Γράφει ο Στέργιος Πουλερές

Από την αγαπημένη Κατερίνα Ευαγγελάτου, στον πολύ σημαντικό Δημήτρη Καραντζά. Από τον καταπληκτικό Χάρη Φραγκούλη στον καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θοδωρή Αμπαζή. Κι από τον Γιάννη Χουβαρδά στον Πολωνό Κριστιάν Λούπα.

Από την Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου και μέχρι τα τέλη Μαρτίου, 6 παραστάσεις, 6 θρυλικά έργα, 6 παραγωγές του ελληνικού θεάτρου με βαρύνουσα σημασία, σηκώνουν αυλαία.

Βρικόλακες

Ο Ερρίκος Ίψεν είναι από τους πολύ αγαπητούς στο ελληνικό θέατρο με αναρίθμητες παραστάσεις στο παρελθόν. Οι Βρίκολακες ανέβηκαν πρώτη φορά επί Καρόλου Κουν. Τώρα, ο Δημήτρης Καραντζάς καταπιάνεται για δεύτερη φορά με τον κόσμο του Ερρίκου Ίψεν στο Θέατρο Τέχνης.

Στους Βρικόλακες, ο Ίψεν –με μια δομή που θυμίζει αρχαία τραγωδία– προσπαθεί να διερευνήσει το δικαίωμα του ανθρώπινου όντος στην ευτυχία. Σε μια κοινωνία υποταγμένη σε απαρχαιωμένες ιδέες και ηθικές, η Έλεν Άλβινγκ προσπαθεί να ορθώσει το ανάστημά της και να απαλλαγεί από οτιδήποτε στοιχειώνει τη ζωή της, προτείνοντας έναν εντελώς ριζοσπαστικό τρόπο ζωής απαλλαγμένο από ιδιότητες.

Σ’ αυτή της την απόπειρα θα έρθει σε σύγκρουση με τις αδιάλλακτες και τιμωρητικές θεωρίες του Πάστορα Μάντερς και με την ίδια της τη ζωή και τις ενοχές της μέσα από την αντιμετώπιση της ασθένειας του γιου της Όσβαλντ. Οι «βρικόλακες» του παρελθόντος και του παρόντος κατά την εξέλιξη του έργου κατακλύζουν το σπίτι και οδηγούν στην αναπόφευκτη καταστροφή των πάντων.

Το τέλος του έργου βρίσκει τα πρόσωπα βουτηγμένα στο σκοτάδι του νου τους, να παρακαλάνε για μια «ανύψωση» στον ήλιο. Ο Ίψεν εξυφαίνει ένα εντελές αριστούργημα για την αέναη και απελπιστικά επαναληπτική και αναπόδραστη μοίρα του ανθρώπου. Η παράσταση επιχειρεί να φωτίσει αυτό ακριβώς το εγκλωβιστικό σχήμα, σε ένα σύστημα αλληλεξαρτητικών σχέσεων και αέναης κίνησης, σε ένα περιβάλλον (ηχητικό και σκηνογραφικό) στοιχειωμένο από παιδικές μνήμες.

Δείτε πληροφορίες για τους συντελεστές και τις ημέρες/ώρες στο Theatro-technis.gr.

Οθέλλος

Ο Χάρης Φραγκούλης και η ομάδα KURSK παρουσιάζουν τη δική της εκδοχή πάνω στον «Οθέλλο» του Σαίξπηρ.

Ο ένας είπε: Και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι’ αυτό;

Ο άλλος: Όχι τίποτα

Ο ένας πάλι: Μα δε μπορεί κάτι θα μπορούμε

Ο άλλος: Όχι δε μπορούμε

Ο ένας ξανά: Σίγουρα;

Ο άλλος: Ναι σίγουρα

Ο ένας τώρα: Ωχ βλέπεις στο βάθος τα φωτάκια;

Ο άλλος: Ωχ ναι τα βλέπω

Ο ένας: Τρεμοπαίζουν

Ο άλλος: Ναι τρεμοπαίζουν

Ο ένας: Γιατί κλαις;

Ο άλλος: Δεν ξέρω

Δείτε πληροφορίες για τους συντελεστές και τις ημέρες/ώρες στο Theatro-technis.gr.

Βόυτσεκ

Οι παραστάσεις της Κατερίνας είναι πάντα ένα ανακάτεμα ψυχής, μια ολική αναδόμηση. Οι παραστάσεις της γεννούν διαρκώς πράγματα. Εδώ έχει και την τρομερή πρώτη ύλη από τη μετάφραση του πατέρα της Σπύρου.

Η Κατερίνα Ευαγγελάτου μετά την μεγάλη επιτυχία του «Φάουστ» (2015-2016), επιστρέφει στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά σκηνοθετώντας το αριστούργημα του Γκέοργκ Μπύχνερ “Βόυτσεκ” με τον Γιώργο Γάλλο στον ομώνυμο ρόλο και έναν δυναμικό θίασο 10 ηθοποιών.

Ο Βόυτσεκ είναι ένα έργο-φαινόμενο. Ο Γκέοργκ Μπύχνερ το έγραφε το 1836/7 όταν ήταν μόλις 23 ετών αλλά πέθανε από τύφο προτού προλάβει να το ολοκληρώσει. Και όμως το ρηξικέλευθο αυτό αριστούργημα έχει επηρεάσει  σχεδόν όλόκληρο το Δυτικό Θέατρο  από τους εξπρεσσιονιστές και τον Μπρεχτ μέχρι τον Μπέκετ, και από τον Γκόρκι μέχρι τον Κολτές και την Σάρα Κέην.

Ο Μπύχνερ βάσισε το έργο σε μία γνωστή υπόθεση της εποχής: o  στρατιώτης Γιόχαν Κρίστιαν Βόυτσεκ σε μία κρίση ζήλειας μαχαίρωσε την ερωμένη του και καταδικάστηκε σε θάνατο. Παρόλο που μελετά σε βάθος τις κοινωνικές,ποινικές και  τις ιατρικές πτυχές της υπόθεσης, ο Μπύχνερ ξεπερνά την σκοτεινή περίπτωση ενός καταπιεσμένου ατόμου και δημιουργεί μία υπαρξιακή τραγωδία που αγγίζει αιώνια ερωτήματα για την εξάρτηση του ανθρώπου από τις κοινωνικές συνθήκες που είναι πέρα από τον έλεγχό του, την ηθική, τις κοινωνικές σχέσεις  αλλά και την  προκαθορισμένη μοίρα.

Οι σύντομες, κινηματογραφικές σκηνές του έργου δεν ακολουθούν τους κανόνες μιας συμβατικής γραμμικής αφήγησης και μέχρι σήμερα οι μελετητές δεν έχουν συμφωνήσει στην τελική εκδοχή που θα πρότεινε ο Μπύχνερ, αν είχε ολοκληρώσει το έργο.

Η παράσταση θα προτείνει μία νέα διασκευή, έναν νέο τρόπο κατάταξης των σκηνών του ημιτελούς αριστουργήματος.

Σημείωμα της Κατερίνας Ευαγγελάτου:

«Το κείμενο περιέχει ολόκληρες ηπείρους ανθρώπινης αβύσσου, ουρανού και κόλασης σε 29 σύντομες σκηνές.

Η γλώσσα του έργου αποσπασματική, εξαρθρωμένη, άγρια,  τραγική, αρθρώνεται από ανθρώπινες μορφές  που παλεύουν να πλησιάσουν με λέξεις αυτό που δεν ορίζεται. Ένα έργο γεμάτο σιγή και τρόμο.

Η παράσταση επιθυμεί, εστιάζοντας στην ποιητική γλώσσα του κειμένου, να οικοδομήσει ένα σύμπαν πέρα από το ρεαλισμό, σκοτεινό, σαν άγριο ουρλιαχτό μέσα στη σκοτεινή νύχτα της ύπαρξης.  Υπαρξιακό κενό, μοναξιά, εκμετάλλευση ανθρώπου από τον άνθρωπο, σεξουαλική επιθυμία, ιατρικά πειράματα που οδηγούν στην τρέλα, ζωώδη ένστικτα και αποκτήνωση του ανθρώπου, ερωτική ζήλεια, φόνος, θάνατος.  Στον “Βόυτσεκ” βρίσκει κανείς όλα όσα ονειρεύεται σε ένα έργο τέχνης».

Το «Βόυτσεκ» κάνει πρεμιέρα στις 22 Φεβρουαρίου στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά σε παραγωγή της Λυκόφως.

Για περισσότερες πληροφορίες μπείτε στο Lykofos.org.

Μισάνθρωπος

Μια ευτυχής συνάντηση επί σκηνής σαν εκρηκτικό, αυθεντικά «μολιερικό», μίγμα. Μια ιδανική συνθήκη για τους λάτρεις των κορυφαίων στιγμών της κλασικής δραματουργίας. Μια παράσταση στην οποία τα πάντα μπορούν να συμβούν με την υπογραφή του σκηνοθέτη Γιάννη Χουβαρδά, πρώην Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου.

Το έργο, ένα από τα καλύτερα του Μολιέρου, γεννά χαρακτήρες που δομούνται αριστοτεχνικά σε μια δηκτική κωμωδία που αποκαλύπτει την υποκρισία κάθε κοινωνίας και κάθε εποχής. Η έξοχη μετάφραση, εκ νέου επεξεργασμένη από τη Χρύσα Προκοπάκη, καθιστά τις λέξεις φονικά όπλα στα στόματα ευγενών υπάρξεων. Το εγχείρημα δελεάζει τον Μιχαήλ Μαρμαρινό να ενεργοποιήσει την υποκριτική του τέχνη σε μια διανομή με ιδιαίτερες εκπλήξεις.

Ο Αλσέστ, μέλος της «καλής κοινωνίας», είναι αθεράπευτα ερωτευμένος με τη Σελιμέν. Μισεί, όμως, όλους τους άλλους, καθώς όσοι τον περιστοιχίζουν επιδίδονται ανελέητα στην κολακεία, στον κοινωνικό σχολιασμό και στις ίντριγκες, στην υποκρισία και στο ψεύδος. Όταν ο Αλσέστ δει με τα μάτια του πως, η αγαπημένη του, διάγει ακριβώς αυτή τη ζωή που ο ίδιος απεχθάνεται και πως απορρίπτει τον δρόμο της αληθινής αγάπης, επιλέγει την αναχώρηση και τη μοναξιά.

Ένας αθεράπευτα ειλικρινής ήρωας που απεχθάνεται την υποκρισία κερδίζει τη συμπάθεια και τον θαυμασμό μας. Χάρη στη μαεστρία του κορυφαίου Γάλλου κωμωδιογράφου αναδεικνύεται σε σύμβολο που εκφράζει και δικές μας αγωνίες. Ο Αλσέστ μοιάζει να φέρει βιώματα του συγγραφέα για μια από σκηνής διαμαρτυρία. Εκεί συναντά τη δική μας φωνή.

Δείτε πληροφορίες για τους συντελεστές και τις ημέρες/ώρες στο N-t.gr.

Ο Άνθρωπος που Γελά

Το πιο πολιτικό έργο του Βίκτωρ Ουγκώ αποκαλύπτεται πίσω από ένα θυελλώδες ειδύλλιο. Χάρη στην ιδιοφυή γραφή του κορυφαίου Γάλλου λογοτέχνη, μια ερωτική υπόθεση μάς θέτει ενώπιον της ακρότητας της εξουσίας. Μας δείχνει πόσο αποκρουστικό μπορεί να είναι το «αληθινό» της πρόσωπο, όταν εκφράζεται στην πιο χυδαία και απροκάλυπτη μορφή της.

Ένα χειμαρρώδες πολιτικό ρομαντικό μυθιστόρημα συνιστά την πρώτη ύλη για μια ανατρεπτική παράσταση σύγχρονου μουσικού θεάτρου σε σκηνοθεσία και πρωτότυπη μουσική Θοδωρή Αμπαζή, Αναπληρωτή Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου. Μια ομάδα ταλαντούχων ερμηνευτών – ηθοποιοί, τραγουδιστές, χορευτές και μουσικοί επί σκηνής, αναλαμβάνει να υπηρετήσει την πολυδιάστατη και απαιτητική μουσικοθεατρική παρτιτούρα, όπου συνυπάρχουν ισότιμα όλα τα μέσα της σκηνικής αφήγησης.

Ο άνθρωπος που γελά δημοσιεύτηκε το 1869, δύο μόλις χρόνια πριν από την εξέγερση της Παρισινής Κομμούνας. Χωρίς ποτέ να έχει την απήχηση όπως άλλα έργα του Ουγκώ με μνημειώδη χαρακτήρα, δεν στερείται του μεγαλείου τους.

Κάθε ζήτημα – κοινωνική ανισότητα, αλλοτρίωση από την επαφή με την εξουσία, πολιτική ευθύνη του ανθρώπου για παρέμβαση, συντριβή του ατόμου έναντι του συστήματος, λανθάνει και αποκαλύπτεται αριστοτεχνικά πίσω από μια πλοκή που ανάγει τον έρωτα σε κινητήριο δύναμη.

Ακριβώς με τον ίδιο απροσδόκητο μα ουσιώδη τρόπο, αποκαλύπτεται η υπαρξιακή τραγικότητα του ανθρώπου όταν υφίσταται τις στρεβλώσεις της εξουσίας. Στην περίπτωσή μας, είναι η μάσκα του εύθυμου σαλτιμπάγκου με το βίαιο και τεχνητό γέλιο του κεντρικού ήρωα. Άλλωστε ο άνθρωπος που γελά, δεν γελά ποτέ από επιλογή. Το χαμόγελό του αντικατοπτρίζει την παραμόρφωση που επιφέρει η εξουσία με τον πιο ακραίο και ευθύ τρόπο.

Δείτε πληροφορίες για τους συντελεστές και τις ημέρες/ώρες στο N-t.gr.

Η Δίκη

Ηθοποιοί απολύονται, σκηνοθέτες αποχωρούν, πολυαναμενόμενες παραστάσεις λογοκρίνονται, το θέατρο παρακμάζει. Μια υπερσυντηρητική κυβέρνηση απομακρύνει τον καλλιτεχνικό διευθυντή ενός ιστορικού θεάτρου και στη θέση του επιβάλλει έναν άλλον, της αρεσκείας της. Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις δεν είναι συμπτωματική.

Η «Δίκη» του Κάφκα διαδραματίζεται με ανατριχιαστικό τρόπο στη σημερινή Πολωνία. Και ο Κρίστιαν Λούπα –θύμα των πρακτικών που έπληξαν το ιστορικό Teatr Polski του Βρότσλαβ– καταφεύγει στην προφητική δυστοπία που απηχεί τον παράλογο κόσμο μας. «Είμαι εγώ. Είμαστε εμείς. Εμείς είμαστε οι συλληφθέντες.» Η κραυγή του Πολωνού σκηνοθέτη για τα φαινόμενα λογοκρισίας που πληθαίνουν στην πατρίδα του κορυφώνεται σε μια πεντάωρη παράσταση, η οποία συνιστά υπαρξιακή εμπειρία.

Μαύρες ταινίες σφραγίζουν τα στόματα των δεκαεπτά πρωταγωνιστών του, που καταγγέλλουν την καταπάτηση της ελευθερίας έκφρασης, την κρατική διαφθορά, τη συντριβή του πολίτη σε μια καφκική χώρα. Ο εφιάλτης του Γιόζεφ Κ., που συλλαμβάνεται από τις καθεστωτικές υπηρεσίες, γίνεται ακαριαία ο εφιάλτης του Teatr Polski, του Κρίστιαν Λούπα, της Πολωνίας, της Ευρώπης.

Δείτε πληροφορίες για τους συντελεστές και τις ημέρες/ώρες στο Sgt.gr.