Ειδικά για το Δημόσιο, η νέα διάταξη θα οδηγήσει σε ταυτόχρονη έκδοση κύριας και επικουρικής σύνταξης, καθώς όσον αφορά στην αναγνώριση χρόνου προϋπηρεσίας αίρεται ο φραγμός του άρθρου 20 του Νόμου 3232/2004 που απαγορεύει την έκδοση επικουρικής σύνταξης πριν από την εφάπαξ εξόφληση του ποσού εξαγοράς της αναγνωριζόμενης προϋπηρεσίας δημοσίων υπαλλήλων.

Το σημερινό καθεστώς

Σήμερα οι περισσότεροι ασφαλισμένοι του Δημοσίου, του ΙΚΑ και άλλων Ταμείων, αφού έχουν πάρει την κύρια σύνταξη, επιλέγουν τις δόσεις για τις αναγνωρίσεις προϋπηρεσίας και πλασματικών ετών στην επικουρική ασφάλιση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να καθυστερεί ως και 2 χρόνια επιπλέον η απόφαση, καθώς η επικουρική δεν εκδίδεται αν υπάρχουν οφειλές και δεν έχουν εξοφληθεί οι αναγνωρίσεις πλασματικών ετών.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, πάνω από 50.000 επικουρικές συντάξεις μπορούν να ξεμπλοκάρουν άμεσα μετά την ψήφιση του νέου ασφαλιστικού και της εν λόγω διάταξης καθώς θα συμψηφιστεί όλο το εναπομείναν ποσό των εξαγορών με τα δικαιούμενα αναδρομικά της επικουρικής τους σύνταξης από την ημερομηνία της αίτησης συνταξιοδότησής τους.

Με το συμψηφισμό ως τις 3.000 ευρώ που θεσπίζει το νομοσχέδιο στο άρθρο 42 το οποίο αποκαλύπτει ο Ελεύθερος Τύπος, η επικουρική σύνταξη θα μπορεί να βγαίνει ακόμη και μέσα στον ένα μήνα μετά την απόφαση της κύριας σύνταξης! Το ποσό που θα κατέβαλλαν οι ασφαλισμένοι σε δόσεις θα κρατείται μέχρι τις 3.000 ευρώ από τις αναδρομικές επικουρικές τους συντάξεις, ενώ αν οι εξαγορές στοιχίζουν πάνω από 3.000 ευρώ, θα πρέπει να δώσουν τη διαφορά οι ασφαλισμένοι σε μία δόση, για να βγει άμεσα η απόφαση της επικουρικής.

Με το σημερινό καθεστώς δεν προβλέπεται συμψηφισμός του ποσού εξαγοράς πλασματικού χρόνου με τα αναδρομικά των επικουρικών. Η σύνταξη μπορεί να βγει άμεσα μόνον αν ο ασφαλισμένος καταβάλει σε μία δόση από την τσέπη του το ποσό για τα έτη που εξαγοράζει. Οι περισσότεροι επιλέγουν τις δόσεις για να δίνουν λιγότερα, αλλά αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μένουν για μήνες και για χρόνια χωρίς επικουρική μέχρι να εξοφλήσουν τις αναγνωρίσεις για τα πλασματικά έτη.

Σύμφωνα με αρμόδια στελέχη του υπουργείου Εργασίας και του ΕΤΕΑΕΠ, το όριο συμψηφισμού ορίστηκε στις 3.000 ευρώ, καθώς διαπιστώθηκε ότι πιάνει την πλειοψηφία των ασφαλισμένων όλων των επικουρικών ταμείων που έχουν κάνει αναγνωρίσεις πλασματικού χρόνου με ένα μέσο κόστος εξαγοράς στις 2.400 ευρώ.

Παραδείγματα: Πώς θα δουλεύει ο νέος μηχανισμός

Ολοι οι ασφαλισμένοι βγαίνουν κερδισμένοι από το συμψηφισμό, ενώ στο Δημόσιο έχουν πρόσθετο κίνητρο να αναγνωρίσουν και την προϋπηρεσία, πέραν των πλασματικών ετών. Για παράδειγμα:

* Ασφαλισμένος που έκανε αίτηση το 2017 για κύρια και επικουρική σύνταξη, με εξαγορά 24 μηνών. Πήρε την απόφαση κύριας σύνταξης το 2019 και από τα αναδρομικά «πλήρωσε» τις αναγνωρίσεις πλασματικού χρόνου στην κύρια ασφάλιση. Για την επικουρική δεν είχε τέτοια δυνατότητα (συμψηφισμού), οπότε θα έπρεπε είτε να περιμένει για άλλους 24 μήνες (όσοι οι μήνες που εξαγοράζει), εκτός και αν πλήρωνε εφάπαξ την εξαγορά μετά την έκδοση της κύριας σύνταξης. Με τη νέα διάταξη η επικουρική θα βγει άμεσα, καθώς το κόστος εξαγοράς θα κρατηθεί από τα αναδρομικά της επικουρικής σύνταξης που δικαιούται για το διάστημα από την υποβολή της αίτησης (2017) ως το 2019 που βγήκε η κύρια σύνταξη.

* Ασφαλισμένος από Ταμείο ΔΕΚΟ έκανε αίτηση τον Απρίλιο του 2018 για πλήρη σύνταξη έχοντας 35ετία με όριο ηλικίας 60 ετών και πληρώθηκε την οριστική τον Δεκέμβριο του 2019. Στην επικουρική ασφάλιση έχει 33 χρόνια και δεν θα την πάρει παρά μόνον αν κλείσει τα 67 (πλήρη) ή αν τη ζητήσει μειωμένη στα 62. Αν αναγνωρίσει 24 μήνες με κόστος εξαγοράς 140 ευρώ, θα πρέπει να καταβάλει όλο το ποσό (3.360 ευρώ) εφάπαξ για να βγει άμεσα η επικουρική, αλλιώς θα την πάρει σε δύο χρόνια που θα έχει εξοφλήσει τις δόσεις εξαγοράς. Με τον νέο νόμο η επικουρική θα βγει άμεσα, καθώς το κόστος εξαγοράς θα κρατηθεί από τα αναδρομικά 21 μηνιαίων επικουρικών (Απρίλιος 2018-Ιανουάριος 2020) και αν υπάρχει υπόλοιπο θα το καταβάλει ο ίδιος. Αν η επικουρική βγει με ποσό 250 ευρώ, δικαιούται αναδρομικά 5.250 ευρώ (21×250=5.250). Oι 3.000 ευρώ πάνε για να συμψηφίσουν τα πλασματικά και μένουν άλλα 360 ευρώ της εξαγοράς, που θα πληρώσει ο ίδιος. Η επικουρική θα βγει άμεσα και ο συνταξιούχος θα πληρωθεί έτσι και το υπόλοιπο των αναδρομικών που είναι 2.250 ευρώ.

Τι λέει η διάταξη του νομοσχεδίου

Ο συμψηφισμός επικουρικής σύνταξης με εξαγορές πλασματικών ετών ως τις 3.000 ευρώ περιλαμβάνεται στο άρθρο 42 του νομοσχεδίου και αναφέρει ότι:

* «Στην περίπτωση θεμελίωσης δικαιώματος σε επικουρική σύνταξη με αναγνώριση, κατόπιν εξαγοράς, χρόνων ασφάλισης των ανωτέρω διατάξεων, το οφειλόμενο ποσό εξαγοράς, εφόσον δεν υπερβαίνει το ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ, συμψηφίζεται ή παρακρατείται από το σύνολο των δικαιούμενων ποσών επικουρικής σύνταξης. Εφόσον το οφειλόμενο ποσό εξαγοράς υπερβαίνει τις τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ, κατά το μέρος που υπερβαίνει τις τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ εξοφλείται εφάπαξ πριν από την έκδοση της απόφασης συνταξιοδότησης, κατά δε το υπόλοιπο μέρος συμψηφίζεται ή παρακρατείται από το σύνολο των δικαιούμενων ποσών επικουρικής σύνταξης. Ο ως άνω τρόπος εξόφλησης του οφειλόμενου ποσού εξαγοράς εφαρμόζεται και επί αιτήσεων συνταξιοδότησης ή αναγνώρισης πλασματικού χρόνου ασφάλισης, περιλαμβανομένου του χρόνου προϋπηρεσίας, οι οποίες είναι εκκρεμείς ως την έναρξη ισχύος του παρόντος».

Χρόνος ασφάλισης

Χρόνος ασφάλισης στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης είναι:

α. Ο χρόνος για τον οποίο καταβάλλονται ή οφείλονται ασφαλιστικές εισφορές από την έναρξη λειτουργίας του ΕΤΕΑ (νυν ΕΤΕΑΕΠ) και εφεξής.

β. Ο χρόνος ασφάλισης που πραγματοποιήθηκε στα εντασσόμενα Ταμεία, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς, συμπεριλαμβανομένου του χρόνου που αναγνωρίστηκε και εξαγοράστηκε ή συνεχίζεται η εξαγορά του.

γ. Ο χρόνος ασφάλισης, ο οποίος αναγνωρίζεται σύμφωνα με τα άρθρα 40 και 47 του Ν. 2084/1992 (Α’ 165), το άρθρο 20 του Ν. 3232/2004 (Α’ 48), το άρθρο 41 παρ. 7 του Ν. 3996/2011 (Α’ 170), το άρθρο 15 παρ. 1 περίπτωση β’ και το άρθρο 34 παρ. 1 περίπτωση γ’ του Ν. 4387/2016 (Α’ 85).

Τι θα πληρώνουν γιατροί, μηχανικοί και δικηγόροι για επικουρικό και εφάπαξ

Από 1ης/1/2020 θεσπίζονται τρεις κατηγορίες για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ από τους επιστήμονες του πρώην ΕΤΑΑ.

Για την επικουρική ασφάλιση που έχουν οι μηχανικοί, οι δικηγόροι και οι συμβολαιογράφοι (πλην γιατρών – φαρμακοποιών που έχουν μόνον εφάπαξ), ανάλογα με την κατηγορία που θα διαλέξουν θα πληρώνουν μηνιαία εισφορά 42 ευρώ, 51 ευρώ και 61 ευρώ από 1ης/1/2020 ως 31/5/2022, ενώ από 1ης/6/2022 τα ποσά είναι 39, 47 και 54 ευρώ το μήνα.

Για τις εισφορές εφάπαξ οι γιατροί, οι μηχανικοί, οι φαρμακοποιοί, οι δικηγόροι και οι συμβολαιογράφοι έχουν να επιλέξουν τα 26 ευρώ της πρώτης κατηγορίας, τα 31 ευρώ της δεύτερης ή τα 37 ευρώ της τρίτης κατηγορίας.

Για επικουρική και εφάπαξ, αν ο ασφαλισμένος δεν επιλέξει ασφαλιστική κατηγορία, κατατάσσεται υποχρεωτικά στην πρώτη.

Η μετάταξη από κατηγορία σε κατηγορία θα γίνεται από την 1η του επόμενου έτους από την υποβολή της αίτησης.

Σε πρώτη εφαρμογή των νέων εισφορών οι ασφαλισμένοι επιλέγουν εντός δύο μηνών από την έναρξη ισχύος του νόμου την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία επιθυμούν να υπαχθούν, άλλως κατατάσσονται στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία.

Ειδικά για τους έμμισθους δικηγόρους, τα ανωτέρω ποσά της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς (επικουρικής και εφάπαξ) επιμερίζονται κατά 50% για τον εντολέα-πελάτη τους και κατά 50% στους ασφαλισμένους.

Aπό 1ης-1-2023 τα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ’ έτος με απόφαση υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους διαιρούμενου διά του δύο (2).

Με το νέο τοπίο στις εισφορές, οι μηχανικοί και οι δικηγόροι που έχουν κύρια ασφάλιση, επικουρική και εφάπαξ έχουν να επιλέξουν από τις κατώτατες εισφορές που αθροιστικά φτάνουν στα 278 ευρώ το μήνα (210 ευρώ κύρια ασφάλιση, 42 ευρώ επικουρική και 26 ευρώ εισφορά για το εφάπαξ) ως τις ανώτατες που φτάνουν στα 664 ευρώ το μήνα (566 ευρώ για την κύρια ασφάλιση, 61 ευρώ για την επικουρική και 37 ευρώ για το εφάπαξ). Για τους γιατρούς και φαρμακοποιούς που έχουν μόνον κύρια ασφάλιση και εφάπαξ οι εισφορές κυμαίνονται μεταξύ 236 ευρώ η ελάχιστη (210 ευρώ η κύρια ασφάλιση και 26 ευρώ για εφάπαξ) ως 603 ευρώ η μέγιστη (566 ευρώ κύρια ασφάλιση και 37 ευρώ για το εφάπαξ).

Με τον νέο νόμο, παρέχεται η δυνατότητα σε αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες να πληρώνουν αν το θέλουν, εισφορές επικουρικής και εφάπαξ για να πάρουν αντίστοιχες παροχές στο μέλλον.

Οι νέες εισφορές από 1ης/1/2020

Για κύρια ασφάλιση (ελεύθεροι επαγγελματίες και επιστήμονες)

 Για επικουρική και εφάπαξ (επιστήμονες)

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου