Ανοίγει η ψαλίδα των επιτοκίων με τα καταθετικά να παραμένουν «παγωμένα», την ώρα που το κόστος των δανείων συνεχίζει να αυξάνεται. Τα στοιχεία Σεπτεμβρίου 2022 που δημοσίευσε η ΤτΕ, δείχνουν ότι την ώρα που το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των νέων καταθέσεων παρέμεινε αμετάβλητο κοντά στο μηδέν (0,04%), το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των νέων δανείων σκαρφάλωσε στο 4,6%.

Οι καταθέσεις παραμένουν το φθηνό χρήμα που δίνουμε στις τράπεζες, το οποίο μας δανείζουν αρκετά ακριβότερα στη συνέχεια. Η διαφορά για τις τράπεζες, δηλαδή το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των νέων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στο 4,56%. Αύξηση υπάρχει και στα επιτόκια των υφιστάμενων δανείων που έφτασε στο 3,95%. Σε ήδη υπάρχουσες καταθέσεις και δάνεια, η διαφορά υπέρ των τραπεζών αυξήθηκε στο 3,91%. Η ΕΚΤ έχει αυξήσει τρεις φορές τα βασικά επιτόκια, οι αυξήσεις περνούν περισσότερο ή λιγότερο στην αγορά, αλλά η ανταμοιβή για τις καταθέσεις, το επιτόκιο που πληρώνουν οι τράπεζες στους καταθέτες παραμένει και τον Σεπτέμβριο κοντά στο μηδέν. Δεδομένου του ισχυρού πληθωρισμού, η αξία των κεφαλαίων που μένουν «παρκαρισμένα» σε τραπεζικούς λογαριασμούς χάνεται με ρυθμό κοντά στο 10% ετησίως, όμως μέχρι και σήμερα οι τράπεζες βλέπουν τις καταθέσεις να αυξάνονται, ακόμα και με τα υφιστάμενα επιτόκια.

Την ώρα που στον υπόλοιπο κόσμο οι τράπεζες ανταγωνίζονται για την προσέλκυση καταθέσεων, στην Ελλάδα έχουν υπερβάλλουσα ρευστότητα, κάτι που δημιουργεί σημαντικά ερωτήματα για το αν δουλεύει ο ανταγωνισμός. Την ίδια περίοδο σε άλλες χώρες της Ευρώπης, οι τράπεζες πρόσφεραν νέες προθεσμιακές καταθέσεις έτους, με επιτόκιο υπερδιπλάσιο από το αντίστοιχο στην Ελλάδα στο 0,35%. Σε προθεσμιακές με μεγαλύτερη διάρκεια, η διαφορά των επιτοκίων που δίνουν στο εξωτερικό, με αυτά που προσφέρουν οι ελληνικές τράπεζες φτάνει έως και το 470%. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι καταθέσεις διετίας που στην Ελλάδα το επιτόκιο βρίσκεται στο 0,14%, ενώ στην Ευρωζώνη προσφέρεται έως και 0,81%.

Σε αυτό το πλαίσιο δεν αποτελεί έκπληξη ότι και οι ελληνικές τράπεζες δέχονται σημαντικές πιέσεις για να προχωρήσουν σε αύξηση των επιτοκίων στις καταθέσεις, καθώς επιμένουν να τα κρατούν πολύ χαμηλά, παρά την απότομη αύξηση των επιτοκίων του ευρώ, κατά 2% μέσα σε λίγους μήνες. Από την πλευρά της κυβέρνησης έχουν έρθει οι πρώτες εκδηλώσεις δυσφορίας, με ξεκάθαρες δηλώσεις περί επαρκούς ανταγωνισμού στην τραπεζική αγορά, ενώ οι τελευταίες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας φέρνουν νέα πίεση προς τις τράπεζες να προχωρήσουν σε αλλαγές. Εντός συνόρων, δεν είναι κρυφό ότι η κυβέρνηση δεν είναι καθόλου ικανοποιημένη από την πολιτική των τραπεζών στα επιτόκια καταθέσεων, όπως φάνηκε και με την πρόσφατη δήλωση του οικονομικού συμβούλου του πρωθυπουργού, Αλέξη Πατέλη, που εκτίμησε ότι σε διάστημα χρόνου οι τράπεζες θα καταλάβουν ότι, αν δεν προσφέρουν ικανοποιητικές αποδόσεις στους πελάτες τους, κινδυνεύουν να τους χάσουν. Οι τράπεζες δέχονται πίεση και από τη Φρανκφούρτη, καθώς από τις 23 Νοεμβρίου δίνεται τέλος στην εποχή της χρηματοδότησης από την ΕΚΤ με αρνητικά ή πολύ χαμηλά επιτόκια. Ειδικότερα το επιτόκιο για το «φθηνό χρήμα» της πανδημίας (TLTRO III) θα φτάσει στο 1,75%. Το πρόγραμμα έδινε στις ευρωπαϊκές τράπεζες εξαιρετικούς όρους για να συγκεντρώσουν κεφάλαια με τις ελληνικές να έχουν πάρει περί τα 51 δισ. ευρώ. Τώρα που η κάνουλα των αρνητικών επιτοκίων κλείνει, ίσως η προσέλκυση κεφαλαίων μέσω καταθέσεων να μπει ξανά στις προτεραιότητές τους.

Τα στοιχεία Σεπτεμβρίου δείχνουν ότι σε νέες καταθέσεις το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο παρέμεινε αμετάβλητο στο 0,04%. Για νοικοκυριά και επιχειρήσεις στο 0,03% και στο 0,01% αντίστοιχα. Το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων με διάρκεια έως 1 έτος από νοικοκυριά αυξήθηκε στο 0,14% από 0,11%. Την ίδια ώρα, για τα νέα δάνεια το μέσο επιτόκιο του συνόλου των νέων δανείων αυξήθηκε κατά 60 μονάδες βάσης στο 4,6%. Στα καταναλωτικά χωρίς καθορισμένη διάρκεια (πιστωτικών καρτών, ανοικτά δάνεια και υπεραναλήψεις) παρέμεινε αμετάβλητο στο 14,11%. Το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών με κυμαινόμενο αυξήθηκε κατά 49 μονάδες βάσης στο 3,5%. Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών αυξήθηκε κατά 45 μονάδες στο 4.37%. Το αντίστοιχο των επαγγελματικών αυξήθηκε κατά 15 μονάδες στο 6,62%. Το επιτόκιο των νέων επιχειρηματικών με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο αυξήθηκε κατά 97 μονάδες βάσης, στο 3,97%.

Στις υφιστάμενες καταθέσεις το μέσο επιτόκιο παρέμεινε στο 0,04%. Με συμφωνημένη διάρκεια έως 2 έτη από νοικοκυριά παρέμεινε στο 0,09%, ενώ από επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 4 μονάδες στο 0,16%. Παράλληλα, το μέσο επιτόκιο των υφιστάμενων δανείων αυξήθηκε κατά 31 μονάδες στο 3,95%. Στα υφιστάμενα στεγαστικών με διάρκεια άνω των 5 ετών αυξήθηκε κατά 43 μονάδες στο 2,73%. Των καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς ιδιώτες αυξήθηκε κατά 17 μονάδες στο 6,64%. Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών με διάρκεια άνω των 5 ετών αυξήθηκε κατά 22 μονάδες στο 3,37%.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Πρακτικά, κάποιος που έχει για ένα χρόνο 5.000 ευρώ στην τράπεζα, με επιτόκιο σχεδόν «μηδέν», έχει ήδη απολέσει σχεδόν το 9-10% της αγοραστικής του αξίας, καθώς οι τιμές στην αγορά έκαναν άλματα. Ο πληθωρισμός το 2022 αναμένεται από το ΥΠΟΙΚ να κλείσει κοντά στο 10%. Αυτό σημαίνει ότι με τα 5.000 ευρώ αγοράζεις όσα αγόραζες με 4.500 ευρώ πριν ένα χρόνο. Απώλεια αγοραστικής αξίας, περίπου 500 ευρώ!

Αλμα 8 δισ. φέτος στις καταθέσεις

Σε συνεχή άνοδο οι καταθέσεις στις τράπεζες που αυξήθηκαν πάνω από 8 δισ. ευρώ μόνο φέτος. Στις αρχές του 2019 τα στοιχεία δείχνουν κάτι παραπάνω από 130 δισ. ευρώ καταθέσεις. Σε δύο μόνο χρόνια η αύξηση φτάνει το 27% (Σεπτέμβριος 2019 – Σεπτέμβριος 2022) και τον προηγούμενο μήνα έφτασαν σε σύνολο τα 195,5 δισ. ευρώ. Η αυξήσεις δεν είναι ίδιες για όλους με 21% αύξηση για τα νοικοκυριά και σχεδόν διπλασιασμό για μέρος των επιχειρήσεων. Από τα 114,41 δισ. ευρώ του 2019, οι καταθέσεις των νοικοκυριών έχουν σημειώσει αύξηση κατά 24,42 δισ. ευρώ.

Ειδήσεις σήμερα

Επίδομα Θέρμανσης: Σε ΦΕΚ η απόφαση – Οι δικαιούχοι, τα κριτήρια και οι εξαιρέσεις

Σεπόλια: Αυτοί είναι οι δύο νέοι συλληφθέντες – Υψηλά αμειβόμενοι στις δουλειές τους – Αναζητούνται ακόμα δύο

Yπολογιστής και κινητό μας αλλάζουν: Με καμπούρα και… διπλό βλέφαρο ο άνθρωπος του μέλλοντος