Δημόσια μίλησαν τη Δευτέρα οι Κινέζοι μαχητές που αιχμαλωτίστηκαν από τις ουκρανικές δυνάμεις. Οι δύο Κινέζοι υπήκοοι, που αιχμαλωτίστηκαν πολεμώντας για λογαριασμό της Ρωσίας, ισχυρίστηκαν ότι δεν στάλθηκαν στον πόλεμο από την κινεζική κυβέρνηση, και περιέγραψαν τις δυσκολίες τους στις ρωσικές τάξεις.

Ένας από τους αιχμαλώτους, ο Γουάνγκ Γουαντζούν, είπε τη Δευτέρα ότι έγινε στόχος ρωσικών «χημικών όπλων» αμέσως μετά τον αιχμαλωσία του από έναν Ουκρανό στρατιώτη.

«Έχανα τη δύναμή μου και λιποθυμούσα… Μετά ένιωσα κάποιον να μου αρπάζει το γιακά και να με βγάζει στον καθαρό αέρα», είπε ο Γουάνγκ σε συνέντευξη Τύπου.

Σύμφωνα με τον Κινέζο μαχητή, αφότου συνελήφθη από ουκρανικά στρατεύματα, βρέθηκε σε μια βάρκα με έναν Ουκρανό στρατιώτη, που χρησίμευσε ως καταφύγιο κατά τη διάρκεια μιας ρωσικής επίθεσης. Είπε ότι ο Ουκρανός τον βοήθησε να επιβιώσει από αυτό που ο Wang περιέγραψε ως επίθεση με «αέριο από ψεκασμό».

«Οι (Ουκρανοί) στρατιώτες μας προστάτεψαν και μας φέρονται καλά όλο αυτό το διάστημα», πρόσθεσε.

Ο Γουάνγκ Γκουαντζούν και ο Ζανγκ Ρένμπο, γεννημένοι το 1991 και το 1998 αντίστοιχα, ήταν οι πρώτοι Κινέζοι υπήκοοι που συνελήφθησαν ενώ πολεμούσαν στις τάξεις του ρωσικού στρατού εναντίον της Ουκρανίας, σε ουκρανικό έδαφος. Η σύλληψή τους ανακοινώθηκε από τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι νωρίτερα τον Απρίλιο. Στις 11 Απριλίου, ο Ζελένσκι είπε ότι «πολλές εκατοντάδες» Κινέζοι πολίτες πολεμούν στο πλευρό της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τη Δευτέρα οι δυο τους μεταφέρθηκαν για να δώσουν συνέντευξη Τύπου.

Οι δυο τους μιλούσαν κινέζικα. Οι απαντήσεις τους μεταφράστηκαν στα ουκρανικά από μεταφραστή που παρείχε η κυβέρνηση. Η Kyiv Independent που δημοσίευσε την Τρίτη το θέμα, δεν μπόρεσε να επαληθεύσει τους ισχυρισμούς τους ή την ακρίβεια της μετάφρασης.

Ο Γουάνγκ είπε ότι όταν βρισκόταν στην Κίνα, κοίταζε το TikTok, όταν είδε μια διαφήμιση για να ενταχθεί στον ρωσικό στρατό. Αφού έχασε τη δουλειά του το περασμένο καλοκαίρι, ενδιαφερόταν για την προσφορά, ειδικά επειδή, όπως είπε, η στρατιωτική θητεία στην Κίνα θεωρείται ότι δίνει «κύρος».

Ένας στρατολόγος με τον οποίο επικοινώνησε ο Γουάνγκ του είπε ότι ένας Κινέζος νεοσύλλεκτος θα μπορούσε να κερδίσει 200.000 έως 250.000 ρούβλια (2.100 με 2.600 ευρώ) τον μήνα στον ρωσικό στρατό, ποσό που είναι υψηλότερο από τον μέσο μισθό στην Κίνα. Ο στρατολόγος υποσχέθηκε επίσης να καλύψει τα έξοδα για το ταξίδι του στη Ρωσία και να τον βοηθήσει να αποκτήσει τα απαραίτητα έγγραφα, σύμφωνα με τον Γουάνγκ.

Ωστόσο, οι υποσχέσεις διαψεύστηκαν: όπως είπε, αργότερα οι Ρώσοι του αφαίρεσαν την τραπεζική κάρτα και το τηλέφωνό του, έτσι ώστε να μην μπορεί να διαχειριστεί τα χρήματα που έβγαζε.

Ο άλλος αιχμάλωτος, ο Ζανγκ, είπε ότι καταγόταν από πλούσια οικογένεια και εργαζόταν ως πυροσβέστης και διασώστης. Είπε ότι ήρθε στη Ρωσία τον Δεκέμβριο και πρώτα του προσφέρθηκε δουλειά στις οικοδομές, αλλά τελικά προσλήφθηκε για στρατιωτική θητεία. «Ήθελα να βγάλω χρήματα, αλλά δεν περίμενα να καταλήξω στον πόλεμο». Κανένας από τους δύο στρατιώτες δεν ανέφερε από ποιες περιοχές στην Κίνα κατάγεται.

Οι δυο τους ισχυρίστηκαν ότι δεν είχαν καμία σχέση με την κινεζική κυβέρνηση και ότι υπέγραψαν σύμβαση με τον ρωσικό στρατό με τη θέλησή τους. Ο Γουάνγκ είπε ότι τοποθετήθηκε σε στρατόπεδο στο Καζάν με άτομα άλλων εθνικοτήτων, πιθανώς από την Κεντρική Ασία, την Γκάνα και το Ιράκ.

«Για όσους (Κινέζους) πολίτες θέλουν να λάβουν μέρος στον πόλεμο, θέλουμε να πούμε ότι δεν πρέπει να το κάνουν», είπε ο Γουάνγκ. «Επειδή όλα όσα ακούσαμε από τους Ρώσους ήταν ψέματα. Αποδείχθηκε ότι η Ρωσία δεν είναι τόσο δυνατή και η Ουκρανία δεν είναι τόσο αδύναμη. Γι’ αυτό είναι καλύτερα να μην συμμετέχουμε καθόλου σε πολέμους». Αν και η Κίνα αυτοπροβάλλεται ως ουδέτερο μέρος της σύγκρουσης, η ουδετερότητά της έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση πολλές φορές, ενώ φαίνεται πως έγινε και ο μεγαλύτερος προμηθευτής του Κρεμλίνου σε προϊόντα απαραίτητα για την κατασκευή όπλων.

Ερωτηθείς εάν το Πεκίνο γνώριζε για τη συμμετοχή τους στον πόλεμο της Ρωσίας, οι δυο τους είπαν ότι η κυβέρνηση προειδοποίησε ότι οι Κινέζοι πολίτες δεν πρέπει να ταξιδεύουν σε μέρη που διεξάγονται εχθροπραξίες. Σύμφωνα με τον Ζανγκ, οι Κινέζοι που πολεμούν σε οποιαδήποτε χώρα ενδέχεται να αντιμετωπίσουν τιμωρία σύμφωνα με την κινεζική νομοθεσία.

Παρόλα αυτά, και οι δύο άνδρες επανέλαβαν ότι ήθελαν να επιστρέψουν στην Κίνα, όχι στη Ρωσία, ως μέρος μιας μελλοντικής συμφωνίας ανταλλαγής κρατουμένων.

«Καταλαβαίνω ότι μπορεί να υπάρξει τιμωρία και είμαι έτοιμος γι’ αυτό. Αλλά εξακολουθώ να θέλω να επιστρέψω στο σπίτι και στην οικογένειά μου», είπε ο Ζάνγκ.

«Ο πραγματικός πόλεμος είναι τελείως διαφορετικός από αυτό που έχουμε δει σε ταινίες και στην τηλεόραση», είπε ο Γουάνγκ. «Λυπάμαι για ένα πράγμα – θέλω να ζητήσω συγγνώμη από τους γονείς μου. Και η μόνη μου επιθυμία είναι να επιστρέψω (στην Κίνα) και να ακολουθήσω όλες τις οδηγίες που θα με βοηθήσουν να το κάνω».