Η σύνδεση του επιδόματος με τον μισθό θα έχει δύο πλαφόν, ένα ανώτατο ως τα 1.100 με 1.200 ευρώ (για 3 ή 4 μήνες) και ένα κατώτατο που είναι το βασικό επίδομα όπως ισχύει κάθε φορά εν προκειμένω τα 479 ευρώ το μήνα που είναι σήμερα.
Εντός του έτους
Η αναμόρφωση του επιδόματος αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές μεταρρυθμίσεις που έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και θα υλοποιηθεί μέσα στο 2024, αρχικά με πιλοτικό στάδιο για ένα τρίμηνο ή εξάμηνο και στη συνέχεια (προς το τέλος του έτους) με καθολική εφαρμογή των αλλαγών για το σύνολο των ανέργων.
Στο σχεδιασμό του νέου επιδόματος ετοιμάζει συμμετέχουν συμβουλευτικά και εμπειρογνώμονες του ΟΟΣΑ.
Αρμόδιο στέλεχος που ρωτήθηκε από τον «Ε.Τ» για το νέο επίδομα ανεργίας απέκλεισε κατηγορηματικά οποιαδήποτε μείωσή του, ενώ στην ερώτηση αν στα εξεταζόμενα σενάρια είναι και ο διπλασιασμός της διάρκειας καταβολής του, με προϋποθέσεις, απάντησε ότι «είναι πιθανό».
Σενάρια
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του «Ελεύθερου Τύπου» τα σενάρια που εξετάζονται για το νέο επίδομα ανεργίας περιλαμβάνουν:
1 Αποσύνδεση του επιδόματος ανεργίας από τον κατώτατο μισθό για συγκεκριμένες κατηγορίες και σύνδεσή του με τον μέσο πραγματικό μισθό των εργαζομένων σε ποσοστά μεταξύ 55% και 70%.
2 Αύξηση της διάρκειας καταβολής του επιδόματος έως τους 24 μήνες με κριτήριο τα έτη ασφάλισης και καταβολής εισφορών υπέρ ανεργίας. Το ποσό θα ξεκινά από ψηλά π.χ. 70% του μισθού για τους πρώτους 3 ή 4 μήνες και θα κατεβαίνει σταδιακά μέχρι το βασικό επίδομα.
Συντάξεις Φεβρουαρίου 2025: Δείτε τις ημερομηνίες που θα πληρωθούν
3 Θέσπιση της υποχρέωσης των ανέργων να ενταχθούν ταυτόχρονα με την καταβολή του αυξημένου επιδόματος σε πρόγραμμα κατάρτισης ώστε να αποκτήσουν την εξειδίκευση που χρειάζονται για να τοποθετηθούν σε θέση εργασίας. Η παρακολούθηση της κατάρτισης μπαίνει ως προϋπόθεση και για την καταβολή του αυξημένου επιδόματος.
4 Αλλαγή στα κριτήρια των ελάχιστων ημερών απασχόλησης που απαιτούνται για την επαναλαμβανόμενη λήψη επιδόματος ανεργίας από τους εποχικά εργαζόμενους.
Η σύνδεση του επιδόματος με έτη ασφάλισης εξασφαλίζει τη δικαιότερη χορήγησή του καθώς σήμερα όλοι ανεξαιρέτως άνεργοι που παίρνουν επίδομα από τη ΔΥΠΑ, λαμβάνουν το ίδιο ποσό των 479 ευρώ είτε πλήρωσαν εισφορές υπέρ ανεργίας για 35 χρόνια είτε για 1 χρόνο.
Παράδειγμα
Για παράδειγμα εργαζόμενος για 35 χρόνια στον ιδιωτικό τομέα ως μισθωτός, με μέσο όρο αποδοχών 3.000 ευρώ, έχει πληρώσει κατά μέσο όρο 45.000 ευρώ σε εισφορές ανεργίας (δικές του και του εργοδότη). Αντίστοιχα, ένας εργαζόμενος με μισθό 780 ευρώ που συμπληρώνει 2 χρόνια εργασίας έχει καταβάλει περίπου 700 ευρώ εισφορές υπέρ ανεργίας. Με το καθεστώς επιδότησης που ισχύει σήμερα και οι δύο εργαζόμενοι, αν μείνουν άνεργοι, θα πάρουν το ίδιο επίδομα ανεργίας με 479 ευρώ μηνιαίως.
Με το νέο σύστημα, ο εργαζόμενος του παραδείγματος που έχει μισθό 3.000 ευρώ και εισφορές 35ετίας υπέρ ανεργίας θα επιδοτηθεί με υψηλότερο επίδομα ανεργίας.
Τα… όρια
Ενα από τα σενάρια που εξετάζει η ΔΥΠΑ είναι το επίδομα να φτάνει ως το 70% του μισθού, αλλά με κόφτη στα 1.100 με 1.200 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι ένας εργαζόμενος με μισθό 3.000 ευρώ αν μείνει άνεργος δεν θα πάρει επίδομα 2.100 ευρώ που είναι το 70%, του μισθού, αλλά το ποσό θα περιοριστεί στο πλαφόν των 1.100 ή 1.200 ευρώ.
Το πλαφόν δεν θα αφορά μόνο το ανώτατο ποσό αλλά και το κατώτατο ποσό του επιδόματος που δεν θα πέφτει κάτω από το εκάστοτε βασικό επίδομα ανεργίας των 479 ευρώ σήμερα και γύρω στα 505 ευρώ που θα είναι από τον Απρίλιο με τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού. Αν δηλαδή ένας άνεργος πάρει επίδομα 55% του μισθού και πέσει στα 400 ευρώ, θα πάρει το βασικό επίδομα των 505 ευρώ.
Το πιλοτικό σχέδιο για το νέο επίδομα ανεργίας θα εφαρμοστεί για περίπου 10.000 ανέργους. Ο στόχος των αλλαγών δεν είναι να εθιστούν οι άνεργοι σε ένα υψηλότερο επίδομα αλλά να πάρουν ένα καλύτερο επίδομα για σύντομο διάστημα ώστε να επιστρέψουν γρήγορα σε θέση απασχόλησης.
Τέσσερις κλίμακες από 55% ως 70%
Η αναλογία μισθού και επιδόματος είναι πιθανό σύμφωνα με τα εξεταζόμενα σενάρια, να έχει 4 κλίμακες επιδότησης, ανάλογα με τη διάρκεια της απασχόλησης. Μια από τις εκδοχές που μελετώνται είναι το επίδομα να ανέρχεται στο 70% του μισθού για όσους έχουν συμπληρώσει 5 έτη εργασίας τουλάχιστον και άνω, στο 65% για όσους έχουν συμπληρώσει εργασία 24 μηνών, στο 60% με 12 μήνες εργασίας και στο 55% με 6 μήνες εργασίας.
Το ποσοστό του επιδόματος επί του μισθού δεν σημαίνει ότι θα καταβάλλεται για 12 μήνες αλλά η διάρκειά του θα είναι αντιστρόφως ανάλογη του ποσού, δηλαδή υψηλό επίδομα, αλλά για μικρότερο χρονικό διάστημα.
Σύμφωνα με ένα από τα εξεταζόμενα σενάρια:
*Ενας άνεργος που έχει για παράδειγμα 25 χρόνια ασφάλισης, θα παίρνει επίδομα ανεργίας στο 70% του μισθού για 24 μήνες (χωρίς να ξεπερνά το πλαφόν επιδόματος στα 1.100, ή 1.200 ευρώ).
*Ενας άνεργος που έχει εργαστεί 2 χρόνια θα πάρει επίδομα ίσο με το 65% του μισθού για 10 ή 12 μήνες.
*Ενας άνεργος που έχει συμπληρώσει 12 μήνες θα πάρει επίδομα ίσο με το 60% του μισθού για 6 μήνες.
*Ενας άνεργος που εργάστηκε για 6 μήνες θα πάρει το 55% του μισθού για 3 μήνες.
Νέο επίδομα ανεργίας (*)
Επίδομα ως ποσοστό μισθού | Διάστημα εργασίας | Διάστημα επιδότησης |
70% | 48 μήνες κα άνω | Εως 24 μήνες |
65% | 24 μήνες | Εως 12 μήνες |
60% | 12 μήνες | 6 μήνες |
55% | 6 μήνες | 3 μήνες |
(*)Εξεταζόμενο σενάριο
Η διάρκεια επιδότησης ανεργίας σήμερα
Μισθωτοί συνεχούς απασχόλησης | Εποχικοί εργαζόμενοι | ||
Μήνες εργασίας | Μήνες επιδότησης ανεργίας | Μήνες εργασίας | Μήνες επιδότησης ανεργίας |
7 | 5 | 4 | 3 |
8 | 6 | 6 | 6 |
10 | 8 | 8 | 8 |
11ή 12 | 12 | 10 | 12 |
Πηγή: ΔΥΠΑ
Διάρκεια ανεργίας (χιλιάδες άτομα)
Ετη | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |
Λιγότερο από 1 μήνα | 28,9 | 22,6 | 17,8 | 25,3 | 19,9 |
1 – 2 μήνες | 57,7 | 48,2 | 49,8 | 47,8 | 41,5 |
3 – 5 μήνες | 77,1 | 59,7 | 67,1 | 73,8 | 62,1 |
6 – 11 μήνες | 99,9 | 109,9 | 111,4 | 102,1 | 89,1 |
12 μήνες και άνω (μακροχρόνια άνεργοι) | 643,7 | 574,4 | 502,1 | 422,5 | 363,9 |
Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ.