Ο δρόμος φαίνεται να είναι πλέον ανοιχτός για την CETA, η οποία μάλιστα αναμένεται να χρησιμοποιηθεί κι ως «χάρτης» για την συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ (ΤΤΙΡ), όπως άφησε να εννοηθεί η Επίτροπος Εμπορίου Σεσίλια Μάλμστρομ.

Οι αντιρρήσεις της Βαλονίας κάμφθηκαν, ωστόσο οι πολέμιοί της είναι ακόμα πολλοί και υποστηρίζουν ότι ανοίγει ο δρόμος για πaiρεταίρω ενίσχυση των πολυεθνικών, υποβάθμιση του επιπέδου διατροφής αλλά και περιορισμού των εργασιακών δικαιωμάτων.

Τι περιλαμβάνει η CETA

Η συμφωνία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων αλλαγές στη διαδικασία παραγωγής και πώλησης αγροτικών προϊόντων, την κατάργηση των δασμών στην ανταλλαγή προϊόντων, την απελευθέρωση της αγοράς δημοσίων προμηθειών και την κατάργηση των προϊόντων ΠΟΠ. Ωστόσο, το πιο αμφιλεγόμενο μέτρο της CETA είναι το θέμα της διαιτησίας μεταξύ εθνικών κρατών και εταιρειών. Στην ουσία, η συμφωνία δίνει τη δυνατότητα στους διεθνείς επενδυτές να κινούνται νομικά κατά των εθνικών κυβερνήσεων εφόσον κρίνουν ότι η πολιτική που ακολουθούν βλάπτει τα συμφέροντά τους. Μάλιστα, η εκδίκαση των υποθέσεων δεν θα ανατίθεται στα εκάστοτε εθνικά δικαστήρια αλλά σε ξεχωριστά σώματα.

Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλείται το ινστιτούτο «alternative – democracy – research», οι προσφυγές επιχειρήσεων κατά κρατών έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, καθώς στο φόντο της οικονομικής κρίσης, της έντασης του ανταγωνισμού και της συνεχιζόμενης συρρίκνωσης του μέσου ποσοστού κέρδους, οι επιχειρηματικοί όμιλοι προσπαθούν με κάθε τρόπο να ανοίξουν τις αγορές και να κυριαρχήσουν σε αυτές, παρακάμπτοντας κάθε περιορισμό ή εθνική νομοθεσία (π.χ. για την προστασία του περιβάλλοντος).

Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα αγωγής που κατέθεσε η πετρελαϊκή Occidental Petroleum κατά του Εκουαδόρ, που υποχρεώθηκε να της καταβάλει αποζημίωση 1,8 δισ. δολαρίων για την ακύρωση ενός συμβολαίου, ένα ποσό δηλαδή που αντιστοιχεί στο 2% του ΑΕΠ του.

Μερικοί μάλιστα συνδέουν το θέμα των δικαστηρίων ακόμα και με την καναδική El Dorado, η οποία θα μπορούσε να προσφύγει στα δικαστήρια αυτά κατά του ελληνικού Δημοσίου.