Εχει αναγνωρισθεί διεθνώς ότι η πανδημία έχει επιφέρει επιδείνωση της ψυχικής υγείας. Ποιο είναι το αποτύπωμα στη χώρα μας; 

Δεν υπάρχει άνθρωπος που δεν επηρεάστηκε από την πανδημία. Διεθνώς, η πανδημία επέφερε σημαντική έξαρση των ψυχολογικών προβλημάτων και διαταραχών και διατάραξη των συστημάτων Υγείας. Η ψυχική υγεία έχει αναχθεί σε προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις παγκοσμίως και έχει τεθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως ένας από τους τέσσερις πυλώνες της πολιτικής του για τα επόμενα χρόνια. Διαβλέποντας από νωρίς τις σοβαρές και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτής της υγειονομικής κρίσης, ο πρωθυπουργός, από την έναρξη της πανδημίας, προχώρησε στη δημιουργία, για πρώτη φορά στη χώρα μας, ειδικού χαρτοφυλακίου για την Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις.

Επιχειρείτε μια σημαντική ενίσχυση του πεδίου της Ψυχικής Υγείας, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Ποια προγράμματα έχουν ενταχθεί;

Ημασταν οι πρώτοι που εντάξαμε δράσεις και προγράμματα για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Με τους πόρους που εξασφαλίσαμε έχουμε σχεδιάσει να υλοποιήσουμε σε όλη τη χώρα 106 νέες Μονάδες Ψυχικής Υγείας και, συγκεκριμένα, Κέντρα Ημέρας σε όλη την επικράτεια για ενήλικες, τρίτη ηλικία, παιδιά και εφήβους, εργαζομένους και ανέργους, μετανάστες και πρόσφυγες, καθώς και στεγαστικές δομές βραχείας ή μακράς φιλοξενίας.

Επίσης, προχωράμε στη δημιουργία εξειδικευμένων δομών για τον αυτισμό και την άνοια – Αλτσχάιμερ, καθώς και κινητές μονάδες για απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές της χώρας.

Στον προγραμματισμό μας έχουμε εντάξει ακόμη την υλοποίηση προγραμμάτων για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, τόσο των παράνομων όσο και των νόμιμων, όπως ο καπνός, το αλκοόλ, το Διαδίκτυο και ο τζόγος.

Πρόκειται για ένα ευρύ πρόγραμμα δράσεων. Πότε σχεδιάζετε να προκηρυχθούν αυτές οι δομές;

Προχωράμε εντός του μήνα στην προκήρυξη 65 μονάδων από τις 106 που έχουμε προγραμματίσει. Πρόκειται για Κέντρα Ημέρας για παιδιά και εφήβους, στήριξη της οικογένειας, εργαζομένους και για την τρίτη ηλικία (άνοια – Αλτσχάιμερ). Επίσης, θα προκηρυχθούν κινητές μονάδες, στεγαστικές μονάδες – οικοτροφεία για άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας, καθώς και Μονάδες Εγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση.

Η δημιουργία των Μονάδων Εγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση έχει ελκύσει το ενδιαφέρον πολλών και ειδικά των οικογενειών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα ψυχικής υγείας νεαρά μέλη τους. Τι ακριβώς αφορά;

Με την πολύτιμη βοήθεια του δρος Ν. Στεφανή, το 2020, νομοθετήσαμε τις Μονάδες Πρώιμης Παρέμβασης στην Ψύχωση. Πρόκειται για ένα καινοτόμο μοντέλο υποστήριξης των παιδιών μας στην κοινότητα. Εχουμε προγραμματίσει για αρχή τη δημιουργία 8 μονάδων σε όλη την Ελλάδα και συγκεκριμένα σε Αττική, Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Θεσσαλία, Ιωάννινα, Δωδεκάνησα, Πελοπόννησο και Θράκη.

Οι διαταραχές που εμφανίζονται συνήθως στην εφηβεία και τη νεαρή ενήλικη ζωή, μεταξύ 18 και 25 ετών, είναι η σχιζοφρένεια, η διπολική συναισθηματική διαταραχή και η ψύχωση από τη χρήση ουσιών, η οποία είναι η πιο συχνή.

Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο περίπου 3.000 Ελληνόπουλα βιώνουν το πρώτο τους ψυχωτικό επεισόδιο.

Εχουμε, επίσης, δει ότι εντός πέντε ετών από το πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο, το 80% των ασθενών θα υποτροπιάσει είτε λόγω της πλημμελούς συμμόρφωσης με τη θεραπεία είτε των υψηλών επιπέδων στρες, των δυσλειτουργικών σχέσεων που πάρα πολλές φορές υπάρχουν μέσα στην οικογένεια, αλλά και της χρήσης ουσιών.

Ειδικά όσον αφορά στα παιδιά και τους εφήβους, το πρόβλημα είναι μεγάλο. Κάθε χρόνο στην Αττική, έφηβοι νοσηλεύονται σε ψυχιατρικές κλινικές ενηλίκων. Τι προβλέπει γι’ αυτό το σχέδιο του υπουργείου Υγείας; 

Στο πρόγραμμά μας έχουμε εντάξει τη δημιουργία ψυχιατρικών δομών για παιδιά και εφήβους. Πρόσφατα εγκαινιάσαμε την Ψυχιατρική Κλινική Εφήβων του Νοσοκομείου Νίκαιας – Δυτικής Αττικής «Ιωάννης Αγγελικούσης», στο πλήρως ανακαινισμένο και σύγχρονο κτίριο «Κοπανάρη», έπειτα από δωρεά του Ιδρύματος «Αντώνιος και Ιωάννης Αγγελικούσης». Το νέο κτίριο αποτελεί έναν χώρο κατάλληλο για την ψυχιατρική φροντίδα των νεαρών ασθενών 14-18 ετών, δυναμικότητας 15 κλινών.

Η Δυτική Αττική στερείτο ικανού αριθμού κλινών, με αποτέλεσμα πολλά περιστατικά να οδηγούνται στο Δρομοκαΐτειο, το οποίο ασφαλώς δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες των εφήβων. Με τη λειτουργία της νέας κλινικής, οι έφηβοί μας θα μπορούν πλέον να νοσηλεύονται και στην Αγία Βαρβάρα.

Εξάλλου, για την υποστήριξη της νοσοκομειακής ψυχιατρικής φροντίδας παιδιών και εφήβων αναπτύξαμε νέες παιδοψυχιατρικές κλίνες στο Καραμανδάνειο Νοσοκομείο της Πάτρας, στην Ψυχιατρική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου της Τρίπολης, στην Ψυχιατρική Κλινική του ΠΓΝΑ Αλεξανδρούπολης και ετοιμάζουμε κλίνες στην Ψυχιατρική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Ασκληπιείου Βούλας.

Επίσης, ύστερα από πολλά χρόνια ξεκίνησε η λειτουργία κλινικής για Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής στο Σισμανόγλειο.

Κατά την περίοδο της πανδημίας παρατηρήθηκε αύξηση και των διαταραχών πρόσληψης τροφής…

Ακριβώς, και αυτό επειδή τα αρνητικά συναισθήματα μπορούν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά που έχουμε απέναντι στο φαγητό.

Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής αποτελούν χρόνιες ψυχιατρικές διαταραχές, με πιο συχνή την ψυχογενή ανορεξία, που έχει το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας. Αποτελούν πλέον, σύμφωνα με τους ειδικούς, «συχνές» διαταραχές, καθώς πλήττουν περίπου το 8% του γενικού πληθυσμού.

Για να αντιμετωπίσουμε τις διαταραχές αυτές, και συγκεκριμένα το πρόβλημα της νευρικής ανορεξίας, που αντιμετωπίζουν πολλοί έφηβοι, προχωρήσαμε στη λειτουργία Μονάδας Ψυχογενούς Ανορεξίας για Ενήλικες, στο Σισμανόγλειο.

Πρόκειται για την πρώτη μονάδα του είδους, που ανήκει στο ΕΣΥ. Εχει δυναμικότητα 6 κλινών με προοπτική επέκτασης. Τη λειτουργία καλύπτουν 4 γιατροί του νοσοκομείου, καθώς και 8 νοσηλευτές και βοηθητικό προσωπικό.

Με την υποστήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης αναπτύσσουμε 2 Κέντρα Ημέρας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Στόχος είναι η πρόληψη, η έγκαιρη παρέμβαση και η θεραπεία ψυχικών διαταραχών, όπως είναι και οι διαταραχές πρόσληψης τροφής.

«Στηρίζουμε όσους θέλουν να απεξαρτηθούν για να επανενταχθούν στη ζωή…»

Στο χαρτοφυλάκιό σας ανήκει και ο τομέας των εξαρτήσεων. Ποιες δράσεις έχετε προγραμματίσει;

Υλοποιούμε πολιτικές και αναλαμβάνουμε δράσεις σε σχέση με τη μείωση της βλάβης, τη θεραπεία και την απεξάρτηση από τη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών, καθώς και με την πρόληψη των εν γένει εξαρτήσεων.

Προχωρήσαμε, από τον Μάρτιο του 2020, στη θεσμοθέτηση ενός σαφούς ρυθμιστικού πλαισίου για τη λειτουργία των Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης και τη χορήγηση της εισπνεόμενης ναλοξόνης. Σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ, λειτουργούμε ήδη τον πρώτο σταθερό ΧΕΧ επί της οδού Καποδιστρίου, που εγκαινιάστηκε από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Προγραμματίζουμε ακόμη τη λειτουργία πέντε Κινητών ΧΕΧ στον Δήμο Αθηναίων.

Εγκαινιάσαμε, επίσης, πρόσφατα το Ανοιχτό Κέντρο Ημέρας Αστέγων – Υπνωτήριο, μία νεοσύστατη δομή του ΟΚΑΝΑ, που λειτουργεί σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων και συγχρηματοδοτείται από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττικής.

Απευθύνεται σε ανθρώπους εξαρτημένους, που δεν έχουν σταθερή στέγη και τους προσφέρουμε έναν ασφαλή χώρο ξεκούρασης, όπου παρέχονται υπηρεσίες προσωπικής υγιεινής, υγειονομικής και ψυχολογικής φροντίδας από γιατρούς, νοσηλευτές, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς. Στον χώρο αυτό λειτουργεί και το Υπνωτήριο, όπου μπορούν να διανυκτερεύσουν με ασφάλεια έως 90 άτομα.

Δίνετε έμφαση και στην απεξάρτηση;

Θέλουμε να στηρίξουμε όσους επιθυμούν να απεξαρτηθούν, για να επανενταχθούν στην κοινωνία, να επανενταχθούν στη ζωή.

Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργήθηκε η Μονάδα Σωματικής Αποτοξίνωσης στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής.

Αποτελεί σύμπραξη των κυριότερων φορέων απεξάρτησης ΨΝΑ/18 Ανω, ΟΚΑΝΑ και ΚΕΘΕΑ.

Πρόκειται για το μοναδικό πρόγραμμα που θα κληθεί να ανταποκριθεί και να καλύψει ανάγκες σωματικής αποτοξίνωσης στην Αττική και σε ένα μεγάλο μέρος της Ελλάδας. Η μονάδα προσφέρει φαρμακευτική, ιατρική και ψυχιατρική υποστήριξη για την αντιμετώπιση του στερητικού συνδρόμου από τη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών.

Στόχος είναι να αποτελέσει έναν σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα της απεξάρτησης και της θεραπείας και αυτό θα επιτευχθεί με την άμεση χρονικά ένταξη των χρηστών σε στεγνά προγράμματα απεξάρτησης, μετά την ολοκλήρωση της σωματικής αποτοξίνωσης.

Η μονάδα θα ξεκινήσει να λειτουργεί με σταδιακή κάλυψη της δύναμης των κλινών της, μέχρι το μέγιστο των 20 θεραπευομένων, οι οποίοι θα προσέρχονται εκουσίως.

Στελεχώνεται από ψυχιάτρους, κοινωνικούς λειτουργούς, νοσηλευτές, διοικητικούς και φύλακες, τους οποίους θα συνδράμουν και 2 ειδικοί από καθέναν από τους 3 φορείς απεξάρτησης.

Το ενδιαφέρον είναι μεγάλο, καθώς στη λίστα του Κέντρου Υποδοχής της μονάδας έχουν ήδη εγγραφεί 58 υποψήφιοι.

Ειδήσεις σήμερα