβας στον «Ε.Τ.», που έκανε μαζί της αυτό το οδοιπορικό στα παράλια της Μικράς Ασίας. «Η γιαγιά μου η Αλεξάνδρα μου έλεγε κάποιες φορές λίγα πράγματα, αλλά δεν ήθελε να μιλήσει και πολύ για την πατρίδα τους, που είχαν αφήσει πίσω με τόσο πόνο και λύπη. Για μεγάλη μου τύχη κάποια πράγματα ήταν γνωστά. Ετσι, γνώριζα για τον μεγαλοτσιφλικά προπάππου μου και την όμορφη αρχόντισσα προγιαγιά από τα Σώκια (Soeke)».
Πώς, όμως, άρχισαν όλα και ήρθε σε επαφή με την τουρκική χορωδία Ruhi Su;
«Ας πάμε πίσω στα παιδικά μου χρόνια στη Γερμανία, που γεννήθηκα και μεγάλωσα. Στα 14-15 μου χρόνια θέλησα να κάνω μαθήματα φωνητικής. Μου σύστησαν τη μεγάλη Τουρκάλα κοντράλτο τραγουδίστρια Sumeyra. Με δέχτηκε στο σπίτι της και άρχισε μια πεπρωμένη φιλία που κράτησε μέχρι το θάνατό της σε μικρή ηλικία, όταν ήταν 44 ετών. Αυτή η τεράστια τραγουδίστρια και προσωπικότητα έγινε η μέντοράς μου. Εκείνη μου γνώρισε τα τραγούδια του “Μεγάλου Ερωτικού” του Μάνου Χατζιδάκι και πολλά άλλα!
Η Sumeyra ήταν μαθήτρια και συνεργάτιδα-τραγουδίστρια του μεγάλου Τούρκου τραγουδιστή της όπερας Ruhi Su, που στη δεκαετία του ’50 άφησε την όπερα και αφοσιώθηκε στα παραδοσιακά τραγούδια της χώρας του. Ιδρύθηκε η Ruhi Su χορωδία και το ίδρυμά του. Η Sumeyra μου μιλούσε πολύ για τα τραγούδια αυτά και έτσι γνώρισα σε μικρή ηλικία έναν μουσικό χώρο που με είχε μαγέψει.
Πέρασε καιρός από τότε και πριν δύο χρόνια περίπου δέχτηκα τηλεφώνημα από το ίδρυμα Ruhi Su, με την πρόταση να συμμετέχω ως προσκεκλημένη σε ένα καινούργιο CD που ετοίμαζε η χορωδία. Ηχογραφήσαμε την “Ομορφη Πόλη” του Μίκη, με βιντεοκλίπ που γυρίστηκε στην Κωνσταντινούπολη.
Μετά την πολύ επιτυχημένη παρουσίαση του καινούργιου CD με τη συναυλία μας στην Κωνσταντινούπολη τον Οκτώβριο του 2021, μου έγινε πρόταση να τραγουδήσω μαζί με τη χορωδία στη Σμύρνη φέτος τον Μάιο. Δέχτηκα με μεγάλη χαρά. Επιτέλους, θα πήγαινα να τραγουδήσω στη Σμύρνη».
Με τη βελόνα του πικάπ: Κύκλοι τραγουδιών της Λίνας Νικολακοπούλου στο Major Seven
Επίσκεψη με άρωμα Ελλάδας στο σπίτι του παππού
«Αυτό που έζησα την πρώτη ημέρα της επίσκεψης στη Σμύρνη δεν θα μπορούσα να το φανταστώ! Εξέφρασα την επιθυμία να επισκεφθώ το σπίτι του παππού μου, Μανόλη. Κάτι που έγινε! Η φίλη Zeynep Altiok, πολιτικός και ακτιβίστρια και κόρη του μεγάλου Τούρκου ποιητή Metin Altiok, με συνόδεψε και με βοήθησε να τα καταφέρω.
Ο δήμαρχος της Σμύρνης, Tunc Soyer, μας έστειλε έναν οδηγό και αρχίσαμε το ταξίδι μας για τα Soeke (120 000 κατοίκους σήμερα). Μία ώρα διαδρομή από το κέντρο της Σμύρνης. Το τοπίο μου θύμιζε Ελλάδα. Οταν φτάσαμε στα Σώκια, η καρδιά μου χτυπούσε δυνατά! Η γειτονιά ήταν όμορφη και ήσυχη. Μας περίμεναν δεκάδες άτομα από τη δημοτική Αρχή με χαμόγελα, αγκαλιές, σαν να ήμουν μέλος της οικογένειάς τους. Πριν μας πάνε στο σπίτι του παππού μου, μας ξενάγησαν πρώτα σε ένα άλλο αρχοντικό, ανακαινισμένο και εντυπωσιακό, που ήταν ενός άρχοντα Τούρκου ο οποίος είχε έρθει από την Κρήτη. Εκεί μας περίμενε ο κύριος Ibrahim, 92 χρονών, που ανυπομονούσε να με συναντήσει. Γεννημένος το 1932, οι γονείς του είχαν έρθει στα Σώκια με την ανταλλαγή του 1923 από την Κρήτη. Συνεχώς έκλαιγε, με κρατούσε, μου μιλούσε σε άπταιστα ελληνικά και μου είπε και μαντινάδα. Στη συνέχεια, πήγαμε όλοι μας παρέα στο σπίτι του παππού μου, που ήταν στον ίδιο δρόμο.
Ένα πέτρινο αρχοντικό
Τα λόγια ήταν περιττά εκείνη τη στιγμή. Μεγάλη η συγκίνηση. Ο υπεύθυνος πολιτισμού, Batir, των Σωκίων μου άνοιξε την πόρτα και μου είπε: “Το σπίτι του παππού σας, περάστε!”. Προσπαθούσα να συνειδητοποιήσω ότι είχα φτάσει! Το σπίτι το ανακαινίζουν και το αναστηλώνουν αυτή την εποχή. Η αρχιτέκτονας με ξενάγησε και μου εξηγούσε τι εργασίες κάνουν, ώστε να το κρατήσουν όσο πιο αυθεντικό γίνεται. Μου έδωσε γιασεμί από τον κήπο για ενθύμιο… Τους παρακάλεσα όλους να με αφήσουν λιγάκι μόνη στο σπίτι και το σεβάστηκαν. Επιανα τους τοίχους, τις παλιές πόρτες, τους κορμούς των δέντρων και ήλπιζα να μου πουν κάτι… Τέλος, τραγούδησα το “Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία”! Εκανα τη δική μου επαφή με το παρελθόν και το DNA μου. Ολοι με περιμέναν έξω με δάκρυα στα μάτια, αλλά και χαρούμενοι με τη δική μου χαρά. Ενιωσα απόλυτη ηρεμία ψυχής. Τι κρίμα που δεν μπορούσα να μοιραστώ με τη μητέρα μου αυτή τη στιγμή… Θα το χαιρόταν πολύ… Μου υποσχέθηκαν πως σε ένα χρόνο θα έχουν τελειώσει το σπίτι και θα είμαι η πρώτη που θα το επισκεφθεί…».
Χωρίς ασφάλεια τα μνημεία στην Εφεσο
«Η δεύτερη ημέρα ήταν γεμάτη εκπλήξεις, όμορφες στιγμές και συναντήσεις με ωραίους ανθρώπους. Η μέρα άρχισε με επίσκεψη στη δήμαρχο Filiz Ceritoglou της πόλης Selcuk (Εφεσος). Η Τουρκία έχει μόνο 14 γυναίκες δημάρχους!
Μας υποδέχτηκε με μεγάλη αγάπη μια νέα, δυναμική γυναίκα. Στο γραφείο της, η φιλοξενία ήταν παροιμιώδης. Μετά μας κέρασαν σε ένα παραθαλάσσιο εστιατόριο της πόλης και αναχωρήσαμε για τον αρχαιολογικό χώρο της Εφέσου με την υπόσχεση ότι θα ανταμώσουμε ξανά σύντομα.
Ο αρχαιολογικός χώρος ήταν εξωπραγματικός. Μας ξενάγησε και μας εξήγησε τα πάντα για αυτό το μαγικό μέρος η ξεναγός μας. Μου έκανε εντύπωση πώς ο χώρος και τα μνημεία δεν είχαν ασφάλεια, όπως συνηθίζεται στην Ελλάδα… Μάλλον ελλείψει χρημάτων. Μου σχολίαζαν, άλλωστε, πως η οικονομία είναι στο κατώτατο επίπεδο. Η μεσαία τάξη έχει εξαφανιστεί σχεδόν. Η τουρκική λίρα έχει φτάσει στις 16 για ένα ευρώ, ρεκόρ πτώσης».
Η μαγική ημέρα της συναυλίας στο κατάμεστο θέατρο – Αποθέωση στην πολιτισμική «γέφυρα» της μελωδίας
«Μετά από τόσες απίστευτες εμπειρίες, εντυπώσεις και συναντήσεις ζωής έφτασε και η μέρα της συναυλίας, που ήταν και ο πρώτος σκοπός αυτού του ταξιδιού. Ημουν απόλυτα έτοιμη να μοιραστώ τη σκηνή με την αγαπημένη μου χορωδία Ruhi Su. Από την πρώτη μας συνάντηση δεθήκαμε και μπορώ να πω με συγκίνηση πως αγαπηθήκαμε. Ο μαέστρος, Haluk Polat, με έχει μαγέψει με τις ονειρικές του ενορχηστρώσεις των ελληνικών κομματιών.
Η συναυλία έγινε στο καλύτερο θέατρο της πόλης, το Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi, που έχει πάρει το όνομά του από τον διάσημο Τούρκο συνθέτη. Η ακουστική καταπληκτική. Δεν είναι τυχαία που όλοι οι μεγάλοι της κλασικής μουσικής αλλά και της jazz έχουν περάσει από εδώ. Στο καμαρίνι μου μου χαμογελούσε η φωτό του τσελίστα Yo-Yo Ma.
Ο δήμαρχος Σμύρνης ήρθε πριν τη συναυλία μαζί με τον πρόεδρο του Ιδρύματος Σύνδεσμος Ειρήνης και Επικοινωνίας Αιγαίου – EGE BARIS, Βούλεντ Τάνικ, τoν Ilgin Ruhi Su (γιο του αείμνηστου Ruhi Su) και τη Ζeynep Altiok στο καμαρίνι μου με πολλά δώρα και ευχές για τη συναυλία.
Η συναυλία μας είχε τρία μέρη. Στο πρώτο, μαζί με τον κιθαρίστα μου Αντώνη Μυτακίδη, ερμηνεύσαμε οκτώ μικρασιάτικα τραγούδια: Σμυρνέικο Μινόρε, Από ξένο τόπο (το τραγούδησα στα ελληνικά και τουρκικά), Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία, Θα σπάσω κούπες (ελληνικά και τουρκικά), Μισιρλού και το Περιγιάλι του Μίκη. Ενιωθα την ανάγκη να πω τα συγκεκριμένα τραγούδια ως αναφορά στον συγκεκριμένο τόπο. Πολύ εκδηλωτικοί οι Τούρκοι, κάθε στιγμή της παράστασης, μου έδειχναν την αγάπη τους με το θερμότατο χειροκρότημα και τις φωνές τους, ενώ τους έκανα να τραγουδήσουν μαζί μου, όπως κάνω κάθε φορά. Ο κιθαρίστας μου δεν μπορούσε να πιστέψει την τόσο μεγάλη ανταπόκριση. Ενιωσα απέραντη χαρά σε αυτή μου την εμφάνιση.
Μετά τα οκτώ δικά μου τραγούδια, τραγούδησε η χορωδία, υπό τη μουσική διεύθυνση του μαέστρου Haluk Polat, υπέροχα τουρκικά παραδοσιακά τραγούδια. Η πολυφωνία της χορωδίας που είναι μικτή (άνδρες και γυναίκες), όλοι τους νέα παιδιά 20-40 ετών, ήταν εξαιρετική.
Τραγούδησαν έξι χορωδιακά τραγούδια και στη συνέχεια περάσαμε όλοι μαζί στο τρίτο και τελευταίο μέρος της συναυλίας.
Τραγούδησα δύο τραγούδια στα τουρκικά, που μου τα είχε μάθει η Sumeyra. Μετά τραγουδήσαμε τραγούδια όπως το Τζιβαέρι (ελληνικά και τουρκικά), Σ’ το ’πα και σ’ το ξαναλέω (ελληνικά και τουρκικά), το Σάλα Σάλα (ελληνικά και τουρκικά) και, εφόσον ο ενθουσιασμός ήταν μεγάλος, τελειώσαμε με encore το Σήκω, χόρεψε, κουκλί μου. Ολοι τραγουδούσαν και ξεφάντωναν, χτυπούσαν παλαμάκια και μας αποθέωναν. Αληθινή συναυλία φιλίας και αλληλεγγύης. Ηταν μία από τις πιο επιτυχημένες και υψηλής ανταπόκρισης συναυλίες της χορωδίας.
Στο τέλος, ανέβηκαν στη σκηνή η πρόξενος Δέσποινα Μπαλκιζά, πολύ συγκινημένη, όπως και ο δήμαρχος της Σμύρνης με λουλούδια και αγκαλιές, ο οποίος μου υποσχέθηκε πως αυτή η συναυλία για την ειρήνη που δώσαμε θα μεταφερθεί και στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη, η Σμύρνη άλλωστε είναι αδελφοποιημένη με τη Θεσσαλονίκη. Ηταν μια φανταστική εμπειρία που θα μείνει αξέχαστη σε όσους είχαμε τη χαρά να τη ζήσουμε».
Η Αλεξάνδρα Γκράβας βρίσκεται ήδη στο Μεξικό, όπου ηχογραφεί το επόμενο CD της με λάτιν τραγούδια που θα έρθει μετά το Songbook 3 “El Amor es Vida”, που κυκλοφορεί και στην Ελλάδα. Στις 26 Ιουνίου θα δώσει συναυλία-αφιέρωμα με τραγούδια του Μίκη στην Φρανκφούρτη.
Ροή Ειδήσεων 
![Αυτοψία «Ε.Τ.» στη Μάνδρα, δυο χρόνια μετά τη φονική πλημμύρα [εικόνες]](https://eleftherostypos.gr/wp-content/uploads/2018/06/mandra-plimires-500.jpg)
![Σύνταξη Συντάξεις: Εως 6.670 ευρώ από την ΕΑΣ σε 380.000 συνταξιούχους του Δημοσίου [πίνακες]](https://eleftherostypos.gr/wp-content/uploads/2016/07/syntakseis-130x140.jpg)
