Εκτός από τα εργασιακά, τα θέματα που ήρθαν στην επιφάνεια είναι -παραδόξως- δημοσιονομικά. Πέντε μόνο μήνες μετά την ψήφιση δημοσιονομικών μέτρων ύψους 5,4 δισ. ευρώ από τα οποία τα 3,6 δισ. από φόρους και την υιοθέτηση του δημοσιονομικού «κόφτη», οι δανειστές αμφισβητούν από τώρα την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 1,75% του ΑΕΠ το 2017.

Θεωρούν ότι η υπέρβαση των εσόδων ύψους 1,5 δισ. ευρώ που καταγράφεται για το εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου δεν είναι διατηρήσιμη. Τούτο διότι παρά τις διαδοχικές αυξήσεις των συντελεστών ΦΠΑ, η αύξηση είναι μονοψήφια (οι αυξήσεις ήταν 12%, ποσοστό σαφώς υποδεέστερο από τη συνολική αύξηση των συντελεστών για τη διετία 2015-2016 κατά 24% και της φοροδιαφυγής για το βασικό έμμεσο φόρο που είναι πάνω από το 30%).
Κριτική ασκείται και για το αν το συνολικό πακέτο 1,8 δισ. ευρώ, το οποίο θα εφαρμοστεί στο σύνολό του το 2017, μπορεί να αποδώσει τα αναμενόμενα, με δεδομένο ότι σε τσιγάρα και καύσιμα η φοροδιαφυγή υπολογίζεται πάνω από το 20%.

Κατά τη διαπραγμάτευση οι εκπρόσωποι και της Ε.Ε. και του ΔΝΤ άνοιξαν πολλά θέματα στο μέτωπο των δαπανών. Σχολίασαν αρνητικά τη συνολική εικόνα της υστέρησης των πρωτογενών δαπανών κατά 2 δισ. ευρώ σχεδόν από τα μέσα του χρόνου. Τόνισαν δε ότι η υστέρηση αυτή θα πρέπει να καλυφθεί στο μεγαλύτερο μέρος μέχρι και το τέλος του χρόνου αφού αφενός αλλοιώνει την εικόνα για το πρωτογενές πλεόνασμα και αφετέρου γεννά συνεχώς νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές, παρά το πρόγραμμα μείωσής του που υπάρχει στο αναθεωρημένο Μνημόνιο. Σε ό,τι αφορά τις αμυντικές δαπάνες η κριτική ξεπέρασε κατά πολύ τα 400 εκατ. ευρώ που θα έπρεπε να περικοπούν μέσα στο 2016. Θύμισαν στο οικονομικό επιτελείο την υποχρέωση μιας σταθερής μείωσης των αμυντικών δαπανών (η οποία αναλήφθηκε με το Μνημόνιο του Ιουλίου του 2015) με βάση την οποία θα πρέπει οι δαπάνες για εξοπλισμούς να προσεγγίσουν το μέσο όρο του ΝΑΤΟ.

Ένα τρίτο μεγάλο θέμα στον τομέα των δαπανών αφορά τα ασφαλιστικά ταμεία. Η απεικόνιση που έκαναν τις προηγούμενες ημέρες έδειξε ότι ανεξάρτητα με τις προβλέψεις, ο ΟΑΕΕ διπλασίασε σε ένα χρόνο το έλλειμμά του από τα 500 εκατ. ευρώ στο 1 δισ. ευρώ ενώ και το ΙΚΑ θα κλείσει το 2016 με έλλειμμα ανάλογο με την ετήσια επιχορήγησή του από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Η τρύπα του ΚΕΑ

Μια ακόμη δύσκολη στιγμή του οικονομικού επιτελείου είναι η τρύπα που προέκυψε στη χρηματοδότηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, όπως ονομάζεται πλέον το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, το οποίο υποτίθεται ότι θα εφαρμοστεί σε όλη τη χώρα από την 1/1/2017. Ο προϋπολογισμός του επόμενου έτους προϋπολογίζει πόρους 760 εκατ. ευρώ αλλά δεν λέει από πού θα προκύψουν αυτοί οι πόροι. Οι υπολογισμοί του οικονομικού επιτελείου θέλουν διαθέσιμα να είναι περίπου τα μισά από αυτά τα χρήματα. Τα 300 εκατ. ευρώ που είναι υποτίθεται η αύξηση των πόρων για Υγεία και Παιδεία θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση του ΚΕΑ. Υπάρχει επίσης μια πρόβλεψη για επιπλέον ποσό από την υπέρβαση του πρωτογενούς πλεονάσματος.
Ακόμη κι έτσι όμως, υπάρχει μια τρύπα 300 εκατ. ευρώ που δημιούργησε η αλλαγή του σχεδιασμού για τα ειδικά μισθολόγια.

Τάσου Δασόπουλου

Διαβάστε περισσότερα στην έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής