Κατά το 2024, περίπου 1,36 δισεκατομμύρια πακέτα έφτασαν στις ΗΠΑ βάσει του λεγόμενου κανόνα de minimis, ο οποίος εξαιρεί προϊόντα αξίας κάτω των 800 δολαρίων (704 ευρώ) από δασμούς εισαγωγής.
Τα προϊόντα που αγοράστηκαν από τις πλατφόρμες Temu και Shein θα υπόκεινται πλέον σε δασμούς 30% ή σε σταθερά τέλη έως 50 δολάρια, καθώς και στον επιπλέον δασμό 145% στις κινεζικές εισαγωγές που επέβαλε ο Τραμπ πριν από έναν μήνα.
Με τις τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές να υπερδιπλασιάζονται, τα περιθώρια κέρδους για τις κινεζικές πλατφόρμες συρρικνώνονται. Έτσι, Temu και Shein ενδέχεται να επικεντρωθούν ακόμα περισσότερο στην Ευρώπη, εκμεταλλευόμενες το ευρωπαϊκό παραθυράκι του de minimis για να διατηρήσουν το μοντέλο χαμηλού κόστους.
Tα σχέδια της Ευρώπης
Αν και χαμηλότερο από το όριο των ΗΠΑ, η ευρωπαϊκή απαλλαγή των 150 ευρώ (170 δολάρια) δεν έχει περιορίσει την εκρηκτική ανάπτυξη των Temu και Shein. Το 2024 σχεδόν 4,6 δισεκατομμύρια δέματα χαμηλής αξίας πλημμύρισαν την ευρωπαϊκή αγορά — πρόκειται για τον διπλάσιο αριθμό σε σχέση με το 2023 και τριπλάσιο σε σχέση με το 2022, με το 91% να προέρχεται από την Κίνα.
Αυτά τα 12,6 εκατομμύρια δέματα καθημερινά παραδίδονται χωρίς δασμούς, υποσκάπτοντας την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών εμπόρων που επωμίζονται υψηλότερο κόστος εργασίας, εφοδιαστικής και κανονιστικής συμμόρφωσης.
Σε αντίθεση με τους Κινέζους ανταγωνιστές τους, οι ευρωπαϊκές εταιρείες δεν επωφελούνται από ευνοϊκά διεθνή ταχυδρομικά τέλη. Αν και η Κομισιόν πρότεινε την κατάργηση της απαλλαγής των 150 ευρώ πριν από δύο χρόνια, το σχέδιο περιμένει ακόμη την έγκριση των 27 κρατών-μελών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σύμφωνα με το Bloomberg, δεν αναμένεται να εφαρμοστεί πριν από το 2027.
Αυτή η καθυστέρηση προβληματίζει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, που ήδη αντιμετωπίζουν σκληρό κινεζικό ανταγωνισμό – από το ηλεκτρονικό εμπόριο έως τα φωτοβολταϊκά και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Πολλοί Ευρωπαίοι έμποροι φοβούνται ότι Temu και Shein θα «ξεφορτώσουν» ακόμα περισσότερα φθηνά προϊόντα στις ευρωπαϊκές αγορές, οδηγώντας πολλές επιχειρήσεις σε χρεοκοπία.
Ανησυχία για την ασφάλεια των προϊόντων
Πέρα από την απειλή μείωσης των κερδών και των απολύσεων στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, αυτή η μαζική εισροή φθηνών προϊόντων προκαλεί σοβαρές ανησυχίες και για την ασφάλεια των καταναλωτών.
Πολλοί πολιτικοί ζητούν να θεωρούνται οι πλατφόρμες απευθείας υπεύθυνες για την πώληση επικίνδυνων ή παραποιημένων προϊόντων. Για την ώρα, πλατφόρμες όπως η Temu λειτουργούν ως ενδιάμεσοι, και όχι ως πωλητές, αποφεύγοντας την άμεση ευθύνη. Αυτό δημιουργεί τεράστια προβλήματα για τις τελωνειακές αρχές και τους ρυθμιστικούς φορείς.