Οπως ανέφερε μετά τη συνεδρίαση ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, «αρχίζει να αναδύεται μια συναίνεση, χωρίς να παραγνωρίζουμε τις δυσκολίες που υπάρχουν». Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος χαρακτήρισε πολύ χρήσιμη την συζήτηση, επισημαίνοντας ότι διαπίστωσε συναίνεση σε αρκετά θέματα, σε σχέση με το ΠΔΠ, όπως η αύξηση του ανώτατου ορίου των ιδίων πόρων, αλλά και στην αναγκαιότητα του ταμείου ανάκαμψης. Ωστόσο, έχουν εντοπίσει και τα σημεία των διαφωνιών, τις οποίες θα επιχειρήσουμε να ξεπεράσουν τον επόμενο μήνα σε μια διά ζώσης συνάντηση των ηγετών στις Βρυξέλλες, ανέφερε.
Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν χαιρέτησε τη βούληση των ηγετών για συμφωνία πριν από το τέλος του καλοκαιριού, καθώς και τη συναίνεση για μια ισχυρή απάντηση της Ε.Ε. στην κρίση. Σημείωσε, ωστόσο, και τις διαφωνίες που υπάρχουν όπως για το συνολικό μέγεθος του ΠΔΠ, την αναλογία δανείων και επιχορηγήσεων στο ταμείο ανάκαμψης, την κλείδα κατανομής των χρημάτων στα κράτη μέλη, αλλά και τους νέους ίδιους πόρους. «Μπορούμε να έχουμε συμφωνία αρκεί να μη χάσουμε τη μεγάλη εικόνα», ανέφερε.
Σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση των ηγετών προς την κατεύθυνση της αναζήτησης συμφωνίας τον επόμενο μήνα έπαιξε η παρέμβαση της προέδρου της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία κατέστησε σαφές στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι δεν υπάρχουν χρονικά περιθώρια για περαιτέρω καθυστέρηση. Η επικεφαλής της ΕΚΤ είπε στους ηγέτες ότι η ευρωπαϊκή οικονομία βιώνει μια δραματική πτώση με υποχώρηση του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο της τάξης του 13%, ενώ η συνολική ύφεση το 2021 θα κυμανθεί στο 8,7%. Οπως είπε, οι επιπτώσεις δεν έχουν εκδηλωθεί πλήρως στην αγορά εργασίας και πως η ανεργία στην ευρωζώνη θα μπορούσε να φτάσει το 10%.
Η Ευρωπαία αξιωματούχος κάλεσε τους ηγέτες να συμφωνήσουν γρήγορα σε σχέση με το ταμείο ανάκαμψης ώστε να ξεκινήσει η αναθέρμανση της οικονομίας. Η προσδοκία αυτή κρατάει σχετικά ήρεμες και τις χρηματαγορές, προειδοποίησε η κ. Λαγκάρντ.
Συντονισμένος εμφανίστηκε και ο γαλλογερμανικός άξονας στέλνοντας το μήνυμα ότι θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία για το ταμείο ανάκαμψης μέσα στον Ιούλιο. Η καγκελάριος Μέρκελ, αφού τόνισε ότι η Ευρώπη έχει κάθε συμφέρον να συμφωνηθεί το ταμείο ανάκαμψης μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, προειδοποίησε ότι η Ε.Ε. αντιμετωπίζει τη βαθύτερη ύφεση από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και ότι αυτό θα οδηγήσει σε πάρα πολύ δύσκολους καιρούς. Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, ανέφερε ότι οι προτεινόμενες επιχορηγήσεις των 500 δισ. ευρώ από το ταμείο ανάκαμψης είναι το ελάχιστο με δεδομένη την έκταση της κρίσης.
Είναι προφανές ότι τέσσερις χώρες του Βορρά (Σουηδία, Δανία, Ολλανδία, Αυστρία) που προβάλλουν και τις αντιρρήσεις για το ταμείο ανάκαμψης, έχοντας βρεθεί υπό ασφυκτική πίεση, εμφανίζονται διατεθειμένες να συμφωνήσουν βάζοντας κάποιες προϋποθέσεις στις επιχορηγήσεις του ταμείου ανάκαμψης.
Σαφέστατη υποστήριξη στην πρόταση της Κομισιόν παρείχε στην παρέμβασή του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, υπογραμμίζοντας για την Ελλάδα είναι ένα πολύ καλό σημείο εκκίνηση και δεν γίνεται να πάμε κάτω από αυτό το επίπεδο.
Σε σχέση με το ΠΔΠ, η πρόταση της Κομισιόν καθορίζει τις δαπάνες στα 1,100 δισ. ευρώ για την επταετία 2021-2027. Από το εν λόγω πακέτο η Ελλάδα διεκδικεί περίπου 35 δισ. ευρώ.
Η δεύτερη πρόταση για το ταμείο ανάκαμψης καθορίζει το ποσό στα 750 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 500 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 250 δισ. ευρώ σε δάνεια. Τα χρήματα του ταμείου θα αντληθούν από τις αγορές στο όνομα της Ε.Ε. με εγγύηση τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Η Ελλάδα στην οποίο αναλογούν από το ταμείο ανάκαμψης 22,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 9,5 δισ. ευρώ σε δάνεια υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής, όπως και όλες οι χώρες του νότου.
Η κεντρική διαφωνία σε σχέση με το ταμείο ανάκαμψης έχει να κάνει με το σκέλος των επιχορηγήσεων δηλαδή τα 500 δισ. ευρώ, τα οποία θα δοθούν στα κράτη μέλη, όπου πλούσιες χώρες του Βορρά, όπως η Ολλανδία, η Δανία, η Σουηδία και η Αυστρία εκφράζουν αντιρρήσεις για το ύψος του ποσού, ενώ θέλουν να βάλουν και προϋποθέσεις. Η Κομισιόν είναι έτοιμη να κάνει κι ένα επιπλέον βήμα προς τις χώρες του Βορρά διατηρώντας και την επόμενη επταετία το σύστημα των ετήσιων επιστροφών ενός μεγάλου μέρους από την καθαρή συνεισφορά τους στον κοινοτικός προϋπολογισμό.
Η Επιτροπή στην πρότασή της εισηγείται την επιβολή πανευρωπαϊκών φόρων, όπως για παράδειγμα στα εξωτερικά σύνορα σε προϊόντα τρίτων χωρών που δεν καταβάλλουν σημαντικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Προτείνει επίσης φόρο στους κολοσσούς του διαδικτύου, καθώς και στην χρήση των πλαστικών. Οπως τονίζει, με τα επιπλέον έσοδα από τους παραπάνω φόρους μπορούν να αποπληρωθούν τα δάνεια για τις επιχορηγήσεις των 500 δισ. ευρώ χωρίς να επιβαρυνθούν οι κρατικοί προϋπολογισμοί των πλουσιότερων κρατών μελών.
Μητσοτάκης: Έχουμε ραντεβού με την Ιστορία
Με τη φράση «έχουμε ραντεβού με την Iστορία», ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έδωσε κατά τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το στίγμα της σημασίας που έχει να φανούν οι ηγέτες αντάξιοι στις προσδοκίες των Ευρωπαίων πολιτών, καταλήγοντας σε συμφωνία για το φιλόδοξο Ταμείο Ανάκαμψης που έχει προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την πανδημία στις οικονομίες όλων των ευρωπαϊκών χωρών.
«Εκπροσωπώντας τη χώρα που το 2011 βίωσε ύφεση της τάξης του 9,1%, αυτού του είδους οι οικονομικές καταστάσεις είναι πραγματικά ιδιαίτερα επώδυνες, οδηγούν σε κοινωνική αναταραχή και σε άνοδο του λαϊκισμού», προειδοποίησε ο Eλληνας πρωθυπουργός, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνέπειες που μπορεί να έχει μία καθυστέρηση στην αντίδραση της Ε.Ε.
«Θα πρέπει όλοι να γνωρίζουμε καλά τι θα αντιμετωπίσουμε εάν η αντίδρασή μας δεν έχει το κατάλληλο μέγεθος ή την ταχύτητα που απαιτείται», ανέφερε χαρακτηριστικά και κατέστησε σαφές ότι η Ελλάδα «στηρίζει πλήρως την πρόταση της Κομισιόν», σημειώνοντας: «Πρόκειται για πολύ καλό σημείο εκκίνησης, δεν γίνεται να πάμε κάτω από το επίπεδο αυτής της πρότασης».
Ο Ελληνας πρωθυπουργός, ο οποίος συγκαταλέγεται στους εννέα ηγέτες που είχαν απευθύνει την επιστολή προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ζητώντας να βασίζεται περισσότερο σε επιχορηγήσεις και λιγότερο σε δάνεια και να χρηματοδοτηθεί από κοινό δανεισμό, επέμεινε στην ανάγκη να διατηρηθούν το ύψος του συνολικού ποσού και η αναλογία επιχορηγήσεων-δανείων, καθώς και να μην αλλάξει η κλείδα κατανομής.
Κατέστησε μάλιστα σαφές ότι «οι αγορές έχουν προεξοφλήσει το ύψος της παρέμβασης κι οτιδήποτε διαφορετικό θα δημιουργούσε σοβαρότατο πρόβλημα», ενώ σε ό,τι αφορά το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο επισήμανε τον σημαντικό ρόλο των πολιτικών συνοχής, ιδιαίτερα εν μέσω κρίσης.
Ο Ελληνας πρωθυπουργός έθεσε στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη και το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι «είναι παράδοξο να συζητάμε για κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας για την Ουκρανία και να μη συζητάμε για την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της Ελλάδας και της Κύπρου».
Ο κ. Μητσοτάκης ζήτησε να συζητηθεί το θέμα αυτό στη Σύνοδο του Ιουλίου, που θα πραγματοποιηθεί διά ζώσης στις Βρυξέλλες.
Από την πλευρά του, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, δήλωσε χθες ότι «ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση αναπτύσσουν πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο για την ανάδειξη των συνεχιζόμενων τουρκικών προκλήσεων και τη διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας, καθώς και για την ενίσχυση των στρατηγικών συμμαχιών της χώρας μας».
Υπογράμμισε ότι ο πρωθυπουργός θέτει το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας σε όλα τα fora και σημείωσε ότι «αναδεικνύουμε σε αυτή τη φάση όλες τις ενέργειες της τουρκικής προκλητικότητας».
Απαντώντας εξάλλου στις δηλώσεις του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τόνισε πως «είναι σαφές -προκύπτει και από την πρόσφατη Συμφωνία με την Ιταλία για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας- ότι το Διεθνές Δίκαιο και ειδικότερα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας προβλέπει ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ».
«Είναι κάτι που επανειλημμένως έχουν επιβεβαιώσει με δημόσιες δηλώσεις και μεγάλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ», πρόσθεσε και διεμήνυσε ότι «εμείς προχωρούμε πάντα με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο και θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να προασπίσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα».
Από την έντυπη έκδοση