Ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος, υποστήριξε πως «έχουμε φτάσει σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι», αναφέροντας πως «βρισκόμαστε σε προσεισμική ακολουθία». «Σταδιακά τα μεγέθη από το μεσημέρι του Σαββάτου μέχρι σήμερα, από τα 3,6 Ρίχτερ έφτασαν στα 5 Ρίχτερ. Επαληθεύεται πλήρως πως βρισκόμαστε σε προσεισμική ακολουθία. Έχουμε πάρει ανοδική πορεία στα μεγέθη και στο πλήθος των σεισμών, ενώ συνεχίζεται η σεισμική ακολουθία με τα ίδια ακριβώς χαρακτηριστικά», είπε ο κ. Παπαδόπουλος στο MEGA.
«Αυτή τη στιγμή δεν είμαστε βέβαιοι εάν θα γίνει μεγαλύτερος σεισμός, είναι ακόμα ανοιχτό το ενδεχόμενο. Ενδεχομένως ο σεισμός των 5 Ρίχτερ που έγινε το μεσημέρι της Τρίτης να είναι ο κύριος αλλά αυτό θα το ξέρουμε σε δύο με τρία εικοσιτετράωρα, εάν εμφανιστεί σεισμική ακολουθία χαρακτηριστικά μετασεισμών. Ωστόσο, προς στιγμήν δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Συνεχίζεται η ακολουθία με χαρακτηριστικά προσεισμών και είναι δικαιολογημένη η εγρήγορση των επιστημόνων και οι προειδοποιήσεις», συμπλήρωσε.
Ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος επανέλαβε πως «νομίζω έτσι όπως πορεύεται η ακολουθία και έχει όλα τα χαρακτηριστικά των προσεισμών, θα ανέβουν και άλλο τα μεγέθη. Δεν είμαι έτοιμος να απαντήσω αν θα είναι μέχρι 6 Ρίχτερ. Θα το δούμε, είναι ζήτημα ημερών».
«Το ρήγμα αντιστέκεται στο να σπάσει»
«Το γεγονός ότι έχουμε πολλούς σεισμούς με σχετικά ίδια μεγέθη σημαίνει ότι το ρήγμα αντιστέκεται στο να σπάσει. Όμως επιμένει το σύστημα των δυνάμεων και κάθε λίγο το σπάει και ξανά, λίγο περισσότερο, βήμα – βήμα. Αυτό είναι το μεγάλο μυστικό, να κατανοήσουμε αν υπάρχει ένας μεγάλος όγκος πετρωμάτων ο οποίος αντιστέκεται; Αν είναι έτσι πάει να πει πως είναι πολύ σκληρός και όταν σπάσει -γιατί κάποια στιγμή θα σπάσει- θα δώσει μεγάλο σεισμό. Ενδέχεται να μην είναι αυτή η περίπτωση. Μπορεί το ρήγμα να εξαντλεί τα όρια αντοχής του και θα συνεχίσει με παρόμοια μεγέθη, ίσως λίγο παραπάνω ή παρακάτω από τα 5 Ρίχτερ μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία», είπε ο σεισμολόγος.
Ο κ. Παπαδόπουλος είπε πως «έχω την επιστημονική εντύπωση ότι η ακολουθία θα κρατήσει για αρκετό χρονικό διάστημα. Και τότε γεννιόνται άλλα ερωτήματα: πόσο θα κρατήσουν τα μέτρα; Για πόσες μέρες θα είναι κλειστά τα σχολεία; Πόσες μέρες θα παραμείνει η ΕΜΑΚ στο νησί; Νομίζω πως για πρώτη φορά στη σύγχρονη εποχή της χώρας βρισκόμαστε ενώπιον σημαντικών προκλήσεων». «Ας υποθέσουμε ότι θα γίνει ένας ισχυρότερος σεισμός. Μπορούμε να έχουμε μία εκτίμηση των αρνητικών επιπτώσεων που θα μπορούσε να έχει ένας τέτοιος σεισμός; Η απάντηση είναι ναι. Δεν είναι τόσο το μέγεθος των Ρίχτερ γιατί εξαρτάται και από την απόσταση. Έχουμε στη φαρέτρα της σεισμολογίας πολλά όπλα για να απαντήσουμε σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα», κατέληξε.
Σεισμός στη Σαντορίνη: Τι λένε οι ειδικοί μετά τα 5 ρίχτερ
Στην εκτίμηση ότι ο σεισμός των 5 Ρίχτερ που σημειώθηκε νωρίτερα ανάμεσα στη Σαντορίνη και την Αμοργό δεν είναι ο κύριος, προχώρησε ο γεωλόγος και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμης Λέκκας. Συγκεκριμένα ο κ. Λέκκας μιλώντας στο ΜEGA και στην εκπομπή «Live News», δήλωσε ότι ο σεισμός των 5 Ρίχτερ «είναι πολύ μικρός για να είναι ο κύριος σεισμός». Σε ανάρτησή του ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος, μετά τον σεισμό των 5 Ρίχτερ ανοιχτά της Αμοργού, σημείωσε ότι «Αν μιλήσω με όρους αντοχής υλικών θα έλεγα ότι το σύστημα επιμένει». Όπως τονίζει ο σεισμολόγος «Αν μιλήσω με όρους αντοχής υλικών θα έλεγα ότι το σύστημα επιμένει, θέλει να σπάσει και άλλο το ρήγμα και βρίσκει μεγάλη αντίσταση. Αλλά επιμένει».
«Είμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι και επιβεβαιώνονται οι εκτιμήσεις μας ότι βρισκόμαστε σε μια προσεισμική ακολουθία», είπε επίσης στο Live News. «Συνεχίζεται αυτή η σεισμική ακολουθία με τα ίδια χαρακτηριστικά καθώς από τα 3,5 ρίχτερ φτάσαμε στα 5 επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις μας. Αυτή τη στιγμή δεν είμαστε βέβαιοι αν θα γίνει μεγαλύτερος σεισμός ή όχι. Είναι ανοικτό το ενδεχόμενο», τόνισε. «Ενδεχομένως τα 5 ρίχτερ να είναι ο κύριος σεισμός και θα το ξέρουμε σε δυο 24ωρα», τόνισε ακόμα ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος. «Θεωρώ ότι θα ανέβουν και άλλο τα μεγέθη των σεισμών», είπε και υπογράμμισε ότι αύριο θα είναι έτοιμος με βάση τα σενάρια για τα μεγέθη να περιγράψει τις επιπτώσεις.
«Υπάρχει η περίπτωση σε μεγάλους σεισμούς, όταν κάποιος σεισμός είναι υποθαλάσσιος, να προκληθεί τσουνάμι εφόσον όμως υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά επομένως υπό προϋποθέσεις», εξήγησε ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών Βασίλης Καραστάθης μιλώντας στο ραδιόφωνο των Παραπολιτικών 90,1 και στην εκπομπή «Εκείνη κι εγώ» με τους δημοσιογράφους Στέλλα Γκαντώνα και Θανάση Φουσκίδη. Αναφορικά με τη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή της Σαντορίνης ο κ. Καραστάθης ανέφερε ότι: «Υπάρχουν δύο σενάρια τα οποία είναι και τα δύο ανοιχτά. Το ένα σενάριο είναι να συνεχίσουμε σε σταθερούς ρυθμούς με τα ίδια περίπου μεγέθη, χωρίς να αλλάξει η φυσιογνωμία αυτής της ακολουθίας και αφού διαρκέσει κάποιο διάστημα να αρχίσει να αποκλιμακώνεται. Τότε θα μιλάμε για ένα σμήνος σεισμών. Το δυσμενέστερο σενάριο είναι να έχουμε κάποιο μεγαλύτερο σεισμό». Προσθέτοντας, στη συνέχεια, ότι «Κάποια ακραία σενάρια που έχουν ακουστεί για πολύ-πολύ μεγάλους σεισμούς τα θεωρώ αβάσιμα».
Ερωτηθείς αν λόγω της σεισμικής δραστηριότητας μπορούν να ενεργοποιηθούν γειτονικά ρήγματα απάντησε: «Με την σημερινή δραστηριότητα όχι. Αυτό θα μπορούσε να γίνει ενδεχομένως σε κάποια κοντινά ρήγματα αν υπήρχε κάποιος ισχυρός σεισμός». Αναφορικά με το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός τσουνάμι τόνισε πως: «Υπάρχει η περίπτωση σε μεγάλους σεισμούς, όταν κάποιος σεισμός είναι υποθαλάσσιος, να προκληθεί τσουνάμι εφόσον όμως υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά επομένως υπό προϋποθέσεις. Έχουμε δει πάρα πολλούς σεισμούς στον ελληνικό χώρο υποθαλάσσιους, ίσως και η συντριπτική πλειοψηφία, οι οποίοι δεν έχουν προκαλέσει προβλήματα».
Καθηγητής γεωλογίας:«Κινδυνεύουν τα σπίτια με θέα, στο χείλος της Καλντέρας»
Ο νέος αυτός σεισμός είναι από τους ισχυρούς σεισμούς που έχει γίνει στην ευρύτερη περιοχή τις τελευτές ημέρες και είχε επίκεντρο ανάμεσα στην Σαντορίνη και την Αμοργό. Ο σεισμός είχε εστιακό βάθος 13,2 χιλιόμετρα και το επίκεντρο είναι στον θαλάσσιο χώρο 22 χιλιόμετρα νότια νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης Αμοργού.
Νωρίτερα είχαν σημειωθεί τουλάχιστον άλλοι πέντε σεισμοί που ξεπερνούσαν τα 4 Ρίχτερ από τις 10:15 το πρωί της Τρίτης (4.2.2025) μέχρι τις 11:09 με το μεγαλύτερο να αγγίζει τα 4,6 Ρίχτερ. Στις 12:35 σημειώθηκε ακόμα ένας σεισμός 4,1 Ρίχτερ. Εν τω μεταξύ, με κάθε τρόπο οι κάτοικοι προσπαθούν να φύγουν από το νησί της Σαντορίνης, που τα τελευταία 24ωρα σείεται από μπαράζ σεισμών με μεγέθη που πλησιάζουν επικίνδυνα τα 5 Ρίχτερ. Η σεισμική δραστηριότητα δεν έχει σταματήσει στη Σαντορίνη, ενώ οι σεισμοί που πλησιάζουν τα 5 Ρίχτερ πυκνώνουν, προκαλώντας έντονη ανησυχία στους κατοίκους, τους επιστήμονες και τις Αρχές.
Νέα ανάρτηση στο Χ έκανε ο Τούρκος καθηγητής που είχε γράψει ότι «στη Σαντορίνη έχουν συμβεί τρία από τα τέσσερα φαινόμενα που παραπέμπουν σε ηφαιστειακή έκρηξη». Ο Övgün Ahmet Ercan, καθηγητής Γεωφυσικής, είχε αναφέρει σε ανάρτησή του την Κυριακή (2/2) ότι «στη Γεωφυσική υπάρχουν τέσσερα συμπτώματα των ηφαιστειακών εκρήξεων:
Ρηχοί σεισμοί και σεισμικές καταιγίδες
Εκπομπές αερίων
Βουητό από το έδαφος
Διόγκωση του εδάφους
Τρία από αυτά έχουν συμβεί στη Σαντορίνη. Ωστόσο, ακόμη και αν υπάρχουν αυτά τα συμπτώματα, η έκρηξη μπορεί να μη συμβεί».
Σήμερα, με νέα ανάρτηση, γράφει για τις ανησυχίες της επιστημονικής κοινότητας και για τα δύο πιθανότερα σενάρια όσον αφορά την εξέλιξη του φαινομένου.
Όπως αναφέρει ο Τούρκος καθηγητής, «ο σεισμικός “πυρετός” συνεχίζεται στο Αιγαίο, ειδικά στην περιοχή του ηφαιστειακού τόξου της Σαντορίνης, που περιβάλλεται από τα νησιά Ανάφη, Αμοργό, Σχοινούσα και Νάξο, σε μια κυκλική ζώνη με ακτίνα περίπου 50 χιλιομέτρων. Ο “πόνος” είναι έντονος και η εξέλιξή του αβέβαιη. Οι σεισμοί που καταγράφονται σε αυτή την περιοχή κυμαίνονται από 1 έως 4 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ, ενώ παρατηρούνται και σεισμοί μεγέθους 4 έως 5 Ρίχτερ. Η πλειονότητα αυτών των δονήσεων προέρχεται από βάθος περίπου 5 χιλιομέτρων, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν σε βάθη από 1 έως 20-26 χιλιόμετρα. Δεν υπάρχει σαφής κατεύθυνση στην κατανομή των σεισμών. Συνήθως, εμφανίζονται σε κυκλική διάταξη, ενώ οι ρηγματώσεις που παρατηρούνται είναι μικρής κλίμακας και χαρακτηρίζονται από μικρές μετατοπίσεις. Εδώ και τέσσερις ημέρες, η σεισμική δραστηριότητα παραμένει σταθερή, χωρίς σημάδια μείωσης».
«Η απόσταση του ηφαιστειακού τόξου της Σαντορίνης από την Τουρκία είναι 140-150 χιλιόμετρα, ενώ ίδια είναι και η απόσταση από την Αθήνα», συνεχίζει ο Övgün Ahmet Ercan. «Βρίσκεται βόρεια της Κρήτης και σε απόσταση περίπου 150 χιλιομέτρων από την κύρια ζώνη καταβύθισης του νοτίου Αιγαίου, που θεωρείται μια από τις πιο σεισμογενείς περιοχές».
Τα δύο σενάρια για την εξέλιξη του φαινομένου στη Σαντορίνη
Όσον αφορά την πιθανή εξέλιξη του φαινομένου, ο Τούρκος καθηγητής γράφει ότι «οι γεωφυσικοί επιστήμονες ανησυχούν για το εάν αυτή η έντονη σεισμική δραστηριότητα θα οδηγήσει:
Στη γέννηση ενός νέου ηφαιστείου περίπου 50-60 χιλιόμετρα βόρεια της Σαντορίνης.
Σε έναν μεγάλο σεισμό, πιθανώς συνοδευόμενο από τσουνάμι, το οποίο θα μπορούσε να επηρεάσει τις ακτές της Πελοποννήσου, τα παράλια της δυτικής Τουρκίας και τα γύρω νησιά.
Οι επιστήμονες εμφανίζονται διχασμένοι στις απόψεις τους. Ενώ κάποιοι πιστεύουν ότι ένας ισχυρός σεισμός είναι το πιθανότερο σενάριο, άλλοι εκτιμούν ότι ενδέχεται να σχηματιστεί ένα νέο ηφαίστειο, όχι μέσω βίαιης έκρηξης, αλλά με ηφαιστειακή έξαρση και εκπομπή καυτών ηφαιστειακών αερίων και τέφρας, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει την ατμόσφαιρα και την ποιότητα του αέρα στην ευρύτερη περιοχή».
Προσθέτει, δε, ότι «οι ελληνικές Αρχές παρακολουθούν την κατάσταση. Προς το παρόν, δεν υπάρχει κάποια επείγουσα προειδοποίηση για τις τουρκικές ακτές».
«Η φύση δεν μπορεί να ελεγχθεί -το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να παρακολουθούμε και να περιμένουμε την εξέλιξη των γεγονότων», καταλήγει στην ανάρτησή του ο Τούρκος καθηγητής.
Η ανάρτησή του:
EGE DENİZİ ORTASINDA YERİN DOĞUM SANCISI SÜRÜYOR
Ege’de sancı sürüyor deprem fırtınası Santorini(Thira) yanardağ adası, Anafi, Amorgos, Aniye, Skinos, Naksos adaları ile çevrili yaklaşık 50 km yarıçaplı bir Çember içinde sürüyor. Sancı büyük. Ne doğuracağı kuşkulu.
Bu deprem… pic.twitter.com/HzZ6t6bYyz
— Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan (@ovgunaercan) February 4, 2025
Σεισμοί στις Κυκλάδες: «Τα 30 χιλιόμετρα έφτασε το ενεργοποιημένο ρήγμα» λέει ο Παπαδόπουλος στον ΕΤ
Οι σεισμολόγοι μελετούν τη σεισμική δραστηριότητα για να εκτιμήσουν αν πρόκειται για μια περίοδο αυξημένης σεισμικότητας, η οποία θα εξελιχθεί ως έχει, ή αν υπάρχει ο κίνδυνος ενός ισχυρότερου σεισμού στην περιοχή.
Η ισχυρότερη δόνηση σημειώθηκε χθες το μεσημέρι, φτάνοντας τα 4,9 ρίχτερ, γεγονός που οδήγησε τις Αρχές να λάβουν άμεσα μέτρα προστασίας, όπως το κλείσιμο των σχολείων σε Σαντορίνη, Αμοργό, Ανάφη και Ίο έως την Παρασκευή. Παράλληλα, έχουν εκδοθεί οδηγίες προς τους κατοίκους και τους επισκέπτες για την αποφυγή συγκεντρώσεων σε κλειστούς χώρους, την απομάκρυνση από παλιά ή επικίνδυνα κτίρια και την προσοχή σε περιοχές με απότομες ακτές, όπου υπάρχει αυξημένος κίνδυνος κατολισθήσεων.
Όπως, πάντως, αναφέρεται στη χθεσινή ανακοίνωση μετά τη συνεδρίαση των δύο επιτροπών, η σεισμική δραστηριότητα εντός της Καλντέρας παραμένει στα ίδια χαμηλά επίπεδα με τις προηγούμενες μέρες.
Σύμφωνα με τον σεισμολόγο Γεράσιμο Παπαδόπουλο, η σεισμική δραστηριότητα που παρατηρείται στην περιοχή είναι έντονη και έχει σημειωθεί αύξηση τόσο στη συχνότητα όσο και στο μέγεθος των σεισμών από τις 24 Ιανουαρίου. Όπως ανέφερε, το φαινόμενο βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση, καθώς η περιοχή της Σαντορίνης είναι γνωστή για τη γεωλογική της δραστηριότητα λόγω του ηφαιστείου που βρίσκεται στο υποθαλάσσιο σύμπλεγμα της Καλντέρας. Ο κ. Παπαδόπουλος βρίσκεται στη σφαίρα των επιστημόνων που εκτιμά ότι η έντονη σεισμική δραστηριότητα είναι «προσεισμική ακολουθία», όπως ανέφερε στον «Ε.Τ.».
«Το φαινόμενο εξελίσσεται με έντονο ρυθμό, ειδικά τις τελευταίες 48 ώρες. Είναι σαφές ότι βιώνουμε μια προσεισμική ακολουθία», είπε και τόνισε ότι «το συνολικό μήκος του ενεργοποιημένου ρήγματος έχει αυξηθεί και πλέον φτάνει περίπου τα 30 χιλιόμετρα. Αυτό το τμήμα αποτελεί το νότιο και μικρό μέρος του ρήγματος που είχε ενεργοποιηθεί το 1956, όταν σημειώθηκε σεισμός μεγέθους 7,7 ρίχτερ – ο ισχυρότερος που έχει καταγραφεί στη χώρα μας τον τελευταίο αιώνα».
Ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Κώστας Συνολάκης ανέφερε ότι υπάρχουν τρία πιθανά σενάρια για την εξέλιξη της σεισμικής δραστηριότητας:
- Σταδιακή αποκλιμάκωση. Το πιο αισιόδοξο σενάριο είναι η μείωση της σεισμικής δραστηριότητας τις επόμενες ημέρες, χωρίς την εκδήλωση ισχυρότερου σεισμού.
- Συνέχιση της δραστηριότητας με μικρούς σεισμούς. Η δεύτερη πιθανότητα είναι η διατήρηση της τρέχουσας κατάστασης με συνεχείς μικροσεισμούς, χωρίς να προκύψει κάποιος ιδιαίτερα ισχυρός σεισμός.
- Εκδήλωση ενός ισχυρότερου σεισμού. Το τρίτο και πιο ανησυχητικό σενάριο είναι η πιθανότητα να συμβεί σεισμός μεγαλύτερου μεγέθους, που ενδέχεται να προκαλέσει ζημιές στην περιοχή.
Ο καθηγητής υπογράμμισε επίσης ότι, αν και η πιθανότητα εκδήλωσης τσουνάμι θεωρείται μικρή, δεν μπορεί να αποκλειστεί πλήρως, ειδικά αν σημειωθεί ένας ισχυρός σεισμός στη θαλάσσια περιοχή κοντά στη Σαντορίνη.
Ο κ. Συνολάκης, ερωτώμενος για το ηφαίστειο στην εκπομπή «Κοινωνία Ωρα Mega», είπε ότι «δεν αποκλείεται μικρή έκρηξη καθώς ανεβαίνει το μάγμα προς την επιφάνεια» και εξήγησε πως η Σαντορίνη κάνει μικρές εκρήξεις, ιστορικά, κάθε περίπου 50 χρόνια κατά μέσο και κάνει μεγάλες εκρήξεις κάθε 10.000-15.000 χρόνια.
Ακραίο σενάριο
Η σεισμική δραστηριότητα που καταγράφεται μπορεί να διαρκέσει και εβδομάδες, ανέφερε ο Εύθυμιος Λέκκας, μιλώντας στο MEGA, τονίζοντας πως κατά την κοινή συνεδρίαση των δύο επιτροπών (της Μόνιμης Eπιστημονικής Eπιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης και της Μόνιμης Επιστημονικής Επιτροπής Παρακολούθησης του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου του ΟΑΣΠ) υπήρξε κοινή συνιστώσα για τους σεισμούς που ταρακουνούν τη Σαντορίνη και την Αμοργό. «Αν γίνει τσουνάμι, θα είναι μικρό», είπε.
Την ίδια στιγμή, εμφανίστηκε κατηγορηματικός ότι δεν πρόκειται να γίνουν μεγάλοι σεισμοί, ξεκαθαρίζοντας, μάλιστα, πως «δεν θα ξαναδούμε σεισμό όπως αυτόν του 1956». Παράλληλα, απέκλεισε το ενδεχόμενο ενός σεισμού μεγέθους 6 ρίχτερ, κάνοντας λόγο για ακραίο σενάριο.
Α. Τσελέντης: «Αυξημένη προσοχή»
Ο Άκης Τσελέντης, καθηγητής Σεισμολογίας, με ανάρτησή του στο facebook, χαρακτήρισε τους σεισμούς που σημειώνονται το τελευταίο 24ωρο σε Σαντορίνη, Ανάφη και Αμοργό ως «προσεισμική ακολουθία». Τόνισε ότι οι κάτοικοι των περιοχών αυτών πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, τόσο σε σχέση με τα παλιά κτίρια όσο και με την πιθανότητα ενός ισχυρότερου σεισμού που θα μπορούσε να προκαλέσει τσουνάμι.
Αναφερόμενος στη σύνδεση των σεισμών με το ηφαίστειο της Σαντορίνης, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Τα ηφαίστεια είναι ενεργά, όσο κι αν κάποιοι τα θεωρούν ανενεργά». Σύμφωνα με τον ίδιο, η σεισμική δραστηριότητα θα μπορούσε να σχετίζεται με την άνοδο του μάγματος, που αυξάνει τις τάσεις στις ρηξιγενείς περιοχές και προκαλεί ντόμινο ενεργοποιήσεων τοπικών ρηγμάτων. Παράλληλα, επεσήμανε ότι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η μέγιστη εκτίμηση για το μέγεθος των σεισμών είναι 5-5,5 ρίχτερ, κάτι που θεωρητικά δεν επηρεάζει σοβαρά το νησί. Ωστόσο, σημείωσε ότι η ιστορία των ρηγμάτων στην περιοχή απαιτεί αυξημένη προσοχή.
Οι συστάσεις των Αρχών προς τους πολίτες
- να αποφεύγουν τις μεγάλες συναθροίσεις εντός κτιρίων.
- να αποφεύγουν την προσέγγιση σε εγκαταλελειμμένα κτίρια.
- να αποφεύγουν την πρόσβαση και παραμονή στα λιμάνια Αμμουδίου, Αρμένης, Κόρφου και Παλαιού Λιμένα Φηρών.
- να προχωρήσουν σε άρση επικίνδυνων στοιχείων μη δομικής τρωτότητας στα κτίριά τους (βαριά επικρεμάμενα αντικείμενα, ψευδοροφές κλπ) και στο άδειασμα των υδάτων στις κολυμβητικές δεξαμενές (πισίνες).
- να επιλέγουν ασφαλείς διαδρομές κατά τη μετακίνησή τους μέσα στον αστικό ιστό και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, ιδιαίτερα στα σημεία που υπάρχουν έντονες μορφολογικές κλίσεις και είναι πιθανόν να εκδηλωθούν κατολισθητικά φαινόμενα.
- να υπάρχει άμεση απομάκρυνση από τις παράκτιες περιοχές, σε περίπτωση ισχυρής σεισμικής δόνησης.
Σε ό,τι αφορά στην ενημέρωση των πολιτών σε θέματα αντισεισμικής προστασίας, περισσότερα στοιχεία μπορούν να αναζητηθούν στους δικτυακούς τόπους του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (www.oasp.gr) και του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (www.civilprotection.gr).
Πολιτική Προστασία: «Εγκέλαδος 2» και «Τάλως 2» – Τα δύο σχέδια SOS για τη Σαντορίνη
«Εγκέλαδος 2» σε εφαρμογή, ο «Τάλως 2» σε αναμονή. Το πρώτο σχέδιο αφορά την αντιμετώπιση και διαχείριση συνεπειών από την εκδήλωση σεισμών, το οποίο εφαρμόζεται της τελευταίες ημέρες σε Σαντορίνη, Αμοργό, Ιο και Ανάφη.
Το δεύτερο σχέδιο αφορά την αντιμετώπιση καταστάσεων από την εκδήλωση ηφαιστειακής δραστηριότητας στο ηφαίστειο της Σαντορίνης, το οποίο βρίσκεται στο τραπέζι της πολιτικής προστασίας, για την οποιαδήποτε πιθανότητα ενεργοποίησής του εξαιτίας της έντονης σεισμικής δραστηριότητας. Το πρώτο αναθεωρήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2022 και το δεύτερο στις 23 Ιουνίου 2023.
Το σχέδιο «Εγκέλαδος 2» που βρίσκεται σε εφαρμογή αντιμετωπίζει δύο ενδεχόμενα, το πρώτο ακραίας εκδήλωσης σεισμού με αντίστοιχες συνέπειες και το δεύτερο ηπιότερης ανάλογα με τη διαβάθμιση των συνεπειών που καταγράφονται. Το σχέδιο περιλαμβάνει 4 Φάσεις Ενεργειών, ανάλογα με το επίπεδο απωλειών και καταστροφών που παρατηρούνται στο πεδίο.
Αυτή τη στιγμή η συχνή σεισμική ακολουθία έχει προκαλέσει την ανησυχία στους κατοίκους των νησιών, κάποιες ελάχιστες ζημιές, πτώσεις βράχων και κατολισθήσεις σε σημεία κοντά στη θάλασσα. Ενας ενδεχόμενος μεγάλος σεισμός δεν αποκλείεται να ενεργοποιήσει άλλα γεωλογικά φαινόμενα, όπως το ηφαίστειο της Σαντορίνης, επισημαίνουν στελέχη του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας, να ρευστοποιήσει εδάφη, να μεγεθύνει πτώσεις βράχων, ρήγματα, κατολισθήσεις και τσουνάμι.
Τη δεδομένη στιγμή μετά την ανάλυση κινδύνου από τους αρμόδιους φορείς και ειδικούς, το σχέδιο βρίσκεται στη Φάση 1, αυτή της δρομολόγησης προπαρασκευαστικών μέτρων και δράσεων Πολιτικής Προστασίας, προκειμένου να τεθεί σε ετοιμότητα το ανθρώπινο δυναμικό και τα μέσα για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών που μπορεί να προκύψουν από έναν σεισμό, και στη διαχείριση συνεπειών από την τυχόν εκδήλωσή του.
Η φάση του σχεδίου, στην οποία βρίσκεται η ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης, περιλαμβάνει αρχικά την προετοιμασία των εμπλεκόμενων φορέων (συντήρηση εξοπλισμού, εξασφάλιση επικοινωνιών, μνημόνια συνεργασίας, Σύγκληση Συντονιστικών οργάνων Πολιτικής Προστασίας (ΣΤΟ, ΣΟΠΠ-Συντονιστικό Οργανο Πολιτικής Προστασίας, κ.λπ.,) για την αντιμετώπιση τυχόν εκτάκτων αναγκών. Συνεργεία του ΟΑΣΠ προβαίνουν σε προσεισμικούς ελέγχους κτιρίων, ελέγχονται και μισθώνονται κατάλληλα μηχανήματα, εξετάζεται το σύστημα επικοινωνίας και ροής πληροφοριών ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς για τη λήψη κατάλληλων αποφάσεων.
Εχουν ενημερωθεί οι πολίτες για τη λήψη μέτρων πρόληψης και αυτοπροστασίας, έχουν καταγραφεί και εξοπλιστεί υπαίθριοι χώροι συγκέντρωσης πολιτών μετά από σεισμό, έχει γίνει έλεγχος για σκηνές, κουβέρτες στην πιθανότητα στέγασης πληγέντων. Εχουν προσδιοριστεί ακόμη και χώροι προσωρινής εναπόθεσης μπαζών μετά από σεισμό.
Φάσεις 2, 3 και 4
Στη Φάση 2 του σχεδιασμού ελέγχεται η πορεία των προπαρασκευαστικών δράσεων της προηγούμενης φάσης, προκειμένου να επισπευστεί η υλοποίησή τους αν δεν έχουν ολοκληρωθεί. Αξιολογείται λεπτομερώς η σεισμικότητα, οι προγνώσεις και η εξέλιξη της σεισμικής δράσης.
Οι Φάσεις 3 και 4 του σχεδίου είναι αυτές που απεύχονται τα στελέχη των αρμόδιων φορέων, και πιθανόν να μη χρειαστεί η εφαρμογή τους. Η Φάση 3 αφορά ενέργειες μετά την εκδήλωση μεγάλου σεισμού, όπως απεγκλωβισμό πολιτών από το Πυροσβεστικό Σώμα, αντιμετώπιση τραυματισμών και διακομιδή τραυματιών σε νοσοκομεία. Συλλογή πληροφοριών για τις επιπτώσεις του σεισμού, μέτρα προστασίας πολιτών σύμφωνα με τα σχέδια εκκένωσης, προσωρινή διαμονή πολιτών, απομάκρυνση εμποδίων από οδικό δίκτυο, έλεγχος δικτύου υδροδότησης και ηλεκτροδότησης.
Σε αυτή τη φάση, μεταξύ άλλων προβλέπεται η προληπτική απομάκρυνση πολιτών, η αυτοπροστασία για τους μετασεισμούς, κήρυξη των περιοχών σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και υποβολή αιτήματος διεθνούς συνδρομής για την παροχή βοήθειας. Η φάση 4 προβλέπει τη διοικητική μέριμνα των πληγέντων, την οικονομική τους ενίσχυση, την οριοθέτηση των σεισμόπληκτων περιοχών, την αποκατάσταση των υποδομών και ζημιών στο οδικό δίκτυο.
Στη Φάση 4, Ελληνική Αστυνομία, Πυροσβεστικό και Λιμενικό Σώμα, υπουργείο Υγείας και ΕΚΑΒ, όπως και άλλοι αρμόδιοι φορείς ενεργοποιούν τις ομάδες διαχείρισης κρίσεων, οι οποίες σε περίπτωση μαζικού συμβάντος ενεργοποιούν την εφαρμογή των ειδικών σχεδίων αντιμετώπισης, διαχείρισης μαζικών ανθρώπινων απωλειών και κινητοποίησης όλων των εμπλεκόμενων δομών.
Η ταυτοποίηση θανόντων και τραυματιών πολιτών, από την εκδήλωση σεισμών, αποτελεί αρμοδιότητα της Προανακριτικής Αρχής (Π.Σ., ΕΛ.ΑΣ.) σε συνεργασία με το ΕΚΑΒ και τις ιατροδικαστικές υπηρεσίες.
Σεισμός στη Σαντορίνη: Πάνω από 2.500 δονήσεις από τον Ιούνιο έως τον Φεβρουάριο στην περιοχή
Σημαντικά στοιχεία για τη σεισμική δραστηριότητα στις Κυκλάδες, δίνει το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών μέσω των μετρήσεων του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, το οποίο παρακολουθεί σε ζωντανό χρόνο την εξέλιξη του φαινομένου στο ηφαιστειακό σύμπλεγμα της Σαντορίνης, καθώς και στη ζώνη Σαντορίνης – Αμοργού, πλησίον της νησίδας Ανύδρου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τον Ιούνιο του 2024 άρχισε να εμφανίζεται μικροσεισμική δραστηριότητα εντός της Καλδέρας της Σαντορίνης, η οποία εντάθηκε από τα μέσα Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για την πρώτη φορά μετά την περίοδο 2011-2012 που εμφανίζεται σημαντική μικροσεισμική δραστηριότητα εντός της Καλδέρας. Στο πλαίσιο αυτής της δραστηριότητας, το Εργαστήριο Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ έχει εγκαταστήσει μόνιμους σεισμολογικούς σταθμούς στη Σαντορίνη από το 2011. Αντιθέτως, η περιοχή του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπο, περίπου 8 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σαντορίνης, εμφανίζεται διαχρονικά περισσότερο δραστήρια σεισμικά.
Οι μετρήσεις του Εργαστηρίου του ΕΚΠΑ δείχνουν πως τα μικροσεισμικά επίκεντρα στη Σαντορίνη εντοπίστηκαν κυρίως στη Νέα Καμένη και στην ευρύτερη περιοχή Ημεροβιγλίου-Φηρών, κατά μήκος της «γραμμής Καμένης» με διεύθυνση ΒΑ-ΝΔ. Συγχρόνως, εμφανίστηκε μικροσεισμική δραστηριότητα και στην περιοχή ανατολικά του Κολούμπο. Συνολικά, από τον Ιούνιο του 2024 έως και τις 25 Ιανουαρίου 2025 εντοπίστηκαν με σύγχρονες μεθόδους μηχανικής μάθησης (Machine-Learning) πάνω από 1.200 σεισμοί στην περιοχή Σαντορίνης-Κολούμπο, με μεγαλύτερο εκείνον που εκδηλώθηκε στις 25 Ιανουαρίου, 08:57:25 ώρα Ελλάδος, με επίκεντρο στις NA ακτές της Θηρασιάς, με μέγεθος 3,8.
Στις 26 Ιανουαρίου εμφανίστηκε νέα ομάδα σεισμών ανατολικά του ηφαιστείου Κολούμπο, με έντονη έξαρση την επόμενη ημέρα. Έως τις 29 Ιανουαρίου εντοπίστηκαν πάνω από 1.300 σεισμοί με τη χρήση μηχανικής μάθησης. Έως την 1η Φεβρουαρίου είχαν εντοπιστεί πάνω από 2.500 σεισμοί, ενώ ξεκίνησε η ασυνήθιστα υψηλή παραγωγικότητα σεισμών με μεγέθη μεγαλύτερα του 4,0. Η σεισμικότητα εξαπλώθηκε στην περιοχή γύρω από τη νησίδα Άνυδρο. Σύμφωνα με τα στοιχεία καθημερινής ανάλυσης σεισμικών δεδομένων του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ, από την 1η Φεβρουαρίου έως και την 4η Φεβρουαρίου ώρα 09:00 εκδηλώθηκαν 43 σεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο ή ίσο του 4,0. Οι μεγαλύτεροι σεισμοί εκδηλώθηκαν στις 3 Φεβρουαρίου 14:17:41 και 4 Φεβρουαρίου 04:46:07 με μέγεθος 5,0. Το πυκνό σεισμολογικό δίκτυο της Σαντορίνης, με σταθμούς που ανήκουν στο Ενιαίο Εθνικό Δίκτυο Σεισμογράφων (ΕΕΔΣ), στο οποίο συμμετέχει το Εργαστήριο Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ, ενισχύεται με την εγκατάσταση νεών οργάνων τόσο στην Σαντορίνη όσο και στα γύρω νησιά.
Στο πλαίσιο της πολυπαραμετρικής παρακολούθησης του Ηφαιστειακού χώρου της Σαντορίνης, ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στη μελέτη εδαφικής παραμόρφωσης και στο πώς αυτή συνδέεται με τη σεισμικότητα. Το Εργαστήριο Γεωφυσικής του ΕΚΠΑ έχει εγκαταστήσει από το 2011 έναν μόνιμο δορυφορικό γεωδαιτικό σταθμό GNSS/GPS στο Ημεροβίγλι (σταθμός SANT), ενώ από το 1994 έχει εγκατασταθεί και επαναμετράται περιοδικά μη-μόνιμο δίκτυο σταθμών GPS σε 21 θέσεις στη Θήρα, Θηρασιά και Νέα Καμένη. Η ημερήσια επίλυση των δεδομένων από τον μόνιμο σταθμό (SANT) ανάδειξε αλλαγή της κινηματικής συμπεριφοράς της περιοχής από τον Αύγουστο 2024.
Μετά τη δραστηριότητα της περιόδου 2011-2012 το άνυσμα της εδαφικής ταχύτητας απεικόνιζε την τεκτονική κίνηση της ευρύτερης περιοχής στην οριζόντια διεύθυνση (ΝΑ σε σχέση με το ITRF2014) και σταθερή στην κατακόρυφη. Από τον Αύγουστο 2024 παρατηρήθηκε περιστροφή του οριζόντιου ανύσματος σε διεύθυνση Ανατολική-Βορειοανατολική, και ταυτόχρονη ανύψωση με ρυθμό συγκρίσιμο με εκείνον της περιόδου 2011-2012. Για την καλύτερη χωρική μελέτη της εδαφικής κίνησης θα πραγματοποιηθεί επαναμέτρηση του μη-μόνιμου δικτύου GPS της περιοχής. Στόχος είναι να προσδιοριστεί με ακρίβεια η χωρική κατανομή της εδαφικής παραμόρφωσης σε όλη την περιοχή Θήρας-Θηρασιάς, και να μελετηθεί πώς συνδέεται με τα δύο ηφαιστειακά κέντρα, της Νέας Καμένης και του Κολούμπο.
Η εικόνα που παρουσιάζει η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, με ολοένα περισσότερους σεισμούς με μεγέθη μεγαλύτερα ή ίσα του 4,0, αν και πιθανώς να εμφανίζει χαρακτηριστικά σμηνοσειράς (μεγάλο πλήθος σεισμών με παρόμοια μεγέθη), δεν αποκλείεται να έχει χαρακτηριστικά προσεισμικής ακολουθίας. Το Εργαστήριο Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς και τα υπόλοιπα Ελληνικά Ινστιτούτα και Πανεπιστήμια παρακολουθεί συνεχώς το φαινόμενο με την ανάλυση των δεδομένων των σεισμολογικών σταθμών σε πραγματικό χρόνο και τη χρήση καινοτόμων εργαλείων ανάλυσης.
Ειδήσεις σήμερα
Επιμένει στην πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης ο Σωκράτης Φάμελλος
BBC: Εκτενές ρεπορτάζ για τους σεισμούς στη Σαντορίνη – Τι αναφέρει το βρετανικό Μέσο
Ροή Ειδήσεων 
