Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής από την πρώτη μέρα ανάληψης της πρωθυπουργίας της χώρας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ήταν να αυξηθούν οι συνολικές δαπάνες έρευνας και καινοτομίας (R&D expenditure) από 1,26% του ΑΕΠ το 2019 σε 1,49% το 2023, μια άνοδος δηλαδή της τάξεως του 18,3%. Αντίθετα η Ευρωπαϊκή Ενωση έμεινε στάσιμη το ίδιο διάστημα από 2,21% σε 2,22% και έτσι, σταδιακά, μειώνουμε τη διαφορά. Κατά τις ίδιες χρονικές περιόδους, ο αριθμός των ερευνητών σε ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια αυξήθηκε κατά 31,2%, από 28.498 το 2019 σε 37.403 το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης.
Επίσης, στις ακαδημαϊκές δημοσιεύσεις στο κορυφαίο 10% των επιστημονικών περιοδικών, η επίδοση της Ελλάδας ανέβηκε από 78,3% το 2017 στο 88,3% το 2024, σύμφωνα με την έκθεση European Innovation Scoreboard της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σε πιο θετικό τόνο, σύμφωνα με την ίδια έκθεση, το 2019 η χώρα μας είχε συνολικό δείκτη καινοτομίας (innovation index) 69,6/100 ενώ το 2024 έχει ανέβει στο 85,3/100. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτή η άνοδος είναι η πέμπτη μεγαλύτερη στην Ε.Ε.
Μέχρι σήμερα έχουμε χρηματοδοτήσει 279 έργα για τη Βασική Ερευνα μέσω του Ελληνικού Ιδρύματος Ερευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), με πόρους 68 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Σήμερα υλοποιούνται εμβληματικά έργα που αφορούν σε επιστημονικές περιοχές με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όπως η Ιατρική Ακριβείας, η ανάπτυξη ρομποτικών συστημάτων και η πράσινη ενέργεια, με 189 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Αναβαθμίζουμε τις κτιριακές υποδομές των ερευνητικών μας κέντρων, ενισχύοντάς τις με υπερσύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό, με πόρους του ίδιου ταμείου, ύψους άνω των 216 εκατ. ευρώ.
Με τη συμβολή διακεκριμένων επιστημόνων από το εξωτερικό και τη συνεργασία του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ), προχωρήσαμε στην αξιολόγηση των ερευνητικών ιδρυμάτων, η οποία ολοκληρώνεται τον Μάρτιο, διαθέτοντας πόρους από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ).
Διασυνδέουμε την έρευνα και την καινοτομία με την αγορά και τις επιχειρήσεις, για τη δημιουργία καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών, με προγράμματα όπως το «Ερευνώ – Καινοτομώ», έχοντας διαθέσει μέχρι σήμερα άνω των 900 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ.
Διευκολύνουμε την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων των επιστημόνων μας, αφενός, μέσω της σύστασης των Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας που νομοθετήσαμε και χρηματοδοτήσαμε με πόρους άνω των 35 εκατ. ευρώ που διαθέσαμε προς τούτο και αφετέρου, με τη θέσπιση ενός ευέλικτου νομοθετικού πλαισίου για τη σύσταση και λειτουργία τεχνοβλαστών (spin-off).
Για την προσέλκυση επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία από φαρμακευτικές επιχειρήσεις, νομοθετήσαμε το επενδυτικό clawback, χάρη στο οποίο σήμερα υλοποιούνται 54 επενδυτικά σχέδια, ενώ εκδόθηκε ήδη και νέα πρόσκληση ύψους 200 εκατ. ευρώ για τα έτη 2024-2025.
Για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ προσφοράς και ζήτησης εξειδικευμένων υπηρεσιών και προϊόντων καινοτομίας και για τη μεταφορά τεχνολογίας, χρηματοδοτήσαμε τη δημιουργία 10 Κέντρων Ικανοτήτων, καθώς και 22 Συνεργατικών Σχηματισμών Καινοτομίας (Innovation Clusters), με πόρους από το ΕΣΠΑ.
Στηρίζουμε την ανάπτυξη και προβολή των ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων αναβαθμίζοντας ψηφιακά το Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων Elevate Greece και παρουσιάζοντας το έργο τους, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Ενισχύσαμε την έρευνα και την καινοτομία με πρόσθετα φορολογικά κίνητρα, που θεσμοθετήσαμε για την πραγματοποίηση έρευνας από τις επιχειρήσεις, καθώς και τις μεταξύ τους συνέργειες.
Για τη στήριξη των νεοφυών επιχειρήσεων ενισχύσαμε τα επενδυτικά κίνητρα για τους εγχώριους επενδυτές (Angel Investors) και νομοθετήσαμε τη δυνατότητα λήψης Golden Visa από πολίτες τρίτων χωρών που επενδύουν σε Startups εγγεγραμμένες στην Elevate Greece.
Η στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας από την κυβέρνησή μας δεν περιορίζεται σε εθνικό επίπεδο, αλλά ενισχύεται και από τις διμερείς επιστημονικές και τεχνολογικές συνεργασίες που έχουμε με τη Γερμανία, την Κίνα και την Κύπρο, στο πλαίσιο της χρηματοδότησης κοινών δράσεων από το ΕΣΠΑ, σε τομείς όπως η κλιματική αλλαγή, η δημόσια υγεία, η αειφόρος ενέργεια και πολλές άλλες. Πρόσφατα, η χώρα μας πέτυχε τη λήψη χρηματοδότησης για τη δημιουργία ενός από τα πρώτα AI Factories της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που θα λειτουργήσει ως επιταχυντής καινοτόμων τεχνολογιών βασισμένων στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
Τέλος, ολοκληρώνεται η εκπόνηση σχεδίου της Εθνικής Στρατηγικής Ερευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΑΚ), με τη συμμετοχή τριμελούς ομάδας εργασίας από το Εθνικό Συμβούλιο Ερευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ), και τον αντιπρόεδρό του κ. Αρίστο Δοξιάδη, η οποία σύντομα θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και κατόπιν θα έρθει προς έγκριση από τη Βουλή.
Θα μπορούσε κάποιος να επικαλεστεί ότι την τελευταία πενταετία έγιναν όλα ιδανικά; Ασφαλώς και όχι. Εγιναν όμως πολλά και σημαντικά βήματα και παρεμβάσεις σε ζητήματα ουσίας. Ηδη οι μεταρρυθμίσεις μακροπρόθεσμου χαρακτήρα που υλοποιούνται από την κυβέρνησή μας στην έρευνα και την καινοτομία, είναι οι πρόδρομοι δείκτες μιας έντονα ανοδικής πορείας σε όλα τα επίπεδα.
Στόχος μας είναι η Ελλάδα να τεθεί στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία στον τομέα της καινοτομίας, αξιοποιώντας το άριστο επιστημονικό δυναμικό της, δημιουργώντας οικονομική ανάπτυξη, αλλά και νέες ευκαιρίες για τους πολίτες της, έχοντας πάντοτε ως κύριο μέλημά μας την υπηρεσία προς τον άνθρωπο.