Σύμφωνα με πληροφορίες, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της επίσκεψης ο κ. Τσίπρας είχε συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου με το νέο πρέσβη της Τουρκίας Burak Özügergin το απόγευμα του Σαββάτου, ενώ μετά τη συνάντηση με τον Ερντογάν θα ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου.
Η συγκυρία δεν είναι θετική. Η 23η επέτειος των Υμίων, οι πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Αμυνας Χουλουσί Ακάρ για «γαλάζια πατρίδα» στο Αιγαίο, τα fake news για πολιορκία των Υμίων, ακόμα και οι δηλώσεις υψηλών τόνων του νέου υπουργού Αμυνας, Ευ. Αποστολάκη, συνθέτουν κλίμα υψηλών τόνων.
Από την Κύπρο και τη συνάντηση των ηγετών του ευρωπαϊκού Νότου, ο πρωθυπουργός δήλωσε πως θα μεταφέρει στον Τούρκο πρόεδρο το κλίμα της συνάντησης των επτά ηγετών των μεσογειακών χωρών που βρέθηκαν στη Λευκωσία και πως «οι σχέσεις της κάθε χώρας ξεχωριστά, αλλά και της Ε.Ε. με την Τουρκία πρέπει να βασίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό και πάνω από όλα στο σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου».
Δεν υπάρχουν πληροφορίες για τους στόχους της ελληνικής διπλωματίας για αυτήν την επίσκεψη, που συζητείται κυρίως ότι γίνεται για να ενταχθεί στον προεκλογικό σχεδιασμό του κ. Τσίπρα. Είναι άγνωστο αν θα πρέπει να αναμένονται σημαντικά βήματα σε κάποιο από τα μεγάλα ή μικρά θέματα που απασχολούν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και αν υπάρχει προετοιμασία για κάτι τέτοιο.
«Αγκάθι» αποτελεί η στάση της Τουρκίας για τις γεωτρήσεις που θα γίνουν στο τρίγωνο Κρήτης, Καστελλόριζου, Κυπριακής ΑΟΖ, ενώ υπάρχει ο φόβος της ελληνικής διπλωματίας ο Τούρκος πρόεδρος, εν όψει αυτοδιοικητικών εκλογών στην Τουρκία, να μην υπαινιχθεί ή θέσει θέμα Θράκης, όπως έχει κάνει στο παρελθόν.
H ατζέντα και το πρόγραμμα του Αλέξη Τσίπρα
Το πρόγραμμα του Ελληνα πρωθυπουργού στην Τουρκία ξεκινάει με την επίσκεψη στην Αγκυρα το μεσημέρι της Τρίτης. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας θα συναντηθεί με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και αναμένεται να συζητήσουν βασικά θέματα που απασχολούν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Αναμένεται να συζητηθούν οι συνεχείς παραβιάσεις, οι προσφυγικές ροές, οι ευρωτουρκικές σχέσεις, τα ενεργειακά, οι προοπτικές οικονομικών συνεργασιών και φυσικά το Κυπριακό. αλλά και η ενίσχυση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα δικαιώματα των μειονοτήτων στη Θράκη, σε Κων/πολη, Ιμβρο και Τένεδο.
Ο Τούρκος πρόεδρος αναμένεται να θέσει και το ζήτημα της μη έκδοσης των 8 Τούρκων αξιωματικών που κατηγορούνται πως συμμετείχαν στην απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον του Ερντογάν και διέφυγαν στην Ελλάδα, όπου τους δόθηκε άσυλο.
Πάντως θα επιχειρηθεί η ατζέντα των θεμάτων να μην ανοίξει περισσότερο προκειμένου να μην δοθεί η δυνατότητα στον Ταγίπ Ερντογάν να επαναφέρει ζητήματα όπως η Θράκη. Πληροφορίες αναφέρουν πως δεν αποκλείεται το επίσημο πρόγραμμα του πρωθυπουργού να περιλαμβάνει και επίσκεψη στο Φανάρι προκειμένου να συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Συνεδριάζει σήμερα το υπουργικό Συμβούλιο - Τι περιλαμβάνει η ατζέντα
«Λάδι στην φωτιά» από τον Ερντογάν: Δεν θα κάνουμε τα στραβά μάτια σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο
«Mε την Ελλάδα έχουμε πυκνή ατζέντα. Αύριο θα έχουμε μια πυκνή ατζέντα , όπως διμερείς εμπορικές σχέσεις, οι εξελίξεις στο Αιγαίο, ενεργειακά, ο TAP, Turkısh Stream, την τουρκική μειονότητα στη δυτική Θράκη, τη μειονότητα των Ρωμιών που ζουν στην Τουρκία και τα θέματα αυτών» ανέφερε ο εκπρόσωπος Τύπου του Τούρκου προέδρου, Iμπραχιμ Καλίν την Δευτέρα το απόγευμα.
Στην συνέχεια των δηλώσεων του ο Iμπραχιμ Καλίν μια ημέρα πριν την άφιξη του Έλληνα πρωθυπουργού στην Τουρκία και μετά την συνέντευξη του στο πρακτορείο Anadolu, ανέφερε: «Το Αιγαίο, η Μεσόγειος, υφαλοκρηπίδα, τα νησιά. Οι δηλώσεις που έκανε ο κύριος Τσίπρας στο πρακτορείο Ανατολή πριν έρθει μας χαροποιούν. Αυτό δείχνει πως έχουν καλή και θετική πρόθεση. Kαι πιστεύουμε πως θα μιλήσουμε σε αυτά τα πλαίσια.
Η Τουρκία στο Αιγαίο, στην Κύπρο, στη Μαύρη θάλασσα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαίωματα με την ίδια αποφασιστικότητα. Δεν θα επιτρέψουμε κανένα τετελεσμένο στην ανατολική Μεσόγειο απο όπου και να γίνει. Για να γίνει η Μεσόγειος μια θάλασσα ειρήνης, πρέπει οι φυσικοί πόροι ισότιμα να βρεθούν, να γίνει η εκμετάλλευση τους.
Η Τουρκία σήμερα στην περιοχή της Κύπρου πραγματοποιεί έρευνες στις περιοχές που τις έχουν παραχωρηθεί, προβλέπουμε πως θα ξεκινήσουν και γεωτρήσεις. Δεν θα δεχθούμε καμία ενέργεια που έχει ως στόχο να εγκλωβίσει την Τουρκία στον κόλπο της Αττάλειας» κατέληξε ο εκπρόσωπος Τύπου του Τούρκου προέδρου.
Τσίπρας για Ερντογάν: Έχουμε περάσει δύσκολες στιγμές
Αξίζει να αναφέρουμε πως οι δηλώσεις αυτές ήρθαν λίγες μόλις ώρες μετά την συνέντευξη του Έλληνα πρωθυπουργού στο πρακτορείο Anadolu. Ο κ. Τσίπρας μίλησε για το προσφυγικό, το Κυπριακό αλλά και τις σχέσεις Ελλάδας Τουρκίας κάνοντας αναφορές στην συνθήκη της Λωζάννης.
Το προσφυγικό
Ο πρωθυπουργός μιλώντας για το προσφυγικό τόνισε πως η Τουρκία έχει επωμιστεί το φορτίο των 4 εκατ. προσφύγων και συμπλήρωσε ότι «αυτό θα πρέπει να αναγνωρίζεται από την διεθνή κοινότητα και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να υποστηρίξει τον γείτονά μας».
Παράλληλα ο κ. Τσίπρας σχολιάζοντας την συμφωνία Τουρκίας-ΕΕ για το προσφυγικό είπε ότι οι ροές παράνομων μεταναστών αλλά και οι θάνατοι στο Αιγαίο έχουν μειωθεί δραστικά. Συνεχίζοντας ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε ότι Ελλάδα και Τουρκία πρέπει να ισχυροποιήσουν περαιτέρω την συνεργασία του αφού «τα ελληνικά νησιά έχουν επωμιστεί μεγάλο βάρος τα τελευταία χρόνια», ενώ μιλώντας για την χορήγηση ασύλου είπε ότι η Ελλάδα έχει μία από τις ταχύτερες διαδικασίες.
Το Κυπριακό
Ο Έλληνας πρωθυπουργός μίλησε και για άλλα ζητήματα όπως το Κυπριακό, απαντώντας στο ερώτημα για το εάν υπάρχει πιθανότητα για νέες συνομιλίες. Ο κ. Τσίπρας είπε πως όλες οι πλευρές θα πρέπει να εργάζονται για μία «δίκαιη και βιώσιμη λύση βασισμένη στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ», παρά τις εκλογικές αναμετρήσεις που έπονται για αυτήν την χρονιά και στις δύο χώρες.
«Η επανένωση του νησιού σε αυτήν την βάση είναι η μόνη πιθανή λύση» είπε ο πρωθυπουργός και κάλεσε για «αποτελεσματικές προπαρασκευές συναντήσεις» με την τουρκική πλευρά.
Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις
Ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε και για τις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας τα τελευταία χρόνια λέγοντας πως «πρέπει να δημιουργηθούν οι απαραίτητες συνθήκες για να γίνουν ιστορικά βήματα». Όσον αφορά τις σχέσεις του με τον Τούρκο πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε ότι βασίζονται «στον σεβασμό, την ειλικρίνεια και την ευθύτητα» παρά το γεγονός πως έχουν δοκιμαστεί σε «πολύ δύσκολες καταστάσεις».
«Ωστόσο», συμπληρώνει, «μας επετράπη να ενοποιήσουμε κανάλια επικοινωνίας σε πολλά επίπεδα προκειμένου να ξεπεράσουμε εμπόδια και να μπορούμε, σήμερα, να μιλάμε για μια θετική ατζέντα».
Σχολιάζοντας για τις προσδοκίες που έχει για την επίσκεψή του στην Τουρκία, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε «κατά την διάρκεια της επίσκεψής μου θα έχουμε την ευκαιρία να συνεχίσουμε τον δύσκολο αλλά και ειλικρινή διάλογο που ξεκινήσαμε τον Δεκέμβριο του 2017 και να ξαναπιάσουμε την θετική μας ατζέντα από εκεί που την αφήσαμε».
Η μειονότητα της Θράκης
Ο πρωθυπουργός μίλησε και για την μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης (τουρκική όπως την αναφέρει το Anadolu) λέγοντας πως «η συνθήκη της Λωζάννης είναι η ισχύουσα διεθνής συνθήκη που αφορά τις μειονότητας, συνεπώς ενημερώνουμε ο ένας τον άλλον σχετικά με τις εξελίξεις σε αυτήν την βάση», ενώ τόνισε πως θεωρεί το συγκεκριμένο θέμα ένα εσωτερικό ζήτημα και όχι διμερές.
«Έχουμε κάνει σημαντικά βήματα έως τώρα όσον αφορά την εφαρμογή της Σαρίας την δομή και την λειτουργία των γραφείων των Μουφτήδων αλλά και την εκπαιδευτική πολιτική. Θα συνεχίσουμε σε αυτήν την κατεύθυνση» είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Επίσκεψη με ιδιαίτερο συμβολισμό σε Αγιά Σοφιά και Χάλκη
Τον ιερό ναό της Αγίας Σοφίας που λειτουργεί ως μουσείο στην Κωνσταντινούπολη θα επισκεφτεί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατά την παραμονή του στην Τουρκία, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του ΕleftherosΤypos.gr.
Η επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης έχει γίνει μεγάλο γεγονός και όλοι οι κάτοικοι συζητούν αυτό το θέμα. Η είδηση είναι γνωστή καθώς η τουρκική εφημερίδα Ηurriyet έχει αναφέρει με πρωτοσέλιδό της δημοσίευμα το γεγονός πως Ελληνας πρωθυπουργός για πρώτη φορά θα επισκεφθεί τη Θεολογική Σχολή και ο πρόεδρος του τουρκικού Κοινοβουλίου Mπιναλί Γιλντιρίμ δήλωσε: «Καλώς να ορίσει ο μουσαφίρης μας στην Τουρκία και θα προσπαθήσουμε να τον φιλοξενήσουμε με τον καλύτερο τρόπο». Ο αμαξάς ο οποίος μας ανέβασε στο λόφο της Ελπίδας όπου βρίσκεται η Σχολή, μας εξέφρασε τη χαρά του: «Μακάρι εμείς να ξεναγήσουμε με την άμαξά μας τον Τσίπρα στο νησί».
Στη Θεολογική Σχολή, η οποία παραμένει κλειστή από το 1971 με απόφαση του τουρκικού κράτους (λειτουργούσε από το 1844 μέχρι και το 1971 και 12 Οικουμενικοί Πατριάρχες ήταν απόφοιτοί της), επικρατεί ενθουσιασμός καθώς θεωρούν πως η απόφαση Τσίπρα να την επισκεφθεί και να συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη εκεί στρέφει την προσοχή στο θέμα του αιτήματος της επαναλειτουργίας της.
Ακολουθεί αναλυτικά το πρόγραμμα:
Τρίτη 5 Φεβρουαρίου
16:00 Άφιξη στο Προεδρικό Μέγαρο και συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Fuat Oktay.
16:45 Συνάντηση του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα με τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Recep Tayyip Erdoğan και εν συνεχεία διευρυμένες συνομιλίες της ελληνικής αποστολής με αξιωματούχους της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας.
18:50 Δηλώσεις του Πρωθυπουργού και του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας προς τους εκπροσώπους του Τύπου.
19:30 Δείπνο παρατιθέμενο από τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας προς τιμήν του Έλληνα Πρωθυπουργού.
Τετάρτη 6 Φεβρουαρίου
09:15 Επίσκεψη και ξενάγηση του Πρωθυπουργού στην Αγία Σοφία.
11:30 Μετάβαση του Πρωθυπουργού στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου αφού ξεναγηθεί θα έχει συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, Βαρθολομαίο.
18:30 Συνάντηση του Πρωθυπουργού με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας της Κωνσταντινούπολης στο Σισμανόγλειο Μέγαρο όπου στεγάζεται το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας.