Πρόκειται για ένα έργο γεμάτο αινίγματα που δεν παραδίδει τα μυστικά του. Και αυτό ακριβώς συναντήσαμε κι εμείς στην πρώτη παράσταση στο κλειστό θέατρο της οδού Πανεπιστημίου, το περασμένο Σάββατο.
Στο έργο του Ευριπίδη ο τιμωρημένος από τον Δία Απόλλωνας αναγκάστηκε να υπηρετήσει σαν κοινός θνητός το βασιλιά των Φερών, Αδμητο. Ως αντάλλαγμα για τη φιλόξενη και ευγενική συμπεριφορά του βασιλιά, ο θεός τού χάρισε το μοναδικό προνόμιο να ξεφύγει από τον πρόωρο θάνατο, αρκεί κάποιος άλλος να δεχτεί να πεθάνει στη θέση του. Οι ηλικιωμένοι γονείς του αρνούνται να τον υποκαταστήσουν στον Αδη. Η μόνη που δέχεται είναι η γυναίκα του, η Αλκηστη. Πεθαίνοντας, ζητάει από τον άντρα της ένα πράγμα: να μην ξαναπαντρευτεί ποτέ. Το νεκρό της σώμα είναι ακόμα άταφο όταν η αναπάντεχη επίσκεψη του Ηρακλή αλλάζει τα δεδομένα. Η παράσταση της Κατερίνας Ευαγγελάτου δεν επιχείρησε να συγκαλύψει της αμφισημίες του έργου, το οποίο οι μελετητές δεν έχουν καταφέρει να το κατατάξουν σε κάποιο από τα είδη, τραγωδία ή σατυρικό δράμα. Η πρώτη εικόνα στην παράσταση, ενώ οι θεατές κάθονται στις θέσεις τους, είναι ένας εντυπωσιακός, χωμάτινος τύμβος, σκηνικό της Εύας Μανιδάκη. Ακολουθεί η προλογική άκρως κατατοπιστική συζήτηση του Απόλλωνα (Κώστας Βασαρδάνης), που φοράει ένα ροζ φανταχτερό κοστούμι και έχει στιλιζαρισμένο μαλλί, με τον Θάνατο (Σωτήρης Τσακομίδης), με εμφάνιση φοροεισπράκτορα αλλοτινών χρόνων.
Οι δύο άντρες σκιαγραφούν εύστοχα τον χαρακτήρα του Αδμητου (Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος). Παράλληλα, η ερμηνεία του Παπασπηλιόπουλου ως παρασημοφορημένου Αδμητου αναδεικνύει τον περίπλοκο ψυχισμό του βασιλιά: αυταρχικός, συντηρητικός, αλαζόνας και ρηχός εξουσιαστής που αποδέχεται να πεθάνει η γυναίκα του αντί γι’ αυτόν. Η ιστορία εξελίσσεται και η Αλκηστη πεθαίνει. Κατά τη νεκρική πομπή ο Αδμητος αποδίδει στον πατέρα του Φέρη (Γιάννης Φέρτης), που ήρθε να θρηνήσει μαζί του, ευθύνες για το θάνατο της γυναίκας του. Μέσα από αυτή τη φιλονικία ο Αδμητος ξεσκεπάζεται ως δειλός. Ωστόσο ο γερο-Φέρης σε disco ενδυμασία γνωρίζει καλά να φωτίσει το χαρακτήρα του: «Αυτή που θάβεις δεν είναι ξεδιάντροπη. Χαζή είναι. Ηταν». Στη σκηνή εμφανίζεται ο Ηρακλής (Δημήτρης Παπανικολάου) που σώζει την Αλκηστη από τον Αδη. Η κωμική και σαρκαστική παρουσία, με εμφάνιση που μοιάζει με Joker, άλλοτε βγήκε εύστοχα και άλλοτε όχι. Η ηθοποιός Κίττυ Παϊταζόγλου ως Αλκηστη, παρά το σύντομο πέρασμά της, έχει αξιοπρεπή εμφάνιση όπως και ο υπηρέτης που αναλαμβάνει τη φιλοξενία του Ηρακλή, Ερρίκος Μηλιάρης.
Ο χορός, ντυμένοι άντρες με στρατιωτικές στολές που παρέπεμπαν στη δεκαετία του ‘70, αν και δεν κάνει εμφανή το ρόλο του ως κριτής των γεγονότων, απαρτίζεται από ένα καλοκουρδισμένο σύνολο ηθοποιών. Αξιοσημείωτο είναι το σκηνοθετικό εύρημα: Ο χωμάτινος τύμβος που υψώνεται στο κέντρο της σκηνής κατά την ταφή της Αλκηστης υποδέχεται ένα περήφανο κυπαρίσσι, που στη λογοτεχνία ορίζει πάντα το τοπίο θανάτου και θλίψης.
Η «Αλκηστη» του Ευριπίδη με τη σκηνοθετική ματιά της Κατερίνας Ευαγγελάτου βρίσκεται συνεχώς στην κόψη να δώσει ή όχι ένα στίγμα, αλλά που εν τέλει ποτέ δεν δίνεται ξεκάθαρα κάνοντας την πρόταση να μοιάζει ελλιπής. Οι διαφορετικές ατμόσφαιρες από επεισόδιο σε επεισόδιο δεν ανέδειξαν τους χρωματισμούς του θεσσαλικού μύθου που ίσως να συμπληρώνουν το παζλ της αινιγματικής Αλκηστης. Ισως πάλι η μεταφορά της επιδαύριας παράστασης για το Ελληνικό Φεστιβάλ σε κλειστή θεατρική αίθουσα να δημιουργεί άλλη διάσταση στους ήρωες και έτσι οι κορυφώσεις να απουσίαζαν. Παρ’ όλα αυτά, στο σύνολο φάνηκε μια καλοδουλεμένη πρόταση, με μια ομάδα που στάθηκε υποδειγματικά απέναντι σε ένα κείμενο-αίνιγμα που προκαλεί αμηχανία σε μελετητές, δημιουργούς και κοινό, όπως όταν ο Αδμητος αντικρίζει τη νεκραναστημένη γυναίκα του.
info
«Αλκηστη» του Ευριπίδη
27, 28, 29, 30/9
Θέατρο Rex Σκηνή – «Μαρίκα Κοτοπούλη»
Ωρα έναρξης 21:00
Προπώληση εισιτηρίων από τα ταμεία του Εθνικού Θεάτρου (Αγίου Κωνσταντίνου 22-24 και Πανεπιστημίου 48), 210.7234567.
ΞΕΝΙΑ ΣΤΟΥΚΑ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου