Η κυβέρνηση με στόχο να επισπεύσει την καταβολή των ποσών στους συνταξιούχους από μειώσεις επικουρικών συντάξεων, κατάργηση Δώρων και κρατήσεις Εισφοράς Αλληλεγγύης που κρίθηκαν αντισυνταγματικές δρομολογεί πρώτον τη μαζική εκκαθάριση όλων των αγωγών που εκκρεμούν στον ΕΦΚΑ και αμέσως μετά την έκδοση των αποφάσεων για πληρωμές με δίκες-εξπρές.

Οι πληρωμές στις αγωγές που εκκρεμούν αναμένονται ως τον Μάρτιο του 2026. Το υπουργείο Δικαιοσύνης εκτιμά ότι εκκρεμούν περί τις 10.000 ομαδικές αγωγές των 50 ατόμων η κάθε μία, που σημαίνει ότι αφορούν σε διεκδικήσεις για πληρωμές αναδρομικών από περίπου 500.000 συνταξιούχους.

Το σχέδιο για την επίσπευση των πληρωμών θα υλοποιηθεί από το υπουργείο Δικαιοσύνης σε συνεργασία με τον ΕΦΚΑ και ανάδοχο εταιρία, η οποία ανέλαβε κατόπιν διαγωνισμού που προκήρυξε το υπουργείο Δικαιοσύνης την επεξεργασία όλων των αγωγών που εκκρεμούν για διεκδικήσεις αναδρομικών από συνταξιούχους, και τη σύνταξη από κοινού με τον ΕΦΚΑ των απόψεων που θα συνοδεύουν τις εν λόγω αγωγές κατά το στάδιο της εκδίκασής τους.

Η συλλογή και η κωδικοποίηση των αγωγών αυτών αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί σε 11 μήνες από σήμερα, δηλαδή μέχρι το Μάρτιο του 2026. Από αυτό το σημείο και μετά, μετρά αντίστροφα και ο χρόνος για την πληρωμή των αναδρομικών στους συνταξιούχους που έχουν υποβάλει αγωγές, όχι όμως με τακτική δικάσιμο, δηλαδή με βάση την ημερομηνία που θα εκδικαζόταν η κάθε υπόθεση, αλλά με δίκες «εξπρές».

Οπως εξήγησαν νομικοί κύκλοι στο ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», μετά την εκκαθάριση των υποθέσεων, το επόμενο βήμα για την επίσπευση των πληρωμών θα μπορεί να είναι η εκδίκασή τους από το Δικαστικό Συμβούλιο Πρωτοδικών. Η εκδίκασή τους από το Δικαστικό Συμβούλιο μειώνει αποφασιστικά τον χρόνο που θα εκδίδονταν οι αποφάσεις ίσως και σε ένα τρίμηνο ή εξάμηνο, ενώ αν ακολουθούνταν η κανονική δικαστική οδός, τότε χιλιάδες υποθέσεις θα έφταναν να δικαστούν μετά από μια 5ετία.

Η εκδίκαση των αγωγών αναβαλλόταν επί σειρά ετών, προκειμένου να ολοκληρωθεί η συγκέντρωση του διοικητικού φακέλου και των απόψεων της διοίκησης.

Μέσω του έργου θα γίνει συλλογή των εκκρεμών αγωγών από όλες τις επιμέρους τοπικές διευθύνσεις των τέως ασφαλιστικών ταμείων, κατηγοριοποίηση των αγωγών βάσει αντικειμένου διαφοράς (μείωση σύνταξης, κατάργηση δώρου, κ.λπ.), καταγραφή εγγράφων-απόψεων του Φορέα για τις ασκηθείσες αγωγές με δεδομένα για κάθε περίπτωση από τα επιμέρους συστήματα των τέως ασφαλιστικών ταμείων και, αποστολή των εγγράφων στις αρμόδιες υπηρεσίες.

Το έργο θα ολοκληρωθεί σε 11 μήνες και θα αποφορτίσει τα διοικητικά δικαστήρια επιτρέποντάς τους να επιταχύνουν την ενασχόλησή τους με το λοιπό έργο τους και την επιτάχυνσης της απονομής Δικαιοσύνης σε χιλιάδες άλλες υποθέσεις η επίλυση των οποίων χρονίζει στις δικαστικές αίθουσες.

Η διαδικασία για την επιτάχυνση επίλυσης εκκρεμών αγωγών ενώπιον των Διοικητικών Πρωτοδικείων θα γίνει με χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Ποια αναδρομικά πληρώνονται, ποια απορρίπτονται;

Τα αναδρομικά που κερδίζονται στα δικαστήρια όσον αφορά τις επικουρικές συντάξεις και τα Δώρα είναι αυτά για τα οποία οι συνταξιούχοι κατέθεσαν αγωγές μέχρι 31 Ιουλίου 2020, διεκδικώντας επιστροφή των μειώσεων που τους επιβλήθηκαν για 11 μήνες τόσο στη σύνταξη όσο και στα Δώρα κύριας και επικουρικής σύνταξης. Το 11μηνο αυτό είναι το διάστημα από Ιούνιο του 2015 μέχρι Μάιο του 2016 που το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι οι μειώσεις που είχαν οι συνταξιούχοι ήταν αντισυνταγματικές.

Τα αναδρομικά για τις κρατήσεις ΕΑΣ είναι για το διάστημα Φεβρουαρίου 2017-Δεκεμβρίου 2018, ήτοι για 23 μήνες που η εν λόγω εισφορά η οποία επιβάλλεται σε κύριες συντάξεις από 1.400 ευρώ και άνω κρίθηκε αντισυνταγματική μόνον για τους συνταξιούχους του Δημοσίου από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Οι αγωγές που κερδίζουν τα αναδρομικά των 23 μηνών από την ΕΑΣ θα πρέπει να έχουν κατατεθεί ως το 2020, καθώς οι διεκδικήσεις από το Δημόσιο υπόκειται σε διετή παραγραφή.

Οι αγωγές που για μεν τις επικουρικές έχουν κατατεθεί μετά τις 31 Ιουλίου 2020 και για δε, την ΕΑΣ από το 2021 και μετά, δεν θα έχουν καμία τύχη και κατά τα φαινόμενα θα απορριφθούν με συνοπτικές διαδικασίες.

Εκτός αναδρομικών όσοι δεν άσκησαν αγωγές;

Η διαδικασία που επέλεξε η κυβέρνηση για να δώσει λύση στα αναδρομικά που περιμένουν οι συνταξιούχοι σίγουρα δεν περιλαμβάνει τους συνταξιούχους που δεν προσέφυγαν στα δικαστήρια για να διεκδικήσουν τις περικοπές συντάξεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικές.

Ευθύνη για τη μη προσφυγή τους έχει και η κυβέρνηση, καθώς το 2020 αρμόδια και μη στελέχη της έλεγαν στους συνταξιούχους ότι θα πληρωθούν τα αναδρομικά χωρίς να χρειάζεται να προσφύγουν στα δικαστήριο. Οι πληρωμές όντως έγιναν και τα αναδρομικά δόθηκαν σε όλους, αλλά μόνον για τις μειώσεις στις κύριες συντάξεις. Για τις επικουρικές και τα Δώρα τα αναδρομικά έμειναν εκτός και τα κατοχύρωσαν μόνον όσοι -παρά τις διαβεβαιώσεις- προσέφυγαν στα δικαστήρια.

Ωστόσο, είναι πολύ πιθανό για λόγους ασφάλειας δικαίου να αποζημιωθούν και οι συνταξιούχοι που δεν κατέθεσαν προσφυγές με τη χορήγηση της 13^ης σύνταξης που εξετάζεται από την κυβέρνηση και θα αφορά όλους τους συνταξιούχους. Το ποσό της σύνταξης-δώρο μπορεί να είναι μεταξύ 500 και 800 ευρώ και αν αποφασιστεί θα ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο και θα έχει μόνιμο χαρακτήρα.

Γιατί καθυστερεί η εκδίκαση των αγωγών;

Ενας από τους βασικούς λόγους που καθυστερεί η εκδίκαση των αγωγών για τα αναδρομικά των συνταξιούχων είναι και το γεγονός ότι ο ΕΦΚΑ καθυστερεί για μήνες να καταθέσει τις απόψεις του, με αποτέλεσμα να μπλοκάρονται οι δίκες και να δίδονται συνεχείς αναβολές επειδή δεν υπάρχει η άποψη του εναγόμενου που είναι ο ΕΦΚΑ. Με την εκκαθάριση όλων των υποθέσεων και την κατάταξή τους σε εκείνες που αφορούν αναδρομικά για επικουρικές, για Δώρα και για τις κρατήσεις της Εισφοράς Αλληλεγγύης, θα συνταχθούν ενιαίες απόψεις από τον ΕΦΚΑ και όλοι οι φάκελοι θα φτάσουν πλήρεις στα δικαστήρια για να εκδοθούν οι αποφάσεις που στη συντριπτική τους πλειοψηφία θα είναι υπέρ των συνταξιούχων.

Οι πίνακες με τα τελικά αναδρομικά επικουρικών συντάξεων

IKA-ΕΤΕΑΜ

ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΕΣ

ΔΗΜΟΣΙΟ

ΝΑΤ-ΚΕΑΝ (*)

(*) Εξαιρέθηκαν από τη μείωση του νόμου 4051 λόγω προγενέστερης μείωσης 7% η οποία επιστράφηκε το 2020 για 11 μήνες και απομένουν τα αναδρομικά από τη μείωση νόμου 4093 και τα Δώρα

ΛΟΙΠΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ (*)

(*)Εμποροϋπαλλήλων, Ηλεκτροτεχνιτών, Αρτοποιών, Δικηγόρων, ΕΡΤ, κ.ά.