Η συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας για τους φυσικούς πόρους, που υπεγράφη στις 30 Απριλίου 2025, σηματοδοτεί μια σημαντική στρατηγική συνεργασία με οικονομικές και γεωπολιτικές συνέπειες σύμφωνα με το BBC.

Οι Ουκρανοί δημοσίευσαν τώρα τη συμφωνία και υπήρξαν δημόσιες δηλώσεις και από τις δύο πλευρές. Ακολουθούν επτά βασικά συμπεράσματα:

Καμία αποπληρωμή από την Ουκρανία προς τις ΗΠΑ

Ο Τραμπ είχε προηγουμένως απαιτήσει από την Ουκρανία να αποπληρώσει τα 350 δισεκατομμύρια δολάρια (264 δισεκατομμύρια λίρες) της βοήθειας που ισχυρίζεται ότι έχουν παρασχεθεί από τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του πολέμου – έναν όρο που ο Ζελένσκι απέρριψε.

Ωστόσο, η Ουάσιγκτον φαίνεται να έχει κάνει μια παραχώρηση. Ο Ουκρανός Πρωθυπουργός Ντένις Σμιχάλ δήλωσε ότι η συμφωνία δεν προβλέπει ότι η χώρα του θα αποπληρώσει κάποιο “χρέος”.

Ο Τραμπ παρουσίασε τη συμφωνία ως νίκη για την πλευρά του, λέγοντας ότι η χώρα του θα πάρει “πολύ περισσότερα θεωρητικά” από τα δισεκατομμύρια που παρείχε στην Ουκρανία ο προκάτοχός του, Τζο Μπάιντεν.

Πιο σκληρή στάση των ΗΠΑ απέναντι στον Πούτιν

Η γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε από τις ΗΠΑ για την ανακοίνωση της συμφωνίας είναι ιδιαίτερως πιο αυστηρή απέναντι στη Ρωσία, σε σύγκριση με τη συνηθισμένη στάση της διοίκησης Τραμπ.

Η συμφωνία αναφέρεται στην “ολόκληρη κλίμακα της ρωσικής εισβολής”, ενώ το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ προσθέτει ότι “κανένα κράτος ή άτομο που χρηματοδότησε ή προμήθευσε τη ρωσική πολεμική μηχανή δεν θα επιτρέπεται να ωφεληθεί από την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας”.

Αυτό αναμένεται να ενισχύσει το Κίεβο, το οποίο έχει ζητήσει να ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση στη Ρωσία κατά τις συνομιλίες μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον για μια πιθανή εκεχειρία.

Στη συμφωνία περιλαμβάνονται πετρέλαιο και φυσικό αέριο μαζί με τα ορυκτά

Παρά το γεγονός ότι η συζήτηση γύρω από τη συμφωνία επικεντρώνεται στο ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας, η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης διατάξεις για το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και άλλους υδρογονάνθρακες.

Σε όλες τις περιπτώσεις, οι πόροι παραμένουν στην ιδιοκτησία της Ουκρανίας, αν και οι ΗΠΑ θα έχουν κοινή πρόσβαση.

Η συμπερίληψη του πετρελαίου και του φυσικού αερίου έχει εκληφθεί ως χαλάρωση της θέσης της Ουκρανίας, καθώς αυτά δεν υπήρχαν σε προηγούμενα σχέδια της συμφωνίας.

Κανένα εμπόδιο στην επιθυμία της Ουκρανίας για ένταξη στην ΕΕ

Η Ουκρανία επιθυμεί εδώ και καιρό να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι επίσημες διαπραγματεύσεις για την ένταξή της ξεκίνησαν τον περασμένο Ιούνιο.

Υπήρχαν ορισμένες ανησυχίες στο Κίεβο ότι η συμφωνία για τους πόρους θα μπορούσε να εμποδίσει την ικανότητα της Ουκρανίας να ενταχθεί στην ΕΕ, αν παρείχε προνομιακή μεταχείριση στους Αμερικανούς επενδυτές, καθώς το Κίεβο και η ΕΕ ήδη διαθέτουν στρατηγική συνεργασία σε ό,τι αφορά τις πρώτες ύλες.

Ωστόσο, το κείμενο της συμφωνίας αναφέρει ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν την πρόθεση της Ουκρανίας να ενταχθεί στην ΕΕ και τη ανάγκη να μην έρχεται η συμφωνία σε σύγκρουση με αυτόν τον στόχο.

Επιπλέον, αναφέρεται ότι εάν η Ουκρανία χρειαστεί να επανεξετάσει τους όρους της συμφωνίας λόγω “επιπρόσθετων υποχρεώσεων” στο πλαίσιο της ένταξής της στην ΕΕ, οι ΗΠΑ συμφωνούν να διαπραγματευτούν με καλή πίστη.

Επιπλέον, το Κίεβο δηλώνει ότι οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν τις επιπλέον μεταφορές επενδύσεων και τεχνολογίας στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της ΕΕ και άλλων περιοχών.

Η στρατιωτική δέσμευση των ΗΠΑ ξανά στο τραπέζι…
Οι ΗΠΑ έχουν περιγράψει τη συμφωνία ως κρίσιμη για να συνεχίσει η Ουκρανία να λαμβάνει στρατιωτική βοήθεια.

Η Πρώτη Αντιπρόεδρος της Ουκρανίας, Γιούλια Σβυριντένκο, η οποία ταξίδεψε στην Ουάσιγκτον για να υπογράψει τη συμφωνία, δήλωσε ότι αυτή προβλέπει τη μελλοντική συνεισφορά των ΗΠΑ σε νέα βοήθεια, όπως συστήματα αεράμυνας.

Πόσα έχουν δώσει οι ΗΠΑ στην Ουκρανία; Αυτό, επίσης, θα σηματοδοτήσει μια αλλαγή στρατηγικής για τον Τραμπ, ο οποίος είχε προσπαθήσει να περιορίσει την στρατιωτική στήριξη προς την Ουκρανία από τη στιγμή που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο.

Ένα εκκρεμές ερώτημα είναι τι θα σημαίνει τελικά η συμφωνία για την κατάσταση του πολέμου. Το Κρεμλίνο δεν έχει ακόμη αντιδράσει στη συμφωνία.

…αλλά οι ΗΠΑ μπορούν να αποσυρθούν οποιαδήποτε στιγμή
Φαίνεται ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ, κάτι που η Ουκρανία και η Ευρώπη έχουν ζητήσει επίμονα από τον Λευκό Οίκο.

Ο Τραμπ έχει αρνηθεί εδώ και καιρό να προσφέρει την ίδια στρατιωτική δέσμευση που είχε προσφέρει ο Μπάιντεν.

Αντίθετα, το ενδιαφέρον του να διατηρήσει τη στήριξη των ΗΠΑ στην Ουκρανία είναι πιο έμμεσο, λόγω των οικονομικών δεσμεύσεων που περιλαμβάνονται στη συμφωνία αυτή.

Αυτό σημαίνει ότι η δέσμευση του πιο σημαντικού συμμάχου της Ουκρανίας παραμένει ευάλωτη.

Κέρδη που θα επανεπενδυθούν στην Ουκρανία;
Ένα ενδιαφέρον σημείο που επισημαίνει η κυβέρνηση της Ουκρανίας είναι ότι για την πρώτη δεκαετία του ταμείου ανασυγκρότησης, τα κέρδη θα “επανεπενδύονται πλήρως στην οικονομία της Ουκρανίας”, είτε σε νέα έργα είτε στην ανασυγκρότηση.

Αυτό θα μπορούσε να είναι σημαντικό, αν δεν υπάρχει χρηματοοικονομικό όφελος για τις ΗΠΑ για 10 χρόνια.

Ωστόσο, αυτή η διάταξη δεν φαίνεται να υπάρχει στη συμφωνία που υπογράφηκε στην Ουάσιγκτον, αν και ενδέχεται να αποτελέσει μέρος μιας επιπλέον “τεχνικής” συμφωνίας στο μέλλον.

Μετά την αρχική δεκαετία, το Κίεβο δηλώνει ότι τα κέρδη ενδέχεται να μοιραστούν μεταξύ των εταίρων.