«Σκέφτηκα, ποιος θα βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους; Ποιος θα τους δώσει ελπίδα; Είπα στον εαυτό μου: Αν έχεις πίστη, μείνε και αγωνίσου. Αν δεν έχεις, πήγαινε σπίτι», είχε πει στο παρελθόν, αναφερόμενος στη στιγμή που αφίχθη στην Αλβανία.
«Ο άνθρωπος πάνω από όλα», συνήθιζε να λέει, για αυτό και από την πρώτη στιγμή έδωσε προτεραιότητα στη φιλανθρωπία της Εκκλησίας, οργανώνοντας συσσίτια και διανέμοντας εκατοντάδες τόνους τροφίμων, ρούχων και φαρμάκων.
«Το ίδιο βράδυ της ημέρας που χειροτονήθηκα ιερέας, τον Μάιο του 1964, πέταξα στην Ουγκάντα, την οποία σκεφτόμουν τόσο συχνά και με τέτοια λαχτάρα. Είχα σκεφτεί ότι η Αφρική θα ήταν το σπίτι μου για το υπόλοιπο της ζωής μου. Αλλά η ελονοσία έβαλε τέλος στο όνειρο εκείνο.
Ηταν η πρώτη μου εμπειρία τού να είμαι κοντά στον θάνατο. Θυμάμαι τη φράση που σχηματίστηκε στο μυαλό μου όταν σκέφτηκα ότι θα πεθάνω: “Κύριέ μου, ξέρεις ότι προσπάθησα να σε αγαπώ”. Τότε κοιμήθηκα και την επόμενη μέρα ένιωθα καλά! Υπήρξε μια δεύτερη επίθεση, όταν πήγα στη Γενεύη για να παρακολουθήσω ένα ιεραποστολικό συνέδριο.
Ευτυχώς οι γιατροί εκεί ήταν σε θέση να αναγνωρίσουν την ασθένεια και ήξεραν πώς να την αντιμετωπίσουν. Οταν ήμουν αρκετά καλά ώστε να φύγω από το νοσοκομείο, είπαν ότι πρέπει να ξεχάσω την επιστροφή μου στην Αφρική», είχε τονίσει για την Αφρική.
Χαρακτηριστικό είναι το σύνθημα για την ιεραποστολική αφύπνιση «Εκκλησία χωρίς ιεραποστολή είναι Εκκλησία χωρίς αποστολή», την οποία χρησιμοποίησε στο περιοδικό ‘Πορευθέντες’ (Go Ye) που εξέδιδε το ομώνυμο «Διορθόδοξο Ιεραποστολικό Κέντρο ‘Πορευθέντες’». Και τα δύο είχε ιδρύσει (1959) ο τότε λαϊκός θεολόγος Αναστάσιος Γιαννουλάτος, για να αφυπνιστεί το ορθόδοξο χρέος του ευαγγελισμού των εθνών.
Παρόμοιες σύντομες φράσεις και προτάσεις απαντούν και στα κατηχητικά βοηθήματα για εφήβους του διακόνου τότε Αναστασίου Γιαννουλάτου εκδόσεων της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος και οπωσδήποτε στη συνέχεια σε μελέτες, εγκυκλίους, συνεντεύξεις και δηλώσεις για επίκαιρα κρίσιμα ζητήματα. Αναφέρουμε ενδεικτικά ορισμένες απομονωμένες ή και την ευρύτερη γλωσσική ενότητα που περιέχονται:
«Κάθε έγκλημα στο όνομα της θρησκείας είναι έγκλημα κατά της ίδιας της θρησκείας. Κάθε μορφή βίας στο όνομα της θρησκείας βιάζει, με όλες τις έννοιες, την ίδια τη θρησκεία. Κανείς πόλεμος δεν είναι ιερός. Μόνο η ειρήνη είναι ιερή».
«Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το λάδι της θρησκείας για να δυναμώνει τη φωτιά των συγκρούσεων. Η θρησκεία είναι θείο δώρο, δοσμένο για να γαληνεύει τις καρδιές, να θεραπεύει τις πληγές και να φέρνει πλησιέστερα άτομα και λαούς».
«Μη ρίχνετε το λάδι της καντήλας στη φωτιά του πολέμου»
«Η αγάπη είναι το αντίδοτο κατά του εγωκεντρισμού, εθνικού, φυλετικού, θρησκευτικού, που δηλητηριάζει την ειρηνική συνύπαρξη ανθρώπων και λαών».
«Ο διάβολος δεν σταματά να εργάζεται και η ειδικότητά του είναι να προκαλεί διχασμούς».
«Δεν χρειάζεται να συγκρίνετε τις δικές μας κορυφές με τις χαράδρες των άλλων».
«Ο άλλος δεν είναι αναγκαστικά ο εχθρός ή ο κίνδυνος. Μπορεί να είναι για μας εμπλουτισμός».
«Εμείς μαζεύουμε τις πέτρες που μας πετάνε όσοι πολεμούν το έργο μας και κτίζουμε με αυτές εκκλησίες και σχολεία».
«Οι νέοι δεν είναι μόνο το μέλλον, αλλά το παρόν της Εκκλησίας μας»
«Θα παραγγείλω μία επισκεπτήρια κάρτα που θα γράφει:
Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος
Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Επίτιμο Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών
Διεθνής επαίτης»
«Όλα αυτά τα χρόνια έγινα διεθνής ζητιάνος της αγάπης, για να ανασυγκροτηθεί η Εκκλησία της Αλβανίας από τα ερείπια του ανελέητου διωγμού»
«‘Θεέ μου, και τώρα τί θα γίνη με όλα τούτα τα παιδιά, με όλους αυτούς τους ανθρώπους;’, ψιθύρισα πάλι, καθώς αναπολούσα όσα έζησα εκείνες τις ημέρες και μου φάνηκε πως με κύκλωναν πάλι υψωμένα, απαιτητικά, ικετευτικά τα τόσα χέρια των Αφρικανών αδελφών, που γνώρισα. Περισσότερο αντίδωρο! Περισσότερες ΄Προσφορές:’ σκέφθηκα. ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΖΩΗΣ (sic), θα χρειασθούν! Εκείνη η Δευτέρα ήταν του Αγίου Πνεύματος!»
«Ο Κύριος μας τονίζει: ‘μη φοβού’. Και τελικά μας αναθέτει μια μεγάλη αποστολή: Να συμμετέχουμε στο έργο της σωτηρίας του κόσμου».
«Όταν αισθάνεσαι τον πλησίον μόνο μέσα στα εθνικά όρια, σημαίνει ότι αρνείσαι και χάνεις την παγκοσμιότητα και καθολικότητα της Εκκλησίας».
«Η οριζόντια αγάπη προς τον συνάνθρωπό μας είναι η συμπλήρωση και η επαλήθευση της κατακόρυφης αγάπης προς τον Θεό».
«Στην Παλαιστίνη υπάρχουν δύο λίμνες, η λίμνη της Γαλιλαίας και η Νεκρά θάλασσα. Το κοινό χαρακτηριστικό τους είναι, ότι δέχονται και οι δύο τα νερά του ποταμού Ιορδάνη. Αλλά η Γαλιλαία δέχεται τα νερά και τα αφήνει να φύγουν προς τον Νότο. Η Νεκρά Θάλασσα δέχεται τα νερά του Ιορδάνη και τα κρατάει για τον εαυτό της. Στη Γαλιλαία υπάρχει υπέροχη ζωή μέσα στην λίμνη και γύρω από αυτήν. Στη Νεκρά δεν υπάρχει ίχνος ζωής. Η Νεκρά Θάλασσα δείχνει συμβολικά τί συμβαίνει, όταν κάποιος κρατάει πράγματα για τον εαυτό του. Να δέχεσαι και να προσφέρεις. Αυτό είναι το μυστικό για να έχεις πληρότητα ζωής…».
«Τό ἀνέσπερο φῶς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ λάμπει μέσα στήν κτιστή δημιουργία, σέ ὅλη τήν οἰκουμένη. Ὁ κάθε, λοιπόν, πιστός καλεῖται νά προσλάβει καί νά μεταλαμπαδεύσει τό πασχαλινό φῶς στό περιβάλλον του καί νά βοηθήσει τόν διπλανό του νά ἀνάψει καί αὐτός τή λαμπάδα του Πάσχα».
«Ἡ Μία Ἁγία Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία, στήν ὁποία ἀνήκουμε, δέν ζεῖ ἀποκλειστικά γιά τόν ἑαυτό της. Ὅ,τι εἶναι, ὅ,τι κατέχει, ὅ,τι προσφέρει προορίζεται γιά ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα, γιά τήν ἀνύψωση καί τήν ἀνακαίνιση τοῦ κόσμου. Ἡ Ἐκκλησία δέν δικαιοῦται νά γίνει μία κλειστή θρησκευτική κοινότητα «εὐλαβῶν», πού ἀπολαμβάνουν ἀποκλειστικά τά δῶρα τοῦ Θεοῦ. Παραμένει διαχρονικά ἡ εὐχαριστιακή κοινότητα τῶν πιστῶν στόν Χριστό, ἡ ὁποία, ἀκτινοβολῶντας τό δικό Του φῶς, ἑορτάζει τήν ἐμπειρία τῆς Ἀναστάσεως, τῆς νίκης πάνω στόν θάνατο. Μέ αὐτή τήν ἀλήθεια νοηματοδοτεῖ, ζωογονεῖ καί μεταμορφώνει τή ζωή τῆς ἀνθρωπότητος μέ ἐλευθερία καί ἀγάπη».
Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: Μέχρι το πρωί της Δευτέρας το λαϊκό προσκύνημα στη Μητρόπολη – Τρισάγιο από τον Ιερώνυμο
Η σορός του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αλβανίας, Αναστάσιου, τέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα στη Μητρόπολη Αθηνών. Η Θεία Λειτουργία τελέστηκε ενώπιον του σκηνώματος του Αρχιεπισκόπου, με προεξάρχοντα τον Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου, Ιερόθεο. Το τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου τελέστηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών, Ιερώνυμο.
Παρόντες ήταν προσωπικότητες από την πολιτική σκηνή, όπως η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης, και ο Πρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης. Επίσης, παραβρέθηκαν υπουργοί, όπως ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, ο Υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, καθώς και προσωπικότητες όπως ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας και ο Φρέντης Μπελέρης.
Η σορός του Αρχιεπισκόπου Αναστάσιου θα παραμείνει σε λαϊκό προσκύνημα έως τη Δευτέρα, οπότε και θα μεταφερθεί οδικώς στην Αλβανία. Η εξόδιος ακολουθία θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 30 Ιανουαρίου, στις 11:00, μετά τη Θεία Λειτουργία, και θα παραστεί ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Αλβανίας, ο Μητροπολίτης Κορυτσάς, Ιωάννης, εξελέγη Επόπτης του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου. Παράλληλα, κηρύχθηκε πενθήμερο εκκλησιαστικό πένθος από τις 25 έως τις 29 Ιανουαρίου.
Το σκήνωμα του Αρχιεπισκόπου Αναστάσιου θα αναχωρήσει την Τρίτη, 28 Ιανουαρίου, οδικώς για την Αλβανία, μέσω του συνοριακού σταθμού Κακαβιά, συνοδευόμενο από ιερείς και κληρικούς. Η ταφή του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου θα πραγματοποιηθεί κάτω από το Ιερό Βήμα του Καθεδρικού Ναού της Αλβανίας, σε ειδική κρύπτη που είχε προετοιμάσει ο ίδιος.
Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος:
Εκφράζει τη βαθύτατη θλίψη της για την κοίμηση του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αναστασίου.
Τελεί Τρισάγιο στο Παρεκκλήσιο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, προεξάρχοντος του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.
Δευτέρα, 27 Ιανουαρίου 2025
Το σκήνωμα παραμένει σε λαϊκό προσκύνημα στον Καθεδρικό Ιερό Ναό των Αθηνών.
Τρίτη, 28 Ιανουαρίου 2025
Το πρωί της Τρίτης, το σκήνωμα αναχωρεί οδικώς από την Ελλάδα, μέσω του συνοριακού σταθμού Κακαβιά.
Στη συνοδεία περιλαμβάνονται: Ο Μητροπολίτης Απολλωνίας και Φίερι, κ. Νικόλαος, ο Επίσκοπος Κρούγιας, κ. Αναστάσιος και οι ιερείς π. Χαράλαμπος Γκιόκα και Σπυρίδων Τοπάντζας.
Υποδοχή στα Τίρανα:
Στις 16:00, το σκήνωμα υποδέχεται η Ιερά Σύνοδος προ του Καθεδρικού Ναού «Αναστάσεως του Χριστού» στα Τίρανα.
Το σκήνωμα τίθεται σε λαϊκό προσκύνημα εντός του Καθεδρικού Ναού όλη τη νύχτα.
Πέμπτη, 30 Ιανουαρίου 2025
Εξόδιος Ακολουθία:
Τελείται στις 11:00, μετά τη Θεία Λειτουργία, στον Καθεδρικό Ναό «Αναστάσεως του Χριστού». Η ταφή πραγματοποιείται κάτω από το Ιερό Βήμα του Καθεδρικού Ναού, σε ειδική κρύπτη που είχε προετοιμάσει ο ίδιος ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος.
Ποιος ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος
Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1929 και μεγάλωσε μέσα σε μια θρησκευόμενη οικογένεια. Σπούδασε Θεολογία, Θρησκειολογία, Ιεραποστολική, Αφρικανολογία και Εθνολογία. Τα τελευταία 33 χρόνια ποίμαινε στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, εκπληρώνοντας την αποστολή που του ανέθεσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο για «την εκ των ερειπίων αναστήλωσή της».
Στη γείτονα χώρα βρέθηκε το 1991, αρχικά ως πατριαρχικός έξαρχος. Εναν χρόνο μετά, στις 24 Ιουνίου του 1992, ο Αναστάσιος εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και Πάσης Αλβανίας. Αναγέννησε τη διαλυμένη, από το καθεστώς Χότζα, Εκκλησία της Αλβανίας, ανοικοδόμησε πάνω απο 460 κατεστραμμένους ναούς και μοναστήρια.
Το έργο του
Συγκροτήθηκαν πάνω από 400 ενορίες, χτίστηκαν σχολεία, κλινικές, Κέντρα Υγείας, εκατοντάδες εκκλησίες και μοναστήρια. Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος χειροτόνησε 168 νέους κληρικούς, όταν στην περιοχή παλαιότερα υπήρχαν ελάχιστοι, ενώ φρόντισε για την έκδοση λειτουργικών και άλλων θρησκευτικών βιβλίων.
Μερίμνησε για τη δημιουργία εργαστηρίων της Εκκλησίας (τυπογραφείο, κηροπλαστείο, ξυλουργείο, εργαστήρια αγιογραφίας και αποκαταστάσεως εικόνων), φρόντισε για την κατασκευή δρόμων, υδραγωγείων, γεφυρών, την επισκευή δημόσιων σχολείων και αγωνίστηκε για τη διεκδίκηση της εκκλησιαστικής περιουσίας.
Στις 24 Νοεμβρίου του 2008 υπογράφηκε, βάσει του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Αλβανίας, η συμφωνία για τη ρύθμιση των σχέσεων μεταξύ της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας και της αλβανικής κυβέρνησης, η οποία στη συνέχεια επικυρώθηκε από το αλβανικό Κοινοβούλιο και κατέστη νόμος του αλβανικού κράτους.
Στην Αφρική
Ο Αναστάσιος χειροτονήθηκε διάκονος το 1960 και πρεσβύτερος το 1964 και τέσσερα χρόνια μετά χειροτονήθηκε αρχιμανδρίτης. Ηταν τότε που ξεκίνησε ιεραποστολικές επισκέψεις στην Αφρική και κυρίως στην Ουγκάντα. Εκεί έμαθε τις τοπικές διαλέκτους, αναγκάστηκε όμως να αποχωρήσει όταν προσβλήθηκε από ελονοσία.
Επέστρεψε (την περίοδο 1981-1991) ως τοποτηρητής στη Μητρόπολη Ειρηνουπόλεως- Ανατολικής Αφρικής (Κένυα, Ουγκάντα, Τανζανία). Στα χρόνια αυτά ίδρυσε την Πατριαρχική Σχολή «Αρχιεπίσκοπος Kύπρου Μακάριος», χειροτόνησε 62 Αφρικανούς κληρικούς και χειροθέτησε 42 αναγνώστες- κατηχητές προερχόμενους από 8 αφρικανικές φυλές.
Προώθησε, επίσης, τις μεταφράσεις της Θείας Λειτουργίας σε 4 αφρικανικές γλώσσες, μεριμνώντας παράλληλα για την ανέγερση δεκάδων ναών, ιεραποστολικών και ιατρικών σταθμών, αλλά και σχολείων.
ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΓΙΑ ΝΟΜΠΕΛ ΕΙΡΗΝΗΣ
Ο Αναστάσιος συνέδεσε την Εκκλησία της Αλβανίας με διεθνείς εκκλησιαστικούς οργανισμούς, δίνοντας προσωπικούς αγώνες για την άμβλυνση των αντιθέσεων στα Βαλκάνια. Συνέβαλε στην εκτόνωση της έντασης μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας και στην προσέγγιση των δύο χωρών. Στην κρίση του Κοσσυφοπεδίου, το 1999, οργάνωσε ένα ανθρωπιστικό πρόγραμμα, το οποίο βοήθησε 33.000 περίπου πρόσφυγες σε διάφορα μέρη της Αλβανίας. Οι δράσεις του αυτές τον οδήγησαν, το 2000, να είναι υποψήφιος για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης μετά από πρόταση 33 τακτικών μελών της Ακαδημίας Αθηνών και προσωπικοτήτων της γειτονικής χώρας.
Ο Αναστάσιος, στα μαύρα χρόνια της δικτατορίας, τον Φεβρουάριο του 1973, βρέθηκε στο πλευρό των φοιτητών. Τους επισκέφθηκε στην πρώτη κατάληψη στη Νομική Αθηνών και χωρίς δεύτερη σκέψη τούς πρόσφερε τρόφιμα και φάρμακα. Λίγους μήνες μετά έκανε διαμαρτυρία στην ΕΣΑ για τις συνθήκες κράτησης.
Υπήρξε, ομότιμος καθηγητής του ΕΚΠΑ και επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, καθώς επίσης και επίτιμος διδάκτωρ Θεολογίας και Φιλοσοφίας 19 πανεπιστημίων (Ελλάδας, ΗΠΑ, Ρουμανίας, Κύπρου, Γεωργίας, Αλβανίας, Ιταλίας). Επίσης, επίτιμος συγκλητικός της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών και επίτιμος πρόεδρος της «Παγκοσμίου Διασκέψεως των Θρησκειών για την Ειρήνη». Διετέλεσε καθηγητής της Ιστορίας των Θρησκευμάτων του Πανεπιστημίου Αθηνών, κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: Το συγγραφικό του έργο
Συνέγραψε δεκάδες βιβλία και περισσότερες απο 240 μελέτες και άρθρα θεολογικού ή θρησκειολογικού περιεχομένου. Εργα του έχουν μεταφρασθεί σε 17 γλώσσες, ενώ μιλούσε αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και διάβαζε λατινικά, ιταλικά, ισπανικά και αλβανικά. Υπήρξε μέλος της Θεολογικής Επιτροπής Διαλόγου με ανθρώπους άλλων Πίστεων και Ιδεολογιών, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Θρησκευτικών Ηγετών, ενώ είχε διατελέσει πρόεδρος της Επιτροπής Παγκοσμίου Ιεραποστολής και Ευαγγελισμού, του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών και αντιπρόεδρος της Συνελεύσεως των Ευρωπαϊκών Εκκλησιών. Εχει τιμηθεί με 30 βραβεία και παράσημα-διακρίσεις διαφόρων χωρών και Ορθόδοξων Εκκλησιών. Ιδρυσε και διηύθυνε το πρώτο ιεραποστολικό περιοδικό στην Ελλάδα με τίτλο «Πορευθέντες», το Διορθόδοξο Ιεραποστολικό Κέντρο «Πορευθέντες», καθώς επίσης και το Διορθόδοξο Κέντρο της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Ειδήσεις σήμερα
Χειμερινές εκπτώσεις: Ανοιχτά τα καταστήματα σήμερα 26/1 – Ποιο θα ειναι το ωράριο λειτουργίας;
Εκλογές στην Λευκορωσία: Ο Λουκασένκο ετοιμάζεται για έβδομη θητεία