Ωστόσο, κινήσεις σαν και αυτή δεν δημιουργούν πρόβλημα μόνο στις δύο εταιρίες και στους ναυτικούς που είναι όμηροι στα πλοία. Είναι μία έμμεση απειλή σε περισσότερα από 5.000 ελληνόκτητα πλοία, αλλά και χιλιάδες ακόμα, ως αποτέλεσμα κυβερνητικών αντιπαραθέσεων και στρατοπέδων συμμαχίας. Οι αλλαγές σε δρομολόγια για την αποφυγή του Περσικού κόλπου μπορεί να τινάξουν ακόμα περισσότερο τις τιμές του αργού πετρελαίου και του LNG λόγω μεγαλύτερων διαδρομών που θα πρέπει να γίνουν, γυρίζοντας την παγκόσμια ναυτιλία αιώνες πίσω. Αναλυτές εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό να γίνει, αλλά απαιτείται άμεσα να βρεθεί λύση καθώς το Ιράν κλιμακώκει ξανά επικίνδυνα το πολεμικό κλίμα σε έναν από τους πιο σημαντικούς θαλάσσιους δρόμους του κόσμου. Να σημειωθεί ότι κάθε μέρα 60-70 ελληνικών και βρετανικών συμφερόντων πλοία διακινούν τις μεγαλύτερες ποσότητες αργού και προϊόντων στον Περσικό, ενώ από τα Στενά του Ορμούζ διέρχεται καθημερινά το 1/3 της παγκόσμιας διά θαλάσσης μεταφερόμενης ποσότητας πετρελαίου.
Τα γεγονότα του 2019
Στα πρόθυρα μιας ανοικτής πολεμικής ρήξης μεταξύ ΗΠΑ, Μ. Βρετανίας και Ιράν βρέθηκε η ανθρωπότητα τον Ιούλιο του 2019. Ναυτιλιακά στελέχη σε Πειραιά και Λονδίνο ανέδειξαν την ανάγκη για κάποιου είδους ναυτικής προστασίας στα εμπορικά πλοία που διέρχονται από τα Στενά του Ορμούζ. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του κ. Βασίλη Καρατζά των Karatzas Marine Advisors στους Financial Times, όπου έκανε λόγο για την ανάγκη δημιουργίας μιας διεθνούς ναυτικής task force η οποία θα εγγυάται την ασφαλή διέλευση των εμπορικών πλοίων όχι μόνο από τα Στενά του Ορμούζ, αλλά και μέσω άλλων ναυτικών περασμάτων ανά την υφήλιο. Μία άποψη που έβρισκε και βρίσκει σύμφωνους πολλούς διεθνείς οργανισμούς και ναυτιλιακά επιμελητήρια, όπως το UK Chamber of Shipping και το Greek Shipping Cooperation Committee του Λονδίνου και επανέρχεται στο προσκήνιο με τα τελευταία γεγονότα.
Το χρονικό της ομηρίας των δυο ελληνικών τάνκερ
Δύο ελληνόκτητα δεξαμενόπλοια με ελληνική σημαία που βρίσκονταν στον Περσικό κατελήφθησαν από τις ένοπλες δυνάμεις του Ιράν μετά από επιχείρηση με ελικόπτερα και ταχύπλοα σκάφη και τα πληρώματα και των δύο πλοίων έχουν τεθεί υπό κράτηση εδώ και 10 ημέρες. Πρόκειται για τα πλοία Delta Poseidon της Delta Tankers του Διαμαντή Διαμαντίδη και Prudent Warrior της Polembros Shipping Limited συμφερόντων Σπύρου Πολέμη. Από τα στοιχεία του ημερολογίου κίνησης προκύπτει ότι το πρώτο κινούνταν στα διεθνή ύδατα με κατεύθυνση προς την έξοδο του Κόλπου, με αργό πετρέλαιο από το Ιράκ. Στα πληρώματα συγκαταλέγονται οκτώ και δύο Ελληνες ναυτικοί, αντίστοιχα. Πολλοί από τους ναυτικούς είναι νέα παιδιά που μπάρκαραν για πρώτη φορά και βιώνουν ήδη μία τραυματική εμπειρία.
Αμεση ήταν η αντίδραση του τπουργείου Εξωτερικών που με ανακοίνωση έκανε γνωστό ότι προέβη σε διάβημα διαμαρτυρίας προς τον πρέσβη του Ιράν στην Αθήνα, ενώ το υπουργείο Ναυτιλίας ενημέρωσε όλους τους διεθνείς οργανισμούς για τα περιστατικά και ζήτησε άμεση παρέμβαση προς την Τεχεράνη.
Ολα δείχνουν ότι τα πλοία κατελήφθησαν και δεσμεύτηκαν από τις ιρανικές αρχές ως αντίποινα στη δέσμευση φορτίου ιρανικού πετρελαίου από τις ελληνικές αρχές. Η υπόθεση πάει πίσω στη δέσμευση του ρωσικού τάνκερ Pegas στην Κάρυστο, στις 19 Απριλίου. Το ρωσικό πλοίο αποδεσμεύτηκε μετά από τέσσερις ημέρες, αλλά το φορτίο του παρέμεινε στην Ελλάδα. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο των κυρώσεων κατά της Ρωσίας δεν προβλέπει δέσμευση φορτίου προερχόμενου από τρίτες χώρες.
Οι αμερικανικές αρχές, όμως, στο πλαίσιο των κυρώσεων που έχουν κατά του Ιράν, ζήτησαν το πετρέλαιο να δεσμευτεί για λογαριασμό των ΗΠΑ (περίπου 115.000 τόνοι αργού). Στο σχετικό αίτημα απάντησαν καταφατικά οι ελληνικές αρχές, την περασμένη Τετάρτη. Την ίδια ημέρα η διπλωματική αντιπροσωπεία του Ιράν στην Αθήνα προέβη σε διάβημα διαμαρτυρίας για αυτή την απόφαση.
Την Πέμπτη ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν κατήγγειλε τις ΗΠΑ και η ιρανική διπλωματική αντιπροσωπεία προέβη σε επίσημο διάβημα προς την αμερικανική διπλωματική αντιπροσωπεία στην Ελβετία, καθώς οι δύο χώρες δεν έχουν απευθείας διπλωματικές σχέσεις.
Ο Γιάννης Πλακιωτάκης, υπουργός Ναυτιλίας, στη Σύνοδο του Συμβουλίου Υπουργών Θαλασσίων Μεταφορών έθεσε εκ νέου το ζήτημα της βίαιης κατάληψης των δύο δεξαμενόπλοιων ως πράξη που συνιστά κατάφωρη παραβίαση των κανόνων της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, ιδίως των θεμελιωδών αρχών της ελευθερίας ναυσιπλοΐας και του δικαιώματος της αβλαβούς διέλευσης. Τόνισε ότι η απελευθέρωση των ναυτικών και των πλοίων είναι άμεση προτεραιότητα, ενώ το υπουργείο Ναυτιλίας σε συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών προβαίνει σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες προς την κατεύθυνση αυτή και επιδιώκει την άμεση επίλυση του προβλήματος.