Εχουν ληφθεί μέτρα «κομμένα και ραμμένα» στις ανάγκες των κατοίκων στις περιοχές που επλήγησαν από τις πρόσφατες πλημμύρες και έχουν αυξηθεί οι έλεγχοι για την περιστολή περιστατικών αθέμιτης κερδοφορίας.
Tα μέτρα
Ειδικότερα, προσφάτως, με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης Κώστα Σκρέκα ορίστηκε ανώτατη τιμή στο εμφιαλωμένο νερό που πωλείται στη Θεσσαλία, με ισχύ έως τις 31 Οκτωβρίου 2023.
Το μέτρο -που απευθύνεται στις επιχειρήσεις κάθε είδους που διακινούν εμφιαλωμένο νερό- ορίζει, αναλόγως του μεγέθους της συσκευασίας, την εξής ανώτατη, τελική, τιμή πώλησης:
* 500 ml: 0,50 €
* 750 ml: 0,55 €
* 1 λίτρο: 0,60 €
* 1 ½ λίτρο: 0,70 €
* Πολυσυσκευασία 6 φιαλών των 500 ml: 1,20 €
Πιο... ξινός ο χυμός πορτοκαλιού το 2025
* Πολυσυσκευασία 12 φιαλών των 500 ml: 2,00 €
* Πολυσυσκευασία 6 φιαλών του 1 λίτρου: 2,00 €
* Πολυσυσκευασία 6 φιαλών του 1 ½ λίτρου: 2,50 €
Πρόστιμα
Για τους παραβάτες προβλέπεται αυστηρό πρόστιμο, ίσο με τουλάχιστον το τετραπλάσιο του οφέλους, το οποίο προκύπτει από τη διαφορά της τιμής πώλησης με την ανώτατη τιμή πώλησης επί του συνόλου των αποθεμάτων νερού, πωληθέντων και μη, της επιχείρησης. Μάλιστα, το πρόστιμο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 5.000 ευρώ και μεγαλύτερο του 1.000.000 ευρώ.
Για βασικά είδη
Στο μεταξύ, είχε προηγηθεί έτερη Υπουργική Απόφαση, με την οποία επιβλήθηκε «πλαφόν» -επίσης μέχρι το τέλος Οκτωβρίου- στο μικτό περιθώριο κέρδους όλων των προϊόντων που είναι απαραίτητα για τη διατροφή και αξιοπρεπή διαβίωση των καταναλωτών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, με αφορμή τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες.
Βάσει αυτής, επεκτάθηκε, επί της ουσίας, το πεδίο εφαρμογής του θεσμικού πλαισίου για την περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας. Ο εν λόγω νόμος προβλέπει πως απαγορεύεται η αποκόμιση μικτού κέρδους από την πώληση οποιουδήποτε προϊόντος ή την παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας που είναι απαραίτητη για την υγεία, τη διατροφή, τη διαβίωση, τη μετακίνηση, τη θέρμανση, την παραγωγή ζεστού νερού χρήσεως και την ασφάλεια του καταναλωτή, καθώς και από την πώληση σχολικών ειδών και γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, ιδίως πρώτων υλών για την παραγωγή λιπασμάτων, ζωοτροφών, ωμών δημητριακών παντός είδους, αλεύρων, ηλίανθου φυτικών ελαίων, όταν το περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα προ της 31ης Δεκεμβρίου 2021. Μεταξύ αυτών είναι προϊόντα που εντάσσονται στο «καλάθι του νοικοκυριού», στο «καλάθι των μαθητών», οι θερμοσίφωνες, οι λέβητες κ.ά.
Οι προσφορές
Επιπρόσθετα, σούπερ μάρκετ, καθώς επίσης καταστήματα επίπλων και ηλεκτρικών ειδών στη Θεσσαλία κάνουν προσφορές στους πλημμυροπαθείς που προσπαθούν να ανακάμψουν.
Επειτα από επικοινωνία που είχε ο υπουργός Ανάπτυξης με όλες τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, κάποιες έχουν, ήδη, ανακοινώσει ότι πραγματοποιούν οριζόντιες μειώσεις, έως και 20%, σε βασικά αγαθά, όπως τρόφιμα, καθαριστικά κ.λπ., που διαθέτουν σε καταστήματά τους στη Θεσσαλία.
Επιπρόσθετα, ο κ. Σκρέκας είχε επαφές και με επιχειρηματίες από αλυσίδες ηλεκτρικών ειδών και επίπλων, προκειμένου και αυτοί, από την πλευρά τους, να κάνουν προσφορές στους κατοίκους της Θεσσαλίας, δικαιούχους της κρατικής αρωγής, που θα επιχειρήσουν να στήσουν εξαρχής το νοικοκυριό τους. Οι επιχειρηματίες φαίνεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να ανταποκρίνονται με προσφορές σε έπιπλα και ηλεκτρικά είδη, που αναμένεται να φτάσουν ακόμη και στα επίπεδα του 40%. Σε κάθε περίπτωση, οι ανακοινώσεις για το ακριβές ύψος των εκπτώσεων γίνεται από την κάθε εταιρία.
Από εκεί και πέρα, η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο για λήψη όποιου άλλου πρόσθετου μέτρου απαιτηθεί προς ανακούφιση των πλημμυροπαθών.
Οι έλεγχοι
Ταυτόχρονα, κλιμάκια της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) βρίσκονται στη Θεσσαλία για να ελέγξουν την τήρηση της νομοθεσίας σχετικά με την ανώτατη τιμή πώλησης στο εμφιαλωμένο νερό και το πλαφόν στο περιθώριο μικτού κέρδους, ενώ έλεγχοι διενεργούνται και στις τιμές πώλησης των προϊόντων στις λαϊκές αγορές. Μάλιστα, η ΔΙΜΕΑ έχει αποστείλει επιστολή στις Διευθύνσεις Ανάπτυξης (τομέας Εμπορίου) των τεσσάρων Περιφερειακών Ενοτήτων της Θεσσαλίας, ώστε να διενεργούν -σε καθημερινή βάση- ελέγχους στις λαϊκές αγορές, καθώς και σε όλα τα σημεία πώλησης εμφιαλωμένου νερού.
Η μεγάλη εικόνα
Οσον αφορά στο σύνολο της χώρας, ο «πυρήνας» της πολιτικής για την αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας παραμένει αναλλοίωτος.
Με την εντατικοποίηση των ελέγχων να αποτελεί «κλειδί» για την αποτροπή και την καταπολέμηση κρουσμάτων αισχροκέρδειας, η ΔΙΜΕΑ, πέραν από τις αποστολές στη Θεσσαλία, πραγματοποιεί στοχευμένους ελέγχους -είτε κατόπιν καταγγελιών είτε αυτεπάγγελτα- σε όλη τη χώρα. Αυτοί, λαμβάνουν χώρα σε φυσικά και διαδικτυακά καταστήματα και αφορούν -μεταξύ άλλων- σε προϊόντα όπως: αλεύρι, οπωροκηπευτικά, λάδι, φέτα, κρέας, αλλά και καύσιμα, καθαριστικά, σχολικά είδη, θερμοσίφωνες κ.λπ., με το υπουργείο Ανάπτυξης να ανακοινώνει, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, τα επιβληθέντα πρόστιμα. Πολύτιμο «εργαλείο» για τους ελέγχους, βάσει του οποίου επιβάλλονται και τα πρόστιμα, είναι ο νόμος που προαναφέρθηκε, περί «πλαφόν» στο μικτό περιθώριο κέρδους.
Σε ισχύ τα καλάθια του νοικοκυριού και των μαθητών
Από τα πλέον χαρακτηριστικά μέτρα του υπουργείου, που εντάσσεται στο πλέγμα των πρωτοβουλιών που λαμβάνονται κατά της ακρίβειας και των πιθανών κρουσμάτων αισχροκέρδειας, παραμένει το «καλάθι του νοικοκυριού».
Από τα τέλη Αυγούστου, μάλιστα, είναι υποχρεωτική η ένταξη σε αυτό, τουλάχιστον ενός προϊόντος επώνυμης ετικέτας στις εξής 13 κατηγορίες αγαθών: 1. ρύζι, 2. μακαρόνια Νο6, 3. αλεύρι για όλες τις χρήσεις, 4. φακές, 5. φασόλια, 6. ρεβίθια, 7. γάλα φρέσκο πλήρες, 8. γάλα φρέσκο με χαμηλά λιπαρά, 9. γάλα εβαπορέ, 10. γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις, 11. γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις με χαμηλά λιπαρά, 12. χυμός τομάτας διατηρημένος και 13. κατεψυγμένα λαχανικά (τουλάχιστον δύο από αρακά, μπάμιες και φασολάκια).
Προσαρμογή
Σε γενικές γραμμές, πρόκειται για ένα μέτρο που προσαρμόζεται στις καταναλωτικές συνήθειες που προκύπτουν ανά χρονικές περιόδους, π.χ. «καλάθι του Αϊ-Βασίλη», «καλάθι των νονών» κ.λπ., με πιο πρόσφατο παράδειγμα το «καλάθι των μαθητών», το οποίο βρίσκεται σε ισχύ από τα τέλη Αυγούστου και έως τις 3.10.2023. Σε αυτό συμπεριλαμβάνεται τουλάχιστον ένα προϊόν από τις παρακάτω 11 κατηγορίες προϊόντων: 1. σχολικές τσάντες, 2. κασετίνες, 3. τετράδια (και ετικέτες τετραδίων και καλύμματα), 4. μολύβια ξύλινα ή μηχανικά, 5. χρωματιστοί μαρκαδόροι, 6. στυλό, 7. γόμες, 8. ξύστρες, 9. διαβήτες, 10. χάρακες και 11. φωτοτυπικό χαρτί.
Σημειώνεται πως στην πρωτοβουλία λαμβάνουν μέρος οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο «καλάθι του νοικοκυριού», εφόσον βέβαια διαθέτουν προϊόντα στις παραπάνω κατηγορίες, αλλά και εξειδικευμένες επιχειρήσεις πώλησης σχολικών, χαρτικών και παιχνιδιών. Στην ηλεκτρονική πλατφόρμα https://e-katanalotis.gov.gr/ (διαθέσιμη και σε εφαρμογή) είναι αναρτημένα με τις τιμές πώλησης τόσο τα προϊόντα που αφορούν στο «καλάθι του νοικοκυριού» όσο και αυτά που εντάσσονται στο «καλάθι των μαθητών».
Σε ειδικό χώρο
Τέλος, είναι υποχρεωτικό το σύνολο των προϊόντων που συμπεριλαμβάνονται στο «καλάθι των μαθητών», αλλά και μία σειρά προϊόντων από το «καλάθι του νοικοκυριού» να τοποθετούνται σε ένα ξεχωριστό σημείο πώλησης, σε περίοπτη θέση του καταστήματος. Στο καλάθι του νοικοκυριού ειδικότερα, αυτή η υποχρέωση αφορά στις εξής 17 κατηγορίες αγαθών: 1. ρύζι, 2. ψωμί για τοστ, 3. μακαρόνια Νο6, 4. αλεύρι για όλες τις χρήσεις, 5. όσπρια (φακές ή φασόλια ή ρεβύθια), 6. γάλα εβαπορέ, 7. χυμός τομάτας διατηρημένος, 8. αυγά (κλωβοστοιχίας και αχυρώνα), 9. ελαιόλαδο, 10. ηλιέλαιο, 11. λευκή ζάχαρη, 12. Ελληνικός καφές, 13. στιγμιαίος καφές, 14. απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων, 15. απορρυπαντικά για σφουγγάρισμα και καθαρισμό επιφανειών – χλωρίνες, 16. τροφές για σκύλους και 17. τροφές για γάτες.
Ειδήσεις σήμερα
Τριετίες: Δεν θα υπάρχει θέμα αναδρομικότητας – Τα 5 αναλυτικά παραδείγματα [βίντεο]