Οπως προκύπτει από μελέτη του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) για την πορεία των τιμών στο λιανεμπόριο τροφίμων κατά την περίοδο της πανδημίας, ο δείκτης τιμών καταναλωτή για τα τρόφιμα τον Ιούλιο 2021 είναι αυξημένος κατά 0,4% σε σχέση με τον Ιούλιο του 2020 και κατά 1,73% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2020.
Τα φρούτα
Οσον αφορά σε επιμέρους ομάδες τροφίμων, από την αρχή της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, στην Ελλάδα η μεγαλύτερη αύξηση σε ποσοστό 13,31% καταγράφεται στα νωπά φρούτα, ενώ ακολουθούν το αρνί και το κατσίκι με 6,24%, τα τυριά με 3,58% και τα έλαια και λίπη με 1,03%. Σε επίπεδο έτους (Ιούλιος 2020-Ιούλιος 2021) η εικόνα είναι λίγο διαφορετική, με τις τιμές περισσότερων προϊόντων να καταγράφουν σημαντική άνοδο. Ενδεικτικά, τη μεγαλύτερη αύξηση παρουσιάζουν τα κρέατα (αρνί και κατσίκι) με 13,21%, τα νωπά λαχανικά με 8,01%, τα νωπά φρούτα με 5,19%, τα έλαια και τα λίπη με 4,12%, τα τυριά με 3,54% και τα ζυμαρικά με 1,84%.
Οι «τσιμπημένες» τιμές των φρούτων αποδίδονται στις καιρικές συνθήκες του φετινού καλοκαιριού και του αρνιού στην αναλογία προσφοράς και ζήτησης το Πάσχα. Σχετικά με τα νωπά λαχανικά, έχουν μεν αρκετά χαμηλότερες τιμές σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2020 (-13,28%), αλλά συγκριτικά με τον Ιούλιο 2020 είναι και αυτές αυξημένες κατά 8,01%. Οι υπόλοιπες ομάδες καταγράφουν μικρότερες διακυμάνσεις, με σαφή όμως την επίδραση των αυξήσεων των διεθνών τιμών πρώτων υλών.
Οι πρώτες ύλες
Σε ό,τι αφορά στο δείκτη διεθνών τιμών πρώτων υλών (commodities) τροφίμων παραμένει σημαντικά αυξημένος σε σχέση με την προ κορονοϊού εποχή κατά 24,34%. Ανατιμήσεις παρουσιάζουν τα δημητριακά, τα έλαια, το κρέας, τα γαλακτοκομικά και η ζάχαρη, με μεγαλύτερες αυξήσεις όμως να παρατηρούνται στα φυτικά έλαια και τα δημητριακά. Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, αυτές οφείλονται κυρίως στην αποδοτικότητα της παραγωγής στις μεγάλες παραγωγούς χώρες και στην αύξηση της ζήτησης από τις χώρες της Ασίας. Σημειώνει, δε, ότι αρκετές από αυτές τις μεταβολές επηρεάζουν την παραγωγή τροφίμων στην Ελλάδα λόγω των εισαγόμενων πρώτων υλών, αλλά και τις εισαγωγές τελικών τροφίμων και ποτών από τις διεθνείς αγορές.
Αναπόφευκτα οι αυξήσεις αυτές επηρεάζουν τις τιμές σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Παρόλα αυτά η Ελλάδα παρουσιάζει την 8η μικρότερη αύξηση τιμών τροφίμων μεταξύ των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι ενδεχομένως να υπάρξουν εντονότερες αυξητικές πιέσεις στη χώρα μας στους δείκτες τιμών καταναλωτή τους και αυξήσεις της τελικής τιμής καταναλωτή για τα συγκεκριμένα προϊόντα τους επόμενους μήνες, εξαιτίας τόσο των καιρικών συνθηκών όσο και της αύξησης του κόστους ενέργειας.
Σημειώνεται ότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται στην Ουγγαρία κατά 7,2%, στη Ρουμανία κατά 4,8%, στην Εσθονία κατά 4,8% και στη Γερμανία κατά 3,8%. Αντίθετα, μείωση παρατηρείται στην Κύπρο κατά 1,8%, στην Ιρλανδία κατά 0,5% και στη Φινλανδία.
«Αγκάθι»
«Μέχρι τώρα ένα σημαντικό μέρος των αυξήσεων τιμών πρώτων υλών φαίνεται να έχει απορροφηθεί από τους ενδιάμεσους κόμβους της αλυσίδας παραγωγής και διάθεσης, παραγωγούς, αμεταποίητές, προμηθευτές και το λιανεμπόριο στην Ελλάδα, αυτό όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί ως δεδομένο για το μέλλον, εφόσον οι αυξητικές τάσεις συνεχιστούν, καθώς όλες οι επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν αυξημένα κόστη λόγω της συνεχιζόμενης πανδημίας στη χώρα. Σημαντικό εμπόδιο στη διαχείριση των τιμών σε χαμηλότερα επίπεδα αποτελούν οι υψηλοί συντελεστές ΦΠΑ», αναφέρει η μελέτη του ΙΕΛΚΑ.
Αλλωστε, η Ελλάδα έχει έναν από τους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ στα τρόφιμα στην Ευρωπαϊκή Ενωση που την κατατάσσουν στην 6η θέση με τον υψηλότερο συντελεστή. Η βασική διαφοροποίηση είναι ότι πολλές χώρες και ιδιαίτερα οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης έχουν έναν αρκετά χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ για τα τρόφιμα πρώτης ανάγκης (π.χ. ψωμί, γαλακτοκομικά κ.λπ.), ο οποίος κατά κανόνα κυμαίνεται στο 4%-7%, όταν στην Ελλάδα τα αντίστοιχα αγαθά έχουν διπλάσιο ή τριπλάσιο συντελεστή ΦΠΑ 13%. Ομως και ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ, στον οποίο υπάγονται ακόμα και σήμερα αρκετά προϊόντα τροφίμων, είναι σημαντικά υψηλότερος από τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Συγκεκριμένα ο συντελεστής αυτός στην Ελλάδα είναι 24%, ο 6ος υψηλότερος ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όταν ο μέσος όρος των χωρών είναι 21%.
Εξέλιξη τιμών τροφίμων (Ιούλιος 2021 vs Ιούλιος 2020 και Ιανουάριος 2020 Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ.)
7/2021 vs 1/2020 | 7/2021 vs 7/2020 | |
ΔΕΙΚΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ | 0,41% | 1,73% |
ΦΡΟΥΤΑ ΝΩΠΑ | 13,31% | 5,19% |
APNI & KATΣΙΚΙ | 6,24% | 13,21% |
TYPIA | 3,58% | 3,54% |
ΕΛΑΙΑ & ΛΙΠΗ | 1,03% | 4,12% |
ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ | 0,18% | -0,75% |
ΚΑΦΕΣ | 0,12% | 0,98% |
ΨΩΜΙ | 0,05% | 0,43% |
ΜΟΣΧΑΡΙ | -0,07% | -0,44% |
ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣ | -0,45% | -0,89% |
ΖΥΜΑΡΙΚΑ | -0,81% | 1,84% |
ΓΑΛΑ ΝΩΠΟ ΠΛΗΡΕΣ | -1,26% | -1,56% |
AΒΓA | -1,36% | -2,11% |
ΓIAOYPTI | -4,01% | -3,65% |
XOIPINO | -4,39% | -3,76% |
ΠΑΤΑΤΕΣ | -6,43% | 1,21% |
ΛAXANIKA ΝΩΠΑ | -13,28% | 8,01% |
ΦΠΑ τροφίμων ανά χώρα της Ε.Ε.
Χώρα | Συντελεστής ΦΠΑ τροφίμων (%) | Διαθέσιμοι συντελεστές ΦΠΑ | |||
Υπερ-μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ (%) | Μειωμένος ΦΠΑ (%) | Κανονικός ΦΠΑ (%) | |||
Δανία | 25 | – | – | 25 | |
Λιθουανία | 21 | – | 5 & 9 | 21 | |
Βουλγαρία | 20 | – | 9 | 20 | |
Εσθονία | 20 | – | 9 | 20 | |
Φινλανδία | 14 | – | 10 & 14 | 24 | |
Ελλάδα | 13 & 24 | – | 6,5 & 13 | 24 | |
Σουηδία | 12 & 25 | – | 6 & 12 | 25 | |
Αυστρία | 10 | – | 10 & 13 | 20 | |
Σλοβακία | 10 & 20 | – | 10 | 20 | |
Τσεχία | 10 & 15 | – | 10 & 15 | 21 | |
Σλοβενία | 9.5 | – | 5 & 9,5 | 22 | |
Ιρλανδία | 9 & 13,5 & 21 | 4,8 | 9 & 13,5 | 21 | |
Ολλανδία | 9 | – | 9 | 21 | |
Ρουμανία | 9 | – | 5 & 9 | 19 | |
Γερμανία | 7 & 19 | – | 7 | 19 | |
Βέλγιο | 6 & 12 | – | 6 & 12 | 21 | |
Πορτογαλία | 6 & 13 | – | 6 & 13 | 23 | |
Γαλλία | 5.5 & 10 | 2,1 | 5,5 & 10 | 20 | |
Κύπρος | 5 & 19 | – | 5 & 9 | 19 | |
Λετονία | 5 & 12 & 21 | – | 5 & 12 | 21 | |
Ουγγαρία | 5 & 18 & 27 | – | 5 & 18 | 27 | |
Πολωνία | 5 & 8 & 23 | – | 5 & 8 | 23 | |
Ισπανία | 4 & 10 | 4 | 10 | 21 | |
Ιταλία | 4 & 5 & 10 | 4 | 4 & 5 & 10 | 22 | |
Κροατία | 4 & 13 | – | 4 & 13 | 25 | |
Λουξεμβούργο | 3 | 3 | 8 | 17 | |
Μάλτα | 0 & 18 | – | 5 & 7 | 18 |
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ELEFTHEROSTYPOS.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.
Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις
Ειδήσεις σήμερα
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr
Ακολουθήστε το EleftherosTypos.gr σε Instagram, Facebook και Twitter