Σε πρώτη φάση βρίσκεται σε τελική επεξεργασία το νέο πακέτο στήριξης κατά της ακρίβειας που θα οριστικοποιηθεί προς το τέλος του μήνα. Βασική παραδοχή για τον σχεδιασμό του είναι ότι λόγω των επιπτώσεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι τιμές του φυσικού αερίου και κατ’ επέκταση και του ηλεκτρικού ρεύματος θα μείνουν σε υψηλά επίπεδα. Μαζί και με τον υψηλό πληθωρισμό (μπορεί να υποχωρήσει λίγο για τεχνικούς λόγους διατηρώντας όμως υψηλά τα επίπεδα τιμών για πολλούς μήνες ακόμη) η πίεση στα εισοδήματα των πολιτών θα συνεχίσει να αυξάνεται και τους επόμενους μήνες.
Τουρισμός
Το περιθώριο για το νέο πακέτο μέτρων δίνουν η καλή πορεία του τουρισμού, που αναμένεται να φέρει στα δημόσια ταμεία 1-1,5 δισ. ευρώ έσοδα, οι έμμεσοι φόροι έχουν υπερβεί τους στόχους κατά 1 δισ. το πρώτο εξάμηνο και τα επιπλέον έσοδα από τις δημοπρασίες από τα δικαιώματα ρύπων λόγω την έντασης λειτουργίας των λιγνιτικών σταθμών για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, στην προσπάθεια μείωσης της χρήσης φυσικού αερίου.
Με αυτά τα δεδομένα τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών, Ενέργειας και Ανάπτυξης και Εργασίας έχουν βάλει στο τραπέζι και επεξεργάζονται μέτρα στήριξης όπως:
1 Απορρόφηση της ρήτρας αναπροσαρμογής από τα τιμολόγια του ηλεκτρικού: Εξετάζεται η άμεση αύξηση κατά 1 δισ. ευρώ του προϋπολογισμού για το μέτρο της μηνιαίας απορρόφησης της ρήτρας αναπροσαρμογής για τα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος που θα πάει από τα 2 δισ. ευρώ τον Μάιο στα 3 δισ. ευρώ. Ο στόχος του μέτρου είναι τα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος να είναι σταθερά ή να έχουν μια οριακή αύξηση ανεξάρτητα από την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και των πρόσθετων χρεώσεων των παρόχων. Το μέτρο έχει αναγγελθεί ότι θα διαρκέσει μέχρι τα μέσα του 2023 οπότε θα χρειαστούν πρόσθετα χρήματα για την εφαρμογή του και τον επόμενο χρόνο.
2 Νέα «επιταγή ακρίβειας»: Ενα δεύτερο μέτρο που εξετάζεται είναι να δοθεί δεύτερη επιταγή ακρίβειας για τους οικονομικά ευάλωτους. Σε πρώτη φάση το μέτρο έδωσε εφάπαξ ποσό 200 ευρώ σε περίπου 2 εκατομμύρια κοινωνικά ευάλωτους πολίτες. Η νέα επιταγή θα είναι είτε μεγαλύτερη από 200 ευρώ για όλους είτε θα δημιουργηθούν κλίμακες εισοδημάτων ώστε να ενισχυθούν με μεγαλύτερα ποσά τα πιο χαμηλά εισοδήματα. Στη δεύτερη περίπτωση εξετάζεται και η διεύρυνση της περιμέτρου των δυνητικών δικαιούχων.
3 Fuel pass 3: Οπως έχει προαναγγελθεί αναμένεται και τρίτος κύκλος επιδότησης καυσίμων -μετά τον δεύτερο κύκλο που εφαρμόζεται αυτές τις μέρες- για να καλύψει το διάστημα μέχρι και το τέλος του χρόνου. Αν συνεχιστεί η υποχώρηση των τιμών πετρελαίου και βενζίνης, ο επόμενος κύκλος θα προβλέπει επιδότηση από 55 έως και 100 ευρώ, όπως και ο τρέχων. Παράλληλα, θα παραταθεί και η ειδική επιδότηση κατά 12 λεπτά το λίτρο του πετρελαίου κίνησης.
4 Επίδομα θέρμανσης: Ενισχυμένο αναμένεται ότι θα είναι και το φετινό επίδομα θέρμανσης για τον χειμώνα 2022-2023 με στόχο να καλυφθεί η μεγάλη αύξηση των ενεργειακών προϊόντων και κυρίως του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.
Στα σκαριά
Παράλληλα με τα μέτρα που στοχεύουν στην ανάσχεση των πιέσεων για τα εισοδήματα των νοικοκυριών από τις συνεχείς ανατιμήσεις το οικονομικό επιτελείο επεξεργάζεται και πακέτο μόνιμων μέτρων αύξησης του εισοδήματος για μεγάλες κοινωνικές ομάδες. Σε αυτά περιλαμβάνονται:
» Η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα: Είναι ένα μέτρο για το οποίο έχει δεσμευτεί ο πρωθυπουργός για τον επόμενο χρόνο. Το μέτρο εφαρμόστηκε το 2021 και εφαρμόζεται και φέτος αλλά μόνο για τα εισοδήματα του ιδιωτικού τομέα. Το 2023 το μέτρο θα επεκταθεί και στα εισοδήματα του δημόσιου τομέα και στις συντάξεις, με πρόσθετο κόστος περίπου 400 εκατ. ευρώ.
» Η επίσπευση της επόμενης αύξησης του κατώτατου μισθού: Εξετάζεται να επισπευστεί η επόμενη αύξηση του κατώτερου μισθού με τις διαπραγματεύσεις να ξεκινούν από την αρχή του επόμενου χρόνου και την αύξηση να οριστικοποιείται μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2023.
» Αυξήσεις και αναδρομικά σε συνταξιούχους (ένα μεγάλο κεφάλαιο παρεμβάσεων αφορά στους συνταξιούχους): Σε πρώτη φάση με βάση τον νέο ασφαλιστικό νόμο του 2016, αναμένεται ότι 700.000 συνταξιούχοι θα πάρουν το 2023 αυξήσεις που θα ισούνται με το μισό του πληθωρισμού συν το μισό του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας. Σε δεύτερη φάση τους επόμενους μήνες θα ληφθούν αποφάσεις για τα αναδρομικά επικουρικών συντάξεων και δώρων που κόπηκαν το 2012. Σε εφαρμογή της σχετικής απόφασης του ΣτΕ τα συναρμόδια υπουργεία επεξεργάζονται πρόταση (στο πρότυπο αυτής για τις κύριες συντάξεις) για να κλείσει οριστικά το θέμα καθώς το κόστος για να πληρωθούν όλα τα αναδρομικά σε όλους τους δικαιούχους φτάνει τα 2,5 δισ. ευρώ και δεν μπορεί να καλυφθεί με βάση τα σημερινά δημοσιονομικά δεδομένα.