Σε μια χρονιά που ξεκινάει με αβεβαιότητα για την ακριβή ημερομηνία του ανοίγματος των σχολείων, το υπουργείο Παιδείας έχει ήδη προχωρήσει σε εξαγγελίες σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που επιθυμεί να φέρει άμεσα, ώστε να υλοποιήσει την πλειονότητα των προεκλογικών δεσμεύσεων της πολιτικής ηγεσίας.

Ενίσχυση της ασφάλειας των ΑΕΙ, ελάχιστη βάση εισαγωγής, μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικών αλλά και αξιολόγηση δασκάλων και καθηγητών είναι μόνο μερικά από τα σημεία του μεταρρυθμιστικού σχεδίου του υπουργείου Παιδείας, το οποίο θα εφαρμοστεί εντός του 2021. Παρά τις αιφνιδιαστικές επιπτώσεις της πανδημίας που από τον περασμένο Μάρτιο μέχρι και σήμερα έφεραν τα πάνω-κάτω στην Παιδεία, η πολιτική ηγεσία έχει δηλώσει αποφασισμένη να προχωρήσει με το νομοθετικό της έργο. Ποιος είναι ο σχεδιασμός του υπουργείου Παιδείας:

» ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ, ΔΗΜΟΤΙΚΟ, ΓΥΜΝΑΣΙΟ, ΛΥΚΕΙΟ

• Νέα Προγράμματα Σπουδών: Ενα από τα μεγαλύτερα έργα που έχουν ήδη ξεκινήσει από την προηγούμενη χρονιά είναι η ανανέωση των προγραμμάτων σπουδών και των βιβλίων σε όλες τις τάξεις της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Το καλοκαίρι του 2021, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Παιδείας αλλά και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) που έχει αναλάβει τη διεκπεραίωση του έργου. Πρόκειται για 453 προγράμματα σπουδών, τα οποία εφόσον τα χρονοδιαγράμματα τηρηθούν, θα εφαρμοστούν, αν όχι στο σύνολό τους, σε κάποιες τάξεις ξεκινώντας από τη βάση (σ.σ.: Νηπιαγωγείο και Δημοτικό) ακόμα και από τον Σεπτέμβριο του 2021.

Στη συνέχεια, σε δεύτερη φάση πάνω στα νέα προγράμματα σπουδών θα γραφτούν νέα βιβλία, δεδομένου ότι στο Λύκειο τα εγχειρίδια ανανεώθηκαν τελευταία φορά το 1998 και στα Δημοτικά-Γυμνάσια το 2003.

• Εργαστήρια Δεξιοτήτων: Η φετινή πιλοτική εφαρμογή των εργαστηρίων δεξιοτήτων σε Νηπιαγωγεία, Δημοτικά και Γυμνάσια αποτελεί τον προάγγελο για την καθολική τους εφαρμογή από το επόμενο σχολικό έτος. Εργαστήρια κατασκευών, παιχνίδια, θεατρικά δρώμενα και projects με θεματικές που ποικίλλουν από την οικολογική συνείδηση και την οδική ασφάλεια μέχρι τη σεξουαλική αγωγή, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη ρομποτική. Οι παραπάνω θεματικές αποσκοπούν στο να καλλιεργήσουν δεξιότητες ζωής (life skills), ήπιες δεξιότητες (soft skills) και δεξιότητες τεχνολογίας και επιστήμης. Ενδεικτικά, η κριτική σκέψη, η δημιουργικότητα, η συνεργασία, η επικοινωνία, η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα, η πρωτοβουλία, η οργανωτική ικανότητα, η ενσυναίσθηση και οι κοινωνικές δεξιότητες, η επίλυση προβλημάτων, ο ψηφιακός και ο τεχνολογικός γραμματισμός.

Αντίστοιχα, σε καθολική εφαρμογή της εκμάθησης Αγγλικών στα Νηπιαγωγεία κλίνει η πολιτική ηγεσία από τον Σεπτέμβριο του 2020. Φέτος, το πρόγραμμα εφαρμόζεται πιλοτικά και στόχος είναι μετά την αξιολόγησή τους το καλοκαίρι του τρέχοντος έτους, να εφαρμοστεί σε όλα τα νηπιαγωγεία.

• Τράπεζα Θεμάτων: Η πρώτη εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων θα ξεκινήσει στις ενδοσχολικές εξετάσεις του καλοκαιριού για τους μαθητές της Α’ Λυκείου. Από αυτήν κληρώνονται είτε αυτοτελή θέματα είτε ενότητες θεμάτων που σε ποσοστό αντιστοιχούν στο πενήντα τοις εκατό (50%) της γραπτής δοκιμασίας για τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα στις προαγωγικές εξετάσεις. Από τον Σεπτέμβριο του 2021, η εφαρμογή θα επεκταθεί και στη Β’ Λυκείου. Στόχος είναι να καλύπτει με θέματα τις ενδοσχολικές εξετάσεις σε όλες τις τάξεις του Λυκείου.

• Σχολεία: Με σχέδιο νόμου που αναμένεται να κατατεθεί την επόμενη χρονιά, το υπουργείο Παιδείας επιθυμεί να φέρει διατάξεις που θα επιτρέψουν στα σχολεία την παιδαγωγική αυτονομία τους και την ελαστικότητα στο ωρολόγιο πρόγραμμα. Επιπλέον, προβλέπεται επέκταση πρότυπων σχολείων. Παράλληλα, η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, επιθυμεί την αναδιαμόρφωση προγραμμάτων σπουδών και στην Ειδική Αγωγή, της οποίας τα προγράμματα έχουν να ανανεωθούν από τη δεκαετία του 1990.

» ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ

• Μόνιμοι διορισμοί: Με 10.500 μόνιμους διορισμούς στη Γενική Εκπαίδευση, θα ενισχυθούν τα σχολεία εντός του νέου έτους. Τα σχετικά κονδύλια προβλέπονται στον προϋπολογισμό του νέου έτους και στόχο έχουν να καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος των κενών στα σχολεία, στα οποία τα τελευταία χρόνια οι αναπληρωτές καλύπτουν πάγιες και οργανικές ανάγκες. Ενδεικτικά, φέτος, το υπουργείο Παιδείας προχώρησε στην πρόσληψη άνω των 32.000 αναπληρωτών σε σχολεία. Οι μόνιμοι διορισμοί έρχονται σε συνέχεια των διορισμών που έγιναν εντός του 2020 στην Ειδική Αγωγή και άγγιξαν τις 4.500. Σύμφωνα με πληροφορίες, σε πρώτη φάση θα γίνουν οι διορισμοί στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, στην οποία σε ορισμένες περιπτώσεις καταγράφονται πολλά κενά ακόμα και σε πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, και στη συνέχεια στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Οι παραπάνω διορισμοί θα συνοδευτούν με ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα επιμορφώσεων στους εκπαιδευτικούς, που θα αφορά, μεταξύ άλλων, στις νέες θεματικές αλλά και τη συμπερίληψη.

• Αξιολόγηση εκπαιδευτικών: Επειτα από χρόνια παλινωδιών της προηγούμενης κυβέρνησης στο ζήτημα της αξιολόγησης των σχολείων, η πολιτική ηγεσία φέρνει νομοσχέδιο που θα αφορά στην αξιολόγηση στελεχών, στην επιλογή τους αλλά και την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Είναι μια πρωτοβουλία που αναμένεται να φέρει αρκετές αντιδράσεις από τον συνδικαλιστικό κόσμο των εκπαιδευτικών, όμως η πολιτική ηγεσία είναι έτοιμη να προχωρήσει σε αυτό, χωρίς ακόμα να είναι γνωστές οι λεπτομέρειες του σχεδίου αλλά και η μορφή με την οποία θα εφαρμοστεί (νομοσχέδιο ή Προεδρικό Διάταγμα).

» ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ

• Ελάχιστη βάση εισαγωγής: Για πρώτη φορά θεσπίζεται ελάχιστη βάση εισαγωγής για την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια, η οποία θα είναι διαφορετική ανά πανεπιστημιακό τμήμα. Ο μέσος όρος των επιδόσεων των υποψηφίων ανά επιστημονικό πεδίο θα λειτουργεί ως «πυξίδα» για τα Πανεπιστήμια να ορίσουν την ελάχιστη βάση εισαγωγής, χωρίς όμως να έχουν τη δυνατότητα να αποκλίνουν με μεγάλη διαφορά, ούτε προς τα πάνω ούτε προς τα κάτω. Με αυτόν τον τρόπο, αποκλείονται οι υποψήφιοι της «λευκής κόλλας» από τα ΑΕΙ, ενώ παράλληλα δεν επιτρέπεται σε δημοφιλείς σχολές να δεχτούν μικρό αριθμό εισακτέων.

Η βάση εισαγωγής που αναμένεται να εφαρμοστεί από τις Πανελλαδικές του 2021 δεν θα είναι ίδια κάθε χρονιά, αλλά θα προσαρμόζεται κάθε χρόνο στις επιδόσεις των μαθητών. Ο περιορισμός των εισακτέων προκύπτει σχεδόν «μοιραία» από τα παραπάνω, καθώς οι πρόεδροι τμημάτων θα έχουν πλέον τη δυνατότητα ανεβάζοντας τον πήχη εισαγωγής να μειώνουν τον αριθμό φοιτητών που θα υποδέχονται στα αμφιθέατρά τους.

• Μηχανογραφικό σε δύο φάσεις: Αλλάζουν οι όροι της συμπλήρωσης Μηχανογραφικού, με την πολιτική ηγεσία να βάζει τέλος στην άκρατη συμπλήρωση δεκάδων ή εκατοντάδων τμημάτων από τους υποψηφίους.

Η παθογένεια των ελληνικών Πανεπιστημίων, τα οποία έχουν χιλιάδες «λιμνάζοντες» φοιτητές που δεν έχουν ολοκληρώσει τη σχολή τους, έχει ενοχλήσει την πολιτική ηγεσία, η οποία θέλει να βάλει ένα τέλος σε αυτό. Ο διογκωμένος αριθμός εισακτέων, σε συνδυασμό με την απουσία κάποιου περιορισμού δήλωσης σχολής ή τμήματος, οδηγεί πολλούς υποψηφίους στο να εντάσσονται «από τύχη» σε σχολές που δεν αποτελούν την πρώτη τους επιλογή και στη συνέχεια να εγκαταλείπουν τις σπουδές τους. Το σχέδιο του υπουργείου Παιδείας προβλέπει περιορισμένο αριθμό επιλογών στην πρώτη φάση του μηχανογραφικού δελτίου. Στη συνέχεια και μετά την ανακοίνωση των νέων βάσεων εισαγωγής όπως θα διαμορφωθούν από το νέο σύστημα, θα γίνει δεύτερη φάση συμπλήρωσης. Σε αυτή θα συμμετέχουν όσοι έμειναν εκτός της πρώτης φάσης. Οι υποψήφιοι, βάσει των επιδόσεών τους και βάσει της βάσης εισαγωγής που έχει οριστεί από τα πανεπιστημιακά τμήματα, θα προχωρήσουν σε νέα συμπλήρωση μηχανογραφικού για την ένταξή τους σε σχολές, εφόσον όμως υπάρχουν κενές θέσεις σε αυτές.

» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

«Τελειώνουν» οι «αιώνιοι» φοιτητές 

• Οριο φοίτησης: Τέλος στους «αιώνιους» φοιτητές βάζει το υπουργείο Παιδείας επαναφέροντας το όριο φοίτησης στα Πανεπιστήμια. Η πρόταση του υπουργείου Παιδείας αφορά θέσπιση Ν + 1/2Ν. Δηλαδή στις σχολές τετραετούς φοίτησης, ο φοιτητής θα έχει τη δυνατότητα ακόμα δύο χρόνων σπουδών, ενώ στις σχολές πενταετούς ή εξαετούς φοίτησης το όριο επεκτείνεται κατά 2,5 με 3 χρόνια.

Σε πρώτη φάση, το μέτρο θα αφορά όσους θα εισαχθούν τις επόμενες χρονιές στα Πανεπιστήμια, ενώ για όσους έχουν ήδη ξεπεράσει το όριο από παλαιότερα έτη, θα υπάρξουν μεταβατικές διατάξεις, ώστε να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Εξαιρέσεις θα υπάρξουν για περιπτώσεις εργασίας/μερικής φοίτησης, για σοβαρούς λόγους υγείας ή για άλλους εξαιρετικούς λόγους. Το μέτρο θα αφορά στους φετινούς μαθητές της Γ’ Λυκείου.

• Νόμος-πλαίσιο για ΑΕΙ: Ενα νομοσχέδιο για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, το οποίο θα αφορά αλλαγές στο σύνολο της λειτουργίας και της διοίκησης των ΑΕΙ αλλά και νέα δεδομένα για την κινητικότητα των φοιτητών στα Πανεπιστήμια, θα φέρει το υπουργείο Παιδείας. Σε συνέντευξή του στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής στις 25 Οκτωβρίου ο υφυπουργός Παιδείας, κ. Βασίλης Διγαλάκης, είχε αναφέρει τα εξής: «Στο εξωτερικό είναι εύκολο να αλλάξεις αντικείμενο σπουδών, αν διαπιστώσεις ότι δεν είναι αυτό που ήθελες να σπουδάσεις. Θέλουμε να δώσουμε αυτήν τη δυνατότητα και στην Ελλάδα, χωρίς να καταστρατηγήσουμε σε καμία περίπτωση τον θεσμό των πανελλαδικών εξετάσεων».

• Πανεπιστημιακή Αστυνομία: Τρεις άξονες για την ενίσχυση της ασφάλειας στα Πανεπιστήμια έχει παρουσιάσει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, οι οποίοι προβλέπουν ελεγχόμενη είσοδο, σύσταση Ομάδας Προστασίας αλλά και ενίσχυση των διατάξεων του Πειθαρχικού και του Ποινικού Κώδικα. Την Ομάδα θα εποπτεύει ο επικεφαλής της Ελληνικής Αστυνομίας και η κυβέρνηση προτίθεται να διαθέσει 30 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση των πρωτοβουλιών που αφορούν στην ασφάλεια εντός των ΑΕΙ. Η ρύθμιση αναμένεται να ψηφιστεί άμεσα στη Βουλή και οι πρώτες ενέργειες θα εφαρμοστούν ακόμα και τον Σεπτέμβριο του 2021, εκτός απροόπτου.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου