Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από έρευνα-ερωτηματολόγιο της ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ σε φοιτητές από έξι τμήματα ελληνικών πανεπιστημίων αποτυπώνουν τον τρόπο επιλογής σπουδών αλλά και την πραγματικότητα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι νέοι μετά την εισαγωγή τους στο πανεπιστήμιο.

Η έρευνα διεξήχθη από τον καθηγητή του ΑΠΘ Αργύρη Κυρίδη κατά την περίοδο της πανδημίας Covid-19, με τη συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών να δηλώνει ότι θα προχωρήσει στην απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου είτε στο πεδίο σπουδών είτε σε συγγενές πεδίο, ή ακόμα και σε απόκτηση άλλου τίτλου σπουδών, ενώ σημαντικός επίσης αριθμός δηλώνει ότι θα επιδιώξει διδακτορικές σπουδές και ότι γενικότερα θα επιδιώκει διαρκώς την απόκτηση όλο και περισσότερων εκπαιδευτικών και επαγγελματικών προσόντων μέσω της διά βίου μάθησης.

Ιδίως στην περίπτωση των φοιτητών των θεωρητικών σπουδών, αποτυπώνεται έντονα η ανάγκη για λήψη δεύτερου πτυχίου.

Τρόπος επιλογής

Στην πλειοψηφία τους οι φοιτητές δεν φαίνεται να επέλεξαν τις σπουδές τους βάσει του κύρους του επαγγέλματος που θα ήθελαν να ακολουθήσουν ή των κοινωνικών απολαβών που επιθυμούν (σ.σ.: αυτό φαίνεται ότι αφορά μικρότερο ποσοστό φοιτητών), αντιθέτως επένδυσαν σε σπουδές που σχετίζονται με τις προσωπικές τους επιθυμίες και τις κλίσεις τους, ακόμα και με το σε ποια μαθήματα σημειώνουν υψηλότερες επιδόσεις.

Ιδίως στις γυναίκες είναι πιο έντονη η τάση αυτή, σε αντίθεση με τους άνδρες, οι οποίοι επενδύουν περισσότερο σε κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες. Στην επιλογή ρόλο φαίνεται να παίζουν και τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της οικογένειας, και ειδικότερα η καλή οικονομική κατάσταση, τα επαγγέλματα κύρους των γονέων και η υψηλότερη μόρφωση που τους οδηγούν σε πιο «επεξεργασμένες» επιλογές, οι οποίες λαμβάνουν περισσότερο υπόψη κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια.

Το παραπάνω συμπέρασμα ενισχύει και την αίσθηση ότι ο επαγγελματικός προσανατολισμός στο σχολείο δεν αποδίδει στον επιθυμητό βαθμό, γεγονός που αποτυπώνεται και στις απαντήσεις των φοιτητών ως προς το κίνητρο για την επιλογή σπουδών, όπου καταλαμβάνει χαμηλή θέση στην κατάταξη.

Αβεβαιότητα

Ενα ακόμα χαρακτηριστικό στο προφίλ του σημερινού φοιτητή είναι η αβεβαιότητα λόγω της ταχύτητας με την οποία αλλάζουν τα δεδομένα στην αγορά εργασίας. Η πλειοψηφία αυτών, πέραν του φόβου για την επαγγελματική αποκατάσταση, συνειδητοποιεί μετά την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, όπως καταγράφεται στις απαντήσεις τους, ότι το πτυχίο δεν μπορεί να εξασφαλίσει ένα καλό επαγγελματικό μέλλον και πως οι σπουδές τους είναι ένας πολύ μικρός παράγοντας προσδιορισμού του κοινωνικού τους μέλλοντος. Ενα μεγάλο ποσοστό παραδέχεται ότι προσπαθεί να προσαρμόζει συνεχώς τα σχέδιά του ανάλογα με το τι συμβαίνει γύρω του, ενώ ένα μέρος των φοιτητών αναφέρεται και σε χαμηλό επίπεδο σπουδών ή των συμφοιτητών που συνάντησαν στα ελληνικά πανεπιστήμια, δηλώνοντας ότι έχει μετανιώσει για την επιλογή του.